فاطمه سیاحی
به نظر می‌رسد با پیگیری دیدارها بین حزب دموکرات کردستان عراق و جریان صدر به زودی شاهد اعلام ائتلاف این دو باشیم. اهمیت چنین ائتلافی در زمان حال و آینده ما را وادار می‌کند تا ابتدا از اهداف و سپس هم نتایج و پیشامدها بگوییم. قطعاً چنین ائتلافی بر روابط و فضای سیاسی در سطح داخلی -بیناحزبی- و در سطح روابط خارجی -گرایش‌ها و وفاداری‌ها- تاثیرات مهمی خواهد داشت که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
بدون‌شک در اختیار داشتن تعداد قابل توجهی از کرسی‌های پارلمان فی‌نفسه مؤید عملکرد مثبت دو حزب نیست؛ اما به هر حال این موضوع به لحاظ کمی موجبات تأثیرگذاری بیشتر جریان صدر و حزب دموکرات را فراهم آورده است. جریان صدر اولین و مهم‌ترین هدف خود را تأثیر بر روند انتخاب نخست وزیریا به طور دقیق‌تر، تصاحب این جایگاه قرار داده است. هدفی که مسلماً بر خلاف اجماع و نظرات بسیاری از جریان‌های شیعی خواهد بود. مرحله پیشِ‌رویی که صدری‌ها معتقدند با آرامش و تمرکز برای ثبات سیاسی و رفع مشکلات مردم همراه خواهد بود، چیزی جز پروژه‌ تنش شیعی-شیعی نیست. اتفاقاً جریان صدر به نسبت سایر احزاب شیعی مواضع متغیر و جهت‌گیری‌های متضادی دارد که عملاً بر حجم نگرانی از شیوه سیاست‌گذاری و اداره‌ امور توسط آنان می‌افزاید.
مورد مهم دیگر در عدم امکان جمع بستن بین منافع کُردی-شیعی و تعمیم آن‌ها به حوزه‌ مصالح ملی است. اولین و مهم‌ترین اختلاف آن‌ها در بُعد اقتصادی مربوط به صادرات نفت است. کُردها در زمان نخست وزیری المالکی [باوجود همکاری و هماهنگی نسبی با دولت مرکزی] مستقلاً بایک شرکت آمریکایی در خصوص توسعه میدان‌های نفتی شمال عراق قرارداد امضاء کرده بودند. در بُعد سیاست خارجی کُردها حامی حضور اقتصادی و اشغال نظامی ترکیه در مرزهای بین دو کشور هستند. اضافه بر آن با اسرائیل روابط و معاملاتی دارند که خوشایندبغداد و بسیاری از کشورهای همکار آن نیست. سوال اینجاست که مقتدیٰ صدر با شعار استقلال و حاکمیت برای عراق و همینطور ژست دعوت از مردم برای حمایت از فلسطین چگونه می‌خواهد در ائتلاف با کُردها کشورداری کند؟
گذشته از اختلاف نظرات بین بسیاری از جریان‌های شیعی با کُردها، اقلیم در درون خود نیز رقابت‌های آشکار و پنهانی دارد؛ که به ناچار روی عملکرد هر شخصی در پُست ریاست جمهوری و قدرت آن اثر گذار
 خواهد بود. اگر این گزاره را بر گرایش‌ها و روابط منطقه‌ای این دو حزب منطبق کنیم، چشم انداز روشنی به دست خواهد آمد. حزب دموکرات روابط بهتری با ترکیه دارد، در حالی که اتحادیه‌ میهنی به ایران نزدیک‌تر است. ترک‌ها در حال حاضر تهدیدی علیه امنیت و تمامیت ارضی عراق هستند؛ تهدیدی که در ابعاد مختلف مشهود است. حالا طی این انتخابات کشمکش کُردی-کُردی بر سر تصاحب جایگاه ریاست جمهوری می‌تواند با ورود برخی احزاب مخالف صدر، از بیت شیعی جدی‌تر شود. طالبانی که از زمان تصویب قانون سیاسی جدید عراق در ۲۰۰۳ تاکنون این پُست را در اختیار حزبش داشته، ممکن است با احزاب مخالف ائتلاف صدری- بارزانی متحد شود. حزب نوری المالکی یکی از احزابی است که اگر وارد چنین معادله‌ای شود بین کُردها اختلاف ایجاد خواهد کرد. نه تنها بین این دو حزب کُردی شاهد اختلاف و رقابت خواهیم بود، بلکه احزاب شیعی هم از حالت انفعال در مقابل سیاست‌های صدر خارج خواهند شد.