‌|   گروه اجتماعی ‌| 
زده ایم به در خوش خیالی و مدام در گوش یکدیگر زمزمه می کنیم: «ولش کن بابا، خسته شدیم، چقدر دست‌هایمان را هی بشوییم و ماسک بزنیم و  اگر صدای عطسه و سرفه ای آمد به صاحبش چشم غره برویم؟ آمدیم و کرونا تا سال‌های سال ریشه اش کنده نشد، آن وقت چه گلی به سرمان بگیریم؟» با تکرار مدام این حرف‌ها به غلط تصور می کنیم، خطر از بیخ گوشمان رد شده و لابد به همین علت است که دندان را از جگر زخم خورده برداشته ایم و در ۱۰ روز نخست خردادماه گل کاشته ایم، اما چه گلی؟ حدود دو میلیون نفرمان در این ۱۰ روز، با خلق فاجعه ای ملی، رهسپار مازندران شده ایم و با این وضعیت، حالا حالاها همنشین کروناییم! یادمان نرود که این ویروس، حسابی قلدر است و با هیچ بنی بشری شوخی ندارد. 

صعود  نگران کننده آمارها و احتمال بازگشت محدودیت‌ها
آمارهای وزارت بهداشت اثبات می کند که تعداد مبتلایان نسبت به اردیبهشت ماه تقریبا دو برابر شده است و برخی این جهش آماری را شیوع موج دوم کرونا در کشور می دانند. طی سه روز گذشته، هر روز بیش از سه هزار نفر به این ویروس دچار شده‌اند. آخرین بار دو ماه پیش، بالغ بر سه هزار نفر مبتلا در یک روز ثبت شد، به نظر می رسد در سایه غفلت ها و تساهل ها و عادی سازی شرایط، ویروس چموش تر شود و به تعبیر وزیربهداشت، اگر مردم مراقب نباشند کرونا در دقیقه۹۰ گل خواهد زد و زحمات کنترل و مهار آن به هدر می رود. ۱۴ خردادماه سه هزار و ۱۳۴ بیمار جدید مبتلا به کرونا شناسایی و ۷۰ بیمار دیگر جان خود را از دست دادند و کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت، ابراز امیدواری کرد که این روند «استثنایی» باشد. ۱۵ خردادماه، ۳۵۷۴ بیمار جدید کووید۱۹ شناسایی و ۵۹ نفر جان خود را از دست دادند و روز گذشته ۲۸۸۶ بیمار کووید ۱۹ در کشور شناسایی و شمار جانباختگان ۶۳ نفر عنوان شد.    جهانپور ۱۵ اردیبهشت شمار مبتلایان را ۱۶۰۶ تن اعلام کرده بود. این آمار در دیگر روزهای اردیبهشت نیز تقریبا همین میزان بود. آمار مبتلایان جدید در ۳۰ فروردین هزار و ۳۷۴ نفر و در روز ۱۵ فروردین دو هزار و ۷۱۵ نفر بود، به هرحال به رغم تمامی هشدارها، دیگر نه خبری از «درخانه ماندن» است و نه عمل به توصیه های بهداشتی و همه شانه به شانه یکدیگر بدون رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی می ایستیم و طوری رفتار می کنیم که انگار پرونده کرونا مختومه اعلام شده و اصلا جای هیچ گونه نگرانی نیست، به نظر می رسد از همان روزی که محدودیت ها به تدریج کاهش یافت و بازگشایی ها به مثابه رسیدن به خط پایان ویروس تلقی شد، همه ترس ها و قالب تهی کردن‌ها جایش را به عدم رعایت پروتکل های
بهداشتی داد، گویا هرقدر روند آمارها صعودی باشد، بازهم  برای عده کثیری از مردم، تفاوتی در اصل ماجرا ایجاد نمی کند! به هر ترتیب وضعیت نرمال نیست و حسن روحانی، رئیس جمهور که ۳۱ اردیبهشت ماه  در جلسه هیئت دولت از رسیدن به مهار بیماری سخن می گفت، پنج‌شنبه گذشته در تماس تلفنی با سعید نمکی، وزیر بهداشت، اذعان کرده: چنانچه «شیوع بیماری دوباره اوج بگیرد، مسئولین ناگزیر از بازگرداندن محدودیت‌ها خواهند بود که این موضوع هم زندگی عادی شهروندان را دچار مشکل خواهد کرد و هم آسیب‌های اقتصادی جدی به جامعه خواهد زد.»

