INSTEX طرح معیوب و ناقص اروپایی‌ها
|حانيه مسجودي|
هادي محمدي کارشناس مسائل سياسي و روابط بين‌الملل درمورد پيوستن ۶ کشور اروپايي به سازوکار مالي موسوم به INSTEX گفت: « اين برنامه يک سازوکاري معيوب در ازاي تعهدات ناقص اروپايي‌هاست و آن‌ها بعد از مدت‌ها مي‌خواهند با پيوستن چند کشور اروپايي ديگر به اين سازوکار کاهش تعهدات برجامي ايران را کاهش دهند و تعهدات کاهش يافته را مجدد اجرايي کنند.»
هادي محمدي کارشناس مسائل سياسي و روابط بين‌الملل درمورد الحاق ۶ کشور اروپايي به INSTEXبه «رسالت» گفت: «تعهدات اروپايي درمورد برجام به‌ويژه در بخش‌هاي اقتصادي، بانکي، مالي و بازرگاني همان عناوين يازده‌گانه‌اي است که ظريف هم مرتب به آن‌ها تکيه و تأکيد کرده و کشورهاي اروپايي نيز آن را پذيرفتند. گاهي اين‌گونه استدلال مي‌شود اروپايي‌ها در يک رفتار رندانه به دليل فشارها و حذري که در روابط با امريکا دارند نمي‌توانند بيش از اين به تعهدات خود عمل کنند و در مواضع علني خود، رفتار حداقلي از تعهدات را مورد تأکيد قراردادند. اما از طرف ديگر در بخش تعهدات ايراني همواره به اجراي حداکثري تعهدات با عنوان مبناي ارزيابي خود به پايبندي ايران بر تعهدات اصرار مي‌کنند.»
وي افزود: « INSTEXيک سيستم بسيار ابتدايي براي مراودات مالي و حسابداري است و مي‌توان گفت توقعي که از تسهيل روابط بانکي بين ايران و اروپا انتظار مي‌رفت و جزء تعهدات اروپايي‌هاست در سيستم INSTEX پاسخگو نباشد و عملاً هم اين سيستم براي اينکه فقط حساب مراودات را ثبت کند بسيار ناتوان و محدود است و از ابتدا کشورهاي زيادي آمادگي همکاري در اين قالب را نداشتند.»
محمدي تأکيد کرد: « INSTEXبيشتر از اينکه روابط بانکي، مالي و پولي با جمهوري اسلامي ايران را تسهيل کند نوعي مسير براي کنترل مراودات مالي يا مسير جابه‌جايي‌هاي مالي استنباط مي‌شود.»
کارشناس مسائل سياسي گفت: «اروپايي‌ها درازاي يک تعهد ناقص و اجراي اين طرح معيوب انتظار دارند تا جمهوري اسلامي تمام محدوديت‌ها و تعهداتي که در برجام پذيرفته را به اجرا بگذارد اين نکته‌اي است که بايد به‌درستي درک کنيم که INSTEX به معناي اين نيست که اروپايي‌ها تمام تعهداتي که در ديدارهاي دوجانبه يا مربوط به کميته ۱+۴ و ايران پذيرفتند را اجرا کنند.»
* INSTEXبراي توقف کاهش تعهدات برجامي ايران است
او بابيان اينکه اروپايي‌ها از INSTEX به‌عنوان يک ابزار فشار براي توقف کاهش تعهدات ايران استفاده مي‌کنند، تصريح کرد: «اما INSTEX تمام آن تعهدات نيست و يک سازوکار مالي و بخش کوچک و معيوبي از تعهدات اروپايي‌هاست. آن‌ها مي‌خواهند INSTEX را به‌عنوان يک اقدام بسيار ارزشمند و بزرگ براي ما جلوه دهند. حال چرا بعد از ماه‌ها و زمان طولاني تعداد ديگري از کشورهاي اروپايي به اين سازوکار مالي مي‌پيوندند؟ زيرا سعي مي‌کنند آن را ابزار فشاري براي ايران قرار دهند تا از کاهش تعهدات خودش با اينکه هنوز از برجام هم خارج نشده بکاهد و آن‌ها را متوقف کند و سپس همان تعهدات را که کاهش داده، دوباره اجرا کند.»
محمدي ادامه داد: «اين به معناي آن است که اروپايي‌ها بر همان سياست زنداني با ماهيت مواضع آمريکايي پايبندند و از درون سيستم INSTEX چيزي به‌عنوان تسهيل روابط بانکي ايران و اروپا و کشورهاي ديگر ديده نمي‌شود و نتيجه نخواهد داد. اروپايي‌ها اکنون بعد از گام چهارمي که ايران در کاهش تعهدات داشته مي‌بينند مسيري که به شکل هوشمندانه‌اي بخشي از ظرفيت‌هاي کاهش تعهدات ختم مي‌شود ممکن است مجدد ايران را به فضايي برگرداند که بتواند از توانمندي‌ها يا مزيت‌هاي برنامه هسته‌اي برخوردار شود.»
