پیکار نابرابر - روزنامه رسالت | روزنامه رسالت
شناسه خبر : 14479
  پرینتخانه » اجتماعی, اسلایدر تاریخ انتشار : ۰۵ دی ۱۳۹۸ - ۵:۱۳ |
در گفت‌وگو با صاحب‌نظران، وضعیت درمان سرطان در ایران بررسی شد؛

پیکار نابرابر

حتي شنيدن نام سرطان هم تلخ و دلهره‌آور است، چه برسد به درگير شدن با آن و دست‌وپنجه نرم کردن با مشکلات بعدي اين بيماري.
پیکار نابرابر
‌|گروه اجتماعي- نفيسه امامي‌|
حتي شنيدن نام سرطان هم تلخ و دلهره‌آور است، چه برسد به درگير شدن با آن و دست‌وپنجه نرم کردن با مشکلات بعدي اين بيماري. متأسفانه طبق آمار اعلام‌شده ميزان ابتلا به سرطان در کشور رو به افزايش بوده اما در قياس با آمار جهاني، ابتلا به آن در ايران کمتر از متوسط جهاني است. اين افزايش رابطه مستقيمي با بالا رفتن ميزان اميد به زندگي و افزايش سن جمعيت سالمند دارد. شايع‌ترين نوع سرطان‌ها در کشور در ميان زنان سرطان پستان و در مردان سرطان معده و نسبت ابتلا در مردان کمي بيشتر از زنان است.
تغيير سبک زندگي از مهم‌ترين‌ علل‌ ابتلا به سرطان‌ در ايران محسوب‌ مي‌شود و عواملي مانند چاقي، مصرف سيگار، استرس، کاهش فعاليت فيزيکي و تغذيه نامناسب در بالا رفتن منحني ابتلا به سرطان در کشور مؤثر بوده است. بااين‌حال توزيع سرطان در سطح کشور تقريباً يکسان، اما در نواحي مرکزي و در شمال و شمال غربي کشور کمي بالاتر است. 
علاوه بر سختي‌هاي جسمي که اين بيماري به همراه مي‌آورد، هزينه‌هاي بالاي درمان و عدم وجود تجهيزات و امکانات کافي در بعضي از نقاط کشور بر دشواري‌هاي آن افزوده است. باوجود توان داخلي در توليد دارو و عملکرد خوب شرکت‌هاي دانش‌بنيان در سال‌هاي اخير، بازهم در توليد داروي بيماري‌هاي صعب‌العلاج با مشکل روبه رو هستيم. در بعضي موارد هم بيمه نبودن برخي داروهاي شيمي‌درماني و غيردولتي بودن بعضي مراحل درماني، راه را براي سودجويان در اين زمينه هموار کرده و بيماران را با مشکلات درماني زيادي مواجه مي‌کند.
دکتر علي قنبري مطلق، رئيس اداره کنترل و مبارزه با سرطان وزارت بهداشت در گفت‌وگو با «رسالت» مديريت بيماري سرطان را بسيار داراي اهميت دانست و گفت: «براي مديريت اين بيماري به همه جنبه‌هاي مربوط به آن يعني پيشگيري، تشخيص زودهنگام، درمان و مراقبت‌هاي حمايتي توجه ويژه داشت. موارد پشتيباني نيز شامل دسترسي به تجهيزات و امکانات، مديريت نظام اطلاعاتي، نظام‌هاي مالي و نيازسنجي مي‌شود که بايد موردتوجه قرار گيرد.» 
وي تشخيص زودهنگام را از علل مهم در درمان بيماري عنوان کرد و افزود: «اگر همه نگاه‌ها متوجه درمان‌هاي خاص باشد و از ديگر جنبه‌ها مانند تشخيص زودهنگام سرطان غفلت شود، بيماري دير تشخيص داده مي‌شود و ميزان درمان‌پذيري آن‌ کمتر مي‌گردد. در حوزه تشخيص و درمان سرطان سه چالش عمده وجود دارد: دسترسي محدود به استانداردهاي خدمات درماني، تجهيزات و امکانات و نيروي انساني.» 
