حسن شجاعی
نمایشگاه كاریكاتور آسوده باش من ملكه ام به همت مركز هنرهای تجسمی حوزه هنری در تهران برپاست و قرار است تا پنجم تیرماه پذیرای علاقه مندان به هنر به ویژه هنرمندان حوزه كارتون و كاریكاتور باشد. این نمایشگاه كه به مناسبت تولد ملكه انگلیس و با نمایش آثاری با رویكرد معرفی تاریخ استعماری انگلیس در كشورمان برپاست تلاش دارد تا به ابعاد مختلف خباثت های استعمار پیر در طول ۳۵۰ سال حضور در ایران بپردازد و با استفاده از ابزار هنر و گرافیك ابعاد مختلف این حضور را به نمایش بگذارد.
شاید برای بسیاری از جوانان ایرانی عبارت I AM KEEP CALM THE QUEEN آشنا باشد اما هیچ‌گاه معنی و مفهوم این عبارت را درك نكرده باشند. عبارتی كه روی بسیاری از لباس ها و مانتوهای جوانان این مرز و بوم نقش بسته اما بدون توجه به روح استكباری انگلیس كه در این متن نهفته است تبلیغ ناآگاهانه ای از استعمار پیر به جریان می افتد.
برای آشنایی با چگونگی برگزاری این نمایشگاه و نیز اثرات و بازخوردهای آن گروه فرهنگی روزنامه رسالت گفت وگویی با مسعود شجاعی طباطبایی مدیر مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری و نیز عباس گودرزی از هنرمندانی كه با ارائه آثار خود در این نمایشگاه حضور داشته گپ و گفتی ترتیب داد كه در ادامه می‌خوانید.
شجاعی طباطبایی با اشاره به اینكه آثار این نمایشگاه از ۲۱ خرداد تا پنجم تیرماه در خانه کاریکاتور ایران روی دیوار خواهد بود افزود : این آثار شامل ۴۰ اثر از ۱۰ کاریکاتوریست حرفه‌ای و با سابقه كشورمان است كه با رویكرد معرفی جنایات انگلیسی ها در سال های حضور در ایران به نمایش درمی آید.
وی با اشاره به جنایاتی كه استعمار پیر در طول این سال ها بر ملت ایران روا داشته می گوید: انگلیس کشوری است که بیشترین جنایت را در حق ملت ایران داشته و تنها یك مورد آن هولوکاستی است که این کشور خبیث در جریان جنگ جهانی اول در ایران ایجاد کرد و موجب کشته شدن قریب به ۹ میلیون نفر از مردم بی‌گناه شد. ضمن اینكه این كشور در رویدادهای دیگری همانند کودتای ۲۸ مرداد، ملی شدن صنعت نفت، به رسمیت نشناختن صدام به عنوان شروع کننده جنگ و ده ها مورد دیگر همواره به ملت ایران خیانت كرده است. ضمن اینكه مجموعه کارتون‌ها و کاریکاتورهای پیش رو، نگاهی به روابط بین ایران و انگلیس دارد؛ از زمان‌های جنگ جهانی اول تا زمینه برای بمباران خبری و نفوذ و دخالت در امور کشورمان از طریق سفارت انگلیس، شبکه‌های «بی بی سی»، «من و تو»و «ایران اینترنشنال» که این آخری با رئیس گروهک تروریستی الاحوازیه رسما خوش و بش و مصاحبه هم کرد.
وی ادامه داد: ما شاهد بودیم كه در برگزاری جشن تولد ۹۳ سالگی ملکه جشنی با تلاش سفیر انگلستان، در تهران برگزار شد و این سفارت با در دست گرفتن كاسه گدایی این جشن را برگزار كرد و نشان داد سفیر انگلیس در ایران در پی بازگشت دوران استعماری و نفوذ در ایران است. از همین رو دست به برگزاری افطاری، مهمانی‌های مختلط و این بار تولد برای ملکه انگلستان زد.
شجاعی طباطبایی با اشاره به اینكه هنرمندان انقلابی دغدغه این اتفاقات را دارند و باید با آگاه‌سازی و خلق آثاری که بتواند روشن کننده موضوع باشد، جامعه را نسبت به این رخدادها حساس کنند افزود: از همین رو هنرمندان انقلابی در مدت زمان بسیار اندک تصمیم گرفتند تا به این موضوع پرداخته و نسبت به توطئه‌های این کشور چه در زمان گذشته که از حدود ۳۰۰ سال پیش در ایران سفارت داشته و چه در زمان حال دست به تولید اثر بزنند. عنوانی هم که برای این نمایشگاه انتخاب شد، شعاری بود که بعد از جنگ جهانی دوم در حدود ۲ میلیون نسخه در قالب پوسترهایی چاپ شد تا در کشورهای مختلف پخش شود. «آسوده باش، من ملکه‌ام» شعاری استعماری است که به سیاست‌های سیاه انگلستان در خصوص تجاوز و پایمال کردن حقوق مردم سایر کشورها می‌پردازد.
