باز هم یک ماجرای دیگر از اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی دولتی به کالاهایی که مشابه داخلی دارند یا لزومی به وارد کردن آنها نیست؛ این بار اما عمق فاجعه قریب است به هسته زمین برسد!
دولت ۸۵ میلیون دلار به یک محصول نهایی برای خوراک دام و طیور به نام دی کلسیم فسفات و مونو کلسیم فسفات اختصاص داده درحالی که می‌توان تنها با ۲۵ میلیون دلار مواد اولیه این محصول را وارد کرد و ۴۷ کارخانه و کارگاه و هفت هزار کارگر را بیکار نکرد. ماجرا از این قرار است که محصولی به نام «دی کلسیم فسفات» و «منو کلسیم فسفات» وجود دارد که جزء خوراک و داروی ضروری برای دام و طیور است و عدم استفاده از این محصول در صنایع مرغداری و دامپروری باعث بروز بیماری‌های مختلف در دام و طیور شده و انواع عوارض و سرطان‌ها را برای انسان به دنبال خواهد داشت.

​​​​​​​در ايران حدود ۴۷ کارخانه و کارگاه براي توليد اين محصول وجود دارد که طي يک سال گذشته تعطيل شده اند. چرا که توليد اين محصول نيازمند وارد کردن مواد اوليه است و متاسفانه دولت ارز مورد نياز براي واردات مواد اوليه را تامين نمي‌کند، از همين رو اين کارخانه ها تعطيل شده و حدود هفت هزار کارگر بيکار شده‌اند.
در عوض دولت ۸۵ ميليون دلار ارز ۴۲۰۰ توماني را براي واردات محصول نهايي اين کارخانه‌ها اختصاص داده که اين امر نيز باعث تعطيلي توليدکنندگان داخلي شده است.
جاي تعجب است زماني که مي‌توان تنها با اختصاص ۳۵ميليون دلار براي واردات مواد اوليه، هم از خروج ارز جلوگيري کرد و هم کارخانه‌هاي داخلي را از تعطيلي نجات داد و هم از بيکاري قريب به ۱۰ هزار کارگر جلوگيري کرد، چرا دولت دست به چنين اقدامي زده و براي واردات محصول نهايي، ارز اختصاص مي دهد.
گويي از سوي دولت ايران، ۸۵ ميليون دلار به توليدکننده خارجي يارانه تعلق گرفته است!
همچنين چطور است که مصوبه مجلس مبني بر «ممنوعيت واردات کالاهايي که مشابه داخلي دارند» و در عين حال «تاکيد رهبر معظم انقلاب مبني بر حرمت شرعي واردات کالاهايي که در داخل توليد مي شود» نه تنها مورد توجه دولت نيست بلکه از سوي نمايندگان مجلس نيز که وظيفه نظارت بر اجراي قوانين را دارند، مورد غفلت قرار گرفته است.
براي بررسي موضوع، با دبير انجمن توليدکنندگان دي کلسيم فسفات به گفت‌وگو نشستيم و او از بي‌توجهي‌هاي دولتي‌ها و صرفه‌جويي صنعتشان درصورت عدم اختصاص ارز ۴۲۰۰ توماني به واردکنندگان سخن گفت و نام افراد واردکننده و مسئولاني که در اين ماجرا دخيل هستند را به ما گفت.
همچنين با چند تن از اعضاي کميسيون کشاورزي و اقتصادي مجلس گفت‌وگو کرديم اما همه نسبت به اين موضوع اظهار بي اطلاعي کردند، عبدالله حاتميان، عضو کميسيون کشاورزي مجلس در اين باره به رسالت گفت:« من اين موضوع را نشنيده بودم و نمي‌دانستم ايران اين محصول را توليد مي‌کند اما اگر اين اتفاق افتاده باشد ايراد است، بگوييد اين بندگان خدا مدارک و مستندات را به ما برسانند تا درکميسيون کشاورزي بررسي داشته باشيم.»
