زباله‌ها در بحران کرونایی!
| گروه اجتماعی|
زباله‌های عفونی تولیدشده در بیمارستان‌ها و منازل و محیط‌های کاری که این روزها به دلیل شیوع بیماری کرونا در کشور میزانشان بیشتر شده، می‌توانند آلوده و عامل انتقال باشند و بر همین اساس از پسماندهای بیمارستانی و خانگی مرتبط با این بیماری به دلیل امکان انتقال ویروس کرونا به‌عنوان عامل خطر یاد می‌شود.
به گفته زهرا صدراعظم نوری، رئیس کمیسیون سلامت و محیط‌زیست شورای شهر تهران حوزه پسماند مخاطراتش بسیار بالاست و در شرایط عادی نیز می‌تواند مسئله‌زا باشد و تولید بیماری کند، حال در شرایط حاد و بحرانی این حوزه، ریسک مضاعف پیدا می‌کند. این روزها برای بسیاری از ما استفاده از دستکش و ماسک دارای اهمیت است و رعایت موارد بهداشتی را در دستور کار زندگی خود قرار داده‌ایم اما افراد زیادی ازجمله پاکبانان، کودکان کار و زباله گردها به‌واسطه این‌که به‌طور دائم با عامل آلوده‌ای به نام زباله در ارتباط هستند، بیش‌ازپیش در معرض خطر ابتلا قرار دارند. در روزهایی که کشور در شرایط ویژه‌ای به لحاظ رویارویی با ویروس کرونا به سر می‌برد و روزبه‌روز بر آمار مبتلایان افزوده می‌شود، همه ما از دیدن کودک کاری که در حال جستجو در بین زباله‌هاست یا زباله گردی که تا کمر در سطل زباله فرورفته، متأثر شده و لابد ترسیده‌ایم، چراکه این افراد غالبا بدون دستکش در بین زباله‌ها می‌گردند و دائم در سطح خیابان و معابر رفت‌وآمد دارند و این‌ها می‌توانند عامل انتقال بیماری نیز باشند. از طرفی باید نگران پاکبانانی بود که ناگزیر به جمع‌آوری زباله‌ها هستند یا در سطح پارک‌ها و معابر به نظافت مشغولند.
«صدرالدین علیپور»، مدیر عامل سازمان پسماند شهرداری تهران در خصوص کمبود ماسک و تجهیزات برای کارگران گفته است: «دستور مجهز شدن کارگران شهرداری به این اقلام بهداشتی ابلاغ‌شده و در حال پیگیری برای اجرایی شدن آن هستیم، همچنین ضدعفونی کردن دو نوبت محل اسکان کارگران نیز در دستور کار قرارگرفته است.» در مورد مواجهه حداقلی پاکبانان با پسماندها نیز علیپور می‌گوید: «در حال رایزنی با شهرداران مناطق مختلف هستیم.» مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری تهران همچنین در مورد دفن پسماندهای پزشکی تأکید می‌کند: « ناوگان حمل زباله را افزایش داده‌ایم، برای زباله‌های بیمارستانی بیمارستان‌های ایزوله از یک ناوگان خاص استفاده می‌کنیم و همه زباله‌ها با شرایط خاص به آرادکوه منتقل و در یک محل جداگانه با خاک و آهک بیشتر و در شرایط ایزوله مناسب‌تری دفن می‌شود.» علیپور با اشاره به این‌که برای دفن پسماندهای این بیمارستان‌ها، مرکز جداگانه‌ای با عمق بیشتر و شرایط ایزوله فراهم خواهیم کرد، اظهار می‌کند: «در صورت تغییر شرایط، فاز زباله‌سوز فعلی تکمیل می‌شود و تغییراتی در جهت سوزاندن کامل پسماندهای پزشکی ایجاد خواهد شد.» نکته‌ای که رئیس کمیسیون سلامت و محیط‌زیست شورای شهر تهران نیز به آن اشاره داشته و می‌گوید: « سایت دفن بهداشتی پسماندهای بیمارستانی یعنی پسماندهای