‌| فاطمه فلاح زاده ‌| 
ویروس کرونا بارش تلخی بود که بر  آسمان کشور باریدن گرفت و به دلیل همه گیری و فراگیری آن، افراد بسیاری مشاغل خود را از دست دادند و حال زیر چتر تلخی ها به انتظار رویشی دوباره هستند. اخباری که هر روز می شنویم شاید گمان و تنها دلخوشی مان را به سوی آسودگی خاطر طبیعت ببرد اما به موجب آسودگی طبیعت و استراحت کوتاه مدت آن ،صنعت گردشگری دچار آسیب و البته زیان های فراوانی شده که شاید به راحتی قابل جبران نباشد. برای بررسی راهکارهای بهبود این صنعت در دوران پساکرونا به گفت وگو با صاحب نظران این حوزه پرداختیم که در ادامه می خوانید.
 بیش از ۱۵۰ شغل وابسته به صنعت گردشگری هستند
مرتضی خاکسار ،استاد دانشگاه و پژوهشگر اقتصاد گردشگری در گفت وگو با «رسالت» در خصوص راهکارهای بهبود اقتصادی حوزه گردشگری کشور بیان کرد: «در شروع هر کار و صنعتی باید آمادگی رویارویی با اتفاق های غیرمنتظره و ناگوار را داشته باشیم چراکه هرگز نمی توانیم بگوییم شرایط تا به همیشه آرام و مسیر راه هموار خواهد بود. به طورمثال برای رفتن به یک مسافرت کوچک با برنامه ریزی هرچه تمام آماده سفر می شویم اما ممکن است با اتفاق هایی نظیر سیل، پرتاب سنگ، خرابی ماشین و سایر اتفاق های این چنینی مواجه شویم بنابراین باید چشم و گوشمان همواره آماده پذیرش التهاب ها و راهکارهای حلِ بحران باشد.»
وی افزود : «پیش از ویروس کووید ۱۹ به‌خاطر داریم که ویروس ابولا در مراسم مناسک حج تبدیل به معضلی شده بود که افراد بسیاری را درگیر می کرد بنابراین درهر اجتماعی ، درگیری با اتفاق های ناخواسته و نامیمون تجربه می شود. تنها تفاوت موضوع این است که گاهی این اتفاق ها با شدت بیشتر و گاهی با شدت کمتری دامنه تخریب را رقم می زند. امروز با ویروسی رو به رو هستیم که شکل جهش یافته آنفلوآنزا است و حال تضمینی وجود ندارد پس از اتمام این ویروس در کشور دو سال دیگر با ویروس یا اتفاقِ ناهنگام و ناخشنود دیگری مواجه نشویم. کروناهایِ زندگی‌ همواره حضور دارند بنابراین عقل سلیم حکم می کند که همواره در سطح کلان کشور، برنامه ریزی هایاصولی شکل گیرد و منشوری تحت عنوان حمایت از صنعت داخلی کشور تدوین گردد.»
 در جهت ارائه تسهیلات بانکی باید عزم جانانه ایصورت گیرد 
او همچنین ادامه داد: «از سال ۹۳ درباره صنعت گردشگری و مشارکت بخش اعظمی از قشر فعال جامعه گردشگری در روزنامه ها بحث های فراوانی صورت پذیرفت و در نهایت این مقوله ، زنگ وزارت گردشگری به گوش مسئولان کشور به عنوان یک نیاز اساسی زده شد و دریافتیم که وزارت گردشگری کمتر از وزارت نفت نیست و حتی در بدنه وزارت گردشگری و هتلداری افراد بیشتری می توانند وارد بازار کار شوند، امروز بیش از ۱۵۰ شغل  وابسته به این صنعت هستند بنابراین این صنعت به راحتی می تواند چتر حمایتی را برای اشتغالزایی جامعه فراهم سازد.»
خاکسار تصریح کرد: «مطابق بررسی های صورت گرفته، در مقابل ویروسی که اکنون جهان را در سیطره تسخیر خود قرار داده، باید برنامه ریزی اصولی داشته باشیم نخست، تدوین یک پروتکل یا تفاهم نامه همکاری در صدور مجوزهای تأسیسات گردشگری و هتلداری است .
این تفاهم نامه می بایست میان اداره های دولتی کشور برقرار شود تا صدور این گونه مجوز ها نیز با سهولت همراه شود.همچنین در جهت ارائه تسهیلات بانکی نیز باید عزم جانانه ای صورت گیرد زیرا به کرات دیده شده که سرمایه گذار،با سنگ اندازی های فراوانی از سوی اداره هامواجه شده است.»
