نفیسه امامی 
شمارش معکوس برای انتخابات آمریکا آغازشده است و در آخرین نظرسنجی‌ها، جو بایدن نامزد حزب دموکرات تاکنون در حدود ۱۲ درصد از رقیب جمهوری‌خواه خود جلوتر است. این پیشتازی بایدن با توجه به وعده‌هایی که در رابطه با ایران و بازگشت به برجام داده است، عده‌ای را امیدوار کرده که شاید بازگشت به برجام و روی کار آمدن بایدن بتواند وضعیت درهم‌پیچیده اقتصاد کشور را متحول کند.
بعد از حضور ترامپ در قامت رئیس‌جمهور آمریکا طی چهار سال گذشته فشارهای حداکثری و تحریم‌های گسترده‌ای علیه کشورمان اعمال شد و میزان فروش نفت ایران به پایین‌ترین میزان رسید. تحریم‌های بانکی، شرکت‌های بیمه، شرکت‌های نفت و گاز و پتروشیمی، شرکت‌های کشتیرانی و تعدادی از افراد حقیقی در لیست تحریم‌های آمریکا قرار گرفتند تا به‌زعم وزیر امور خارجه آمریکا، بزرگ‌ترین تحریم‌ها علیه ایران اعمال شود. وجود این فشار حداکثری، اقتصاد ایران را با چالش‌های جدی روبه رو کرد و وعده‌های انتخاباتی بایدن مبنی بر بازگشت به برجام، باعث شکل گرفتن این تفکر شد که او می‌تواند فرشته گمشده حل مشکلات اقتصادی کشور باشد، درحالی‌که ناگفته پیداست خصومت آمریکا با ایران نکته‌ای نیست که در دوران ترامپ شکل‌گرفته باشد که با رفتن او هم حل شود.
انتخابات آمریکا حتی اگر به پیروزی بایدن هم ختم شود، هرگز به معنای بهبود وضعیت اقتصادی کشور نیست؛ شاید در کوتاه‌مدت تأثیر این انتخاب بر بازار ارز حاکم شود و منجر به کاهش نسبی نرخ دلار گردد، اما هرگز در میان‌مدت و بلندمدت کمکی به اقتصاد کشور نخواهد کرد.
اگر دولت جدیدی در کاخ سفید روی کار بیاید و یا ترامپ برای چهار سال بعد رئیس‌جمهور آمریکا بماند، هیچ تغییر چشمگیری برای ایران به همراه نخواهد داشت؛ این نتیجه تجربه چهل‌ودوساله انقلاب است که همه دولت‌های قبلی آمریکا سیاست خصمانه خود با ایران را حفظ کردند و فقط در دوره‌هایی شکل و نوع این دشمنی متفاوت شده است. ریشه بسیاری از نابسامانی‌های اقتصادی و گرانی‌ها در کشور را باید در مدیریت ناکارآمد،  تصمیمات غلط و بی‌برنامگی جستجو کرد که در سایه بی‌تدبیری بسیاری از فرصت‌ها در کشور از بین رفته‌اند. مقام معظم رهبری هم‌بارها به این نکته تأکید داشتند که «عمده مشکلات اقتصادی اخیر مربوط به عملکردها است و اگر عملکردها بهتر و باتدبیرتر و به هنگام‌تر و قوی‌تر باشد، تحریم‌ها تأثیر زیادی نخواهند داشت و می‌توان مقابل آن ایستاد.»
 مشکل اصلی اقتصاد دروغ و فرافکنی است
حسین راغفر اقتصاددان و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با «رسالت»، درباره تأثیر انتخابات آمریکا بر وضعیت اقتصاد ایران گفت: پیروزی بایدن یا ترامپ ارتباطی با وضعیت اقتصاد کشور پیدا نمی‌کند، زیرا سیاست خارجی آمریکا در قبال خاورمیانه و به‌خصوص ایران را منافع اسرائیل تعیین می‌کند. به همین علت باروی کار آمدن هرکدام از این افراد هیچ تغییری در سیاست خارجی آمریکا با ایران به وجود نخواهد آمد. 
وی ادامه داد: راهبردها و استراتژی آمریکا با ایران یکسان است و تکنیک‌هایشان تغییر می‌کند. ترامپ، صریح و مستقیم درباره تحریم‌های ایران اظهارنظر می‌کند، اما افرادی مانند بایدن و اوباما با حیله‌گری این کار را انجام می‌دهند. 
