روح دولت اوباما در کابینه بایدن
معصومه پورصادقی- دبیر گروه سیاسی
جو بایدن، رئیسجمهور جدید آمریکا حدود یک هفته است که بر مسند قدرت در کاخ سفید نشسته است. او اعضای کابینه خود را حتی قبل از برگزاری مراسم تحلیف در ۲۰ ژانویه معرفی کرده بود که تعدادی از آنها تاکنون توسط مجلس سنا تأییدشدهاند. بایدن برخلاف، دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق این کشور، ید طولایی در زمینه سیاست دارد و چندین دهه در کسوت سناتور در قوه مجریه به ویژه به عنوان معاون رئیسجمهور فعالیت کرده است. هرچقدر که ترامپ تلاش میکرد تا خود را فردی خارج از سیستم و مخالف با جریان حاکم و دولت پنهان معرفی کند، بایدن ریشه در این سیستم دارد. او فردی کاملا وفادار به اصول لیبرال و نظام سرمایهداری است.
کاملا هریس
رئیسجمهور آمریکا در دوران رقابتهای انتخاباتی کاملا هریس، سناتور رنگینپوست کالیفرنیا رابه عنوان معاون خود معرفی کرد تا بدین طریق بتواند رأی بخشی از جامعه ازجمله زنان و رنگینپوستان را جذب کند. هریس که همسری یهودی دارد، ضمن اینکه اولین معاون رئیسجمهور زن در تاریخ آمریکاست، رؤیای ریاستجمهوری در آینده را در سر میپروراند. سن بالای بایدن باعث میشود که خانم معاون شانس رقابت برای کرسی کاخ سفید را برای خودش بالا ببیند.
از سوی دیگر، بررسی چیدمان تیم بایدن قابلتوجه است. بسیاری از افرادی که در کابینه و دولت بایدن هستند، در دولت باراک اوباما، رئیسجمهور اسبق نیز حضورداشتهاند. تصور عدهای بر این است که دوباره همان روح دولت اوباما بر دولت جدید حاکم خواهد بود. اما مداقه بیشتر، نشان میدهد که دولت بایدن، به ویژه در حوزه سیاست خارجی، لزوما مساوی با دولت اوباما نخواهد بود.
زمانی که اوباما به عنوان رئیسجمهور در آمریکا سرکار آمد، تجربه و سابقه چندانی در حوزه سیاست خارجی نداشت، بنابراین بخشهایی از تصمیمات او متکی بر نظرات و مشاورههای اطرافیانش بود.
اما بایدن، در این زمینه وضعیت متفاوتی دارد. او دستکم در دولت اوباما، ۸ سال معاون رئیسجمهور بوده و در کم و کیف تصمیمات سیاست خارجی آمریکا بوده است. او پیش از آن نیز در مجلس سنا ازجمله در کمیته روابط خارجی نیز عضویت داشته است. بنابراین، بایدن علاوه بر مشورت با مشاوران، نظر خودش در بسیاری از حوزهها را خواهد داشت.
تیم سیاست خارجی بایدن چه ویژگی دارد؟
مسئله دیگر، خاستگاه و مشرب فکری اعضای تیم سیاست خارجی بایدن است. تیم سیاست خارجی بایدن مخلوطی از سیاق اوباما و همچنین خانواده کلینتونهاست. خانواده کلینتون به لحاظ سیاستی در طیف راست دموکرات بوده و در عرصه سیاست خارجی لحن تندتری رادارند.
