محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان امروز (دوشنبه) در مراسم روز جهانی مبارزه با مواد مخدر در محل ستاد مبارزه با مواد مخدر در تهران به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: ۳۱ سال پیش، مجمع عمومی سازمان ملل متحد (در تاریخ ۷ دسامبر ۱۹۸۷) با هدف ارتقاء آگاهی عمومی در زمینه های مرتبط با مواد مخدر و دستیابی به جهانی عاری از سوء مصرف و قاچاق مواد مخدر، ۲۶ ژوئن مطابق با ۵ تیرماه را به عنوان روز جهانی مبارزه با مواد مخدر نامگذاری کرد.

وی با بیان اینکه تاریخ سازمان ملل متحد مملو از اعلام مناسبت های مختلف و یا تعیین استانداردها و ایده آل هایی به منظور دستیابی به بهروزی و خوشبختی برای نوع بشر است؛ همچون جهان عاری از سلاح هسته ای، فقر، گرسنگی، بیسوادی و دستیابی به رفاه، بهداشت و توسعه برای همه، خاطرنشان کرد: اینها همگی بر مبنای اصول سه گانه ای است که منشور سازمان ملل بر مبنای آن تاسیس شده اند، صلح و امنیت، حقوق بشر و توسعه.

رئیس دستگاه دیپلماسی عنوان کرد: امروز، جمهوری اسلامی ایران که به تایید سازمان ملل متحد پرچمدار مبارزه جهانی علیه مواد مخدر نامیده می شود، در کنار سایر اعضای جامعه بین المللی این روز را گرامی می دارد. 

وی ادامه داد: اقدامات چشمگیر جمهوری اسلامی ایران در عرصه مبارزه با مواد مخدر و تحمل هزینه های متعدد مادی و معنوی، مؤید اراده راسخ ما برای تحقق اهداف این روز برای دستیابی به جهانی عاری از مواد مخدر می باشد که از آن میان می توان به شهادت بیش از ۳۸۸۲ شهید و ۱۲۰۰۰ جانباز و صرف سالانه حدود ۳۰۰ میلیون دلار برای اجرای پروژه های مقابله با عرضه و کاهش تقاضا اشاره کرد.

ظریف افزود: موقعیت جغرافیایی جمهوری اسلامی ایران در همسایگی بزرگ ترین تولید کننده مواد مخدر سنتی موجب شده تا این اقدامات تنها دارای بعد ملی نبوده، بلکه دارای تاثیرات منطقه ای و بین المللی باشد. در این رابطه جمهوری اسلامی ایران در چند سال گذشته با صرف نزدیک به یک میلیارد دلار، پروژه انسداد مرزی را در طول مرزهای شرقی خود به اجرا درآورد. 

وی یادآور شد که جمهوری اسلامی ایران به تنهایی نزدیک به ۸۰ درصد مجموع کشفیات جهانی مواد مخدر را به خود اختصاص داده که این رقم در سال گذشته میلادی بالغ بر ۸۰۰ تن است.

به گزارش فارس، وزیر خارجه در ادامه سخنانش با بیان اینکه مواد مخدر مانند هر پدیده اجتماعی دارای خاصیتی سیال و پویا است، گفت: این بدان معنی است که این پدیده را به هیچ مرز و حدودی نمی توان محدود کرد؛ ضمن آن که این پدیده در برابر مداخلات به عمل آمده تغییر چهره داده و به شکلی دیگر در می آید. بر این اساس هیچ طرفی نمی تواند خود را از گزند این معضل مصون بداند.

ظریف با ذکر این نکته که ویژگی های وابستگی متقابل در دنیای امروز، به پدیده مواد مخدر نیز قابل تسری است، افزود: مواجهه با این پدیده اگر به صورت یکپارچه و متحد انجام شود، می تواند به برد همه طرف ها بینجامد و متقابلا آنها که تصور می کنند که این مشکل منحصر به کشور یا منطقه خاصی است، از تبعات آن در امان نخواهند بود.

رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: با عنایت به اهمیت توسعه و رفاه اجتماعی به عنوان یکی از مهم ترین ارکان جوامع بشری، جمهوری اسلامی ایران عقیده دارد که اتخاذ «رویکرد توسعه محور» می تواند در برخورد با پدیده های اجتماعی از جمله مواد مخدر بسیار مفید واقع شده و ما را در دستیابی به موفقیت کمک کند. در این رابطه، ما ضمن تاکید بر نقش «حق توسعه» به عنوان یکی از عناصر اصلی حقوق بشر، تاکید می کنیم که حل مسئله مواد مخدر بدون توجه به زیرساخت ها، نیازها و الزامات اساسی جوامع هدف و در راس همه آنها توسعه تقریبا غیرممکن به نظر می رسد. 

