|حانيه مسجودي| راضيه فراهاني |
چند وقتي‌ است ماجراهاي FATF بي‌پايان شده و حتي به پايان هم نزديک نمي‌شود، ازطرفي اين سازمان بين دولتي ايران را به پولشويي و اقتصادي غيرشفاف متهم مي‌کند که البته بيراه هم نيست،‌ اما اهميت اهداف بين‌المللي جداي از اين موضوعات داخلي است، گروه ويژه اقدام مالي ازطرفي قراردان نام ايران درليست سياه براي معاملات بين‌المللي را براي بار پنجم به تعويق مي‌اندازد و دلسوزان و عجولان تصويب اين لوايح را به تکاپو!
قبل از شروع تحليل و گفت‌وگو نياز به توضيحي جامع راجع به گروه ويژه اقدام مالي يا همان سازمان FATF است.
FATF يک قرارداد نيست، يک سازمان بين دولتي است. «گروه ويژه اقدام مالي» [Financial Action Task Force] در سال ۱۹۸۹ به ابتکار کشورهاي عضو گروه «جي ۷» تشکيل شد تا بررسي‌هايي درباره وضعيت قوانين مبارزه با پولشويي در بازارهاي مختلف مالي را در سرتاسر جهان انجام دهد و نتيجه آن را در جلسات هر چهار ماه يک بار خود، به اطلاع کشورهاي عضو برساند تا اين کشورها بتوانند ريسک سرمايه‌گذاري در بازارهاي مالي هدف را بررسي و در مورد سرمايه‌گذاراني که به «کشورهاي مشکوک» مي‌روند احتياط کنند.
FATF ، جمعه ۳ اسفند ۱۳۹۷ مصادف با ۲۲ فوريه، درپايان نشست يک‌هفته‌اي خود در پاريس براي چهارمين بار به ايران مهلت داد و اعلام کرد تعليق ايران از ليست سياه، اقدامات مقابله‌اي يا (Counter Measures) اين گروه تا ماه ژوئن(تيرماه)، چهار ماه ديگر، تمديد مي‌شود.
FATF در مورد پولشويي ۴۰ توصيه و در مورد تامين مالي تروريسم ۹ توصيه دارد که بر اساس آنها کشورهاي مختلف را بررسي و رده‌بندي مي‌کند. توصيه‌هاي اين نهاد مي‌تواند از طريق وضع قوانين داخلي توسط کشورها، به اجرا درآيد و زمينه‌هاي پولشويي و تامين مالي تروريسم را کاهش دهد.
درآن بيانيه آمده است که اگر ايران تا ژوئن(تيرماه) ۲۰۱۹ مابقي قوانين را همراستا با استانداردهاي FATF تصويب نکند، نظارت FATF به شعبات موسسات مالي مستقر در تهران افزايش خواهد يافت. در ادامه بيانيه تاکيد شد:”ايران تا تکميل action plane يا برنامه اقدام، در بيانيه عمومي FATF باقي خواهد ماند. تازماني که ايران اقدامات لازم براي رسيدگي به نواقص مشخص شده در ارتباط با تامين مالي مبارزه با تروريسم در action plane را اجرا نکند، همچنان نگراني FATF نسبت به ريسک تامين مالي تروريستي ناشي از ايران و تهديدي که اين کار براي سيستم مالي بين‌الملل ايجاد خواهد کرد، ادامه خواهد داشت.
اما اين سازمان در بيانيه عصر جمعه ۳۱ خرداد(۲۱ ژوئن) براي پنجمين بار تعليق ايران را تا اکتبر‌ ۲۰۱۹ (آبان ۹۸) از فهرست سياه تمديد کرد.
گروه اقدام مالي اين بار در بيانيه خود با قدرداني از تعهدات سياسي سطح بالا و اقدام‌هاي ايران براي اصلاحات قانوني براي مبارزه با پولشويي و مقابله با تامين مالي تروريسم، به تکميل نبودن فرآيندهاي قانوني در تصويب کنوانسيون‌هاي پالرمو و تامين مالي تروريسم تاکيدکرد.
حال اما سوال نخست اين است که تمديدهاي متوالي و اصرارهاي پرشتاب براي تصويب کنوانسيون‌هاي پالرمو و تامين مالي تروريسم به چه معنا و دليل است؟ و سوال بعدي به معايب و مزاياي پذيرفتن يا نپذيرفتن توصيه هاي گروه اقدام مالي مربوط مي شود و درنهايت بايد به عواقب قرارگرفتن نام ايران در Counter Measureپرداخت.