او پاسخ داد:«اصل دونرخي کردن ارز، به ويژه در ايران باعث فساد است که متخصصاني در دور زدن دولت هستند و کساني که در دولت رگ و ريشه دارند اين کار را کردند، يک فرد عادي نمي‌تواند ارز ۴۲۰۰ توماني بگيرد و واردات انجام دهد.»
اين عضو کميسيون کشاورزي تاکيد کرد که زودتر مستندات را براي ما بفرستيد تا پيگيري کنيم و اشاره‌اي به لزوم مشورت با مرتضي رضايي، معاون وزير کشاورزي کرد.
نيکزادي نژاد هم عضو ديگر اين کميسيون در اين باره به «رسالت» پاسخ داد: «مواد اوليه اين کارخانه‌ها از خارج کشور وارد مي‌شد و اکنون هم وارد مي‌شود، يعني اينگونه کارخانه‌هاي خوراک دام، با مواد اوليه خارجي مديريت مي‌شد و اکنون هم تفاوتي نکرده است، من در گفت‌وگو با خبرگزاري مجلس هم گفتم متاسفانه درسيستم تجاري کشور ما کنترلي بر ورود و خروج کالاها نيست زماني که کالا در انبار مي‌آيد بايد چک شود که چه ميزان کالا در چه مقطع و با چه نوع ارزي وارد انبار شده و با چه دلاري به دست مصرف کننده
رسيده است؛ متاسفانه به دليل عدم کنترل در کشور هر روز قيمت‌ها افزايش پيدا مي‌کند و به اين دليل کالاهايي که با ارز ارزان خريداري شده با قيمت بالاتري فروخته مي‌شود و همچين نقيصه‌اي وجود دارد.در حوزه دام هم مقداري واردات انجام شد و متاسفانه با نرخ ۴۲۰۰ تومان به دست مشتري نرسيد و همه مشتريان شاکي بودند، بررسي کرديم که قيمت کالا با ۴۲۰۰ وارد شده اما به بهانه هاي متعدد با نرخي ديگر عرضه شده، اما اينکه مدعي شدند کارخانه‌ها به دليل واردات تعطيل شده از ابتدا هم کارشان برمبناي واردات بود.»
در اين نقطه از گفت‌وگو امايي وجود دارد،که دولت محصول نهايي را به جاي مواد اوليه وارد کرده است.
«اصلا اينطور نيست، چه کسي اين حرف را زده؟»
طبق گزارشات و مستندات اين اتفاق افتاده و کارخانه‌داران و انجمن توليدکنندگان دي کلسيم فسفات و منو کلسيم فسفات هم اين موضوع را بيان کرده‌اند.
«تا جايي که من مي‌دانم اينها ذرت، جو و سبوس و مواد اوليه وارد مي‌کنند، اما اگر خوراک دام آماده آورده باشند حرف شما کاملا متين است و حداقل براي حفظ سرمايه کشور و مشاغل موجود نبايد اين اتفاق مي‌افتاد.»
اگر بخواهيم اين موضوع حل و رسيدگي شود بايد چه کنيم؟
«مدارک را به ما بدهيد تا در کميسيون کشاورزي پيگيري کنيم.»
علي اکبر کريمي،نايب رئيس کميسيون اقتصادي مجلس هم درمورد واردات محصول نهايي توسط دولت، دي کلسيم فسفات و مونو کلسيم فسفات و عدم اختصاص ارز دولتي به مواد اوليه اين محصول و درپاسخ اينکه شما جلسه‌اي با توليدکنندگان اين محصول نداشتيد؟ به رسالت گفت:«خير، جلسه نداشتم، شايد دبير انجمن توليدکنندگان اين محصول جلسه جمعي با افراد کميسيون اقتصادي نداشتند و شايد با چند تن از اعضا داشتند و من از اين موضوع آگاه نيستم و جزئيات را نمي‌دانم.»