هیلاری کلینتون که زمانی به عنوان وزیر خارجه اوباما ایفای نقش کرد، شیوه سختگیرانهتری را به ویژه در مسائلی مربوط به ایران داشت. او بخش سخت سیاست خود را از مادلین آلبرایت، وزیر خارجه اسبق آمریکا و بخش فکری خود را از جوزف نای، نظریهپرداز قدرت نرم و هوشمند آمریکا، الهام و وام گرفته بود. بنابراین، زمانی که از یک سیاست خارجی ممزوج به رویکرد کلینتونی صحبت میکنیم، باید انتظار خروجی سختگیرانهتر در مقایسه با دولت اوباما باشیم.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی بایدن
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی بایدن که بدون نیاز به تأیید سنا، این سمت را احراز کرد، فردی است که معتمد هیلاری کلینتون بود. به همین دلیل او در مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا در عمان که نهایتا به برجام منتهی شد، حضور داشت. او زمانی که هیلاری وزیر خارجه بود، در سفر به بیش از ۱۱۲ کشور خارجی، خانم وزیر را همراهی کرد. سالیوان نقش مؤثری را در تنظیم متن سخنرانیها و مواضع هیلاری داشت؛ تا حدی که هیلاری در رقابتهای انتخاباتی سال ۲۰۱۶، سالیوان را به عنوان مشاور ارشد خود، حتی در مسائل مربوط به امور داخلی، انتخاب کرد. ناگفته نماند که سالیوان پسازآنکه هیلاری از وزارت خارجه رفت، به جو بایدن در حوزه امنیت ملی مشاوره میداد. مواضع قدیمی و جدید سالیوان نشان میدهد که او دیدگاهی نزدیک به کلینتونها دارد. او اخیرا درباره برجام و مذاکرات احتمالی با ایران گفت که مسائل موشکی و منطقهای باید در دستور کار مذاکره با ایران باشند. او بازگشت به برجام باهدف اعمال محدودیتهای بیشتر علیه ایران در حوزه هستهای، موشکی و منطقه ای میداند و معتقد است که از این مسیر امنیت رژیم صهیونیستی باید تأمین و تقویت شود.
آنتونی بلینکن یهودی
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه جدید آمریکاست که اخیرا توسط مجلس سنا تأیید شد. او ازجمله افرادی است که سابقه آشنایی و وفاداری طولانی مدت به بایدن دارد. او در دولت اوباما معاون وزیر خارجه بود و همچنین در حوزه امنیت ملی نیز مشاوره میداد. بلینکن از خانوادهای یهودی است و میگوید که ناپدریاش از بازماندههای هولوکاست است. او چند سالی را در پاریس زندگی کرده است و به زبان فرانسوی مسلط است. او همچنین از طرفداران پر و پا قرص چندجانبهگرایی و تقویت روابط آمریکا با متحدان است. بلینکن دیپلماتی اروپا دوست است و انتظار میرود که در دوران او روابط واشنگتن با پایتختهای اروپایی نزدیکتر شود. موضع اخیر یک مقام در نهاد ریاست جمهوری فرانسه درباره شرایط بازگشت به برجام که کاملا منطبق بر موضعگیری بلینکن در این زمینه در روز چهارشنبه بود، نشان میدهد که پاسکاری آمریکا و اروپا به ویژه درباره ایران، در مقایسه با دوران ترامپ، به صورت هماهنگتر انجام خواهد شد. هر دو این مقام در موضعگیریهای عجیب مدعی شدند که بازگشت ایران به تعهدات هستهای ذیل برجام، مقدم بر بازگشت آمریکا به تعهداتش است. این در حالی است که آمریکا به صورت یکجانبه از توافق خارجشده بود. بلینکن در حوزه سیاسی خارجی، بازدارندگی را مکمل دیپلماسی میداند. او معتقد است که دیپلماسی مؤثر برای نیل به موفقیت، نیاز به «زور» دارد. عدهای بر این باورند که رأی موافق بایدن به جنگ عراق، زمانی که