مدیریت نگهداری و تعمیرات (نت) به‌عنوان فرایند حفظ دارایی‌ها و منابع یک شرکت هم‌زمان با کنترل زمان و هزینه‌ها و در نتیجه تضمین حداکثر سازی بازدهی فرایند تولید، تعریف می‌شود. مدیریت نگهداری و تعمیرات از یک فرایند قدیمی، خسته‌کننده و دستی به یک سیستم مدیریت مکانیزه نت (CMMS) تبدیل‌شده است: نرم‌افزاری که تمامی اَشکال یک برنامۀ نگهداری و تعمیرات (نت) را در یک سیستم مرکزی، برنامه‌ریزی، ردیابی، اندازه‌گیری و بهینه می‌کند.

مزایای مدیریت نگهداری و تعمیرات (نت) را می‌توان در سه گروه هزینه‌های غیرمستقیم، هزینه‌های مستقیم و خدمات مشتری قرار داد. در جدول زیر مزایای مدیریت نگهداری و تعمیرات در هر یک از این سه گروه آورده شده است.

فرایندهای نگهداری و تعمیرات: چارچوبی برای نگهداری و تعمیرات در سطح جهانی

برای فرآیند نگهداری و تعمیرات ( نت مکانیزه ) چارچوبی پیشنهادشده که مورد تأیید قرار گرفته است. این چارچوب نت می‌تواند مشابه با حلقه‌های کنترل شناخته شود، یعنی جایی که برنامه‌ها در دستور کار قرار می‌گیرند، اقدامات انجام می‌شود و سپس خروجی‌ها با برنامۀ اصلی مقایسه می‌شود و اقدامات مناسب انجام می‌شود. بر اساس تجربیات کسب‌شده در اکثر مواردی که مزایای کمی از CMMS یا عدم استفاده از CMMS به‌دست‌آمده است، دلیل اصلی این بوده که این حلقه‌های بازخورد و کنترل یا از دست رفته‌اند یا بی‌اثر بودند. حلقه‌های بازخورد خاص و فرایندهای موردنیاز در یک فرایند موفق مدیریت نگهداری و تعمیرات (نت) عبارت‌اند از:

• زمان‌بندی روزانه و کنترل مشاغل: این مورد شامل مواردی ازجمله نحوه‌ی تخصیص کار به نیروی کار و نحوه‌ی ایجاد انتظارات در مورد زمان “معقول” برای اتمام کار می‌شود. همچنین شامل چگونگی تعیین اولویت‌های روزانه و تصمیماتی است که در مورد تعویق یا لغو کارهای برنامه‌ریزی‌شده به‌منظور در نظر گرفتن تمامی خرابی‌های روزانه به‌صورت یکپارچه گرفته می‌شود. بسیاری از این موارد خارج از محدوده‌ی CMMS است، اما یک CMMS خوب با ارائۀ روشی سریع و آسان برای نظارت بر برنامه‌ریزی روزانۀ کار ازجمله استفاده از نوار تایم لاین زمان، این فرایند را تسهیل می‌کند؛ یعنی نمودارهایی که به آن‌ها اجازه می‌دهد به‌راحتی کار را تخصیص دهند و به‌سرعت تأثیر تغییرات در برنامۀ روزانه را ارزیابی کنند. همچنین امکان ثبت داده‌هایی را که امکان تحلیل تأخیرهای شغلی در آینده را با توجه به حذف یا کاهش این تأخیرها دارد، فراهم می‌کند. در حال حاضر، اکثر CMMS به‌راحتی این فرایند را تسهیل نمی‌کنند و در نتیجه بسیاری از این کارها به شکل دستی و با کاربرگ ها انجام می‌شود.
• کنترل و مدیریت زمان‌بندی هفتگی مؤثر: این مورد شامل توسعۀ یک برنامۀ هفتگی است، اما مهم‌تر از آن شامل حلقه‌های کنترل است که اطمینان حاصل می‌کند که برنامۀ هفتگی واقع‌بینانه و دست‌یافتنی است و همچنین در جهت افزایش یکنواختی میزان کار برنامه‌ریزی‌شده نسبت به کارهای برنامه‌ریزی نشده است. برخی از CMMS ها امکان انجام برخی از این عملکردها را دارند، اما اغلب بزرگ‌ترین شکاف، قابلیت جمع‌آوری داده‌ها و تجزیه‌وتحلیل آن‌ها با توجه به اتمام برنامۀ هفتگی است. در بسیاری از سایت‌هایی که CMMS ها پیاده‌سازی شده نیاز هست که CMMS را با صفحات گسترده یا ابزارهای دیگری که امکان این تجزیه‌وتحلیل را فراهم می‌کند، تکمیل کنیم.
• بودجه‌بندی نت و کنترل هزینه: این یک بیانیۀ اصلی است که هزینه‌های نگهداری و تعمیرات (نت) توسط فعالیت‌های نگهداری و تعمیرات ایجاد می‌شود. اکثر CMMS ها فقط گزارش هزینه‌های واقعی را در برابر مبالغ بودجه‌بندی شده مجاز می‌داند، بنابراین یک مؤلفه‌ی اساسی کنترل هزینه از بین می‌رود، زیرا تلاش دستی در جهت تطبیق فعالیت‌های بودجه‌بندی شده با فعالیت‌های انجام‌شده به معنای عدم انجام این وظیفه است. این موضوع که تصمیماتی که روزانه توسط سرپرستان و کارکنان بخش معاملات گرفته می‌شود، می‌تواند هزینه‌های نگهداری و تعمیرات را تحت تأثیر قرار دهد بیان‌کننده‌ی آن است که روش بودجه‌بندی و کنترل هزینه باید به‌وضوح توسط این افراد تعیین شود، زیرا افرادی در این سطح، مسئول تهیۀ بودجه‌های نگهداری و تعمیرات (نت) و کنترل هزینه‌ها در این بودجه هستند.
• فرایندهای بهبود اثربخشی نگهداری و تعمیرات (نت): از بین تمام فرایندهای ذکر شده، این فرایندی است که بیشتر عملیات نگهداری و تعمیرات (نت) در سطح جهانی را از بقیه متمایز می‌سازد. درحالی‌که سایر فرایندها بر بهبود کارایی نگهداری و تعمیرات یعنی انجام درست کارها تمرکز دارند، حتی در بهترین نرم‌افزار نت مکانیزه این فرایند بر اثربخشی نگهداری و تعمیرات (نت) یعنی انجام کارهای درست تمرکز می‌کند. در این فرایند، فعالیت‌هایی مانند تجزیه‌وتحلیل خرابی و تجزیه‌وتحلیل نگهداری و تعمیرات متمرکز بر قابلیت اطمینان گنجانده شده است.