مجيد شاکري يکي ازکارشناسان اقتصادي و توصيه‌هاي گروه FATF، درباره پنجمين مهلت گروه اقدام مالي به ايران با تاکيد اين مهلت دادن‌ها هم ادامه‌دار خواهدبود، به «رسالت» مي‌گويد:«گروه ويژه اقدام مالي [Financial Action Task Force] ، مهلت دوباره‌اي براي تصويب لوايح CFT و پالرمو به ايران داد تا مهلت مجددي باشد که نام ايران در Counter Measure]، اقدام متقابل يا همان اصطلاح رايج ليست سياه[ سازمان قرارنگيرد، با اين وجود مطمئن بوديم که باز هم به ايران فرصت مي‌دهد و اين مهلت دادن‌ها هم ادامه‌دار خواهدبود.
او معتقد است: «بخشي ازحرف‌هاي مخالفان درمورد پرونده FATF مبني براين است که اين سازمان نمي‌خواهد روابطش با ايران ازبين برود و به همين دليل به يکباره نام ما را به ليست سياه برنمي‌گرداند، باگذشت زمان مي‌بينيم درظاهر اشتباه نبوده و درست است؛ اما موضوعي که وجود دارد اين است که FATF دفعه گذشته که قراردادن نام ايران در کانترمژر را به تعليق انداخت گفت بند H”” موارد و تفسير توصيه ۱۹ مربوط به کانترمژر را براي شما اجرايي مي‌کنم؛‌ حال اين بند چه بود؟»
اين کارشناس با توضيح بند H”” توصيه ۱۹ کانترمژر،‌ مي‌افزايد: «اين بند مربوط به نظارت توسعه يافته ناظر پولي کشور خارجي بر شعب و نمايندگي‌هاي بانک‌هايي که پايه ايراني دارند بود، هرچند اين اقدام عموما مهم است اما درشرايط تحريم اصلا اهميت ندارد زيرا ده‌ها برابر چنين نظارتي درشرايط تحريم به ما وارد مي‌شود.»
شاکري با اشاره‌اي به درخواست هاي مجدد FATF، تاکيد مي‌کند:«مسئولان اين سازمان مجدد تاکيدکردند اگر تا دور بعدي برنامه دوم، CFT و پالرمو را الحاق نکنيد ما دو بند(B , I )را براي شما فعال مي‌کنيم که درواقع بند “B” نظارت برساختار توسعه‌يافته‌ي گزارش‌دهي معاملات مربوط به بانک‌هايي با پايه ايراني است و بند” I” هم مربوط به نظام حسابرسي خارجي گسترش‌يافته براي اين بانک‌ها است، اما باز اين موارد هم درشرايط تحريم اصلا مهم نيستند بنابراين ما نگران اين مسئله درکوتاه مدت نيستيم.»
او با توضيحي درباره رفتار طرف مقابل و بندهاي اين توصيه‌ها، مي‌گويد:«اما اساس اين رويه که طرف مقابل اجزاي کانترمژر که ما از آن معلق هستيم را بتراشد خوب نيست، در اين مورد لازم به يک توضيح است،‌ مهم‌ترين جزء کانترمژر که براي ما درشرايط تحريم بسيار مهم است و باقي ماندنش در اين شرايط دردناک بود و تقريبا بدون تعليق از آن خيلي تعليق از کانترمژر فايده‌اي نداشت بند “”A اين لوايح که درباره اجراي شناخت همه جانبه مشتريان بود و مع‌الاثر در تعليقي که علي طيب‌نيا از FATF گرفت همه چيز هم معلق شد به جز بند EDB”” بندهاي ديگر تعليق شد وEDB باقي ماند و به همين خاطر هم هست که ما از تعليق‌مان از کانترمژر چندان نتيجه‌اي نگرفتيم.»
اين کارشناس بابيان اين سازمان اقدامات فعلي ما را قبول ندارد،
مي افزايد:«جداي از اين موارد ما اکنون معامله‌اي دردست داريم، يک سمت اين موضوع ايران تقريبا تمام توصيه‌هاي اين گروه اقدام مالي را رعايت کرده و اگر قول دولت را حجت را بگيريم به جز اقدام مربوط به CFT و پالرمو، همه موارد رعايت شده اما اين سازمان اقدامات ما را قبول ندارد و در ازاي آن علي‌رغم خروج ايران از بيانيه، شاهد اميدواري در شرايط تعليق هستيم، حال اين‌که ما با چنين شرايطي Action Plan را ادامه دهيم و طرف مقابل مدام از آن تعليق کم کند مسير خوبي نيست.»