سناتور بود، به دلیل مشاورههای بلینکن بود. بلینکن حتی در مقطعی در خصوص مداخله نظامی آمریکا در لیبی با بایدن دچار اختلاف نظر شد و اصرار بر دخالت نظامی آمریکا داشت. او در دولت اوباما، درخصوص سوریه نیز قائل به مداخله نظامی آمریکا بود. موضع جدید او درباره کیفیت بازگشت به برجام، نشان میدهد که بلینکن آن دیپلمات شیک و نرم و مهربان نخواهد بود. او چهارشنبه عصر به وقت آمریکا گفت که بازگشت به تعهدات باید ابتدا توسط ایران صورت بگیرد و آمریکا پس از بررسی بازگشت و پایبندی ایران به تعهدات هستهای، واکنش نشان خواهد داد. این اظهارات باعث شد که عدهای از ناظران مسائل مربوط به توافق هستهای، موضعگیری بلینکن را باسیاست فشار حداکثری ترامپ مقایسه کنند. بلینکن تابستان گذشته، در مصاحبه با سیبیاس نیوز گفت که بازگشت آمریکا به برجام باید سکویی برای فشار بیشتر بر ایران و احیای روابط آمریکا با متحدانش شود تا اینکه درنهایت ایران و نه آمریکا، منزوی شود.یکی دیگر از مهرههای مهم بایدن در حوزه خارجی، مدیر پیشنهادی او برای سازمان سیا است که باید توسط مجلس سنا تایید شود. رئیسجمهور آمریکا، این بار یک دیپلمات کهنهکار را برای این سمت برگزیده است.
ویلیام برنز
ویلیام برنز دیپلمات باسابقهای است که با دولتهای مختلف دموکرات و جمهوریخواه در آمریکا کارکرده است. او یکی از افراد کلیدی در دولت اوباما برای مذاکره با ایران بود و در مذاکرات محرمانه عمان نقش محوری ایفا کرد. برنز در دولت بایدن به عنوان گزینه پیشنهادی برای ریاست یک سازمان امنیتی در حوزه خارجی انتخابشده است. انتخاب یک دیپلمات کت و شلواری به این مفهوم نیست که سازمان جاسوسی آمریکا، اقدامات امنیتی و جاسوسی خود را متوقف خواهد کرد؛ بلکه رئیسجمهور آمریکا با آوردن فردی که آشنا به سیاست سیستم در حوزه خارجی است و در این زمینه تجربه طولانی دارد، به دنبال ایجاد هماهنگی بین حوزه سیاسی و امنیتی در زمینه خارجی است. اینکه برنز در دولت اوباما نیز نقش مهمی در حوزه ایران داشت، لزوما معنای مثبتی را ندارد. چراکه در دوران تصدی اوباما، سازمان سیا اقدامات امنیتی متفاوتی را علیه ایران به ویژه در حوزه هستهای نظیر ترور دانشمندان هستهای و حمله استاکس نت انجام داد. بنابراین، نگاهی به مهرههای اصلی تیم بایدن و مواضع برخی از آنها نشان میدهد که دولت جدید در آمریکا در حوزه سیاست خارجی و به ویژه برجام، لزوما موضع نرمی را نخواهد داشت و چهبسا با ترمیم شکافها با اروپا، هماهنگی بیشتری را در جبهه ضد ایران، روسیه و چین ایجاد خواهد کرد. لذا انتظار میرود که علاوه بر آمریکا، اروپا نیز در دوران جدید سیاست به مراتب تندتری را علیه ایران اتخاذ کند.
علاوه بر این در بسیاری از حوزهها، رگههای سیاست ترامپی نیز در دولت بایدن مشاهده میشود. حمایت بلینکن از خوان گایدو، رهبران معارضان در ونزوئلا و اعلام او به عنوان رئیسجمهور مشروع و همچنین تحریک اعتراضات مردمی در روسیه توسط دیپلماتهای آمریکایی در مسکو، در فاصله کمتر از یک هفته از زمان سرکار آمدن دولت بایدن، نشان میدهد که سیاست حمایت از کودتا و دخالت در امور داخلی کشورهای دیگر، نهتنها متوقف نخواهد شد، بلکه در برخی حوزهها تقویت نیز خواهد شد.
آمریکا , بایدن , معصومه پورصادقی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.