عفونی و خطرناک مدت‌هاست که در محل دفن زباله‌های تهران، آرادکوه است، اما با توجه به آن‌که ظرفیت این سایت تکمیل‌شده است، مکان دیگری تعبیه‌شده تا پسماندها در آن محل دفن شود. دراین‌بین باید توجه شود که زباله‌های بیمارستانی حتما باید در کیسه‌ها و سطل‌های مجزا قرار گیرند و بعد از اتوکلاو و بی‌خطرسازی جمع‌آوری و از زباله‌های عادی جدا شوند. همچنین هنگام حمل به‌صورت جداگانه منتقل و در محل‌های جداگانه دفن می‌شوند. »
موضوع دیگری که در این شرایط اهمیت پیدا می‌کند بحث تفکیک پسماند و افرادی است که در این واحدها کار می‌کنند.علیپور با تأکید بر این‌که وزارت بهداشت در مورد پسماندهای خشک و تفکیک پسماند پروتکل ارائه نداده، خاطرنشان می‌کند: «با توجه به خطرات احتمالی و تجربه کشور چین، تفکیک پسماندهای خانگی را که احتمال انتقال ویروس در آن‌ها وجود داشت را تعطیل کردیم.» وی با تأکید بر منتفی شدن تفکیک پسماند خشک در سطح مخازن و آرادکوه و ایستگاه‌های میانی و انتقال پسماندها به‌صورت مستقیم برای دفن، از همکاری سازمان پسماند شهرداری تهران با معاونت مالی شهرداری برای تمدید یک‌ماهه قراردادهای پیمانکاران تفکیک پسماند و پرداخت حقوق کارمندان آن‌ها در این مدت خبر داده است.
اما بخشی از داستان زباله‌ها نیز به خود شهروندان بازمی‌گردد. تصویر دستکش‌های یک‌بارمصرف رهاشده در سطح معابر ازجمله تصاویری است که این روزها در فضاهای مجازی دست‌به‌دست می‌شوند و موجب تأسف گردیده است. این ناراحتی وقتی بیشتر می‌شود که مشاهده می‌کنیم در خیلی از این تصاویر از محل رها شدن دستکش‌ها تا سطل زباله فاصله چندانی نیست. پرسشی که پیش می‌آید این است،تا چه میزان باید خودخواهی در وجود برخی افراد نهادینه‌شده باشد که برای سلامت خودشان ارزش قائل نشوند و نسبت به‌سلامت هموطنانشان نیز بی‌اهمیت باشند؟! اینجاست که بحث آموزش و آگاهی بخشی از طریق نهادهای ذی‌ربط ازجمله شهرداری و وزارت بهداشت ضرورت می‌یابد چراکه در حالتی خوشبینانه این‌گونه رفتارها را باید به حساب ناآگاهی افراد گذاشت. در کنار آموزش‌های بهداشتی، رسانه‌ها نیز موظف هستند این دست رفتارهای خطرساز را به نمایش گذاشته و در مورد آن آگاه‌سازی کنند. به‌علاوه توصیه کارشناسان بهداشتی این است که دستکش‌ها و ماسک‌هایی که در طی روز استفاده می‌کنیم را در پلاستیک جداگانه قرار داده و سپس در زباله‌های روزانه خود جای دهیم و در زمان انتقال زباله‌ها به خارج از منزل نیز بهتر است از دستکش یک‌بارمصرف استفاده کنیم.
*آموزشی به شهروندان در خصوص تفکیک پسماندهای عفونی خانگی داده نشد
اما «محمدرضا محبوب فر»، عضو انجمن علمی بهداشت محیط و مخاطرات محیطی و توسعه پایدار ایران در گفت‌وگو با « رسالت » معتقد است: تا زمان ارائه این مصاحبه اقدامات شهرداری در موضوع جمع‌آوری پسماندها صفر بوده و در خصوص تفکیک پسماندهای خانگی عفونی که شامل ماسک، دستکش و دستمال‌کاغذی است، متأسفانه آموزشی به شهروندان داده نشده و حتی دفن پسماندهای مراکز بهداشتی و درمانی به‌مانند قبل صورت می‌گیرد.