شاکري تاکيد مي‌کند که بايد از رفتار منفعلانه و تصميم درباره لوايح چهارگانه خارج شويم، ابراز مي‌کند:«ضمن اين که تقريبا مي‌توانيم مطمئن باشيم چندبار ديگر همچين تعليقي ادامه دارد اما ما بايد از وضعيت انتظارمان، که البته مقاومتي منفعلانه است و هدف مانع از الحاق به CFT و پالرموست و برنامه ايجابي هم ندارد، خارج شويم و برنامه‌اي جاويد تدوين کنيم، اکنون ما به دلايل زيادي درحال مقاومت براي الحاق نشدن به دو لايحه گروه اقدام مالي هستيم و الحاق به CFT و پالرمو درشرايط کنوني به هيچ وجه عقلاني نيست، اما به جز اين بايد همزمان خواستار اين باشيم که اگر به CFT و پالرمو الحاق کنيم چه تضاميني بايد بگيريم و موازي آن اگر نمي‌خواهيم الحاقي انجام دهيم چه برنامه اي براي گام بعدي داريم.»
کارشناس اقتصادي بيان مي‌کند که اين تفکر به آن معنا نيست که بايد الحاق به لوايح را انجام دهيم، بلکه به اين معناست که بايد سياست را از حالت انکار و صحبت‌هاي دولت که وعده بي اساس براي پيوستن به اين لوايح مي‌دهد خارج کنيم و به سمتي برويم که دلايل الحاق نکردن و شروط الحاق کردن مشخص باشد.
*مي‌توانيد مقداري به معايب و مزاياي پيوستن و نپيوستن به اين لوايح اشاره کنيد؟
«از بين تمام موارد اکشن پلن، CFT و پالرمو غيرقابل برگشت‌ترين آن‌ها هستند؛ به‌طورمثال درباره CFT درست است که مي‌توان درصورت لزوم از آن خارج شد اما انشاء تقاضاي خروج طرف مقابل يک سال بعد به اجرا گذاشته مي‌شود و به همين دليل اين سازمان در مدت يک سال هرکاري بخواهد با طرف مقابل مي‌کند، چنين لايحه‌اي با موارد ديگر که قانون داخلي هستند و مي‌توان باصلاحديد کشور آن را تغيير داد تفاوت دارد.»
شاکري ادامه مي‌دهد:«بنابراين نبايد اولين درخواست ما تاکيد بر CFT و پالرمو باشد؛ بلکه اگر بناست بقيه گام‌هاي توصيه شده FATF را برداريم، در آخر درمورد دو لايحه مهم تصميم بگيريم، امروز گروه اقدام مالي نمي‌گويد که فقط CFT و پالرمو باقي‌مانده است بلکه به نکات ديگري را هم اشاره مي‌کند و برخي موارد که دولت مي‌گويد انجام مي‌دهد طرف مقابل انجام دادنش را قبول نکرده است.»
شاکري با تصريح اينكه لوايح CFT و پالرمو در اولويت نيستند، اظهارمي‌کند:«دراصل اين لوايح به‌هيچ‌وجه در اولويت نيستند، همچنين درمورد موضوع CFT دو موضوع وجود دارد يکي اين که آيا تحفظات راجع اين لايحه قابل انجام است؟ و ديگري اين است اگر اين تحفظات قابل انجام است آيا اشکال ديگري وجود ندارد؟»
او تاکيد مي‌کند که درباره تحفظات بحث‌هاي بسياري شده‌است و موافقان پاسخي براي دلايل اقامه شده مخالفان نداشتند.
*بسياري از موافقان مي‌گويند بايد اين فرصت را دريابيم و به اين کنوانسيون‌ها بپيونديم،‌ باتوجه به اين که شما اشاره کرديد اين اتفاق در شرايط تحريم نمي‌تواند کارساز باشد؛ چه بايد کرد؟
«يک جمله بين موافقان و مخالفان مشترک است؛ هردو معتقدند هزينه‌هاي تصويب FATF قطعي و دستاوردهاي آن احتمالي است. هيچ‌کدام از موافقان نمي‌گويند پيوستن کامل به action plane دستاورد قطعي است يا هزينه‌اي ندارد، بلکه نسبت به اين که هزينه يا دستاورد چقدر بزرگ است برخي موافق يا مخالف مي‌شوند.»