* برنامه آمايش سرزميني سرطان تنظيم‌شده است
قنبري مطلق در ادامه گفت: «در بخش دسترسي به امکانات و تجهيزات، برنامه‌هاي آمايش سرزميني و سند توسعه شبکه معاونت سرطان تنظيم‌شده تا نيازسنجي براي کمبود امکانات در کل کشور صورت بگيرد. براي دسترسي در بخش شيمي‌درماني در کشور، امکانات به‌طور مناسبي توسعه پيداکرده، اما در بخش جراحي و راديوتراپي محدوديت وجود دارد، درحالي‌که اثربخشي اين خدمات بسيار زياد است.» 
رئيس اداره کنترل و مبارزه با سرطان وزارت بهداشت افزود: «در توسعه نيروي انساني در زمينه درمان‌هاي غيرجراحي متخصصان خوبي داريم، اما در بخش جراحي کمبودهاي قابل‌ملاحظه‌اي وجود دارد. ضمن اينکه دسترسي به پرستاري براي بيماران سرطاني و حمايتي جزو چالش‌هاي مهم در کشور محسوب مي‌شود. يکي از مباحث مورد غفلت در بيماران سرطاني مراقبت‌هاي حمايتي و تسکيني است، زيرا اين‌گونه مراقبت‌ها کمک به کيفيت زندگي بيماران مي‌کند.»
* راديوتراپي نقش مهمي در درمان سرطان دارد
قنبري درباره خروج بيماران سرطاني براي ادامه درمان به خارج از کشور گفت: «نياز نيست بيماران مبتلا به سرطان به خارج از کشور اعزام شوند و مي‌توانند درمان خود را در داخل انجام دهند، اما در بعضي از امکانات و تجهيزات دچار کمبود هستيم که بايد جبران شوند. به‌عنوان‌مثال در حوزه تجهيزات راديوتراپي دچار کمبودهايي هستيم. بعضي از آن تجهيزات تأمين‌شده و به‌زودي در مراکز سرطاني کشور مورداستفاده قرار مي‌گيرد، اما همچنان از لحاظ کمي و کيفي به سطح ايده‌آل نرسيده‌ايم، درحالي‌که راديوتراپي نقش مهمي در درمان سرطان دارد.» 
وي تصريح کرد: «نيازهاي حوزه‌هاي تشخيصي بيماري سرطان تا حدودي پاسخ‌داده‌شده، اما بخش‌هاي ديگر آن همچنان نيازمند کمک و تجهيزات است. در کل ما به لحاظ تبحر و امکانات در درمان به خارج از کشور نيازي نداريم، اما بايد امکانات لازم فراهم شود تا خدمات کافي ارائه شود.»    
*سايه تحريم بر سر دارو
مصرف داروها بخش مهمي از فرآيند درمان را شامل مي‌شود، درصورتي‌که به‌موقع و به ميزان لازم در دسترس بيماران قرارگرفته باشد. اما در شرايط فعلي کشور و تحريم‌هايي که دارو و غذا را نشانه گرفته است، شرايط براي بيماران خاص سخت مي‌شود. 
کيانوش جهانپور،  مدير روابط عمومي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي در گفت‌وگو با «رسالت» درباره تأثيرگذاري تحريم‌ها بر ورود دارو به‌خصوص براي بيماران صعب‌العلاج و سرطاني بيان کرد: «شايد دارو بر روي کاغذ مشمول تحريم نشود، ولي در عمل آمريکا همه تلاش خود را بر تحريم دارو براي ايران متمرکز کرده است. اينکه آمريکا و برخي کشورهاي اروپايي سعي در پيدا کردن مسير جديد براي ورود دارو به کشور دارند و يا بانک‌هايي که بتوانند با ايران مراوده داشته باشند، به ظاهر مسيرهاي ويژه‌اي براي تأمين دارو و تجهيزات محسوب مي‌شود، درحالي‌که قبل از آن اين مسيرها مسدود شده‌اند. لذا همه آن چيزي که درباره عدم تحريم دارو به کشور بيان مي‌شود دروغي بيش نيست. »
وي تصريح کرد: «دارو و تجهيزات پزشکي به‌صورت مستقيم و غيرمستقيم مورد تحريم واقع‌شده و اگر به‌صورت مستقيم تحريم نشده، با استفاده از حربه‌هايي خاص دسترسي ما به بازارهاي خارجي محدودشده است. ما در سال‌هاي گذشته توفيقات زيادي را در بخش توليد داخلي دارو داشته‌ايم و اين صنعت پيشرو در کشور محسوب مي‌شود، به‌طوري‌که اکنون ۷۰ درصد از مواد اوليه دارويي در داخل توليد مي‌شود.»
