نفیسه امامی 
درحالی‌که انگلیس و روسیه روند واکسیناسیون سراسری علیه کرونا را آغاز کرده‌‌اند و سایر کشورها نیز با انجام مقدمات قانونی و مالی آماده واردات و توزیع واکسن می‌شوند،‌ خرید واکسن اما توسط ایران به دلیل تحریم‌های قهرآمیز و یک جانبه آمریکا با مشکل انتقال پول مواجه است که می‌تواند امکان دسترسی عادلانه واکسن برای مردم کشور را با مشکل روبه رو کند. درحالی‌که طبق قطعنامه سازمان ملل متحد مبنی بر دسترسی منصفانه و توزیع عادلانه واکسن کرونا، این واکسن باید در دسترس همگان در همه جای جهان قرار بگیرد. 
مسئولان کشور بارها اعلام داشته‌اند برای خرید حدود ۲۰ میلیون دوز واکسن کرونا به سد تحریم‌های بانکی آمریکا برخورد کرده‌اند، هرچند مقامات آمریکا در اظهاراتی فروش اقلام بشردوستانه ازجمله دارو و تجهیزات پزشکی را مشمول تحریم‌های این کشور ندانسته‌اند، اما در عمل به علت محدودیت‌های شدید معاملات بانکی و مالی و تحریم بانک مرکزی خرید و واردات محصولات دارویی ازجمله واکسن آنفلوآنزا با مشکل روبه رو شد و نتوانست به‌سرعت در اختیار قرار بگیرد.
حسن روحانی، رئیس‌جمهور درباره مانع‌تراشی تحریم‌های آمریکا برای خرید واکسن کرونا گفته است: «پول، اراده و تصمیمش هست و دستورش صادر شده، اما آمریکا مانع است و به هر بانک و کشوری مراجعه می‌کنیم ممانعت می‌کند.»
عبدالناصر همتی رئیس بانک مرکزی هم با تأکید بر وجود مشکل در انتقال پول برای خرید واکسن گفته است: «ازآنجاکه خرید واکسن کرونا بایستی از مسیر رسمی سازمان بهداشت جهانی انجام گیرد، تاکنون راه‌های پرداخت و انتقال ارز موردنیاز، به خاطر تحریم غیرانسانی دولت آمریکا و ضرورت اخذ مجوز اوفک و با مانع مواجه شده است.»
جلیل میرمحمدی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس از دیگر افرادی است که به اظهارنظر در این رابطه پرداخته و اظهار کرده است: «اعتبار لازم برای خرید واکسن تخصیص شده، ‌اما به دلیل تحریم‌های بانکی ایران قادر به واریز پول مورد نیاز نیست. »
بعد از رقابت مؤثر و سازنده میان مراکز تحقیقاتی و علمی کشورهای مختلف برای کشف واکسن مؤثر در مقابله با کرونا، سازمان جهانی بهداشت سازوکاری موسوم به کواکس (covax) را برای توزیع عادلانه واکسن کرونا راه‌اندازی کرد تا کشورهای مختلف بتوانند با عضویت در آن و پیش‌پرداخت بخشی از هزینه‌ها وارد فهرست خریداران شوند. ایران نیز به همراه کشورهای دیگری به این سازوکار پیوست و پیش‌پرداخت خرید واکسن را پرداخت کرده است اما مشکل در نقل‌وانتقال پول دسترسی به واکسن را با سختی مواجه کرده است.  
کواکس به دنبال این است بعد از تولید واکسن تایید شده کرونا حدود دو میلیارد دوز از آن را تا پایان سال ۲۰۲۱ در بین کشورها توزیع کند و کارکنان دستگاه‌های سلامت در اولویت دریافت این واکسن هستند. این در شرایطی است که رویکرد فشار حداکثری آمریکا با تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی درهم‌آمیخته است و برخلاف ادعای پوچ دولتمردان آمریکایی، حوزه سلامت و دارو در کشورمان از تحریم‌های چندلایه آمریکا علیه نظام ارزی و بانکی ایران مصون نمانده است و با ایجاد اخلال در نظام درمانی در مقابله با شیوع کرونا از دسترسی عادلانه و منصفانه به واکسن کرونا ممانعت به عمل خواهد آورد. 
 زودتر از نوروز ۱۴۰۰ امکان تزریق واکسن وجود ندارد
مصطفی قانعی، رئیس کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا در ایران در گفت‌وگو با «رسالت» درباره خرید واکسن کرونا توسط ایران گفت: از میان واکسن‌های تولیدشده، واکسن آسترازنیکا ساخت دانشگاه آکسفورد که بر پایه آدنا ویروس تولیدشده و بر روی آن آنتی‌ژن‌های ویروس کرونا مستقر شده است، مدنظر ایران است. قیمت این واکسن پایین‌تر از واکسن فایزر خواهد بود و نیاز به زنجیره سرد مانند واکسن فایزر ندارد. به همین علت ایران واکسن‌های آدنا ویروس را در لیست پیش خرید قرار داده است. 