*حال اگر ما به اين كنوانسيون نپيونديم اين هزينه چقدر خواهد بود؟
«بحث اصلي همين است، يک روز قبل از امضاي توصيه‌هاي گروه اقدام مالي مي‌گفتيم زير اکشن پلن مي‌زنيم، امروز اما آن را اجرا کرديم بنابراين بايد درباره امروز صحبت کنيم؛ حال نکته اين است ما هر راه‌حلي مي‌دهيم به جاي تمرکز بر موافقت يا مخالفت بايد برکاهش هزينه يا افزايش دستاورد متمرکز شويم، ‌به همين خاطر مفهوم موافق يا مخالف معنادار نيست.»
*درباره هزينه‌ها مي‌توانيد بيشتر توضيح دهيد؟
با توجه نامخشص بودن مسير سياست خارجي کشور«به‌طورمثال اگر CFT را با اين روش سياست‌خارجي و نحوه داوري اين مسئولان درمورد اختلافات روي هواست و تعيين شده نيست مي تواند ما را وارد تونلي از دعاوي ملي، محلي و بين‌المللي کند، بنابراين زماني که مي‌توان در اين‌مورد فکرکرد و بعد الحاق کرد چرا عجله کنيم؟»
*اگر ايران به اين لوايح نپيوندد و اين تعليق دوباره ادامه دار هم شود، چه پيش خواهد آمد؟ شما عملکرد ايران را چطور پيش بيني مي‌کنيد؟ درنهايت اين مسئله بايد اتفاقي برايش بيفتد، يا بايد با ذکر شروط به اين لوايح بپيونديم يا نپيونديم.
«واقعيت اين است که درحال‌حاضر براي ايران تعليق از کانترمژر بودن اهميت ندارد، چرا؟ چون اين تعليق اولا در بند A تاييد نشده، درثاني چون درطي زمان انجام مي‌شود و چهارماه به چهار ماه تمديد خواهدشد عملا هيچ قرارداد کارگزاري رخ نمي‌دهد.»
کارشناس لوايح چهارگانه تاکيد مي‌کند که معناي اين جمله دست روي دست گذاشتن نيست، بلکه به اين معناست که بايد همه تلاش خود را بکنيم تا در کانترمژر نرويم، يعني حل موضوع FATF با يک پاسخ ساده مخالف يا موافق امکان‌پذير نيست. همانقدر که چشم‌ بستن و با عجله اقدام کردن غلط است اينکه بدون هيچ ابتکار عملي دست روي دست بگذاريم هم اشتباه است. راهبرد فعال چيزي فراتر از مخالفت يا موافقت است.
شاکري درپايان تشريح مي‌کند که بايد تکليف خودمان با خودمان مشخص باشد، به اين دليل که ما هنوز خودمان نمي‌دانيم مي‌خواهيم چه‌کارکنيم چنين صحبت هايي مطرح مي‌شود.
درادامه هم سيدهادي سيدافقهي کارشناس مسائل سياسي و بين‌الملل FATF را توطئه خواند و به «رسالت»‌ گفت:«داستان FATF در اصل يک توطئه است. اين موضوع يک شمشير دولبه است به اين معنا که برخي از کشورها که مقابل آمريکا مي‌توانند ايستادگي کنند را به زمين بزنند. آنها قصد دارند تا با FATF يک سلسله قوانين و مقرراتي مانند «۲۰۳۰» را از طريق سازمان‌هاي بين‌المللي به دنياي جهان سوم تحميل کنند و به همين ترتيب قصددارند تا FATF را هم از اين طريق به سازمان‌هاي مالي جهان تحميل کنند.»
او با بيان اين‌که سلطه‌طلبان با ابزاري مانند FATF مي‌خواهند برکشورهايي که دچار ضعف مالي هستند تسلط يابند، ادامه داد:«اين سيستم‌ و ابزارها آلات دست سلطه است؛ يعني يکي از محورهاي سيستم سلطه پنهان FATF است تا کشورهايي را که دچار ضعف مالي، بنيه نقدينگي و تورم‌ هستند را تحت فشار اقتصادي قرار دهند؛ به همين جهت کشورهايي مانند ايران که قصد دور زدن تحريم‌ها را دارند را درگير مسئله FATF مي‌کنند تا به تمام گردش مالي، فعاليت‌هاي اقتصادي، نقددينگي، ورودي و خروجي‌ها اقتصادي در داخل و خارج را براي آن‌ها بازگو و شفاف کنند.»
