سعید نوروزی
از زمانی که دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شکست خورد و جو بایدن صندلی کاخ سفید را به‌دست آورد، شاید روزی نبوده باشد که برخی از مسئولین دولتی و در رأس آن‌ها آقای روحانی، درخصوص مذاکره مجدد، به دشمن پالس نفرستاده باشند. می‌توان گفت آقای روحانی در اکثر صحبت‌های اخیر خود، خصوصا جلسات هیئت دولت، از آمریکا درخواست کرده که به برجام بازگردد. در آن سو اما رئیس جمهور جدید آمریکا به رغم جا افتادن دولتش، هنوز درباره برجام به‌جز چهار یا پنج مورد سخنرانی نداشته و در آن‌ها نیز حرفی از بازگشت بدون شرط به توافق هسته‌ای بر زبان نیاورده است. او اما در سخنرانی‌های خود بر این نکته تأکید کرده است تا زمانی که ایران به تعهدات خود در برجام برنگردد خبری از لغو تحریم‌ها نیست و باید ایران قدم اول را بردارد! از سویی دیگر بایدن در این مدت دستورات بسیاری را برای اجرا امضا کرده است و حتی به توافق‌های مهمی بازگشته است اما در مورد برجام هنوز قدمی برنداشته و آن‌طور که از مواضع مسئولان دولتی آمریکا مشخص است، آن‌ها نیز رویه ضدایرانی ترامپ را ادامه می‌دهند.
در تازه‌ترین مورد، دولت جو بایدن رسما خصومت خود با ایران را در سند راهبرد امنیتی دولت آمریکا اعلام کرده است. در این سند که بامداد روز پنج‌شنبه منتشر شده، دولت آمریکا ادعاهای واهی و ساختگی خود علیه تهران را تکرار کرده و از ایران و کره شمالی که بمب هسته‌ای دارند در کنار یکدیگر به عنوان کشورهایی نام برده است که منطقه و متحدان آمریکا را تهدید می‌کنند! همچنین دولت آمریکا در ادامه این ادعاهای خصمانه آورده است که با همکاری متحدان منطقه‌ای خود به مقابله با تهدیدات ایران خواهد پرداخت و با دنبال کردن دیپلماسی اصولی به برنامه هسته‌ای و فعالیت‌های بی ثبات کننده این کشور رسیدگی خواهد کرد. 
همچنین طی روزهای اخیر بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، معافیت‌های تحریمی را به بازگشت ایران به تعهدات برجامی منوط و اعلام کرد: «ما روشن کرده‌ایم که راه دیپلماسی باز است. اتحادیه اروپا که یکی از طرف‌های توافق اصلی است، از همه طرف‌ها  دعوت کرده تا درباره بازگشت احتمالی به توافق هسته‌ای آغاز به صحبت کنیم. ما گفتیم بله، ایران گفت نه. توپ در زمین ایران است تا تصمیم بگیرد. ما به وضوح گفته‌ایم که ایران باید به تعهدات خود طبق توافق بازگردد و اگر این کار را بکند، ما هم همین کار را خواهیم کرد.»این رفتار سران آمریکا برخلاف انتظار غرب‌گرایان و دولتمردان بوده است. غرب‌گرایان و برخی از اصلاح‌طلبان که ماه‌ها بایدنِ دموکرات را ناجی برجام و ایران می‌دانستند و هر روز تیترهای خاصی درباره او می‌زدند، هیچ‌گاه فکر نمی‌کردند که بایدن برخلاف میل آن‌ها عمل کند و سیاست فشار ترامپ را به نوعی دیگر ادامه دهد. به عنوان نمونه یادمان هست که حسام‌‌الدین آشنا مشاور رئیس جمهوری، طی روزهای ابتدایی بهمن ماه در واکنش به انتخاب رابرت مالی به عنوان نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران در تويیتی نوشته بود: «انتخاب رابرت مالی حامل پیامی روشن در مورد یک رویکرد کارآمد برای حل سریع و مؤثر مناقشه است.» این خط فکری، ادامه همان رویکردی بود که گفته شد و غرب‌گرایان و اصلاح‌طلبان، دموکرات‌ها را اهل تعامل می‌دانستند و میان جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها فرق قائل بودند. آن‌ها که اوباما را «مؤدب» و امضای جان کری را «تضمین» و جو بایدن را نیز دوست نشان دادند و به مردم القا کردند بایدن یعنی رفع تحریم‌ها.