وی با اشاره به عدم امکان خرید واکسن فایزر توسط ایران بیان کرد:‌ واکسن فایزر به شکل MRNA و دارای پایه ژنی است. برای سالم ماندن این واکسن باید یک دوز آن در منفی ۲۰ درجه و دوز دیگر آن در منفی ۸۰ درجه سانتی گراد نگهداری شود. به همین علت کشورهای خریدار این واکسن باید هواپیما، یخ خشک و امکانات فرودگاهی خاص را فراهم کنند.
قانعی ادامه داد: ایران چنین امکاناتی برای جا به جایی واکسن ندارد و به همین علت اعلام کرده واکسن فایزر برای کشور کارایی نمی‌تواند داشته باشد. این واکسن با توجه به قیمت بالا، لزوم فراهم آوردن زنجیره سرد و همچنین در اختیار آمریکا بودن نمی‌تواند به کشورمان داده شود. بنابراین ما به سایر واکسن‌هایی که سازمان بهداشت جهانی در لیست آماده‌سازی قرار داده است، اعلام خرید کرده‌ایم و پول پیش‌خرید آن‌هم داده‌شده است. 
رئیس کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا به تأثیرگذاری واکسن آسترازنیکا اشاره کرد و افزود: با توجه به مقالات چاپ‌شده در مجلات معتبر اگر در تزریق بار اول واکسن، نصف دوز و در مرحله دوم دوز کامل زده شود، پیشگیری ۹۵ درصدی از بیماری ایجاد خواهد شد و اثربخشی مناسبی در برابر بیماری خواهد داشت.  
قانعی درباره تأثیرگذاری منفی تحریم‌ها برای خرید واکسن بیان کرد: آمریکا اعلام می‌کند غذا و دارو در لیست تحریم نیست درحالی‌که انتقال پول خرید همه کالاها را دچار مشکل کرده است. بانک مرکزی تحریم شده و زمانی که انتقال پول امکان‌پذیر نباشد، امکان خرید هم وجود نخواهد داشت. آمریکا باوجود خباثتی که دارد اعلام کرده است هر شرکتی که با ایران معامله کند دیگر نمی‌تواند با این کشور تبادل تجاری داشته باشد. 
وی حجم تجارت شرکت‌های بزرگ با آمریکا را بسیار بیشتر از ایران عنوان کرد و افزود: شرکت‌ها به علت تبادلات مالی و تجاری زیاد با آمریکا، از تجارت با ایران منصرف می‌شوند. خزانه‌داری آمریکا جلوی همه راه‌های معامله با ایران را بسته است که نمونه آن‌هم در خرید واکسن آنفلوآنزا قابل‌مشاهده بود که در زمان مناسب به دست ما نرسید.
قانعی به تولید واکسن کرونا در کشور اشاره کرد و ادامه داد: به دلیل وجود شرایط اورژانسی و لزوم ایمنی کادر درمان و بهداشت، تولید واکسن در داخل و خرید آن را از خارج در دستور کار قرار داده‌ایم، اما برای خرید آن با چالش مواجه هستیم. 
رئیس سابق انستیتو پاستور ایران با اعلام واریز پیش‌پرداخت ۱۸۰ میلیون دلاری کشور به «کواکس» گفت: برای افرادی که خطر بالای فوت دارند و شامل ۱۲ و نیم میلیون نفر می‌شوند، در حدود ۲۰ میلیون دوز واکسن پیش‌خرید شده است. در صورت پرداخت پول پیش‌پرداخت سه ماه و نیم بعد واکسن در دسترس قرار می‌گیرد که با این اوصاف تا نوروز ۱۴۰۰ امکان تزریق واکسن وجود نخواهد داشت و این روند برای همه دنیا یکسان است. 
وی خرید واکسن از چین را مسیر راحت‌تری برای انتقال به ایران عنوان کرد و افزود: اقدامات لازم برای خرید از چین و هند انجام‌گرفته است. سازوکار خرید واکسن بسیار مشخص است به این شکل که سازمان غذا و دارو در سایت خود اعلام کرده هر شرکتی واکسن کرونا در اختیار دارد و مایل به فروش است در این سایت ثبت‌نام کند. شرکت‌های داوطلب باید مدارک لازم را ارائه دهند و در صورت اعتبار آن‌ها، خرید واکسن انجام می‌گیرد.