وی در خصوص پسماندهای مراکز پزشکی و درمانی نیز می‌گوید: «این زباله‌های عفونی و پزشکی که مربوط به بخش‌های مختلف ازجمله بخش‌های مربوط به بیماران کروناست کما فی السابق، طبق قرارداد و تفاهم‌نامه‌ای که با شهرداری دارند در کهریزک یا سایت‌هایی که در این خصوص برای زباله‌های بیمارستانی در نظر گرفته‌شده دفن می‌شوند. اما برای دفن پسماندهای عفونی که در محیط‌های کار و منازل تولید می‌شود و امکان آلودگی ماسک ، دستمال‌کاغذی و دستکش وجود دارد تاکنون هیچ اقدامی عملی از طرف شهرداری تهران و حتی شهرداری کلانشهرهای کشور صورت نگرفته و اقدام شهرداری تهران و کلانشهرها بیشتر به‌صورت اطلاع‌رسانی بوده اما تاکنون اقدام عملی مؤثر صورت نپذیرفته و ابلاغیه‌ای صادر نشده است.»
*دستکش‌ها و دستمال‌های یک‌بارمصرف حتما باید در نایلون‌های جدا قرار بگیرند
محبوب فر در مورد زباله‌گردها نیز می‌گوید: «متأسفانه زباله گردی همچنان در شهرها وجود دارد و همچنان کودکان کار، افراد بی‌بضاعت و افرادی که معیشت خود را از اطراف زباله‌ها جستجو می‌کنند به این کار مشغولند و نکته تأسف‌بارتر این است که برخی شهروندان، دستمال و دستکش‌های یک‌بارمصرف خود را در سطح معابر رها می‌سازند، گویا هنوز برخی این بیماری را جدی نگرفته‌اند و این مسئله نشان می‌دهد، اراده ملی بین شهرداری، مردم، مجلس و دولت در خصوص پیشگیری و مقابله با بیماری کرونا باید قوی‌تر باشد. این وضعیت در سطح معابر، خیابان‌ها، جوی‌ها، اماکن عمومی، پارک‌ها و فضای سبز و رهاسازی پسماندهای عفونی در محیط، زیبنده نیست و می‌تواند آلودگی به همراه بیاورد. این پسماندها حتما باید در نایلون‌های پلاستیکی یا کیسه‌های کاغذی که در بازار هم وجود دارد قرار داده شوند و درب نایلون‌ها محکم بسته و سپس در داخل زباله‌های معمول و زباله‌های شهری انداخته شود، بعد توسط شهرداری یک بسیج ملی در خصوص تفکیک زباله‌های مشکوک به کرونا ویروس انجام شود، به این صورت که شهروندان در منازل خودشان، در محیط‌های کار و در بیرون از منازل مثل کوچه، خیابان و معابر این زباله‌ها را تفکیک کنند و در مخازنی که برای این عمل وجود دارد قرار بدهند.»
*وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در بحران فعلی تنهاست
«محبوب فر» گریزی هم به وضعیت مدیریت بحران در کشور می‌زند و می‌گوید: وضع موجود در رابطه با زباله‌ها به مدیریت بحران بازمی‌گردد و فرمانده شرایط موجود، ستاد مدیریت بحران کشور است که متأسفانه غایب بوده و بار مسئولیت پیشگیری و مقابله با کرونا صرفا بر دوش وزارت بهداشت و درمان و مردم گذاشته‌شده و در این زمینه وزارت بهداشت و شهروندان تنها هستند. بی‌تردید مدیریت بحران بلایای طبیعی و انسانی که بیماری کرونا هم از بلایای انسانی است، همکاری و بسیج همگانی همه سازمان‌ها و نهادهای دولتی و حتی نظامی را می‌طلبد.»
زباله , کرونا , وزارت بهداشت
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.