از برقراری عدالت آموزشی تا توسعه همه‌جانبه - روزنامه رسالت | روزنامه رسالت
شناسه خبر : 46609
  پرینتخانه » اجتماعی, فرهنگی, مطالب روزنامه تاریخ انتشار : 14 تیر 1400 - 6:20 |
نگاهی به مأموریت وزیر کارآمد در حوزه تعلیم و تربیت

از برقراری عدالت آموزشی تا توسعه همه‌جانبه

این روزها شمارش معکوس برای چینش کابینه دولت سیزدهم آغازشده و انتخاب وزیر آموزش‌وپرورش به‌عنوان بزرگ‌ترین دستگاه اجرایی کشور، ازجمله مباحث داغ امروز جامعه به‌ویژه میان قشر عظیم فرهنگیان و دانش‌آموزان است و ما در این متن به شاخصه‌های وزیر آموزش‌وپرورش کارآمد و مأموریت‌هایی که باید به سرانجام برساند، پرداخته‌ایم.
از برقراری عدالت آموزشی تا توسعه همه‌جانبه
دکتر سحر ،  عضو هیئت مؤسس مجمع متخصصین و نخبگان ایران و دبیر دفتر  تعلیم و تربیت
این روزها شمارش معکوس برای چینش کابینه دولت سیزدهم آغازشده و انتخاب وزیر آموزش‌وپرورش به‌عنوان بزرگ‌ترین دستگاه اجرایی کشور، ازجمله مباحث داغ امروز جامعه به‌ویژه میان قشر عظیم فرهنگیان و دانش‌آموزان است و ما در این متن به شاخصه‌های وزیر آموزش‌وپرورش کارآمد و مأموریت‌هایی که باید به سرانجام برساند، پرداخته‌ایم. وزیر دستگاه عریض و طویل تعلیم و تربیت باید به سند تحول بنیادین باور داشته باشد؛این‌که این سند می‌تواند به تأمین و بسط عدالت در بهره‌مندی از فرصت‌ها و امکانات تعلیم و تربیت باکیفیت به‌ویژه در مناطق محروم و مرزی، روستاها، حاشیه شهرها و مناطق عشایری در راســتای تأکیدات سند تحول بنیادین، بینجامد.همچنین ارتقای کیفیت مدارس دولتی و حرکت به سمت کاهش تنوع مدارس در راستای عدالت آموزشی و تربیتی از اهمیت اساسی برخوردار است .لزوم توجه به شکل‌گیری هویت دینی و ملی از دوران کودکی بر مبنای آموزه‌های دینی و براســاس مفاد سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش از دوره ابتدایی و به‌ویژه دوره پیش‌دبستانی حائز اهمیت است. بر همین اساس، تعلیم و تربیت متناسب با اقتضائات روانشناسی رشد کودک و نوجوان و ایجاد شادابی و نشاط در برنامه‌های آموزشی و تربیتی این دوره بنیادین، ضرورتی انکارناپذیر است. در ادامه تعدادی از راهکارهای بهسازی نظام آموزشی که برگرفته از سند تحول در رأس و سپس فرهنگ رهبری بعضی کشورهای پیشرو در حوزه آموزش در دنیاست، ارائه می‌شود.
راهکارهای بهسازی نظام تعلیم و تربیت در راستای تحقق عدالت آموزشی و توسعه کیفیت آموزشی 
۱٫نگاهی دوباره به اهمیت بسیار زیاد دوره ابتدایی با توجه به پژوهش‌های علمی جهان.
۲٫سازماندهی سیاست‌های آموزشی قابل‌فهم به‌جای تصویب سیاست‌های کلی و تأکید بر کارهای کوچک و علمی در مدرسه و کلاس.
۳٫توجه به کیفیت دوره ابتدایی.
۴٫توجه به نقش و اهمیت فناوری‌های نوین آموزشی.
۵٫تغییر رویکرد آموزش حضوری بر سایر آموزش بر خط ، مجازی و موک.
۶٫تأکید بر توانمندسازی معلمان در فرآیند بهسازی یادگیری، ارتقای معیشت معلمان، اهمیت نقش دولت و ملت و سرمایه‌گذاری نظام آموزشی برای جذب بهترین‌ها برای معلمی و آموزش مستمر کلیه کارگزاران آموزشی.
۷٫سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های نظام تربیتی کشور.
۸٫توجه به بحران‌های کمبود منابع انسانی باکیفیت به‌ویژه معلم دوره ابتدایی.
۹٫ فهم دانش آموزان ، شناخت فرهنگ آموزش، مدرسه و کلاس درس، ترغیب و تشویق معلمان برای تأمل و بازاندیشی در شیوه‌های تدریس.
۱۰٫بازسازی روانی محیط‌های آموزشی و توجه به کارگروهی در مدارس.
۱۱٫بازنگری در ارائه مطالب و کم کردن محتوای کتاب‌های درسی.
۱۲٫توجه به افزایش مهارت‌های کاربردی در مدارس به‌ویژه دوره ابتدایی.
۱۳٫نگاه به مدارس جدید و متعهد به جامعه، بازاندیشی در شیوه‌های آموزش بر خط و مجازی و مطالعه روش‌های آموزش و یادگیری مؤثر.
۱۴٫توجه به رویکردهای نوین آموزشی در پرورش کودکان ابتدایی.
۱۵٫دادن آزادی عمل و اختیار به معلمان در آموزش‌وپرورش.
۱۶٫توجه به پرورش کودکان با نیازهای آموزشی خاص.
۱۷٫توجه به آموزش کارآفرینی در مدارس.
۱۸٫توجه و تأکید به معلمی و بهسازی آموزش و یادگیری.
