انگار همه چيزمان بايد به همه چيزمان بيايد. نمونه اش همين لباس فرم دانش آموزان است که بار مالي مضاعفي را به خانواده ها تحميل مي کند و ما عين خيالمان نيست که قدرت خريد مردم ۸۰ درصد تنزل يافته است، اما فارغ از کسري بودجه خانوارها، آنچه بايد براي نظام آموزشي مهم باشد، فرم يک شکل و يکدست لباس نيست بلکه تحول ساختاري در امر آموزش است.
گويا مسئولان ذي‌ربط مسير را اشتباه طي کرده اند، آن هم در اين بزنگاه حساس که خيلي از خانوارها براي مديريت هزينه هاي خويش مانده اند، آنگاه با چه تدبيري به درآمدزايي و گردش مالي آموزش و پرورش از طريق فروش لباس فرم مي انديشند؟ لباس هايي که بر تن حدود ۱۵ ميليون دانش آموز مي رود و نکته عجيب تر آنکه خياط ها و دوزندگان رسمي اتحاديه از اين گردش مالي بي نصيب مي مانند. حال آنکه به روايت سيد هادي دلبري، معاون هماهنگي، اقتصادي و نظارت بر امور استان‌هاي سازمان دانش آموزي، «اين سازمان تاکنون ريالي از استان‌ها بابت درصد فروش لباس فرم دانش آموزان اخذ نکرده است.»
*گردش مالي هزار ميلياردي؟
دلبري در گفت و گو با «ايسنا» و در پاسخ به اينکه گفته شده درآمد سازمان دانش آموزي از محل لباس فرم مدارس در سال جاري به بيش از ۲۰۰ ميليارد تومان مي‌رسد، عنوان کرده است: «حداقل در تهران و بيش از ۲۰ استان ديگر، ريالي بابت فرآيند ساماندهي، فعاليت سامانه و نيروي انساني دريافت نکرده‌ايم و اين امر کاملا رايگان بوده است.» وي ادامه داد: «لباس فرم دانش آموزي در سال‌هاي گذشته متولي خاصي نداشت و ما تلاش کرديم تا از دغدغه مديران بکاهيم. اخذ اين وجوهات صحت ندارد و مشخص نيست رقم ۲۰۰ ميليارد تومان از کجا آمده است. اين در حالي است که بيش از
۵۰ درصد مدارس ما روستايي و غيردولتي‌اند و شامل طرح لباس فرم نيستند و شهر تهران هم هيچ مبلغي اضافه‌تر از قيمت مصوب اتحاديه اخذ نکرده و اگر هم مناطقي اين کار را انجام داده باشند مرتکب تخلف شده‌اند که اگر به ما اعلام شود، رسيدگي مي‌کنيم.»
اما همين سال گذشته بود که حميد قبادي، دبير کارگروه ساماندهي مد و لباس وزارت ارشاد گفته بود كه اگر سرانه هر فرم مدرسه را ۱۰۰ هزار تومان و به طور متوسط براي ۱۰ ميليون دانش آموز در نظر بگيريم، هزار ميليارد تومان گردش مالي اين حوزه مي‌شود که نمي‌توان از اين موضوع مهم غفلت کرد.
* عدم توان مالي براي تهيه لباس فرم
اگرچه تعيين لباس فرم براي مدارس اتفاق تازه اي نيست و طي سال هاي گذشته در نظام آموزشي وجود داشته اما تغيير دائمي رنگ و مدل لباس ها معقولانه نيست زيرا دانش‌‌آموزان هر سال با ورود به پايه‌ ديگر حتي در يک مدرسه ثابت بايد لباس فرم مخصوص همان سال تحصيلي را تهيه کنند. پرسش اين است، مگر امکان استفاده از لباس فرم سال گذشته وجود ندارد؟
تصور کنيد در اين شرايط كه هر روز بر قيمت کالاها و خدمات افزوده مي شود ، خانوارهايي بايد براي يک يا چند فرزند خود جدا از لوازم التحرير، لباس فرم مدرسه تهيه کنند وحالا اين موضوع در آستانه ماه مهر سبب اعتراض والدين دانش‌آموزان شده است. درست است که پوشيدن لباس فرم به ايجاد نظم و يکرنگي ظاهري دانش آموزان کمک مي کند اما اجراي اين طرح، مشکلاتي را براي دانش آموزان و اوليا به همراه داشته زيرا عدم توان مالي براي تهيه لباس فرم موجب فشارهاي روحي و رواني و حتي گاهي تنش رفتاري شده است.
*آموزش و پرورش پاسخگو نيست!
البته مسئولان آموزش و پرورش هر سال تأکيد مي کنند، تهيه لباس فرم اجباري نيست و ظاهرا براساس آيين نامه اجرايي مدارس، شوراي مدرسه مي تواند، فرم لباس صد درصد اختياري به دانش آموزان معرفي کند، دانش آموزان هم اختيار دارند که يا آن را بدوزند يا خريداري نمايند. برخي خانواده‌ها مي گويند، مديران مدرسه هرساله لباس فرم را تغيير مي‌دهند، در اين رابطه به آموزش و پرورش هم شکايت کرده اند اما کسي پاسخگو نبوده است.
با اين حال زهرا مظفر، مديرکل ارزيابي عملکرد و پاسخگويي به شکايات تأکيد مي‌کند: «ما بخشنامه ساماندهي لباس فرم دانش‌آموزان را تدوين و به استان‌ها ابلاغ کرديم. در بخشنامه جديد هيچ اجباري براي تغيير لباس فرم در هر پايه وجود ندارد و اتحاديه‌هاي صنف پوشاک هم بايد توليدي‌هايي را به مدارس معرفي کنند که با کمترين هزينه و بالاترين کيفيت، لباس مدارس را در اختيار دانش‌آموزان قرار دهند.» وي مي‌افزايد: «در بخشنامه جديد که به مدارس ابلاغ شده است تغيير رنگ و طرح روپوش تنها مربوط به پايه‌هاي اول، هفتم و دهم است و تغيير اجباري روپوش‌هاي دانش‌آموزان
ميان پايه غيرقانوني است. تغيير روپوش دانش‌آموزان ميان‌پايه نيز به‌صورت کاملا اختياري و با موافقت اوليا انجام خواهد شد. البته در خريد لباس فرم خانواده‌ها نبايد پولي را به مدرسه بدهند و اين مبلغ به حساب توليدي ريخته مي‌شود.»
به گفته وي، خانواده‌ها مي‌توانند از مدارسي که به اجبار لباس فرم به دانش‌آموزان تحميل مي‌کنند به اداره آموزش و پرورش شکايت کنند .در همين تابستان هم چهار هزار شکايت دانش‌آموزان را بررسي کرديم که دو هزار شکايت مربوط به ثبت‌نام دانش‌آموزان بود. ما به تمام موضوعات رسيدگي کرديم.
در واقع اين امر به اوايل دهه ۷۰ بازمي گردد. در آن دوره مسئولان آموزش و پرورش تصميمي اتخاذ کردند و مبني بر اينکه رنگ روپوش دانش‌آموزان ابتدايي را تغيير دهند و اين تصميم در جهت تغيير روحيه و شادابي و نشاط دانش آموزان اتفاق افتاد زيرا در آن سال‌ها فرم لباس دانش‌آموزان، رنگ‌هاي تيره مثل سياه و سرمه‌اي بود.