اما دبير انجمن توليدکنندگان دي کلسيم فسفات کشور به ما گفت در مجلس با حضور روسا و اعضاي کميسيون‌هاي اقتصادي و کشاورزي و رئيس سازمان دامپزشکي جلسه‌اي داشته و تمام معضلات را بيان کرده و همه هم شنيده‌اند، براي بررسي بيشتر با او گفت‌وگو کرديم، محسن سعيديان به «رسالت» مي‌گويد:«من دبير انجمن توليدکنندگان دي کلسيم فسفات سراسر کشور هستم و اگر قرار باشد سنديت حرف من را داشته باشيد مي‌توانيد به مسئوليت من اشاره کنيد، ما با ۴۷ کارخانه و کارگاه و هفت هزار کارگر مستقيم و غيرمستقيم اشتغال در کشور ايجاد کرديم و ۳۵ سال است به اين صنعت وارد شديم و من اولين توليدکننده اين صنعت در سال ۶۴ بوديم، توان توليد درمورد دي و مونو کلسيم فسفات دو و نيم برابر نياز کشور است. نياز کشور حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار تن است اما امکان توليد و ظرفيت اسمي ما تا ۲۷۰ هزارتن است، بنابراين توان توليد دو و نيم برابر بيشتر از نياز کشور داريم.
در اين صنعت يک ماده اوليه اصلي به نام اسيد فسفريک فيد گريت داريم که ۹۰ درصد قيمت تمام شده محصول ما را تشکيل مي‌دهد، يعني محصولي که مناسب خوراک دام و طيور است، اين مواد اوليه اصلي را يک توليدکننده در کشور به نام «آريا فسفريک جنوب» دارد که جزئي از پتروشيمي رازي است، براي اين که بتوانند اسيد فسفريک با مشخصات فيد گريت توليد کنند بايد خاکش را از خارج کشور بياورند، يعني خاک فسفاتي که به آن مي‌گويند راک فسفات، بايد از کشورهايي مانند تونس، اردن، مراکش، آفريقاي جنوبي و … وارد شود، داخل کشور هم دو معدن شناخته شده براي اين خاک داريم که هيچ‌کدام خاکشان مرغوب نيست و نمي‌شود صددرصد از آنها استفاده کرد و تنها مي توان از ۱۰ يا ۲۰ درصد آنها استفاده کرد، و براي تامين مابقي بايد از خاک خارجي استفاده شود،به اين دليل که محصول اين خاک اسيدفسفريک است و بايد داراي مشخصات لازم از فلزات سنگين باشد تا قابل پذيرش سازمان دامپزشکي کل کشور باشد.
بنابراين در سال ۹۷ براي اين خاک، بايد ارز دولتي داده مي‌شد، تنظيم بازار داروهاي دامپزشکي را به سازمان دامپزشکي دادند، اين سازمان بايد بهداشت خوراک دام و طيور و انسان را کنترل کند و نمي‌توانست کار مالي کند اما تقسيم ارز در سال گذشته را به دليل مسائل و محدوديت به آنها دادند و اين سازمان گفت چون شرکت “آريا فسفريک جنوب” که تنها توليدکننده اسيدفسفريک است مجوز شرکتش را از ما نگرفته و فقط از وزارت صنايع گرفته، بنابراين به آنها براي خاک و توليد اسيد ارز نمي‌دهيم تا ۴۷ کارخانه و کارگاه را تامين کند.