لازم به یادآوری است که روز ۲۲ بهمن‌ماه رئیس‌جمهور روحانی، گفت كه به مذاکره افتخار می‌کند و جزء لوازم حکمرانی مدرن است. اما سؤالی که مطرح می‌شود این است که نتیجه مذاکره چه شده است؟! نتیجه برجامی که کشور را به آن گره زدند چه شد؟! بله مذاکره خوب است، اما پیش‌نیازهایی دارد تا سرانجام مذاکره، برد باشد، پیش‌نیازهایی که در دولت تدبیر و امید وجود نداشت و نتیجه مذاکرات برجام که جزء افتخارات دولتمردان است را امروز به عینه می‌توان دید و تأثیرش بر زندگی مردم هم مشخص است. همچنین طی مدت زمانی که بایدن سکاندار آمریکا شده، آقای روحانی بارها گفته است: «دوران جنگ اقتصادی تمام شده است». باید از رئیس جمهور پرسید که اگر جنگ اقتصادی تمام شده، پس چگونه است که تحریم‌ها کماکان ادامه دارد؟! یا نه نشان پایان جنگ اقتصادی کجاست؟ آیا تحریم‌های آمریکا با آمدن جو بایدن، برداشته شده است که ملت باور کنند به سخنان رئیس دولت؟ یا نه اگر تحریم‌ها برداشته شده، پس این همه پالس مذاکره و نگاه به بایدن برای چیست؟!
آقای روحانی روز چهارشنبه در جلسه هیئت دولت اظهار داشته: «امروز طرف‌های برجام به تعهداتشان عمل کنند، فردا ما هم عمل می‌کنیم» و ادامه می‌دهد: «در زمینه برداشتن تحریم هنوز قدم جدیدی از طرف دولت جدید آمریکا برداشته نشده است.» در تحلیل اظهارات متناقض ایشان باید به چند نکته توجه کرد: اولا، مگر طرف‌های توافق هسته‌ای سابقه خوبی دارند که باید مجددا به آن‌ها اعتماد کرد؟! مگر آن‌ها نبودند که از همان فردای برجام، زیر توافق زدند و آن را اجرا نکردند و ایران ماند و توافقی با دستاوردی تقریبا هیچ؛ پس حالا چگونه می‌شود گفت که بدون تضمین و بازخوردی مثبت، کاهش تعهدات را کنار بگذاریم! ثانیا، اگر دولت جدید آمریکا قدمی برنداشته چرا دولت همچنان منتظر اقدامی از سوی آن‌ها می‌‌باشد و تا فرصتی پیدا می‌کند می‌گوید برجام زنده است و ما هم آماده‌ایم برای ادامه توافق! این رفتار چیزی جزء کوچک کردن ایران و پالس ضعف است؟!
با همه این تفاسیر باید گفت؛ آنچه که مشخص است دولت بایدن حاضر نیست سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ را کنار بگذارد و به دنبال امتیازهای تازه است و توجهی به درخواست ایران برای لغو تحریم‌ها ندارد. انتصاب ریچارد نفیو که از طراحان اصلی تحریم‌های سنگین در دولت اوباما بود نیز مهر تأیید بر این گزاره است. مشخص است که امروز فقط ماسک مستأجران جدید کاخ سفید تغییر کرده است.همچنین دولتمردان بهتر است دست از دوقطبی دموکرات‌ها – جمهوری‌خواهان بردارند. رویه کاری دولت بایدن و اظهارنظرها، مشخص کرده که فرقی بین این حزب‌ها نیست و سیاست آمریکا در قبال ایران، فشار و تحریم است چراکه دولت بایدن حتی حاضر نشده برای حسن نیت خود، تحریم‌های دارویی را لغو کند و کمی از دشمنی خود با مردم ایران بکاهد.در پایان خالی از لطف نیست اگر سخنرانی‌های آقای رئیس‌جمهور در ماه‌های قبل از انتخابات سال ۹۲ را مرور کنیم: «یک مدیریت خوب می‌تواند جلوی تحریم‌ها را گرفته یا حداقل این تحریم‌ها را تقلیل کند.»، «همه ضعف‌ها و ناکارآمدی‌ها را نمی‌توان پای تحریم نوشت»، «آیا به فکر اقتصاد مقاومتی و برنامه‌ریزی برای این شرایط بوده‌ایم؟ دیگر دوران شعار دادن و درشت‌گویی گذشته است و مردم از بس حرف شنیدند خسته شدند.»