محمدباقر قالیباف در اولین گردهمایی مراکز خیریه و گروه‌های جهادی برتر دانشگاهی سراسر کشور گفت: درباره کارهای داوطلبانه خیریه و بحث‌های جهادی تفاوت ماهوی بین کارهای خیریه و جهادی در محیط دانشگاه و علمی با انجام این کارها در عموم جامعه و توسط اقشار دیگر وجود دارد؛ این تفاوت ماهوی مربوط به این است که دانشگاه پیش‌قراول علم است و از فرصت‌ها و فرهنگ غنی کار خیر و نیکوکاری و فرهنگ جهادی با مبانی آن پیش رفته و تجربه‌ها در کنار هم قرار می‌گیرد.

وی ادامه داد: مهم‌ترین فرصت‌های فناوری‌های اجتماعی و مهارت‌آموزی برای تربیت و ساختن آینده و پیشرفت ایران عزیز همین کارهای جهادی است. روحیه جهادی مبنای کار داوطلبانه است روحیه جهادی از جوهره درون افراد بوده و هرگز تحت تاثیر عوامل بیرونی قرار نمی‌گیرد.

رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: کار برای خدا خستگی و ناامیدی ندارد و بدون نتیجه هم نیست، پس خاستگاه کار جهادی برخاسته از نظام بروکراسی اداری و طیف بندی نیست بلکه در یک فضای توام با ایثارگری و از خودگذشتگی انجام می‌شود. همچنین ماهیت و صورت کار جهادی، داوطلبانه است. البته ما در برنامه هفتم توسعه یک بندی را برای گروه‌های میانی و جهادی و نیروهای داوطلب لحاظ کردیم که این به معنای گنجاندن آنها در ضوابط اداری نیست بلکه هدف این بود که در سیستم نظام اداری مانعی بر سر راه کارهای جهادی نباشد. در زمان بررسی این بند از من پرسیدند که گروه‌های میانی چه هستند و کجا تعریف شده و زیر نظر کدام دستگاه قرار دارند؟ که در پاسخ ویژگی‌های این گروه‌ها را برشمردم.

قالیباف با بیان این‌که ما نیازمند الگوهای اجتماعی در عرصه‌های مختلف و متفاوت هستیم، تصریح کرد: ما نسبت به فعالیت‌ها در این عرصه به مبانی نظری و منسجم و جمع‌بندی نیاز داریم که در این رابطه از بعد مدیریت دانشی عقب هستیم.

وی شبکه‌سازی و برنامه ‌ریزی دقیق و اثربخشی را در این عرصه مهم دانست و اضافه کرد: پایدارسازی کارها بسیار مهم است البته که کار داوطلبانه هم منافاتی با نظم و انضباط و کار دقیق علمی ندارد.

رئیس مجلس شورای اسلامی با یادآوری ایام بعد از پیروزی انقلاب تا قبل از زمان جنگ تحمیلی گفت: آن زمان بسیج یک روحیه و نگاهی به سمت پیشرفت و محرومیت‌زدایی داشت، این کارها را جهاد سازندگی در روستاها انجام می‌داد و بسیج هم بود و همه به سمت محرومیت‌زدایی گام برمی‌داشتند. با وقوع جنگ همه به سمت دفاع مقدس رفتند آن زمان وقتی بسیجی‌ها در دفاع مقدس حضور پیدا کردند آنها را به جبهه راه نمی‌دادند و حق ورود به منطقه‌ نظامی و خط مقدم را نداشتند و حتی لباس نظامی هم به آنها نمی‌دادند. بعد از آن ایام ما شاهد عملیات‌های عظیمی بودیم که همه با نهادسازی و سازماندهی منظم انجام شد. وقتی حرف از نهادسازی می‌زنیم منظورمان این است که چرا اکنون هم نباید در مسیر پیشرفت کشور و غلبه بر مشکلات اقتصادی با یک نهادسازی حرکت نکنیم. مگر نه این‌که در میدان جنگ افرادی فرار کرده و وقتی به زور می‌خواستند وارد عرصه جنگ شوند اکنون هم در موضوعات اقتصادی باید با همین نگاه پیش برویم. البته اینجا در حوزه اقتصادی کسی فرار نمی‌کند.

قالیباف با تاکید بر این‌که باید الگوسازی و شبکه‌سازی را به عنوان یک موضوع مهم دنبال کرد، اظهار کرد: فرهنگ بسیج در ابعاد مختلف در درون دفاع مقدس شکل گرفت. ریشه‌های انقلاب اسلامی در دوران دفاع مقدس عمق پیدا کرد و وقتی می‌گوییم خاستگاه هر کار داوطلبانه‌ای داشتن روحیه جهادی است به این موضوعات توجه داریم.

