آدرسهای غلط آمریکا از مذاکرات مسقط
حنیف غفاری
طی روزهای اخیر ،آدرسهای نادرستی از سوی مقامات کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا از مذاکرات مسقط مخابره میشود .از آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا تا مقامات نزدیک به دولت بایدن ضمن تأکید بر گزارههای کلی و نادرستی مانند «توقف مذاکرات هستهای با ایران »و کلیگوییهایی مانند«اصالت دیپلماسی در قبال تهران»تلاش میکنند فضای فرامتنی مذاکرات را بهگونهای شکل دهند که درنهایت هرگونه تصمیم ، تفاهم یا توافقی را در چارچوب انگارهها و ملاحظات سیاست خارجی خود ( خصوصا در حوزه دیپلماسی عمومی) هدایت و مدیریت کنند.
بازی آمریکا با کلمات
در این خصوص ، واشنگتن تاکتیک همیشگی بازی با کلمات را در پیش گرفته است، به این معنا که تقارب مصداقی توافق موقت ، توافق گامبهگام ، تفاهم سیاسی را فدای تفاوت معنایی آنها میکند! بهعنوانمثال، دولت آمریکا رسما توافق موقت را نفی میکند اما در خصوص تفاهم سیاسی سخنی به میان نمیآورد.در این معادله، نمیتوان از تأثیر لابیگریهای مستقیم و پشت پرده واشنگتن با مقامات رژیم اشغالگر قدس و حتی بعضا تروئیکای اروپایی بهسادگی گذشت. اما در چنین شرایطی باید چه ملاحظات و اقداماتی از سوی دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان مدنظر قرار گیرد؟
بدیهی است که نخستین گام در این خصوص جلوگیری از ارائه آدرسهای هدفمند و نادرست آمریکا به افکار عمومی ایران و دنیاست. در این خصوص، وزارت امورخارجه کشورمان باید با استناد به تاکتیکها و روشهای مالوف و حتی انحصاری خود در عرصه دیپلماسی عمومی، مانع از روایت سازی نادرست غرب از صحنه مذاکرات مسقط شود. شفافسازی بخشی از صحنه مذاکرات باید بهصورت هدفمند در دستور دستگاه دیپلماسی کشورمان قرار گیرد.
تأکید بر خطوط قرمز
از زمان سرکار آمدن دولت بایدن در واشنگتن، مقامات آمریکایی درصدد تنازل ایران از خطوط قرمز هستهای ، فنی، اعتباری و حقوقی خود در مذاکرات برآمدهاند. پس از ناکامی دررسیدن به این هدف، کاخ سفید درصدد « روایتسازی یکطرفه»از صحنه مذاکرات برآمده است. در چنین شرایطی آنچه بازی را به ضرر منافع غرب تغییر میدهد، تأکید بر همان خطوط قرمز فرامتنی و متنی ما در مذاکرات است. یکی از این خطوط قرمز را رهبر معظم و حکیم انقلاب اسلامی اخیرا تبیین فرمودهاند :اینکه زیرساختهای هستهای کشورمان در هرگونه مذاکرهای واحیانا توافقی با طرف مقابل باید حفظ شود. این زیرساختها، شامل گاز دهی به هزاران سانتریفیوژ، فعالیت هستهای مستمر و منظم در نظنز و فردو و حفظ ذخایر اورانیوم غنیشده در کشورمان میباشد. شواهد پنهان و آشکار نشان میدهد که این ملاحظه بهخوبی در مذاکراتی که با واسطهگری عمان صورت میگیرد، مدنظر وزارت امور خارجه ما قرارگرفته اما تأکید صریح، مداوم و آشکار بر خط قرمزی به نام «حفظ زیرساختهای هستهای ایران»، قطعا پازل طراحی شده آمریکا در حوزه دیپلماسی عمومی این کشور را بر هم خواهد زد. فراموش نکنیم که بخش مهمی از مذاکرات در بستر دیپلماسی عمومی و متأثر از این فرامتن خواهد بود نه دیپلماسی رسمی یا احیانا پنهان!
