ارزآوری به رنگ زعفران
ایران در تولید زعفران در رتبه اول دنیا ایستاده است و بهتنهایی ۹۰درصد زعفران جهان را تولید میکند. این محصول استراتژیک، در مجموعه کالاهای صادراتی غیرنفتی ایران اهمیت بالایی را داراست که نزدیک به ۸۰ درصد آن صادر میشود. طبق آمار گمرک طی ۳ ماهه اول سال ۹۹ علیرغم شیوع ویروس کرونا، ۳۷ هزار و ۶۴۵ کیلوگرم زعفران به بیش از ۵۲ کشور صادر شد که ارزشی بالغبر ۳۸ میلیون و ۵۷۹ هزار و ۸۱۶ دلار را داراست. بااینحال ایران میتواند سهم بیشتری در صادرات این محصول غذایی و دارویی داشته باشد چراکه مزارع و زمینهای زیر کشت زعفران در کشور از ظرفیت و قابلیت تولید بیشتری برخوردار هستند.
شاید بتوان یکی از مشکلات اصلی در موفق نبودن صادرات محصولاتی که در دنیا به نام ایران سرآمد هستند، وابستگی به صادرات نفت قلمداد کرد، زیرا فروش نفت با درآمد بالایی که نصیب دولتها میکند، تمرکز ویژه آنان را در معرفی و بازاریابی صحیح و مناسب محصولاتی مانند زعفران ایرانی کاهش داده است.
حال اما به دنبال تحریمهای حداکثری آمریکا، امکان فروش نفت و ارزآوری به کشور از این طریق به میزان زیادی کاهش پیدا کرده است و توجه به صادرات محصولاتی همچون زعفران، زرشک، پسته و خاویار میتواند به جایگزین مناسبی برای طلای سیاه تبدیل شود. با توجه به حجم بالای تولید زعفران در کشور، هنوز بسیاری از کشورها هستند که میتوانند در فهرست مقاصد هدف صادراتی کشور قرار بگیرند که این امر مستلزم وجود بازاریابی هدفمند، قوی و کارآمد است.
علی حسینی عضو هیئترئیسه شورای ملی زعفران که از فعالان باسابقه در حوزه تولید و صادرات زعفران نیز محسوب میشود
درباره تولید زعفران در کشور به «رسالت» گفت: خراسان رضوی و خراسان جنوبی عمدهترین استانهای تولیدکننده زعفران هستند. این محصول در مساحتی بالغبر
۱۲۰ هزار هکتار تولید میشود که از هر مترمربع سطح زیر کشت در حدود ۴۰۰ میلیگرم زعفران برداشت میشود، درصورتیکه باید از هر مترمربع، حداقل یک گرم تولید شود. این مسئله از کشوری که ۹۰ درصد زعفران دنیا را تولید میکند، پذیرفته نیست و متأسفانه ما از تولید اقتصادی و بهصرفه زعفران فاصله داریم.
وی با بیان اینکه مزارع کاشت زعفران شناسنامهدار نیستند، اضافه کرد: مزارع محصولات استراتژیک ازجمله زعفران، زرشک و پسته باید شناسنامهدار شوند. مزارع این محصولات باید بهطور دقیق مشخص شوند که تولید بر آن اساس انجام بگیرد. وقتی با چشم بسته و چراغ خاموش تولید و تجارت زعفران انجام میگیرد، چشمانداز روشن و واضحی در مسیر پیش رو وجود نخواهد داشت، زیرا استنادات دقیقی مبنی بر اینکه چه میزان تولید و چقدر باید فروخته شود
وجود ندارد.
حسینی یادآور شد: وجود آمار دقیق میتواند از ورود دلالان و بهرهمندی از حمایتهای احتمالی دولتی جلوگیری کند، ضمن اینکه شرایط انجام برنامهریزی دقیق برای تولید و صادرات را فراهم میکند. اکنون اعلام میزان دقیق تولید زعفران در داخل امکانپذیر نیست، زیرا برآوردها بر اساس مشاهدات میدانی انجام میگیرد.
وی صادرات صحیح را نیازمند نقشه راه دانست و با اشاره به میزان صادرات زعفران از کشور گفت: کشورهای هدف صادراتی ما در ۴۰ سال اخیر، در حدود ۵۰ تا ۶۰ کشور هستند، درحالیکه هنوز ۱۰۰ کشور بهعنوان بازار هدف صادراتی میتوانند در این فهرست قرار بگیرند. این مسئله نشاندهنده آن است که ما از برنامهریزی صحیحی برای توسعه صادرات برخوردار نیستیم. افزایش یا کاهش آورده ارزی برای صادرات زعفران هم منوط به این مسئله میشود.