جهانپور درباره هزينه‌هاي دارويي بيماران سرطاني در ايران گفت: «ما جزو کشورهاي عرضه‌کننده دارو با قيمت پايين به‌خصوص در بيماران صعب‌العلاج هستيم. نرخي که دارو در دسترس بيماران قرار مي‌گيرد، نه‌تنها در منطقه بلکه در بسياري از کشورهاي دنيا کم‌نظير است. در بخش دسترسي دارو هم در آنچه در دارونامه رسمي کشور قيدشده و در فهرست دارويي در داخل کشور آمده، به‌طور عام در دسترس شهروندان قرار دارد، ولي شايد بيماري بنا بر توصیه پزشک، برند خاصي از دارو را بخواهد استفاده کند که گاهي در دسترس نباشد.» 
وي اضافه کرد: «سازمان غذا و دارو چنانچه دارويي توليد داخلي داشته باشد، تلاش مي‌کند از واردات موارد مشابه خارجي جلوگيري کند. شايد بعضي از افراد کمبود برند خاصي از دارو را به‌عنوان کمبود دارو تلقي کنند، درحالي‌که در هيچ بازار دارويي در دنيا نبود يا کمبود دارو از برند تجاري خاص، کمبود تلقي نمي‌شود. ورود دارو از برند تجاري خارجي در شرايطي که کشور در شرايط تحريم قرار دارد، صحيح نيست و اين ارتباطي به کمبود دارويي ندارد. اين در حالي است که بعد از گذشت يک سال از تشديد تحريم‌ها، تعداد اقلام موجود در فهرست کمبود دارويي کشور نسبت به مدت مشابه در سال گذشته به يک‌سوم رسيده است.»  
مدير روابط عمومي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي به تأثير طرح تحول سلامت در کاهش هزينه بيماران سرطاني اشاره کرد و گفت: «در موارد متعددي اگر نرخ داروهاي سرطاني در سال  ۹۲-  ۹۱ را استخراج کرده و با قيمت‌هاي امروز مقايسه کنیم، مشخص مي‌گردد که نرخ داروها به‌رغم آنکه در همه سال‌ها تورم داشته‌ايم، کمتر از آن زمان عرضه مي‌شود، زيرا بيمه ويژه‌اي براي بيماران صعب‌العلاج و سرطاني ايجادشده است. اغلب داروهاي مورداستفاده بيماران سرطاني علاوه بر حمايت ۷۰ درصدي بيمه‌اي، با توجه به تفاوت ارزي پرداخت مي‌شود.»
*پيشگيري از سرطان جدي گرفته نمي‌شود
در کشور ما همواره شعار «پيشگيري مقدم بر درمان است»، داده‌شده اما جدي گرفته نمي‌شود و اين مسئله هم در رابطه با سرطان مشهود است. درصورتي‌که اگر پيشگيري مقوله مهمي در جلوگيري از سرطان در کشور محسوب مي‌شد، احتمال کاهش آمار فعلي سرطان وجود داشت.  
اميرعلي حميديه فوق تخصص خون و انکولوژي در گفت‌وگو با «رسالت»، تشخيص بيماري سرطان در مراحل اوليه را بسيار مهم دانست و گفت: «تشخيص در مراحل اوليه هم در بقا و هم در کاهش هزينه‌ها تأثيرگذار است اما در اين روند ارائه آموزش بسيار اهميت دارد، اينکه چه علائمي بايد جدي گرفته شود و مردم نسبت به آن هوشيار باشند. اکنون ميزان آموزش براي ۸۲ ميليون جمعيت ايران کافي نيست و بايد به‌صورت مداوم در همه سنين انجام شود، درحالي‌که ما در ترويج مسائل آموزشي موفق نيستيم.»