نتيجه اين شد که شرکت “آريا فسفريک جنوب” با تعداد زيادي کارگر تعطيل شد و نتوانست اسيد براي ما تأمين کند و ۴۷ کارخانه با هفت هزار کارگر تعطيل شد درنتيجه زماني که در بازار کمبود ايجاد شد سازمان دامپزشکي ارز مربوطه را به شرکت‌هاي واردکننده‌اي که محصول نهايي يعني دي و منو کلسيم فسفات را وارد مي‌کردند اختصاص داد که از چين وارد کردند. مأخذ توليد دي يا مونو کلسيم فسفات چين از اسيد کلريتريک است و از اسيد فسفريک نيست و مرغوبيت لازم را ندارد اما به‌هرحال ارز دادند و اين محصول نهايي را وارد کردند که براي واردکنندگان حدود کيلويي ۳ هزارتومان با ارز ۴۲۰۰ توماني يا يوروي ۴۸۰۰ توماني تمام و دولت هم اينها را موظف کرد که اين محصول را حدود ۴۳۰۰ تومان در بازار عرضه کنند در حالي ما اگر مي‌خواستيم فقط اسيد فسفريک را از خارج با ارز دولتي بياوريم، البته بعد از پيگيري‌هاي فراوان به ما هم اجازه واردکردن اسيد را دادند و گفتند نمي‌خواهد شرکت آريا فسفريک اسيد توليد کند شما برويد وارد کنيد، يعني نخست توليدکننده داخلي را تعطيل کردند و به ما گفتند از خارج کشور اسيد بياوريد، ما که رفتيم براي واردکردن اسيد ارز بگيريم، اسيد با ارز دولتي براي ما کيلويي ۴۸۰۰ تا ۵ هزارتومان تمام مي‌شد، توليدکننده اگر اسيد را با ۵ هزار تومان بياورد و ۵ ماه هم بايد پولش بخوابد تا اسيد به دستش برسد و با تمام اين ها اسيد کيلويي ۶ هزارتومان براي آنها تمام مي‌شود بنابراين محصول نهايي را بايد چند بفروشند؟ ۶۵۰۰ تومان بايد بفروشند، اما واردکنندگان همين محصول نهايي را از چين مي‌آورند و يارانه ارز را به توليدکنندگان و کارگران چيني مي‌دهند و همان جنسي که قرار بود توليدکننده وارد کند با ۳ هزارتومان وارد مي‌کنند و ۴۴۰۰ تومان هم در بازار مي‌فروشند.
اسيد کيلويي ۴۴۰۰ تومان آگهي فروش رسمي است و درتمام سايت‌ها زده شده که جناب آقاي« م» و همکاران محترمشان دارند در تمام بازارها آگهي و همين امروز هم آگهي مي‌کنند که هرکس مي‌خواهد مي‌تواند بخرد، اجناس هم در بنگاه «ف» است که تلفن‌هايش موجود است، افراد واردکننده متعدد هستند و درمجموع حدود ۶ يا ۷ واردکننده هستند که هم اسامي موجود است و هم تلفن و اسم شرکت‌هايشان. اينها از چين و کشورهاي ديگر مونو کلسيم فسفات واردکردند و چند هزار تن از اين اجناس در انباری در جاده ورامين است، و براي خريداران ۵ يا ۱۰ تن سهميه‌بندي مي‌کنند و به مرغدارها کيلويي ۴۳۷۰ تومان مي‌فروشند با ۱۵۰ تومان انبارداري و بين ۱۰۰ تا ۲۰۰ تومان هم کرايه و تقريباً ۴۶۰۰ تومان دست مشتري را مي‌گيرد. من براي اثبات اين مطلب، خودم هم حدود ۱۰ روز پيش به جناب « م» درخواست دادم و ۱۰ تن خريدم و اکنون در انبار کارخانه‌ام ۴۰۰ کيسه ۵ کيلويي چيده شده است، عمده‌ترين واردکننده آقاي « م» است و من هفته گذشته از سازمان دامپزشکي تقاضا کردم تا از انبار من بازديد کنند.
سال گذشته اوايل اين کار حدود دي و بهمن که بازار بهتر بود و هنوز مونو کم واردشده بود و دي کلسيم فسفات هم قطع‌شده بود،اما واردکنندگان محصول نهايي را ۴۲۰۰ تومان فاکتور مي‌کردند اما پشت پرده ۶۷۰۰ تومان از مصرف‌کننده پول مي‌گرفتند، من همين جمله را در حضور دکتر رضاييان معاون دارو و درمان سازمان دامپزشکي به واردکنندگان گفتم در اين جلسه من نماينده توليدکنندگان بودم به واردکنندگان گفتم آقاي « م» و … شما داريد پشت پرده ۶۷۰۰ مي‌فروشيد و در ظاهر ۴۲۰۰ فاکتور مي‌کنيد چرا ارز را مي‌گيرد و اين کار را مي‌کنيد، اکنون که ارز به شما دادند جنس را ارزان بدهيد.»