CMMS می‌تواند اطلاعات ارزشمندی برای کمک به این تجزیه‌وتحلیل‌ها ارائه دهد، اما اغلب می‌بینیم که سوابق نگهداری و تعمیرات (نت) ثبت‌شده عملاً برای این اهداف غیرقابل استفاده است. برای تصمیم‌گیری آگاهانه در مورد استراتژی‌های نگهداری و تعمیرات تجهیزات و تغییرات طراحی تجهیزات باید اطلاعاتی را در مورد موارد زیر ثبت کنیم:

• تعداد خرابی‌ها
• علت‌های اصلی این خرابی‌ها
• هزینه‌های نگهداری و تعمیرات مربوط به خرابی‌ها
• هزینه‌های تولید مربوط به خرابی‌ها (توجه داشته باشید که این هزینه‌ها ممکن است بیش از هزینه‌های خرابی باشد).
• هرگونه پیامدهای ایمنی یا زیست‌محیطی مرتبط با خرابی‌ها

اکثر این موارد در تاریخچۀ سوابق اکثر CMMS ها وجود ندارد. نکتۀ اصلی در همۀ این فرایندها این است که: ابتدا فرایندهای کنترلی خود را مشخص کرده و اطلاعات موردنیاز آن‌ها را تعیین کنید. تنها در این صورت است که سیستم‌ها، کدها و رویه‌هایی را در CMMS برای ارائۀ این اطلاعات ایجاد می‌کند. تقریباً در تمامی پیاده‌سازی‌های CMMS، این اولین مرحله یا اصلاً انجام نمی‌شود یا مراحل به ترتیب معکوس انجام می‌شود.

فرایند نگهداری و تعمیرات (نت) در نمودار BPMN 2 :

امروزه فرایند نگهداری و تعمیرات با توجه به رشد فناوری‌ها و بازار رقابتی از حالت سنتی خارج شده و به نت مکانیزه تغییر پیدا کرده است. برای مکانیزه کردن فرایند نت نیاز به استفاده از نرم‌افزارهای CMMS است. این نرم‌افزارها قابلیت‌های بسیاری برای مدیریت بهینۀ دارایی‌ها و تجهیزات سازمانی و افزایش بهره‌وری و کارایی آن‌ها در اختیار سازمان قرار می‌دهند. نرم‌افزار CMMS جریان (نرم‌افزار نت جریان) قابلیت سفارشی‌سازی توسط نرم افزار فرم ساز پویا مطابق با نیاز سازمان شما را دارا بوده و در این زمینه مشاوره‌های لازم را در اختیار شما قرار می‌دهد. برای آشنایی بیشتر با نرم‌افزار CMMS جریان (نرم‌افزار نت جریان) با ما تماس حاصل فرمایید.

کلید واژه ها

فرایند نگهداری و تعمیرات، فرایند نت، نت مکانیزه، مدیریت نگهداری و تعمیرات، نت، سیستم مدیریت مکانیزه نت، CMMS، انواع نگهداری و تعمیرات، نگهداری و تعمیرات پیشگویانه، Predictive maintenance، نت PDM، نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه، نت PM، Preventive Maintenance، نت مبتنی بر قابلیت اطمینان، RCM، اهمیت مدیریت