بازار خرید گلیم ایرانی با قدمتی چند هزار ساله، همواره پرتقاضا بوده است. این هنر اصیل، با طرح‌ها و رنگ‌های متنوع، از دیرباز مورد توجه ایرانیان و دوستداران صنایع دستی در سراسر جهان قرار گرفته است. گلیم‌ها نه تنها به عنوان زیرانداز، بلکه به عنوان عنصری تزئینی نیز در دکوراسیون داخلی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مقاله، به بررسی نکات مهم در خرید گلیم، انواع و قیمت‌های آن در فروشگاه آنلاین جریان گالری می‌پردازیم.

گلیم چیست؟

بعد از فرش دستبافت، گلیم به عنوان یکی از ارزشمندترین دستبافت‌های زیرانداز در هنر بافندگی ایرانی شناخته می‌شود. گلیم، بر خلاف فرش، فاقد پرز و گره است و به همین دلیل به آن تخت‌باف نیز می‌گویند. گلیم‌های اصیل و ارزشمند، معمولاً با دست بافته می‌شود و در طرح‌ها و اندازه‌های متنوعی تولید می‌شود. برای خرید گلیم دستبافت نیاز به صرف هزینه بیشتری است.

تاریخچه گلیم‌بافی به هزاران سال پیش بازمی‌گردد و برخی پژوهشگران، آغاز آن را به حدود ۷۰۰۰ سال پیش نسبت می‌دهند. گلیم‌ها از دیرباز در زندگی روزمره ایرانیان نقش مهمی داشته‌اند و برای مصارف مختلفی از جمله زیرانداز، کیف، سفره، روانداز و … مورد استفاده قرار می‌گرفته‌اند.

گلیم‌ها در انواع مختلفی بافته می‌شوند که هر یک دارای ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود هستند. از جمله این انواع می‌توان به گلیم چاکدار و گلیم دوطرفه اشاره کرد. کیفیت یک گلیم به عواملی همچون نوع نخ به‌کاررفته بستگی دارد. گلیم‌هایی که با نخ‌های نازک و لطیفی مانند پشم مرینوس بافته می‌شوند، از کیفیت بالاتری برخوردارند. ایران به عنوان یکی از خاستگاه‌های اصلی گلیم‌بافی در جهان، دارای شهرت جهانی در این زمینه است.

جنس گلیم چیست؟

الیاف اصلی بکار رفته در تولید گلیم معمولاً پشم است، اما گاهی اوقات از پنبه، ابریشم یا حتی موهای زبر حیوانات نیز در بافتن گلیم استفاده می‌شود. همانطور که گفتیم به دلیل بافت مسطح و بدون پرز، گلیم‌ها را «تخت‌بافت» نیز می‌نامند. این تکنیک بافت خاص، طرح‌های هندسی ساده و زیبایی را بر روی گلیم ایجاد می‌کند. همین زیبایی توأم با سادگی خرید گلیم را جذاب و پرطرفدار کرده است.

انواع گلیم

پیش خرید گلیم لازم است که با انواع مختلف این محصول همری آشنا شوید. همانند قالی، گلیم نیز به دو روش سنتی (دستبافت) و صنعتی (ماشینی) تولید می‌شود. هر یک از این روش‌ها، امتیازات و ویژگی‌های خاص را دارند. در ادامه به معرفی و بررسی مشخصات هر یک از این انواع گلیم می‌پردازیم:

گلیم ماشینی:

گلیم‌های ماشینی با استفاده از دستگاه‌های پیشرفته بافته می‌شوند و به دلیل فرایند تولید سریع‌تر، قیمت پایین‌تری نسبت به گلیم‌های دستبافت دارند. این نوع گلیم‌ها در طرح‌ها و رنگ‌های متنوعی تولید می‌شوند و به دلیل قیمت مناسب، طرفداران بسیاری دارند.