بانک ها تنها شریک سود هستند نه زیان 
پژوهشگر اقتصاد گردشگری اظهارکرد: «آنچه که موجب آزردگی بیشتر سرمایه گذار می شود این است که زمینی که شخص آن را آباد و به بهره وری می رساند، به او واگذار نمی شود بلکه از سوی دولت به مدت ۹۹ سال اجاره داده می شود.چنین فردی با چه دلخوشی ای روی زمینی سرمایه گذاری کند که در نهایت امر، صاحب آن نمی شود و تنها اجاره ای از سوی دولت است. دولت می بایست در صورتی که فرد طرح خود را با موفقیت پیاده و اتمام رساند، سند شش دانگ زمین را به نام فرد سرمایه گذار بزند.»
وی خاطرنشان کرد: «مسئله دیگری که امروز حائز اهمیت و بررسی است تدوین و اجرای مسائل بانکی کشور است که در جهت انعقاد قرارداد با بخش هتلداری و گردشگری به صورت برابر است زیرا اکنون نظام بانکی کشور برای پرداخت تسهیلات در تمامی قسمت ها قرارداد ها را به گونه ای تنظیم می کند که تنها در سود شریک می شود یعنی اگر شخص سرمایه گذار ،با فرد مبتلا به کرونا مواجه شد و خود در معرض این ویروس قرار گرفت و مدت یک سال از فعالیت هتل جا ماند بانک، اموال شخص سرمایه گذاررا مصادره می کند بنابراین نظام بانکی همواره در سویی می نشیند که سود دارد و در ضرر هیچ‌گونه مشارکتی ندارد، آنچه امروز به عنوان نیاز شناخته می شود ختم چنین موضوعی با نظارت بانک مرکزی کشور و مسئولان شورای اقتصاد کشور است.»
 پوشش بیمه‌ای برای التیام صنعت گردشگری وجود ندارد
خاکسار گفت: «راهکار دیگر بهبود صنعت گردشگری تدوین منشور بیمه ای با حمایت کارشناسان صنعت بیمه کل کشور و کارشناسان کمیسیون اقتصادی گردشگری در مجلس یازدهم است اکنون که باوجود ویروس کووید ۱۹ زانوهای صنعت گردشگری به زمین خورده، پوشش بیمه ایبرای التیام وجود ندارد.این پوشش بیمه ای برای مواجهه با حوادث غیرمترقبه که ممکن است به هردلیلی صنعت گردشگری را دچار آسیب و زیان کند، ضروری و اساسی است چراکه از ایجاد حوادث نا بهنگام هیچ‌کس خبردار نیست.»این استاد دانشگاه براین باور است که تأسیس صندوق های
مشارکتی و پرداخت ارزی به صاحبان و فعالان هتلداری و گردشگری از دیگر راهکارهای بهبود وضعیت کنونی است. یعنی صندوقی با همکاری متولیان هتلداری کل کشور و دفاتر آژانس های گردشگری کشور تأسیس شود و به صورت ماهانه مبلغی در این حساب جمع آوری و جمع این مبالغ به صورت امتیازهای موجود در شرکت باشد. این پرداخت های ماهانه می بایست مانند سهام باشد به طور مثال اگر شخص هتلدار ماهانه مبلغی را به این صندوق ارزی پرداخت می کند در پایان سال مبالغ پرداخت شده تحت عنوان سهم او در صندوق ارزی باشد. این سهام باید قابل انتقال باشد تا شخص را بر این باور برساند که سرمایه خود را از بین نبرده و ارزش آن همواره پا برجاست و  بلکه بیشتر نیز می شود. پس از شکل گیری این جریان می توان این چنین صندوقی به استان ها یا افرادی که در این حوزه دچار مشکل می شوند وام های سبک و ارزان با درصد پایین پرداخت شود.
خاکسار در پایان این گفت و گو  بیان کرد: «تشکیل کمیته هایفنی و علمی در جهت استقرار و تعاملات آموزش صنعت هلتداری و گردشگری امر اساسی دیگر است زیرا با تشکیل این کمیته ها و پیشرفت صعنت گردشگری می‌توان امیدوار بود که از سازمان جهانی گردشگری (UNWTO )نیز کمک گیریم و با تعاملات سیاسی، علمی و فرهنگی بتوانیم از تجربه های یکدیگر در زمینه های فراوانی بهره ببریم. باید توجه داشت اتفاق ها همیشه به منزله زنگ خطر برنامه ریزی هستند و به موجب برنامه ریزی های اساسی و اصولی، پیشرفت ها صورت می پذیرند. اکنون در سایه اتفاقِ نا بهنگام و ناخشنود ویروس کرونا، باید هوشیارانه قدم برداریم.»