سيدافقهي تصريح کرد:«آيا آمريکا عضوFATF است؟ آيا رژيم صهيونيستي آن را قبول کرده است؟ آيا کشورهاي اروپايي FATFرا پذيرفته‌اند؟ در پاسخ بايد گفت، خير. در داخل کشور ما متاسفانه عده‌اي از آدم‌هاي ترسو، وطن‌فروش قرار دارند که دچار محاسبات اشتباه شده‌اند.»
اين کارشناس مسائل سياسي ابراز کرد:«برخي از افراد بدطينت مي‌گويند اگر قصد مطرح کردن گردش مالي، تبادل بانکي، تبادل اقتصادي، خريد و فروش نفت را نداشته باشيم چه اشکالي دارد؟ ما که مشکلي نداريم، ما به خود شک نداريم! عجب!»
او ادامه داد:«کشوري که محاصره است، کشوري كه تحريم است، کشوري که سازو کار SPV را به رويش بستند و ساز و کار INSTEX هم همچنان در آن بلاتکليف است، چه بايد کرد؟حسن روحاني گفته که ما خودمان هنوز ۶ راه دور زدن داريم و بلديم؛ شما با اين سخن تنها در حال آدرس دادن به آنها هستيد.»
سيدافقهي با اشاره به عدم تضمين محمدجواد ظريف درمورد حل مشکلات با تصويب لوايح‌چهارگانه،‌ افزود:« FATF مي‌گويد که حتي راه‌هاي دور زدنت را بايد به من بگويي تا بتوانم آن‌ها را مهار کنم؛ اين مفهوم FATF است. تا چه اندازه يک فرد مي‌تواند وطن‌فروش و بي‌غيرت باشد؟ ياد دارم در مجلس از شخص آقاي ظريف پرسيدند که چرا آنقدر بر FATF پافشاري مي‌کنيد؟ شما تضمين مي‌کنيد اگر ما FATFرا پذيرفتيم مشکلات مبادلات مصرفي، مبادلات بانکي حل شود؟ گفت، نه. چنين تضميني نمي‌دهم بلکه ما مي‌خواهيم بهانه را از آمريکا بگيريم.»
او ادامه داد:«بايد دقت کنيم که برخي افراد تا چه اندازه کشور را ارزان به آمريکا مي‌فروشند؟ آقاي ظريف شما اين بهانه FATFرا از آمريکا گرفتيد؟ مگر آمريکا فقط همين يک بهانه را دارد؟ آمريکا بانکي از بهانه‌ها را در جيب دارد. من ياد دارم وقتي بحث مذاکرات هسته‌اي مطرح شد، بعد از نامه‌ اوباما به مقام معظم رهبري، ايشان فرمودند که اين بهانه است اما مذاکره کنيد.»
اين کارشناس مسائل سياسي با اشاره به بهانه‌هاي بي‌پايان دشمنان،‌ ادامه داد:«اين مسئله را حل کرديم اما مجددا مسئله حقوق بشر را مطرح کردند، مسئله حقوق بشر را حل کرديم مسئله موشکي ايران را مطرح کردند در نهايت مقام معظم رهبري فرمودند که اينها مي‌خواهند اين نظام نباشد. آنها در ابتدا بحث تغيير رژيم را عنوان کردند بعد مي‌گويند تغيير رفتار رژيم؛ حال آقاي ترامپ به جايي رسيده است که مي‌گويد با دولتمردان کنوني ايران مشکلي ندارم فقط آنها به دنبال بمب اتم نروند؛ چرا اينقدر اين موضوع براي آنها مهم است که مي‌گويد هيچ شرطي به جز بحث عدم تلاش ايران براي بمب اتم وجود ندارد.»