وی بیان کرد: رژیم بین المللی کنترل مواد مخدر و در راس آن اقدامات UNODC مبتنی بر اجرای کنوانسیون های سه گانه بین المللی مواد مخدر به منظور کاهش سوء مصرف و تقاضای مواد مخدر، مقابله با قاچاق مواد مخدر و جلوگیری از انحراف مواد تحت کنترل به شبکه های غیرقانونی است. ولی، چندی است بروز و ترویج برخی رویکردها و گرایشات با بهانه های گوناگون، در تقابل با اهداف ترسیم شده برای نیل به جهانی عاری از سوء مصرف و قاچاق مواد مخدر می باشد.

ظریف اضافه کرد: منادیان رویکرد مزبور، بدون توجه به اقدامات و تلاش هایی که برای تدوین و تاسیس رژیم بین المللی کنترل مواد مخدر و در راس آن کنوانسیون های سه گانه صورت پذیرفته، با طرح مواردی از جمله حقوق بشر، ارتقای بهداشت عمومی و افزایش دسترسی به داروهای تحت کنترل، درصدد قانونی سازی و جرم زدایی از مواد مخدر هستند.

وی گفت: در این رابطه، جمهوری اسلامی ایران به عنوان پرچمدار مبارزه جهانی علیه مواد مخدر و کشوری که دارای جایگاه ویژه ای در راهبرد دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد است، ضمن حمایت از ماموریت این دفتر و تاکید بر مرجعیت UNODC در حوزه مقابله با مواد مخدر، نگرانی خود را نسبت به هرگونه رویکردی که در تباین با ماموریت این سازمان بوده و یا منجر به مداخله در ماموریت فعلی سازمان از طریق ایجاد مسئولیت های موازی برای سایر کارگزاری ها ابراز می کند.  

وزیر خارجه ادامه داد: با عنایت به ماهیت متغیر پدیده های سیاسی و اجتماعی منجمله مواد مخدر، جمهوری اسلامی ایران عقیده دارد که لزوما نسخه هیچ کشور یا منطقه ای برای کشور یا مناطق دیگر قابل توصیه و تجویز نیست. معضل مواد مخدر در کشورهای غربی و اروپایی در سطح داد و ستد و خرده فروشی خیابانی است؛ در حالی که در مناطقی همچون منطقه ما، مسئله مواد مخدر همراه با ناامنی، شرارت و تحرکات خشونت بار و عبور کاروان های مسلح و حضور شبکه های بزرگ مواد مخدر در سطوح مختلف است.

ظریف عنوان کرد: بنابراین، ما ضمن اعلام پایبندی و حمایت از حقوق بشر، توجه کشورهای منادی حقوق بشر را به حقوق خانواده های قربانیان و افرادی جلب می کنیم که قربانی مطامع شبکه های سودجو در عرصه مواد مخدر گشته و از بابت قاچاق مواد مخدر صدمه و آسیب دیده اند.

رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: هم اکنون، جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از شرکای اصلی دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد (UNODC) در آستانه به پایان رساندن چهارمین دور برنامه های مشترک خود با این دفتر است.

وی یادآور شد: متاسفانه، علیرغم اقدامات چشمگیر جمهوری اسلامی ایران که در راستای پایبندی کشورمان به تعهدات بین المللی خود صورت می پذیرد، مدت مدیدی است که این برنامه به دلیل عدم مشارکت جدی کمک کنندگان اصلی از بخشی از اهداف خود بازمانده است. شرکای UNODC و در راس آنها کشورهای اروپایی که از کمک کنندگان سنتی به پروژه های این دفتر در ایران به شمار می روند با طرح گفتگوهای انتقادی علیه ایران و یا به عناوین مختلف همچون مجازات قاچاقچیان، به تدریج از تامین پروژه های این دفتر در ایران خودداری کرده اند.

ظریف افزود: در این رابطه، ضرورت دارد تا اعضای جامعه بین المللی با عمل به اصل مسئولیت مشترک نسبت به تجدید و تقویت ارائه کمک های فنی و تجهیزاتی به آنها اقدام کنند. این امر می تواند آغازگر فصل جدیدی در عرصه همکاری های چندجانبه و  بین المللی در حوزه مبارزه با مواد مخدر باشد.

وزیر خارجه کشورمان در پایان تاکید کرد که اعمال تحریم ها و اقدامات قهری یکجانبه، مانع اجرای همکاری های بین المللی به ویژه در عرصه مبارزه با مواد مخدر شده و آمریکا و برخی کشورهای غربی مسئول مستقیم عواقب ناگوار و ایجاد اختلال در مبارزه بین المللی با مواد مخدر هستند. 

وی خاطرنشان کرد که اراده جمهوری اسلامی ایران برای مبارزه با مواد مخدر، بر لزوم پرهیز از سیاسی سازی و یکجانبه گرایی و توجه به همکاری های بین المللی به عنوان ضرورتی برای دستیابی به اهداف تصویر شده برای این روز و ساختن فردایی بهتر برای تمام انسان ها متمرکز است.