شیدا آریایی پور    
بازار نفت روزهای پرتلاطمی را پشت سر می گذارد. افزایش تنش ها در شرق اروپا و دعوای زرگری روسیه و آمریکا و همچنین نزدیک شدن به توافق نهایی برجام، دست به دست هم داده تا طلای سیاه خود را برای فصل جدیدی از قیمت گذاری آماده نماید.گرچه بازگشت احتمالی ایران به بازار جهانی نفت روند کاهشی در قیمت را نوید می داد، اما تنش های پیش آمده در شرق اروپا و وقوع جنگ بین روسیه و اوکراین و البته شرکای ناتو، سبب شد تا قیمت جهانی نفت مرز ۱۰۰ دلار را درنوردیده و این احتمال را رقم بزند که به ارقامی بالاتر نیز صعود نماید.درحالی که دولت ایالات متحده آمریکا به بهانه حمله نظامی روسیه به اوکراین موضوع تحریم های سنگین علیه روسیه در حوزه های مختلف به ویژه حوزه انرژی را اعلام کرده، سایر دولت های غربی نیز با این کشور همراه شده و بنا را بر تحریم نفت و گاز این کشور گذاشته اند و این روند در صورت ادامه،  تأثیر فراوانی بر قیمت های جهانی نفت و گاز گذارده و آشفتگی در سیاست های اقتصادی دنیا را به همراه خواهد داشت.این اتفاق درحالی که کرونا باردیگر با سویه اُمیکرون در جهان جولان می دهد، رویای بازگشت آرامش به بازارهای نفت را برباد داده و انتظار این است که جهان در نیمه نخست سال میلادی جدید، شاهد افزایش قیمت های بالای ۱۰۰ دلار در این محصول استراتژیک باشد.در وانفسای تحولات سیاسی جهان، ثبت قیمت های
 جدید سبب شده تا فروشندگان و خریداران نفت جانب احتیاط را رعایت کرده و برای قیمت گذاری برروی این کالای استراتژیک ریسک نکنند. شاید هم حضور ایران در بازار جهانی نفت و عرضه یک میلیون بشکه نفت خام در روز بتواند کمی از این التهاب قیمتی بکاهد، اما باید در نظر داشت جنگ احتمالی در اوکراین تمامی این معادلات را برهم خواهد زد و شاهد جهش قیمت ها حداقل در کوتاه مدت خواهیم بود.ازسوی دیگر درصورت به توافق نرسیدن برجام هم روی دیگر  سکه رقم خواهد خورد و بازار بازهم کمبود عرضه نفت ایران را با افزایش قیمت ها جبران خواهد نمود و این جبران بردوش عربستان و سایر کشورهای همسو با ایالات متحده آمریکا خواهد افتاد تا به هر نحو ممکن از متضرر شدن بیشتر کشورهای غربی در کسری بازار نفت جلوگیری نمایند.با نگاهی به حجم بسیار زیاد نفت انبار شده در ایران که به واسطه تحریم ها از صادرات آن جلوگیری شده، به نظر می رسد روند و میزان صادرات ایران پس از توافق برجام افزایش چشمگیری داشته باشد و این موضوع می تواند بازار نفت را به تعادل رسانده و به تبع آن قیمت نفت را نیز در حدود ۶۰ تا ۷۰ دلار حفظ کند.احتمال عدم حمله روسیه به اوکراین را هم به این پیش بینی اضافه نمایید تا نگاه به قیمت آینده نفت کمی شفاف تر شود. شاید با این اتفاق همان رقم ۷۰ دلار برای بازار مناسب باشد و هم فروشندگان و هم خریداران نفت از آن راضی باشند.
ذکر این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که ذخایر نفتی جهان همچنان رو به کاهش هستند و با افت آن ها، کاهش تولید و در نهایت کمبود در بازار رخ خواهد داد و همین مسئله بر افزایش قیمت نفت تأثیرگذار خواهد بود. موضوعی که هم برای تولید کنندگان و هم برای مصرف کنندگان نفت هشدارهای مهمی را درپی دارد.این روند اگر تدام یابد شاید دیدن قیمت های بالای ۱۳۰ دلار در هر بشکه نفت برروی تابلوهای فروش چندان دور از ذهن نیست و از حالا باید خود را برای آن آماده کرد.با این احتساب و با بررسی دومؤلفه کاهش ذخایر نفتی جهان و نیز جنگ روسیه و اوکراین باید در نظر گرفت که طلای سیاه ارزش دوچندان خواهد یافت و قیمت آن به حول و حوش قیمت های سال ۲۰۱۰ و صعود وحشتناک می رسد. این قیمت برای تولیدکنندگان هر اندازه خوشایند باشد برای خریداران مشکلات زیادی را ایجاد خواهد کرد و براساس این افزایش قیمت، شاهد افزایش قیمت بنزین و در نهایت نارضایتی در اکثر کشورهای غربی به ویژه آمریکا خواهیم بود، موضوعی که سیاست های بین المللی این کشورها را به باد انتقاد منتقدان خواهد سپرد و پایه های حکومت آنان را لرزان تر خواهد کرد. در این میان جو بایدن بیش از دیگران مورد غضب عمومی قرار خواهد گرفت و به احتمال زیاد
 دخالت های دولت او در اوکراین و در تقابل با روسیه سبب خواهد شد محبوبیت نه چندان کافی او با این روند افزایش قیمت نفت به حداقل کاهش یابد.ذکر این نکته را نیز نباید ازنظر دور داشت که اقدامات صورت گرفته از سوی کشورهای عضو اوپک به ویژه اوپک پلاس در این مسیر می تواند قیمت نفت را در آینده با تلاطماتی روبه‌رو سازد. سیاست گذاری اوپک پلاس در افزایش تولید و عرضه در سطح بین المللی و مشکلاتی که کرونا در جهان برای دولت ها به وجود آورد سبب شد تا رشد قیمت بی حساب و کتاب پیش رفته و جنگ روسیه و اوکراین، ثبات قیمتی نفت را برهم بزند و روند صعودی آن را تا ۱۵۰ دلار هم بالا ببرد. اتفاقی که سبب می شود نه افزایش قیمت نفت و نه کاهش آن چارچوب درست و حقیقی به خود ندیده و همانطور که بی رویه صعود می کند، به سرعت مسیر سقوط را طی کرده و بیش از همه تولیدکنندگان را متضرر سازد.