حسینی به لزوم بازاریابی حسابشده و منظم برای صادرات زعفران اشاره کرد و افزود: باید کشورهای هدفی که جمعیت بالایی دارند و فرهنگ مصرف زعفران در آنجا وجود دارد
شناسایی شوند و یا به کشورهایی که این محصول را نمیشناسند، بهعنوان کالایی جدید معرفی شود. در همه دنیا شناسایی بازارها برای صادرات بهتنهایی توسط دولت و یا بخش خصوصی انجام نمیگیرد. زعفران یک کالای خاص و انحصاری نیست که چند شرکت محدود آن را تولید کنند و وظیفه بازاریابی آن را هم به عهده داشته باشند. زعفران کالایی عمومی است که همه افراد میتوانند آن را تولید و صادر کنند. بنابراین همه میتوانند بازاریابی این محصول را انجام دهند. عضو هیئترئیسه شورای ملی زعفران در ادامه گفت: دولت و تشکلها باید در کنار یکدیگر بازاریابی این محصول را به عهده بگیرند. صادرات زعفران به ۶۰ کشور توسط ایران با اینهمه پتانسیل و ظرفیت قابل افتخار نیست. اگر زعفران به تولید واقعی خود در هر مترمربع برسد، به تولید هزار تن در سال میرسیم، اما سؤال اینجاست که برای جذب این هزار تن در دنیا امکان بازاریابی وجود دارد؟
وی با اشاره به اینکه قاچاق پیاز زعفران از کشور بدون وجود نظارت صحیح انجام میگیرد افزود: قاچاق پیاز مربوط به اکنون نیست بلکه از سالهای گذشته نیز وجود داشته و بیشتر به افغانستان منتقل میشود. پیاززعفران مازاد توسط کشاورز به دلالان فروخته میشود و دلال هم آن را بهواسطه افغانی یا دیگر کشورها میفروشد. بیش از ۲۰ سال است که این قاچاق از کشور انجام میگیرد و بازهم ادامه خواهد شد و متأسفانه عزم جدی برای مهار این مسئله وجود ندارد. حسینی صادرات چمدانی زعفران را به دلیل اعمال قوانین سختگیرانه در حال حاضر بعید دانست و افزود: مقررات صادرات و واردات بهطور جدی و قاطعانه با صادرات چمدانی برخورد میکند و اجازه این کار را نمیدهد. صادرات باید از مجاری قانونی و صحیح انجام بگیرد و مسافران بیشتر از ۵۰ گرم امکان خروج زعفران از کشور را ندارند.
حسینی عمدهترین کشورهای هدف صادرات زعفران ایرانی را امارات، اسپانیا، چین ویتنام، هنگکنگ، ایتالیا و فرانسه عنوان کرد و افزود: علاوه بر ایران کشورهای دیگری همچون افغانستان، مراکش، یونان، هنداسپانیا، ایتالیا و آذربایجان بهطور محدود تولید زعفران میکنند، اما میزان زیر کشت زعفران در ایران با همه کشورهای تولیدکننده در دنیا برابری میکند.
این تولیدکننده باسابقه، درباره بستهبندی و نوع صادرات زعفران از ایران گفت: تولیدکننده باید مطابق خواست و سلیقه خریدار کالا را بستهبندی کند. اگر خریدار زعفران بخواهد توزیع مویرگی داشته باشد، بستهبندیهای نیم، یک و تا ۱۰ گرمی را خریداری میکند
اما اگر خریدار بخش صنعت غذایی و دارویی آن کشور باشد، از بستهبندیهای کوچک استفاده نمیشود. وی اضافه کرد: صادرات فلهای برای زعفران معادل معنای عامیانه آن نیست. زعفران حداکثر در بستههای ۵۰۰ گرمی صادر میشود و همان استانداردهایی که برای بسته یک گرمی رعایت میشود برای بسته ۵۰۰ گرمی هم رعایت میگردد. فرهنگ مصرف هر کشوری با دیگر کشورها متفاوت است و ما هم مبنای صادرات را بر آن اساس قرار دادهایم. حسینی به از سرگیری صادرات زعفران بعد از شیوع کرونا اشاره کرد و گفت: صادرات با سختی همراه است زیرا کرایههای انتقال بار خیلی افزایش پیدا کردهاند و بازارهای هدف هم هنوز بهصورت کامل فعال نشدهاند، ضمن اینکه جابهجایی پول هم برای صادرکنندگان ما در شرایط تحریم بسیار سخت شده است.
وی در پایان سخنانش قیمتهای سال جاری زعفران را نامشخص دانست و گفت: اکنون نزدیک فصل برداشت هستیم و به همین علت قیمتها مشخص نیستند و خریدار و فروشندهای هم وجود ندارد. منتظر فصل برداشت هستیم تا میزان عرضه و تقاضا قیمتها را مشخص کند.
تلگرام طلایی , زعفران
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.