علی‌رغم اینکه از تاریخ ۲۸ تیر ماه تا دهم مردادماه (زمان جمع‌بندی این گزارش)، مورد جدیدی از ابتلا به وبا در کشور گزارش نشده، اما تشدید نظام مراقبت وبا به ویژه در قالب اجرای نظام مراقبت سندرمیک همچنان در دستور کار تیم‌های سلامت در کلیه دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور قرار دارد.

وبا یک عفونت اسهالی حاد است که توسط باکتری ویبریو کلرا ایجاد می‌شود. این بیماری اغلب به دنبال خوردن آب یا مواد غذایی آلوده به باکتری ویبریوکلرا ایجاد شده و عموما با دسترسی ناکافی به آب آشامیدنی ایمن و سیستم مناسب جمع آوری فاضلاب ارتباط دارد.  بیماری وبا هنوز در دنیا به عنوان یک تهدید برای سلامت عمومی محسوب می‌شود. بیشترین موارد ابتلا  به وبا مربوط به دو قاره آفریقا و آسیا است. باید توجه کرد که درمان صحیح و مناسب می تواند میزان کشندگی بیماری را حتی به کمتر از یک درصد کاهش دهد.

تا کنون هفت پاندمی وبا در دنیا ثبت شده است که در شش مورد بیشتر ناشی از بیوتیپ کلاسیک بوده است. پاندمی اخیر که هفتمین پاندمی است، از سال ۱۹۶۱ در جزایر اندونزی و Sulawesi شروع شده است. این پاندمی به عنوان طولانی‌ترین پاندمی وبا در دنیا شناخته شده و به دلیل بیوتیپ التور ایجاد می‌شود. تقریبا در تمام قاره ها مواردی از ابتلا به آن گزارش شده است. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت بیماری در ۴۷ کشور دنیا اندمیک بوده و در مناطق آندمیک نیز افزایش موارد ابتلا به این بیماری در مقایسه با سال‌های قبل از وقوع پاندمی COVID-۱۹  گزارش شده است.

از ابتدای سال ۲۰۲۲ میلادی تا کنون سازمان جهانی بهداشت طغیان وبا را در کشورهای بنین، مالاوی، کامرون و همچنین برخی از ایالت های کشور افغانستان، پاکستان و عراق گزارش کرده است.

اپیدمیولوژی بیماری وبا در جمهوری اسلامی ایران

نمودار زیر نشانگر تعداد موارد ابتلا به بیماری وبا در کشور طی سال‌های ۱۳۹۳ لغایت ۱۴۰۰ است.  

تعداد موارد ابتلا به بیماری وبا به تفکیک استان، سال‌های ۱۴۰۰-۱۳۹۳:

طغیان وبا در سال ۱۴۰۱

در سال جاری به دنبال وقوع طغیان وبا در سلیمانیه، کردستان و کرکوک در کشور عراق، از تاریخ ۲۷ خرداد ماه سال ۱۴۰۱ مواردی از ابتلا به این بیماری در استان کردستان در کشور ما نیز گزارش شد. بر اساس بررسی‌های انجام شده مبتلایان افرادی بودند که سابقه سفر به مناطق آلوده در کشور عراق را داشته و پس از بازگشت از سفر علائم بیماری در آنها بروز کرده بود. پس از مشاهده موارد ابتلا در کردستان مواردی از  ابتلا به وبا در استان‌های کرمانشاه و آذربایجان غربی نیز به وقوع پیوست.

گزارش موارد ابتلا به وبا از ابتدای سال جاری تا دهم مرداد ماه در کشور

از ابتدای سال جاری تاکنون ۶۰ مورد ابتلا به وبا از چهار استان کردستان، کرمانشاه، آذربایجان غربی و بوشهر شناسایی و گزارش شده است که ۹۵ درصد موارد ابتلا مربوط به دو استان کردستان و کرمانشاه بوده است. بر این اساس ۴۲ مورد مربوط به استان کردستان، ۱۵ مورد کرمانشاه، دو مورد در آذربایجان غربی و یک مورد ابتلا هم در استان بوشهر بوده است که البته یک مورد بوشهر در اوایل سال بوده و با طغیان اخیر در ارتباط نیست. موارد ابتلا تا کنون از ۱۲ شهرستان در استان های مذکور گزارش شده است که حدود نیمی از موارد مربوط به شهرستان مریوان میباشد.

البته پیش از این در گزارش تاریخ ۳۱ تیر ماه ۱۴۰۱ مجموع موارد ابتلا در کشور ۶۳ و در استان کردستان ۴۵ مورد ذکر شده بود، اما با توجه به عدم تایید سه مورد از نمونه‌های مربوط به کردستان به عنوان مورد قطعی وبا در آزمایشگاه رفرانس کشور، این موارد از لیست بیماران مبتلا به وبا حذف و  مجموع موارد ابتلای قطعی در کشور به ۶۰ و در استان کردستان به  ۴۲ مورد اصلاح شد.

اگر چه سن بیماران حداقل یک سال و حداکثر  ۸۲ سال گزارش شده است، اما اغلب مبتلایان در سنین ۳۰ تا ۶۰ سال بوده‌اند که حدود ۷۰ درصد موارد است. بیش از ۷۵ درصد مبتلایان جنس مذکر و حدود ۷۸ درصد بیماران شناسایی شده ساکن مناطق شهری هستند. کلیه موارد شناسایی شده بیوتایپ التور و سروتایپ اوگاوا بوده است. ۴۷ درصد موارد ابتلا سابقه سفر به کشور عراق را ذکر کرده و سایر موارد نیز در شرح حال خود سابقه تماس با این مبتلایان را عنوان کرده‌اند. تقریبا در  ۷۲ درصد موارد تابلو بالینی متوسط تا خفیف بوده و در ۲۸ درصد موارد بیماران با تابلو بالینی شدید مراجعه داشته‌اند. حدود ۶۰ درصد مبتلایان به صورت سرپایی درمان شده و سایر موارد نیاز به بستری داشته‌اند. موردی از فوت تا کنون گزارش نشده است.