۱۹٫ثبات مدیریتی در نظام آموزشی و مدارس.
۲۰٫کمرنگ کردن نظام دست‌وپا گیر ارزیابی عملکرد معلمان.
۲۱٫برخورداری تربیت‌معلم از جایگاه ویژه.
۲۲٫برخورداری معلمان از منزلت اجتماعی نسبت به سایر مشاغل.
۲۳٫عدم تأکید و اولویت برای خصوصی‌سازی آموزش.
۲۴٫محور قرار دادن آرامش و آزادی در آموزش.
۲۵٫اولویت و اهمیت مدارس فنی-حرفه ای و آموزش مهارتی در دوره دبیرستان.
۲۶٫تأکید بر بهبود پیوسته و مستمر مدارس و اثربخشی معلمان.
۲۷٫تحقق استقلال مدرسه به‌عنوان تنها نهاد تصمیم‌ساز در انتخاب مواد آموزشی و روش‌های تدریس توسط خود معلمان و تدوین برنامه آموزشی مدرسه.
۲۸٫تأکید بر دولتی بودن اکثر قریب به‌اتفاق مدارس.
۲۹٫تأکید بر محتوا و روش‌های آموزشی اوان کودکی مخصوصا دوره پیش‌دبستانی بدون حضور محتواهایی از قبیل خواندن و نوشتن در آموزش‌ها با رویکرد بازی محوری.
۳۰٫توجه کامل به اقتصاد آموزش‌وپرورش با محوریت بودجه‌ریزی عملیاتی بر مبنای عملکرد و عدالت .
۳۱٫کاربست نتایج پژوهش‌های ملی و بین‌المللی در خلق روش‌های کاربردی جهت بهسازی یادگیری در کلاس درس.
۳۲٫تأکید بر روش فراگیر با حضور دانش آموزان از همه طیف‌ها از استعدادهای  خاص تا نیازهای ویژه در مدارس دولتی.
۳۳٫تمهید فضا و تجهیزات برابر و مناسب و ایمن در کل مدارس دولتی با رویکرد عدالت محوری.
با نگاهی به راهکارهای بهسازی نظام تعلیم و تربیت برگرفته از سند تحول آموزش‌وپرورش و تجربیات کشورهای پیشرو در آموزش مانند فنلاند و سنگاپور، ویژگی‌های یک وزیر کارآمد برای اجرای راهکارهای بالا کاملا نمایان می‌گردد. اجرای همزمان تمام راهبردهای اشاره‌شده با رهبری وزیری با مشخصات زیر تنها راه تحول در نظام تعلیم و تربیت و حرکت به سمت تحقق عدالت آموزشی و توسعه همه‌جانبه کارآیی مدرسه است:
۱٫وزیر میدانی که از مدرسه با جمع‌آوری داده‌های خرد و واقعی موانع اجرای راهبردهای بالا را هموار نماید و فضا را برای ارزیابی‌های مناسب و اثربخش و داده‌های حقیقی باز کند.
۲٫وزیری تئوری پرداز و مسلط به مفاهیم تعلیم و تربیت که قادر به پشتیبانی روش‌های اجرا با تئوری‌های علمی است.
۳٫وزیری که به استقلال مدرسه به‌عنوان تنها دلیل توسعه کارآمدی مدرسه ایمان داشته باشد و در جهت تحقق آن تلاش کند.
۴٫وزیری که تنها راه اجرای عدالت آموزشی را در حذف مدارس خصوصی بداند و جهت رشد کارآیی مدرسه دولتی تلاش کند.
۵٫وزیری که نهادهای تصمیم گیر بیرونی را در خصوص افزایش معنی‌دار و هدفمند  بودجه آموزش‌وپرورش از بودجه عمومی کشور قانع کند.
۶٫وزیری که بودجه‌ریزی عملکردی را مبنای تقسیم بودجه بداند و در مسیر تحقق عدالت آموزشی به مدارس محروم توجه جدی نماید و سیاست‌های تخصیص بودجه به مدارس را روی منابع عادلانه متمرکز کند. 
۷٫وزیری که به آموزش اوان کودکی اعتقاد جدی داشته باشد و اهتمام جدی برای طراحی روش‌های تدریس مبتنی بر کلاس‌های شاد داشته باشد.
۸٫وزیری که دانش و پژوهش را سرلوحه اجرای راهکارهای بالا قرار دهد و با انتصاب مدیران و معاونین غیرسیاسی و متخصص مسیرهای تحقق راهکارهای بالا را هموار نماید.  
۹٫وزیری که منزلت و معیشت معلمان کشور را به استانداردهای بین‌المللی نزدیک کند.
۱۰٫وزیری که تخصص تحول در مراکز تربیت‌معلم را با استفاده از تجربیات بین‌المللی جهت تربیت‌معلمان کارآمد داشته باشد. 
۱۱٫وزیری که با بهره‌مندی از سرمایه‌های نیروی انسانی موجود در سیستم با ایجاد شبکه نیروی انسانی کارآمد و متخصص، برنامه درسی و محتوای کتب را در راستای استقلال معلم متحول سازد.
۱۲٫وزیری که به آموزش فراگیر معتقد باشد و تلاش خود را برای حضور طیف‌های مختلف دانش آموزان از مستعد تا نیازهای ویژه در کلاس‌های درس انجام دهد.
نویسنده : دکتر سحر ،  عضو هیئت مؤسس مجمع متخصصین و نخبگان ایران و دبیر دفتر  تعلیم و تربیت |
به اشتراک بگذارید
تعداد دیدگاه : دیدگاه‌ها برای از برقراری عدالت آموزشی تا توسعه همه‌جانبه بسته هستند

مجوز ارسال دیدگاه داده نشده است!

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.