این روزها رافائل گروسی، مدیرکل آژانس در روایتی یک طرفه ، از نگرانی ها ودغدغه های خود در قبال تسریع و گسترش دامنه فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی ایران در فردو ونطنز سخن می گوید! گروسی در تازه ترین سخنانش، خواستار سفر فوری به ایران و طرح دغدغه های جدید خود در قبال افزایش سطح غنی سازی در نیروگاه فردو شده است. جالب توجه اینکه گروسی در سخنانش تاکید کرده است :
سفر رئیسجمهور کشورمان و هیئت همراه به کشور چین از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است. هدف از این سفر، تحقق بیشترو تثبیت کاملتر مشارکت استراتژیک گسترده میان تهران و پکن در قالب تفاهمی کلان و راهبردی میباشد. صورتبندی آنچه امروز در منطقه و نظام بین الملل میگذرد چندان ساده به نظر نمیرسد.
این روزها موضوع جاسوسی بالنهای چینی از حریم امنیتی-هستهای آمریکا و رفت و برگشتی که میان واشنگتن و پکن بر سر این مسئله حادثشده، مولد تحلیلهای مختلفی در حوزه روابط بینالملل بوده است! عدهای از تحلیلگران، کلیت اقدام چینیها را منبعث از نوعی حرکت کور و احساسی تلقی کرده و عدهای دیگر معتقدند زمینههای شکلگیری منازعهای تمامعیار میان پکن و واشنگتن مهیا شده است.
طی روزهای اخیر، مقامات آمریکایی و اروپایی درمواضع گفتاری خود متفقالقول هستند که احیای توافق هستهای دیگر در اولویت سیاست خارجی آنها ( در قبال ایران ) قرار ندارد. افرادی نظیر ندپرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درحال تکرار این موضع کلان و کلی، در نشستهای هفتگی سازمانها و نهادهای متبوع خود هستند.
این روزها مقامات اوکراینی کمتر از گذشته قدرت«درک بازی غرب» در قبال جنگ اوکراین ( به لحاظ ماهوی،راهبردی و حتی تاکتیکی) را پیداکردهاند! مقامات آمریکایی و اروپایی از یکسو سیگنالهای «معامله بر سر جنگ» را خطاب به روسیه مخابره کرده و از سوی دیگر، ارسال تجهیزات نظامی و میدانی خود را به اوکراین ادامه میدهند.
اگرچه بایدن خوابآلود، سیاستمدار ناتوان و متوهم آمریکایی این روزها بابت عملکرد ضعیف خود در عرصه اقتصادی حتی از سوی طرفداران حزب دموکرات نیز شدیدا مورد انتقاد قرار گرفته است، اما این موضوع سبب نشده است تا وی تمرکز خود را از یکی از خطرناکترین ثوابت و راهبردهای کلان واشنگتن در نظام بینالملل، یعنی تجزیه جهان اسلام و منطقه غرب آسیا از بین ببرد!
برگزاری نشست بغداد 2 در امان و مذاکره دوساعته وزیر امور خارجه کشورمان وجوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با محوریت مذاکرات احیای برجام، مولد دغدغه ها و ابهاماتی در حوزه دیپلماسی کشورمان بوده است. صورتبندی مذاکرات برجامی امان و رمزگشایی از آن، درگروی توجه به سه نکته اساسی است که در اینجا مورد اشاره قرار می گیرد:
رئیسجمهور اوکراین در جریان سفر اخیر خود به آمریکا ، سعی کرد خود را بهعنوان یک «قهرمان جنگ» نشان دهد! تصویرسازی رسانههای غربی از ولادیمیرزلنسکی نیز دقیقا مطابق با همین الگو بود! منظومه رسانهای غرب تلاش کرد تا از ارسال سامانه موشکی پاتریوت توسط آمریکا به اوکراین بهمثابه یک دستاورد بسیار بزرگ و تعیینکننده در جنگ اوکراین یادکرده و متعاقبا، پیام کاذب ادغام اوکراین در معادلات امنیتی -نظامی ناتو و آمریکا را به افکار عمومی دنیا مخابره نماید. اما در ماورای این تصویرسازی کاذب، واقعیات دیگری درجریان است که لرزه بر اندام رئیسجمهور اوکراین و غربگرایان این کشور انداخته است!