اين کارشناس مسائل سياسي ابراز کرد: «درنتيجه اروپا اين مسئله را براي خود نامطلوب مي‌داند و گفت‌وگوهايي که اخيرا با فرانسوي‌ها انجام‌شده يا مواضعي که فرانسوي‌ها و آلماني‌ها اتخاذ کردند نوعي تهديد و خط نشان براي ايران بود تا ايران را مجبور به توقف کاهش تعهدات تحت عنوان بازگشت به سياست ماشه کنند و کليه تحريم‌ها و مجازاتي که از طريق شوراي امنيت و سازمان ملل سبب شده بود را عليه ايران بازگردانند.»
محمدي بيان کرد: «اروپايي‌ها به‌خوبي اين درک را داشتند که از طريق تهديد جمهوري اسلامي به اقدامات غيرقانوني يعني بازگرداندن تحريم‌هاي سازمان ملل نه‌تنها نمي‌توانند امکان بازدارندگي در کاهش تعهدات ايران ايجاد کنند بلکه علائمي را از خود نشان مي‌دهند که گويا اين فرصت را به ايران مي‌دهند که اقدامات شديدتري براي کاهش تعهدات از خود نشان دهد. ازجمله اينکه تعهدات فرا پروتکلي و مازاد قواعد مربوط به هسته‌اي را پذيرفته بوديم و آن را داوطلبانه اجرا مي‌کرديم.»
اين کارشناس اظهار کرد: «آن‌ها مجبور شدند و در اين شرايط يک شکلات کوچک تهي شده و بي‌مصرف را تحت عنوان عضويت تعداد جديدي از کشورهاي اروپايي و اسکانديناوي به INSTEX مطرح کردند و آن را به‌عنوان يک شاهکار از تعهدات براي ما بزرگنمايي و ايران را محدود به توقف کاهش تعهدات مي‌کنند و اين کار کاهش تعهدات ايران را به اجراي تعهدات منتهي مي‌کند.»
وي درواکنش به ابراز اميدواري مسئولان درمورد پيوستن کشورهاي اروپايي به INSTEX، گفت: «مقامات سياسي و ديپلمات کشور بايد به نوعي رفتار کنند که INSTEX را يک اقدام مثبت ارزيابي کنند تا به نتيجه عملي موکول و منتهي شود چراکه اصل نظام مالي و INSTEX که از طرف اروپايي‌ها مطرح‌شده داراي کاستي‌هاي عملي و اجرايي است بااين‌حال يک موضع‌گيري ديپلماتيک از طرف عراقچي در اين مورد مطرح‌شده است.»
*مسئولان اخيرا از فرانسوي‌ها درخواست پيشنهاد جديد مالي داشتند
محمدي بابيان اينکه مروجان توسعه مذاکره حيثيت خود را در سبد مذاکره گذاشتند، تصريح کرد: «از طرف ديگر نيز عراقچي و کساني که مروج توسعه مذاکره با آمريکا و غربي‌ها در بحث هسته‌اي بودند تمام حيثيت خودشان را در سبد مذاکره با آمريکا گذاشتند و حتي در بحث اخير گراني‌هاي بنزين نيز تماس‌هايي با فرانسوي‌ها گرفته‌شده و مسئولان کشور ما از آن‌ها خواستند که شما يک پيشنهاد مالي جديد بدهيد تا ما بتوانيم در فضاي داخلي کشور و در آستانه انتخابات مجدداً ضرورت ديدار با ترامپ و مذاکره با آمريکا را در کشورمان مطرح کنيم و بگوييم براي خروج از اين بحران در کشور لازم است که با غربي‌ها مذاکره کنيم و امتياز بدهيم.»
وي افزود: «درنتيجه مجدد مانند برجام که مبنايش امتياز دادن درازاي تحول شرايط اقتصادي کشور بود و همين فريبکاري اکنون در قالب مذاکراتي که چند روز نخست افزايش قيمت بنزين مطرح شد و از طرفي اين مسائل در تماس تلفني با ماکرون مطرح‌شده است.»
محمدي در پايان تفکر مذاکره مجدد با آمريکا را شيطنت حزبي خواند و گفت: «اين کار نوعي شيطنت حزبي و سياسي در شرايط ويژه‌اي است که ايران به سر مي‌برد و اگر بخواهيم آن را فراتر از يک موضوع ديپلماتيک و سياسي ارزيابي کنيم نوعي فريبکاري براي جامعه و کشورمان خواهد بود.»
INSTEX , اروپا , اقتصاد , حانیه مسجودی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.