رمزگشایی از سیگنالهای ایجابی و سلبی غرب
بخشی از سیگنالهای سلبی و ایجابی آمریکا در قبال مذاکرات پنهان، ناظر بر معادلات داخلی قدرت در واشنگتن و تقابل شکلگرفته میان اعضای جمهوریخواه( و حتی برخی اعضای دموکرات) کنگره و کاخ سفید میباشد. اما جمهوری اسلامی ایران یک قاعده را همواره برای طرفهای غربی برجام مشخص ساخته است :اینکه تکلیف مذاکرات را «عوامل فرامتنی » تعیین نمیکند، بلکه این « متن مذاکرات» و « مطالبات حقوقی جمهوری اسلامی ایران» است که برای تیم مذاکرهکننده کشورمان اصالت و موضوعیت دارد. خروجی این نگاه، «حفظ زیرساختهای هستهای ایران»میباشد. مصادیق این زیرساختها و توانمندیها نیز مشخص است! در جریان احیای توافق سال ۲۰۱۵ ، بارها ذکر شد که تنازل از خطوط قرمز کشورمان در مذاکرات، مترادف با آن است که واشنگتن و تروئیکای اروپایی از یکسو هندسه تحریمها را علیه ایران حفظ کرده و مانع عادیسازی روابط تجاری تهران با کشورهای دیگر شوند و از سوی دیگر از ظرفیتهای سلبی برجام مانند مکانیسم ماشه در راستای استمرار فشارهای هستهای و حتی غیرهستهای به کشورمان استفاده کنند.اکنونکه گزارهای به نام «احیای توافق سال ۲۰۱۵» بهصورت مکرر نفی میشود، باید همین نگاه را در قبال تفاهم احتمالی ( که آن نیز درنهایت ناظر بر سند کلان توافق میباشد ) داشت. بر همین اساس، وزن دادهها و ستاندهها باید بهدرستی و با دقتی مضاعف از سوی نهادهای مربوطه در کشورمان مورد محاسبه قرار گیرد و اجازه تسلط انگارهها و القائات آمریکا جهت تغییر «زمینبازی مذاکره»را نداد.
نقش پررنگ رسانههای ایرانی
قطعا در این میان، نمیتوان از نقش پررنگ رسانههای ایرانی ، خصوصا رسانههایی که همواره حفظ منافع ملی ایران درروند مذاکرات ( از مذاکرات وین تا مسقط ) در دستور کار آنها بوده است، غافل شد. نقطه اصلی این عملیات، «تأکید بر طلبکاری ایران از غرب»درروند مذاکرات میباشد! رسانههای غربی ازجمله رویترز طی روزهای اخیر در حال القای هدفی به نام «فوریت تفاهم» میان ایران و طرف مقابل ( آمریکا) با هدف مدیریت تنشها در منطقه غرب آسیا و فرامنطقه میباشد. یکی از اصلیترین مأموریتهای رسانهای غرب این است که در جریان انعقاد هرگونه تفاهم یا توافق احتمالی میان تهران و واشنگتن، کمترین سخنی از بی تعهدی مطلق واشنگتن و خصوصا
تروئیکای اروپایی در قبال سند اصلی ( توافق هستهای سال ۲۰۱۵) به میان نیاید! رویترز بهگونهای گزارشها و مستندات ادعایی خود را تنظیم میکند که افکار عمومی ایران و دیگر نقاط جهان تصور کنند مذاکرات منتهی به تفاهم ادعایی، در نوعی«خلأ سیاسی»صورت میگیرد و باید موضوعی به نام عهدشکنی غرب در قبال برجام به فراموشی سپرده شود.قطعا مبنا و اجزای این بازی تبلیغاتی دروغین باید از سوی رسانههای ایرانی موردتوجه و تأکید قرار گیرد. در این میان، باید همافزایی معنادار و مطلوبی میان دستگاه دیپلماسی کشورمان و رسانههای داخلی شکل گیرد که خروجی آن، خنثیسازی بازی«متنی»،«فرامتنی»و «رسانهای »غرب در برهه حساس و سرنوشتساز کنونی باشد.
آمریکا , آنتونی بلینکن , حنیف غفاری
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.