رئیس مجلس شورای اسلامی خطاب به گروه‌های جهادی گفت: وقتی افراد مهم در حلقه‌های سیاسی درباره گروه‌های جهادی سوال می‌پرسند به این معنا نیست که آنها ندانند که گروه‌ جهادی چیست؟ بلکه می‌خواهند بگویند گروه جهادی معتبر نیست و اینها سرک می‌کشند و خاک بازی می‌کنند و می‌روند پس باید نشان دهید کاری که انجام می‌دهید معتبر و مهم است، علاوه بر آن هم باید کارهای دقیق و عمیقی صورت گیرد همچون این‌که محروم‌ترین قشر و ضعیف‌ترین افراد را پیدا کرده و در کنارش جغرافیا و مکان را مورد توجه قرار دهیم؛ شما به عنوان کسانی که در محیط دانشگاهی قرار دارید موظف هستید که مسائل آن مکان را شناخته و با توجه به آمایش سرزمینی اولویت داشته باشید.

وی ادامه داد: شما با افتخار در مناطق مختلف کار جهادی کنید، ساختن سرویس بهداشتی یک افتخار است توجه به اقتصاد روستا، سلامت و خودکفایی روستا هم یک کار جهادی و افتخار محسوب می‌شود.

رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که فرق ماهوی بین یک نهاد و سازمانی وجود دارد، گفت: نباید در گروه‌های جهادی این سلیقه و آن سلیقه و انقلابی و غیرانقلابی و مومن و غیرمومن کنیم، هر کسی در گروه داوطلبی برای خدمت به یک انسان داوطلب شد از او استفاده کنید نه این‌که در خدمت‌گزاری از او سوال کنیم که تو چه هستی و که هستی؟ مهم‌ترین فضایی که می‌توان حرف انقلابی را زد در همین کار جهادی است.

قالیباف با بیان این‌که کار جهادی یعنی تداوم فرهنگ اربعین اضافه کرد: از هفتم تا بیستم ماه صفر میلیون‌ها نفر به راهپیمایی اربعین می‌روند که این حجم عظیم شامل غنی و ضعیف، روستایی و شهری و تمامی افراد از نقاط مختلف می‌شود که یک حرکت به تمام معنای مردمی است. مگر در اربعین می‌گوییم چه کسی برود و چه کسی نرود؟ در آنجا آسیب‌های اجتماعی می‌بینید نمی‌گویم که آسیب اجتماعی نیست اما آنقدر کم و فضا معنوی و مطهر است که وقتی همه از راهپیمایی اربعین برمی‌گردند انگار پاک می‌شوند حال سوال این است که چرا در کار جهادی روند فرهنگ اربعین را ادامه ندهیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: اجازه دهیم همه شریک کار خیر شوند که محل عمق‌بخشیدن به انقلاب و مردمی سازی در همین کار جهادی است. فکر نکنید کسانی که به جبهه آمده‌اند در اوج ایمان و از خودگذشتگی بودند بلکه موقعی که به جبهه می‌آمدند این اتفاق افتاد. اگر جهادی هستید این فضا را در اردو و فعالیت جهادی داشته باشید چون هر کسی به این دریا می‌آیند پاک می‌شود؛ در کار جهادی گزینش نگذارید و بگذارید مسیر درستی را طی کنیم و پیش برویم.

قالیباف با تاکید بر لزوم توجه به سرمایه انسانی و اجتماعی اظهار کرد: اعتماد به عنوان بزرگترین سرمایه است که باید ایجاد کرده و اعتماد سازی کنیم. خیلی از مشکلات و بحث‌های سیاسی، امنیتی و غیرسیاسی از قبل همین گروه‌های جهادی رفع می‌شود در کارهای جهادی با هم حرف می‌زنید و گفت‌وگو می‌کنید و از برخی گاردهای بیخود خارج می‌شوید.

وی با تاکید بر این‌که اولویت در کارهای جهادی مناطق محروم باشد، تصریح کرد: مهم‌ترین اوقات فراغت غنی شده در همین گروه‌ها کارهای جهادی است چون در آنجا ورزش، انسجام و دوست یابی و سلامت وجود دارد این اوقات فراغت غنی شده همان چیزی است که در آموزش و پرورش به آن توجه کمی می‌شود تنها ذهن دانش‌آموزان بمبارانی از محفوظات شده حال این‌که زندگی ابعاد دیگری هم دارد.

رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: ما در برنامه هفتم توسعه به این موضوع پرداخته و احکام و تکالیفی برای آموزش و پرورش آورده‌ایم که به اوقات فراغت غنی شده دانش آموزان توجه شود. دانش آموزان از کلاس‌ها بیرون آمده و اردو بروند محفوظات درسی لازم اما کافی نیست زندگی مهارت‌های دیگری دارد.