مدیر مرکز هنرهای تجسمی تاکید کرد: ۱۷ هنرمند انقلابی ظرف چند روز نزدیک به ۴۰ اثر را از سراسر ایران برای ما ارسال کردند و ما موفق شدیم در تاریخ ۲۱ خردادماه این نمایشگاه را دایر کرده و کتاب این نمایشگاه را نیز چاپ کنیم و در اختیار رسانه‌ها قرار دهیم. من از طریق توئیتر، سفیر انگلیس را نیز به این نمایشگاه دعوت کرده و چند نسخه از کتاب و دی وی دی کاریکاتور و کارتون‌های این نمایشگاه را نیز برای سفارت ارسال كردم.
شجاعی یادآور شد: هنرمندان کاریکاتوریست و کارتونیست به دقت مواردی چون صحبت‌های عجیب وزیر دفاع انگلیس را که اعلام کرد: «اگر ترامپ وارد جنگ با ایران شود، انگلیس این دولت را همراهی می‌کند» رصد کرده و تا حمایت آشکار سفیر در ترویج اباحه‌گری با برپایی روز زنان و تولد ملکه انگلیس را در طرح‌های‌شان ارائه کرده‌اند. هنرمندان حتی با طرح‌های‌شان از ظلمی که به تکواندوکاران ایرانی در صادر نکردن ویزا و ممانعت از دستیابی آنان به طلای مسلم قهرمانی جهانی شد نیز سخن رانده‌اند. آنان از روباه پیر انگلیس اعلام برائت کرده و با آثارشان به جنگ رسانه‌ای، به ویژه‌ به شبکه «بی بی سی» که با سیاه‌نمایی قصد خدشه‌دار کردن ایران را داشته و دارد، توجه ویژه نشان داده‌اند.
وی با اشاره به اینكه زبان کاریکاتور زبان تصویر و بی‌واسطه است گفت: امید می رود زبان کارتون و کاریکاتور که حالا زبان بین‌المللی محسوب می‌شود، بتواند گوشه‌ای از عملکرد خباثت‌آمیز استعمار سیاه انگلیس را هویدا کند.
عباس گودرزی، هنرمند کاریکاتوریست كشورمان نیز، درباره این نمایشگاه به رسالت گفت: زبان کاریکاتور زبان طنز و محكمی است كه با وجود ظرفیتی که دارد، می‌تواند پیام را به درستی به مخاطب منتقل كند و در مورد این نمایشگاه نیز موفق شد خباثت های انگلیس را در قالب اثر هنری به‌خوبی نشان دهد و برای مخاطب بازگو کند.
وی ادامه داد: متاسفانه عده‌ای خود را به خواب زده و هیچ توجهی به اتفاقات پیش رو ندارند، اما کاریکاتور می‌تواند تلنگری خوب باشد تا این افراد در جریان مسائل روز قرار گیرند که دشمنی و خباثت‌های انگلیس قابل پنهان شدن یا کتمان نیست. کاریکاتور خاصیتی دارد که در آن نوعی طنز تلخ، نوعی نیش و نوعی جذابیت نهفته است. زمانی که شما با اشتیاق اثری را نگاه می‌کنید به نیش و محتوای تلخ آن پی می‌برید که این مسئله می‌تواند به اثربخشی کار امکان نفوذ دوچندانی در ذهن مخاطب بدهد.
این هنرمند درباره آثاری كه در این نمایشگاه ارائه كرده نیز گفت: در این نمایشگاه سه اثر از طرف من حضور دارد که در یکی از آنها به قحطی سال ۱۹۱۹ و هولوکاست ایران پرداخته شده است. اثر دیگری هم به مسئله جشن تولد ملكه انگلیس پرداخته که این مهمانی همانند یک تله است که هرکس وارد آن شود گرفتار خواهد شد. به طور کلی، حضور در سفارت‌ها همیشه با حواشی همراه بوده که در آخر به خیانت به کشور منجر شده است. از همین رو من سعی کردم این تله را به نحوی نشان دهم که برای مخاطب قابل فهم باشد.