در خردادماه سال 1395، جهانیان شاهد رخداد تلخی در سازمان ملل متحد بودند. در آن زمان، ابتدا نام رژیم سعودی و ائتلاف تروریستی و متجاوز به یمن بهواسطه نسلکشی آشکار نوزادان و کودکان یمنی در لیست ناقضین حقوق کودک سازمان ملل متحد قرار گرفت. اما پس از چند روز، بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد اذعان کرد که به دنبال انتشار نام ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی در فهرست سیاه عاملان کشتار کودکان یمنی، ریاض به روشهای «غیرقابلقبول» و با اعمال فشارهای شدید تهدید کرده که پرداختهای خود به صندوقهای حیاتی سازمان ملل متحد را قطع خواهد کرد.
متعاقب پایان دوران ریاست جمهوری ترامپ و شکست استراتژی فشار حداکثری دولت وی در تقابل مطلق با کشورمان، دولت بایدن در طول دو سال اخیر، درصدد بوده تا استراتژی «فشار هوشمندانه»را در ابتدا جایگزین فشار حداکثری کرده و سپس، این استراتژی جدید را در ذیل ابراستراتژی آمریکا مبنی بر «مهار حداکثری ایران قدرتمند» قرار دهد.
قطعا آنچه امروز در اوکراین میگذرد، بهمانند هر منازعه دیگری در نظام بینالملل تلخ است! درگذشتهای نهچندان دور، زمانی که زلنسکی خود را سرباز ناتو و کاخ سفید قلمداد میکرد، کمتر کسی در اوکراین تصور چند تکه شدن این کشور و تبدیلشدن آن به زمین سوخته را میکرد! امروز از ژاپورژیا گرفته تا دونتسک و لوهانسک جملگی در تبوتاب ناشی از جنگ قرار دارند و حتی دستبهدست شدن منطقه خرسون میان روسها و اوکراینیها ، ساکنان آن را در نوعی کلافگی مزمن گرفتار ساخته است.
تصویب قطعنامه ضد ایرانی اخیردر آژانس بین المللی انرژی اتمی، مولد تحلیل ها و دغدغه های تازه ای در حوزه سیاست خارجی کشورمان بوده است. در این خصوص نکاتی وجود دارد که نمی توان به سادگی ازکنار آنها گذشت:
وزن دیپلماسی پنهان در حوزه سیاست خارجی کشورهایی مانند آمریکا و انگلیس، بهمراتب بیشتر از دیپلماسی آشکار آنها در قبال کشورها و بازیگران میباشد. به عبارت بهتر، آنچه تحت عنوان پارادوکس رفتاری غرب در قبال پروندههایی مانند جنگ اوکراین یا اغتشاشات ایران مشاهده میشود، محصول تلاقی مؤلفههای دو نوع دیپلماسی( آشکار و پنهان ) آنها در قبال موارد فوق میباشد.
بررسی نتایج انتخابات میاندورهای کنگره 2022 در آمریکا، بیانگر حقایق مهمی در خصوص شرایط جاری در این کشور میباشد. برابری نسبی آرای دو حزب در انتخابات مجلس سنا از یکسو و برتری نسبی جمهوریخواهان در انتخابات مجلس نمایندگان از سوی دیگر، نشاندهنده کشمکش دنبالهداری است که حداقل از اکنون تا سال 2024 میلادی ( طی دو سال آتی) بر ساختار داخلی -امنیتی این کشور و متعلقات آن تحمیل خواهد کرد.