گلیم دستبافت:

گلیم دستبافت، همچون فرش دستبافت، بر روی دار قالی و به صورت کاملاً دستی بافته می‌شود. این نوع گلیم‌ها به دلیل استفاده از الیاف طبیعی، طرح‌های اصیل و منحصر به فرد و همچنین کیفیت بالای بافت، از ارزش هنری و اقتصادی بالاتری برخوردار هستند.

گلیم دستباف

گلیم دستبافت به واسطه بافت ساده و بدون پرز خود، به آسانی قابل جابه‌جایی و حمل و نقل است. گلیم‌ها با رد شدن تار و پود به صورت متناوب بر روی دار قالی بافته می‌شوند. گلیم دستبافت به عنوان یکی از صنایع دستی اصیل، در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران، بالکان، ترکیه، قفقاز، افغانستان و آفریقا تولید می‌شود. خرید گلیم دستباف در جهان بسیار پر طرفدار است.

با وجود شباهت‌هایی که بین گلیم و فرش وجود دارد، به دلیل تنوع بسیار زیاد در طرح، رنگ و بافت، گلیم به عنوان دستبافت مستقلی شناخته می‌شود. یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد گلیم، یکنواختی پشت و روی آن است. به این ترتیب، می‌توان از هر دو طرف گلیم استفاده کرد.

گلیم دستبافت به دلیل استفاده از الیاف طبیعی، علاوه بر زیبایی، خواص حرارتی مطلوبی دارد. در فصل گرم، گلیم به عنوان یک عایق حرارتی عمل کرده و محیط را خنک نگه می‌دارد و در فصل سرد نیز گرمای محیط را حفظ می‌کند.

امروزه گلیم دستبافت در طرح‌ها و مدل‌های متنوعی تولید می‌شود و مشتریان می‌توانند با توجه به سلیقه و نیاز خود، گلیم مورد نظر را سفارش دهند. برخی از معروف‌ترین انواع گلیم دستبافت عبارتند از:

• گلیم کناره
• گلیم گبه
• گلیم پشمی
• گلیم مخملی
• گلیم نقش برجسته
• گلیم عروسکی
• گلیم سوزنی

نکات مراقبت از فرش‌های گلیم

پیش از اقدام به خرید گلیم لازم با مراقبت‌های ضروری و دردسرهای داشتن این محصول آشنا باشید. با رعایت نکات زیر، می‌توانید عمر مفید گلیم خود را افزایش داده و تا سال‌ها از آن استفاده نمایید:

1. گردگیری منظم: برای حفظ بافت و رنگ گلیم، به طور مرتب آن را جارو بکشید. استفاده از جاروبرقی با قدرت مکش ملایم و مجهز به برس نرم، به شما کمک می‌کند تا گرد و غبار سطحی را بدون آسیب رساندن به الیاف، به طور کامل از بین ببرید.
2. چرخاندن دوره‌ای گلیم: برای جلوگیری از فرسایش یکنواخت و تغییر رنگ در نقاط مختلف فرش گلیم، هر شش ماه یکبار آن را بچرخانید. این کار باعث می‌شود تا تمام قسمت‌های گلیم به یک اندازه در معرض نور و تردد قرار بگیرند.
3. تمیز کردن سریع لکه‌ها: در صورت ریختن مایعات یا ایجاد لکه روی گلیم، بلافاصله با استفاده از یک پارچه خشک یا دستمال کاغذی، آن را پاک کنید. از مالش زیاد لکه خودداری کرده و برای جلوگیری از پخش شدن آن، لکه را از لبه به مرکز پاک کنید.
4. پرهیز از مواد شوینده قوی: از استفاده مستقیم مواد شوینده قوی بر روی گلیم خودداری کنید. این مواد می‌توانند به الیاف گلیم آسیب رسانده و رنگ آن را تغییر دهند. برای تمیز کردن لکه‌ها، از محلول‌های شوینده ملایم و مخصوص فرش استفاده کنید و قبل از استفاده بر روی کل فرش، آن را در یک قسمت کوچک تست کنید.
5. خشک کردن طبیعی: در صورت خیس شدن گلیم، از قرار دادن آن در معرض حرارت مستقیم مانند خشک کن یا شوفاژ خودداری کنید. بهترین روش برای خشک کردن گلیم، پهن کردن آن در مکانی سایه یا قرار دادن آن در معرض نور ملایم است تا در مجاورت هوا به تدریج خشک گردد.
6. شستشوی حرفه‌ای: برای حفظ ظاهر و کیفیت گلیم، هر دو تا سه سال یکبار آن را به قالیشویی معتبر بسپارید. متخصصان قالیشویی با استفاده از روش‌های مناسب و مواد شوینده مخصوص، گلیم شما را به طور کامل تمیز کرده و عمیقاً آن را شستشو می‌دهند.