سيدافقهي با بيان اين که افرادي خوش خيال به مجلس ورود پيدا کردند، تصريح کرد: «بنابراين FATF يکي از شاخه‌هاي نظام سلطه پنهان در کشورهاي جهان سوم ياکشورهاي در حال توسعه است و متاسفانه در داخل کشور ما عده‌اي سنگش را به سينه مي‌زنند که وطن فروش، خائن يا ترسو هستند، البته يک گروه هم دچار خطاي محاسباتي و خوش‌خيالي هستند که اگر FATF انجام شود مشکلاتمان با آمريکا حل خواهدشد و تحريم‌ها برداشته خواهند شد و اينستکس فعال مي‌شود. اين گروه سوم به مجلس ورود پيدا کرد و اين گونه مسائل را مطرح کرد که اگر FATF انجام شود، مسائل کشور حل خواهد شد که در ادامه مطبوعات، شخصيات، سايت‌ها و مسوولين حتي داخل دولت اصلاح‌طلب به دنبال اين گونه سخنان هستند که FATF خوب است اگر اين کار را انجام دهيم خوب است و داراي فوايدي است و اگر انجام ندهيم به ضرر کشور است.»
او درباره معايب و مزاياي لوايح چهارگانه اظهارداشت:«هنگامي که يک نظريه را مطرح مي‌کنيد و آن نظريه ۹۰ درصد از پاسخش منفي و ۱۰ درصد ديگر مثبت باشد، هيچ زماني به دنبال تحقق نظريه نخواهيد رفت. موافقان اين لوايح مي‌گويند نفع کشور بر امضاي آن است اگر ما اين لوايح را امضا کنيم شايد مشکلات کشور حل شود؛ در اين جا دائما از اگر و اما استفاده شده است بنابراين هيچ تضميني بر منفعت  ۱۰۰درصدي اين لوايح در کشور وجود ندارد.»
اين کارشناس مسائل بين‌المللي ادامه داد: هنگامي که اين مسئله را به مجمع تشخيص مصلت نظام بردند؛ مطرح کردند که هرچه گشتيم تنها نکات منفي در اين لوايح پيدا کرديم اما آنها نتوانستند نکات مثبت را براي ما ثابت کنند؛ ديگر با چه زباني بگوييم که FATF براي کشور مفيد نيست!
سيدافقهي با انتقاد و بيان اين‌که چرا برخي با اصرار بر تصويب FATF به دنبال بازي دادن منافع، اقتصاد و اسرار مالي يک ملت هستند؟ ‌گفت:
« تمام اين صحبت‌ها به اين دليل است که بهانه را از آمريکا بگيريد؟ آقاي ظريف اين چه سخني است که مي گوييد؟ فرضيه‌هاي شايد، اما و اگر هيچ فوايدي براي کشور ندارد.»
او ضمن تاکيد ايران با شرايط کنار آمده و هرروز قدرتمندتر خواهد شد، تصريح کرد:«ايران تصميم خود را در FATF گرفته و خود را با تحريم ها وفق و با آن مبارزه مي‌کند. ما مي‌توانيم تحريم‌ها را دور زده و جايگزين‌ها، ياران، دوستان و شرکاي خوبي پيدا کنيم که البته اين شرکاي هر روز بيشتر هم مي‌شوند. ايران تنها نيست، دشمن چه ايران را در ليست سياه بگذارد چه نگذارد تفاوتي به حال ما نمي‌کند چرا که آمريکا کار خود را انجام مي‌دهد؛ ما مطمئن هستيم که در صورت امضا کردن FATF هم مانند همان زماني مي‌شويم که در ليست سياه قرار بگيريم.»
سيدافقهي درپايان با طرح اين سوال که قبل از برجام وضعيت بهتر بود يا بعد از آن؟ افزود:«آنها گفتند که اگر مي‌خواهيد تحريم‌ها برداشته شود بياييد توافق هسته‌اي را انجام دهيد؛ در اينجا سوال مي‌شود آن زماني که برجام نداشتيم وضعيت کشور بهتر است يا وضعيت گذشته؟ کاملا مشخص است که وضعيت کنوني ما به مراتب بدتر است، چرا؟ چون آن زمان ما هسته‌اي را داشتيم تحريم هم بوديم، الان نه هسته‌اي داريم و تحريم هم برداشته نشده است، بنابراين ابقاي نام ايران در ليست تحريم‌ها يا تعليق ايران از ليست تحريم فرقي به وضعيت روابط و فعاليت بانکي ما ندارد، آنها تنها به دنبال گرفتن امتياز از ما بودند، فقط مي‌خواستند از ما امتياز بگيرند، فقط مي‌خواستند يک شمشير روي گردن ما به نام FATF بگذارند که شما امضا کرديد به ما بگوييد چه سر و سري با حزب الله لبنان يا حماس يا انصارلله يمن داريد، يعني آن چيزي که ما را پابرجا نگاه‌داشتنه است را مي‌خواهند ياد بگيرند تا نتوانيم کاري انجام دهيم.»