راغفر بابیان اینکه مافیای داخلی برای حل مشکلات اقتصادی آدرس غلط می‌دهد، افزود: آنچه در اقتصاد ایران رخ داده است هیچ ربطی به تحریم‌ها ندارد، بلکه مشکل از عملکرد در داخل است. بعضی از دستگاه‌های داخلی در راستای حرص و آز گروه‌های درون قدرت در حال حرکت هستند. عده‌ای با رفتارشان از اقداماتی که آمریکا به دنبال انجام آن است، استقبال می‌کنند و آن را اجرا می‌نمایند، اما سؤال اینجاست این اقدامات با چه هدفی صورت می‌گیرد؟ 
این اقتصاددان کشورمان یادآور شد: اقداماتی که در سال پایانی دولت احمدی‌نژاد انجام شد، در سال آخر دولت فعلی هم در حال انجام است. احمدی‌نژاد تعداد زیادی را به نیروی انسانی دولت اضافه کرد و چاله هزینه‌ها را برای دولت بعدی ایجاد کرد و این کار دوباره در حال تکرار است. اکنون حقوق بازنشستگان و بعضی از کارمندان دولت را اضافه کرده‌اند که منبع آن از افزایش قیمت ارز صورت می‌گیرد. این در حالی است که دولت بعدی از حالا مجبور خواهد بود همین مسیری که ریل‌گذاری شده است را طی کند. 
راغفر با تأکید بر اینکه مسئله اقتصاد کشور آمریکا و تحریم‌ها نیست، افزود: مشکل اصلی اقتصاد دروغ و فرافکنی است تا اذهان عمومی را از واقعیت‌های تلخی که سیاست داخلی بر سر مردم آورده است، منحرف کند. به‌طور دائم دلیل اصلی مشکلات کشور، آمریکا عنوان می‌شود، درحالی‌که این مشکلات از عملکرد داخل است. 
این استاد دانشگاه با انتقاد از افزایش واردات به کشور بیان کرد: وقتی تحریم‌ها مؤثر هستند که ظرفیت‌های تولیدی در داخل نابود شوند. ظرفیت‌های تولیدی از دولت نهم به بعد رو به تخریب گذاشته و کشور وابسته به واردات شد به‌طوری‌که حجم واردات از زین اسب تا خلال‌دندان از ۱۶ میلیارد دلار در سال ۸۴ به ۹۰ میلیارد دلار در سال ۹۰ رسید و مملکت را وابسته‌تر و مصرف‌گرا تر نمود. اگر تقاضای کاذب کنترل می‌شد و منابع ارزی به جیب کسانی نمی‌رفت که آن را از کشور خارج کنند، تحریم‌ها اثربخش نمی‌شدند، اما آقایان حاضر نیستند این اتفاق بیفتد.
راغفر یادآور شد: در سال های ۹۷ و ۹۸، طبق آمار بانک مرکزی ۱۸۰ میلیارد دلار صادرات از کشور صورت گرفته ، اما معلوم نیست ارز این صادرات در کجا استفاده‌شده است. طبق بررسی‌های انجام‌گرفته، امکان تأمین کالاهای اساسی و تولیدی تا ۳۵ میلیارد دلار وجود داشت و ذخیره ارزی را برای سه سال کفایت می‌نمود. 
وی تحریم فروش نفت را امکانی برای قطع وابستگی کشور از خام فروشی دانست و افزود: اکنون فرصت تاریخی پیداشده است که کشور خود را از وابستگی شدید به درآمدهای نفتی خلاص کند. چنانچه دوباره قیمت نفت بالا برود و ایران امکان فروش نفت را داشته باشد، وضعیت فعلی فراموش می‌شود و دوباره به چرخه مخرب وابستگی به درآمدهای نفتی برمی‌گردیم.
راغفر اضافه کرد: باید هر چه زودتر وابستگی به فروش منابع نفتی قطع شود. کشورهای صنعتی که فاقد نفت و گاز هستند از طریق نظام مالیاتی درآمدزایی می‌کنند. توصیه‌های اقتصادی امروز تکیه به منابع مالیاتی دارد که به سهولت در اختیار دولت قرار دارد. تمام تراکنش‌های ارزی کشور، خریدوفروش زمین و مسکن، سوداگری‌های ارزی و درآمد حاصل از بازار سهام قابل‌ردیابی است و امکان اخذ مالیات از آن‌ها وجود دارد. نباید منتظر بالا رفتن قیمت نفت ماند؛ باید وابستگی به نفت و منابع طبیعی به پایان برسد.
وی در پایان تأکید کرد: درآمدهای عجیبی به جیب بنگاه‌های خصولتی واردشده است که حاضر نیستند آن منابع عظیم مالی را از دست بدهند. امسال ۶۰۰ هزار میلیارد تومان رانت به جیب فولادی‌ها، پتروشیمی‌ها و صاحبان معادن رفته است. متأسفانه شبکه‌های مافیایی در اقتصاد، منافع خاصی را دنبال می‌کنند و به همین علت اجازه انجام هیچ تغییری را نمی‌دهند.