معصومه پورصادقی
شفافیت؛ یکی از پربسامدترین اصطلاحات سال‌های اخیر است که هرچند تمام کرسی‌های اجرایی کشور درید قدرت طیف موسوم به اصلاح‌طلب بود اما کمتر شاهد شفافیت بودیم تا جایی که دولت مستقر – که تندروهای طیف موسوم به اصلاح‌طلب آن را «رحم‌اجاره‌‌ای» نامیدند، به‌دولت «محرمانه‌ها» معروف شد چراکه سرنوشت قراردادهایی همچون قراردادهای نفتی موسوم به آی‌پی‌سی هرگز مشخص نشد و حتی نمایندگان مجلس دهم نتوانستند به آن دسترسی داشته باشند. البته مجلس دهم هم کارنامه قابل قبولی درباره شفافیت نداشت‌و علی‌رغم ادعاهایی که داشت قدم از قدم برای شفافیت برنداشت. البته وقتی از شفافیت حرف می‌زنیم منظور ایجاد یک‌روند مستمر شفافیت‌زایی است که با مقوله سوت‌زنی و افشاگری و … فرق دارد. 
یکی از مطالبات جامعه نخبگان و آحاد ملت از مجلس پیشین، طرح شفافیت آراء بود با این پیش‌فرض که همه تصمیمات و آراء نمایندگان مجلس شورای اسلامی در دید عموم قرار بگیرد تا مشخص شود فلان نماینده چه تصمیمی در مورد چه موضوعی گرفته است و این حق طبیعی مردم است تا بدانند وکیلی را که راهی پارلمان می‌کنند با چه کیفیت و چگونه از حقوق آن‌ها دفاع می‌کند و باید بدانند با چه استدلالی به فلان طرح یا لایحه رأی منفی یا مثبت می‌دهد. در چنین حالتی رأی‌ندادن و رأی ممتنع دادن و سرسری رأی‌دادن از صحنه صحن علنی مجلس رخت خواهد بست.
نمایندگان مجلس دهم – مشهور به مجلس طیف موسوم به اصلاح‌طلب – که بیشتر اهل شعار بودند تا عمل، در یک اقدام تعجب‌برانگیز و به‌منظور منحرف کردن بحث، مدعی شدند که  تصمیمات جلسات همه نهادها که باکمال تأسف و تعجب شامل نهادهای نظامی، امنیتی و نظارتی، نیز می‌شد باید شفاف و علنی باشد! با این تز حضرات به‌طور مثال ریز و چگونگی تصمیما‌ت شورای‌عالی امنیت ملی باید به رؤیت دشمنان انقلاب می‌رسید!
 آن چیزی که مردم انتظار دارند، شفاف شدن آراء نمایندگان در صحن علنی مجلس است. مجلس قبلی علی‌رغم همه ادعاها این کار را انجام نداد، اما یکی از وعده‌های مجلس یازدهم ایجاد شفافیت است. حتی یکی از رویکرد اعلامی رئیس مجلس به مسئله شفافیت اشاره دارد.
البته در طول ۵۰ روزی که از آغاز مجلس یازدهم می‌گذرد، طرح شفافیت آراء در دستور کار پارلمان قرارگرفته است و طبق اعلام اعضای هیئت‌رئیسه مجلس، طرح شفافیت در وضعیت چکش‌کاری در کمیسیون و آیین‌نامه داخلی مجلس است. ازاین‌رو از مردم و به‌ویژه جامعه نخبگان درخواست کرده‌اند به‌منظور اعلام نظرات همگان و استفاده از خرد جمعی، اگر مردم نظری دارند می‌توانند اعلام کنند.
طرح شفافیت آراء، پس از چکش‌کاری در کمیسیون، به صحن علنی مجلس شورای اسلامی ارجاع می‌شود تا آنجا هم مورد مداقه قرار گیرد و نهایتاً پس از تصویب در صحن علنی و تایید از سوی شورای نگهبان، برای اجرا ابلاغ می‌شود.
به نظر می‌رسد اهمیت کار طرح شفافیت، پس از تبدیل به قانون شدن ، اجرای آن است چرا صرف تصویب قانونی کارساز نیست بلکه باید با نظارت دقیق مجلس، به مرحله اجرا دربیاید.همان‌طور که رئیس مجلس اخیراً اعلام کرد اولویت مجلس یازدهم تقویت بُعد نظارت نسبت به بُعد قانون‌گذاری است، امید است طرح شفافیت نیز پس از طی فرآیند‌های قانونی، به‌خوبی اجرا شود.