در ادامه این موضوع به گفت وگو با رحیم یعقوب زاده ، رئیس مرکز گردشگری علمی فرهنگی‌ دانشگاه ایران و مدرس دانشگاه علم و فرهنگ پرداختیم.
دولت می بایست بخش های آسیب دیده را شناسایی و تفکیک کند
رحیم یعقوب زاده گفت : «ویروس‌کرونا اکنون قریب دوماه است  که شیوع پیداکرده و پیش بینی می شود به صورت خوش بینانه ،تا دو ماه آینده نیز در کشور ادامه دار باشد و آسیب فراوانی به حوزه خدمات و به ویژه صنعت گردشگری کشور برساند چرا که فعالان بسیاری از این حوزه با کاهش قابل توجه درآمد و‌چه بسا قطع درآمد دچار ورشکستی شدند.»
وی افزود: «دولت اعلام کرده ۱۰۰هزار میلیارد تومان برای مقابله با ویروس کووید ۱۹ در نظرگرفته است بنابراین بدون لحظه ای
درنگ با حضور متخصصان و کارشناسان این امر باید به شناسایی حوزه های آسیب دیده بنشیند.»
 بخش اعظم حوزه خدمات، صنعت گردشگری است
رئیس مرکز گردشگری علمی فرهنگی‌ دانشگاه ایران ادامه داد: «حوزه خدمات که بخش اعظم آن را صنعت گردشگری در برمی گیرد حدود ۵۰درصد سهم اشتغالزایی از مشاغل کل کشور را شامل می‌شود بنابراین مبرهن است که اگر این بخش با رکود مواجه شود ،تأثیر مخرب همانند آنچه که اکنون شاهد آن هستیم ،خواهد داشت.رکود کنونی علاوه بر این رشد اقتصادی را به حداقل رسانده ،آسیب فراوانی را به تولید ناخالص ملی زده و موجب عدم اشتغال افراد بسیاری شده است که این موضوع آمار بیکاری جامعه را نیز شدت می بخشد.»
او اظهار کرد: «دولت می بایست بخش های آسیب دیدهرا شناسایی و تفکیک کند،به طور مثال دولت باید هتل هایکشور ،چه هتل های درجه یک و چه درجه دو یا سه، آژانس ها و شرکت های حمل و نقل را شناسایی و میزان آسیب دیدگیآن هارا بررسی کند ،تا به هنگام پرداخت این مبلغ ،این حوزه ها با کمک دولت مواجه شوند.»
 شارژ سهمیه بنزین و فرصت مسافرت برای بهبود گردشگری و حال مردمیعقوب زاده همچنین خاطرنشان کرد: «فعالان این حوزه  می بایست بسته های تشویقی دریافت کنند ،این بسته هانباید تحت عنوان وام در دسترس افراد قرارگیرد چراکه در بیشتر مواقع ،بسته های‌حمایتی و تشویقی از سوی دولت با‌عنوان وام اما با سود کمتر در اختیار افراد قرار می گیرد بنابراین باید توجه داشت که چنین موضوعی کمک شایانی نمی کند زیرا در نهایت امر، فرد باید آن را بازپرداخت کند،  چنین بسته هایی تنها مکمل هستند و کمک بزرگی به این افراد نمی کنند.»مدرس دانشگاه علم و فرهنگ در پایان این گفت وگو تصریح کرد: « پس ازاتمام ویروس کرونا در کشور، دولت باید دو تا سه هفته را برای تعطیلات افراد در نظر گیرد تا با مسافرت های مردم، بخش گردشگری دوباره با رونق مواجه شود. مدت درنظرگرفته شده این مسافرت ها نباید به یک هفته اختصاص یابد ،زیرا این زمان کم ، می تواند صنعت گردشگری و مسافرت ها را با بحران مواجه کند،بنابراین بازه زمانی این مسافرت می بایست بین دو تا سه هفته باشد و سهمیه بنزین افراد حدود ۱۲۰لیتر شارژ شود؛به موجب گردشگری، روحیه تضعیف شده مردم،  بازمی گردد و صنعت گردشگری بهبود می یابد.»