در هنگام خرید گلیم به چه نکاتی باید توجه شود؟

هنگام خرید گلیم دستبافت، توجه به چند نکته ضروری است تا بتوانید انتخابی آگاهانه و مطمئن داشته باشید:

• تراکم گره‌ها: تعداد گره‌ها در هر سانتی‌متر مربع از گلیم نشان‌دهنده کیفیت و ارزش آن است. برای بررسی تراکم گره‌ها، پشت گلیم را با دقت مشاهده کنید. تفاوت‌های جزئی در اندازه گره‌ها، نشانه‌ی دستبافت بودن گلیم و افزایش ارزش آن است.
• ابعاد و یکدستی: گلیم‌های دستبافت به دلیل بافت دستی، ممکن است اندکی تفاوت در ابعاد داشته باشند. با این حال، اختلاف بیش از حد در ابعاد، نشان‌دهنده‌ کیفیت پایین یا وجود نقص در بافت است.
• جنس نخ و کیفیت الیاف: گلیم‌های بافته شده از نخ‌های مرغوب، وزن سبکی داشته و فاقد بوی نامطبوع شیمیایی هستند. همچنین، پرزدهی بسیار کمی دارند. جنس نخ به کار رفته در گلیم، تاثیر مستقیمی بر روی دوام، زیبایی و قیمت آن دارد.

قیمت و خرید گلیم دستباف

امروزه، گلیم‌های دستبافت به دلیل تنوع طرح و رنگ بی‌نظیرشان، به یکی از محبوب‌ترین انتخاب‌ها برای تزئین منازل تبدیل شده‌اند. این دستبافت‌های اصیل و زیبا، قابلیت هماهنگی با انواع دکوراسیون‌ها را دارند. هنگام انتخاب و خرید گلیم، به هماهنگی طرح و رنگ آن با سایر وسایل منزل مانند فرش، مبلمان و پرده توجه ویژه داشته باشید.

مجموعه جریان گالری، با ارائه انواع گلیم‌های دستبافت با کیفیت و قیمت مناسب، این امکان را برای شما فراهم کرده است تا گلیم دلخواه خود را به صورت آنلاین خریداری کنید. علاوه بر گلیم، می‌توانید انواع دیگر صنایع دستی مانند فرش و قالیچه دستبافت را نیز در این مجموعه بیابید.

کلام پایانی

در این مقاله تلاش نمودیم تا انواع گلیم و ویژگی‌های هر یک را به طور جامع و دقیق توضیح دهیم؛ با این هدف که شما را در انتخاب و خرید گلیم یاری رسانیم. گلیم دستبافت، به عنوان میراث ارزشمند فرهنگی ایران، از دیرباز جایگاه ویژه‌ای در زندگی ایرانیان داشته است. برای مشاهده‌ مجموعه متنوعی از گلیم‌ها، از جمله گلیم‌های دستبافت و ماشینی، به ویژه گلیم و فرش رفسنجان و اصفهان با رنگ‌های متنوع، می‌توانید از وبسایت جریان گالری بازدید کنید. مشاوران حرفه‌ای ما آماده‌اند تا شما را در انتخاب بهترین گزینه برای دکوراسیون منزلتان راهنمایی کنند.