درنهايت چه اتفاقي افتاد؟
«ارز واردات اسيد فسفريک را براي ما قطع کردند اگر هم نمي‌کردند براي ما صرف اقتصادي نداشت، زماني که ديدم به سازمان دامپزشکي اميد نيست و محصول ما را در گروه يک قرار نمي‌دهد تا ارز دولتي بگيريم از طريق وزارت صنايع اقدام کردم و خاک فسفات و شرکت آريا فسفات را در گروه قراردادم تا ارز دولتي به اين محصول تعلق بگيرد اما تا امروز وزارت صنايع و بانک مرکزي اين اجازه را ندادند درنهايت شرکت آريا فسفات جنوب مجبور شدند ۲۴۰ هزارتن خاک از يکي از کشورها براي سال آينده با ارز ۱۱ هزار و ۲۰۰ تومان نيمايي واردکنند، نتيجه اين شد که اسيدفسفريک آنها با مبلغ ۵ هزار و ۵۰۰ تومان به دستمان مي‌رسد، از هفته گذشته هم شروع به توليد کردند و مدام مي‌گويند از ما خريد کنيد، اما براي ما صرف اقتصادي ندارد، با اسيد فسفات کيلويي ۵۵۰۰ تومان چه فسفاتي توليد و با چه قيمتي بفروشيم که با ۴۴۰۰ تومان مونو کلسيم فسفات خارجي رقابت کنيم؟ امروز تنها توليدکننده اسيد فسفريک در کشور با توليدي مرغوب با فلزات سنگين پايين در حد استاندارد، آمادگي دارد حدود ۱۲۰ هزارتن براي کل مصرف سال اسيد فسفريک توليد کند و توليدکنندگان فسفات آمادگي دارند کل نياز کشور به دي و مونو کلسيم فسفات را تا پايان سال باکيفيتي مرغوب تأمين کنند، به شرطي که حضرات جلوي اختصاص ارز دولتي به مونو و دي کلسيم فسفات را به‌عنوان محصول نهايي بگيرند و اگر هم مي‌خواهند اجازه واردات دهند با ارز نيمايي اين کار را کنند، تا حداقل ارزهايمان براي واردات يکسان و يکنواخت باشد اگر ارز يکسان باشد يقيناً قيمت هر کيلو مونو کلسيم ۱۰ هزارتومان مي‌شود و فسفات توليدي ما يقيناً هر کيلو ۶ هزارتومان خواهد شد، بنابراين توليد داخل معنا پيدا مي‌کند و اين ارز دولتي و يارانه را به توليدکننده خارجي نمي‌دهند؛ حرف ما اين است که اصلاً براي اسيد فسفريک و خاک فسفات ارز ندهند ما توليدکنندگان از ارز نيمايي استفاده مي‌کنيم چون محصول ما بسيار استراتژيک است و اگر براي دام و طيور استفاده نشود تنها منبع تأمين فسفر و کلسيم بدن دام و طيور را از دست مي‌دهيم و کمبود آن اثر مستقيمي در تخم‌مرغ، مرغ، گوشت و استخوانش و براي دام در شيردهي و بچه‌زايي دارد. يک و نيم تا دو و نيم درصد هم بايد در خوراک اضافه کنند و اين يعني اثرش در قيمت جيره يک تا دو و نيم درصد است و بيشتر نيست، زيرا اين يک داروي افزودني خوراک دام و طيور است؛ بنابراين حرفمان اين است که ارز دولتي محصول نهايي ما را قطع کنيد و در مقابل به هيچ‌کس هم ارز ندهيد.