وي با انتقاد از اينکه پيشگيري در بروز بيماري سرطان در کشور جدي گرفته نمي‌شود، افزود: «تيم پزشکي و متخصصان بيشتر بر درمان متمرکز هستند و در زمينه پيشگيري موفق عمل‌نکرده‌اند و بايد اين بخش تقويت شود. در حال حاضر پزشکان به دنبال درمان بيماران مبتلا به سرطان هستند و کمتر به پيشگيري و جلوگيري از بروز اين بيماري توجه شده است.» 
حميديه درباره کيفيت توليد داخلي داروهاي سرطاني بيان کرد: «در چند سال اخير شرکت‌هاي دانش‌بنيان بسيار خوب عمل کرده‌اند اما کافي نيست. درواقع توليد داروهاي جديد امر ايستايي نيست که براي هميشه جوابگوي نيازها باشد. در گذشته براي درمان سرطان جراحي پيشنهاد مي‌شد و سپس راديوتراپي و شيمي‌درماني استفاده 
مي گرديد، اما شايد در سال‌هاي آتي براي درمان سرطان از روش‌هاي ديگري مانند ژن‌درماني و سلول درماني استفاده مي‌شود.» 
فوق تخصص خون و انکولوژي اضافه کرد: «شرکت‌هاي دانش‌بنيان در توليد تجهيزات و امکانات پزشکي درمان سرطان در چند سال اخير اقدام کرده‌اند. ما داراي صنعتگران و پزشکان خوبي در کشور هستيم، اما متأسفانه آن‌ها جدا از يکديگر فعاليت مي‌کنند. بايد دانشگاه‌ها در کنار مراکز پزشکي قرار بگيرند، اما عملکرد جداگانه اين مراکز باعث شده توليد محصولات و تجهيزات به ميزان لازم و کافي نباشد.»وي بابيان اينکه هزينه‌هاي درمان سرطان در ديگر کشورها بسيار بالاست، گفت: «پيوند سلول‌هاي بنيادين يکي از راه‌هاي درمان سرطان است که در آمريکا و اروپا در حدود ۴۰۰ تا ۹۰۰ هزار دلار هزينه دارد که در قياس با نرخ پيوند در ايران بسيار بالاست. همچنين پيوند سلول يا پيوند مغز استخوان در کشور ترکيه در همسايگي ما، در حدود ۱۲۰ هزار دلار هزينه دارد که در قياس با ايران رقم بالايي است.»
* پيوند سلول‌هاي بنيادين خون‌ساز تحت پوشش بيمه قرار نگرفته است
وي به اهميت بيمه‌ها در پايين آمدن هزينه درمان اشاره کرد و افزود: « در ايران پيوند سلول‌هاي بنيادين خون‌ساز تحت پوشش بيمه قرار نگرفته است. بيمه‌ها بايد براي هزينه‌هاي درمان بيماري‌هاي صعب‌العلاج ورود کنند، زيرا چنين درمان‌هايي لوکس محسوب نمي‌شوند و در بيشتر کشورهاي دنيا بيمه‌ها هستند که هزينه اين درمان‌ها را پرداخت مي‌کنند.»
حميديه اظهار کرد: «بايد پوشش بيمه‌اي براي هزينه‌هاي درمان و داروهاي سرطاني در کشور بيشتر گردد. بيمه بايد در درمان سرطان جدي گرفته شود اما در واقع بيمه‌ها در اين بيماري خيلي قوي عمل نمي‌کنند. در اين ميان تجميع بيمه‌ها نيز از اهميت زيادي برخوردار است. بعضي از بيمه‌ها توسط وزارت بهداشت و تعدادي ديگر توسط بيمه‌ها ارائه مي‌شوند، اما اين پراکندگي باعث مي‌شود ميزان هزينه‌هايي که صرف بيمه‌ها مي‌شود مشخص نگردد.»  
نویسنده : نفیسه امامی |
به اشتراک بگذارید
تعداد دیدگاه : ۰
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.