 اوج گیری کرونا با افزایش سفرها
روند ابتلا به بیماری کووید ۱۹ سیر صعودی دارد و برخلاف تصور عامه هر چه دمای هوا افزایش می‌یابد، تعداد موارد مثبت کرونا نیز بیشتر می‌شود. این در حالی است که روزهای آغازین شیوع این بیماری به دلیل رعایت نکات بهداشتی و در خانه ماندن مردم، آمار مبتلایان رو به کاهش بود. طی روزهای اخیر همانطور که قابل پیش بینی بود ترافیک سنگین در جاده‌های چالوس و هراز نشان داد، این اتفاق را نمی توان بدون ارتباط با اعلام شرایط عادی کرونا ارزیابی نمود آن هم در وضعیتی که آمار روزانه مبتلایان چندین روز است، افزایش یافته و در ۱۵ خردادماه از کانال سه هزار نفر عبور کرده که البته با تصمیمات جدید ستاد کرونا هم بی ارتباط نیست، ازجمله «بازگشایی رستوران‌ها و فعال تر شدن هتل‌ها» و از طرفی افزایش حجم سفرها که می تواند تبعات ناگواری داشته باشد، ضمن اینکه بحران کرونا صرفا محدود به حوزه سلامت و درمان نمی‌شود، بلکه یک بحران چند وجهی است که ابعاد درهم تنیده
سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دارد. لذا پیامدهای آن صرفا به حوزه سلامت و بهداشت خلاصه نمی‌شود. به هر روی با وجود هشدار های
مختلف مسئولان بهداشتی کشور مبنی بر پرهیز از سفر به استان های شمالی به ویژه مازندران، فرمانده پلیس راه این استان، ۱۴ خردادماه، اعلام کرده است: «مسافران بدون رعایت پروتکل ها از محور کندوان به مازندران سفر کردند که این حجم تردد باعث ترافیک سنگین و انسداد این محور شد.» سید عباس موسوی رئیس دانشگاه علوم پزشکی مازندران با انتقاد از بی توجهی به فا صله گذاری فیزیکی و هوشمند، اظهار کرده: موج سفرها و کاهش رفتارهای بهداشتی، عواقب جبران ناپذیری درپی خواهد داشت. وضعیت برخی از شهرهای این استان در ماه گذشته سفید شده بود اما با تعطیلات ماه جاری و عادی شدن کسب‌وکارها و بازگشت مشاغل پرخطر به چرخه فعالیت و سفر بی‌شمار مسافران، دوباره وضعیت مازندران زرد و در برخی نواحی قرمز اعلام شده و شیب ابتلا به کرونا دوباره روند صعودی خود را طی می کند. رؤسای دانشگاه علوم پزشکی مازندران و دانشگاه علوم پزشکی بابل «از سیر صعودی» شیوع کرونا در این استان ابراز نگرانی کرده‌اند.گیلان نیز همزمان با تعطیلات سه روز پایانی در هفته گذشته با موج گسترده‌ای از مسافر و تراکم جمعیت و خودرو   در اکثر مناطق گردشگری خود مواجه بوده، موضوعی که انتقاد مردم و مسئولان حوزه بهداشت و درمان این استان را برانگیخته است. یکی از شهروندان لاهیجانی در گفت و گو با مهر، عنوان کرده، هیچکدام از مسافرانی که او با چشم‌های خودش دیده، مسائل و نکات بهداشتی را رعایت نکرده اند و با تردد در معابر عمومی و مناطق گردشگری لاهیجان بدون استفاده از ماسک و دستکش و عدم رعایت بهداشت فردی و فاصله گذاری اجتماعی، زمینه انتشار ویروس را فراهم کرده اند. سرپرست معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ضمن اعلام هشدارهای لازم بر لزوم رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی از سوی مسافران و شهروندان گیلانی برای جلوگیری از شیوع دوباره ویروس تأکید و با اشاره به اینکه شمار مبتلایان
رو به افزایش است، عنوان کرده، «روزانه ۵۰ نفر براثر ابتلا  به ویروس کرونا به بیمارستان‌های این استان مراجعه می‌کنند و در صورت ادامه دار بودن این روند احتمال شروع موج دوم کرونا وجود دارد.» ارسلان سالاری، رئیس دانشگاه علوم پزشکی گیلان از «شیوع پیک دوم کرونا» در این استان خبر داده است.

 ‌شیوع موج دوم کرونا در ۱۰ استان
روند ابتلا به ویروس در خوزستان از اواخر اردیبهشت سیر صعودی گرفته و از حدود ۱۷۰ نفر ابتلای روزانه در اوایل اردیبهشت به ۶۰۸ مورد در ۲۹ اردیبهشت رسید که معادل ۲۶ درصد مبتلایان روزانه کل کشور بود. ۲۹ اردیبهشت هم در مجموع
 دو هزار و ۲۹۴ نفر مبتلا به ویروس کرونا در کشور شناسایی شدند. بررسی ها حاکی از آن است که خوزستان همچنان در وضعیت قرمز به سر می‌برد. علی احسان پور
 سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی اهواز روز گذشته در خصوص تازه‌ترین آمار مبتلایان از شناسایی ۷۸۲ مورد ابتلای جدید خبر داده که با احتساب این رقم، تعداد کل مبتلایان به ۱۸ هزار و ۲۰۶ نفر افزایش یافته و تعداد کل جان‌باختگان به ۶۴۵ نفر رسیده است. محمدعلوی، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اهواز تأکید کرده، مطابق آخرین بررسی‌های انجام گرفته، ۲۰ شهرستان از ۲۸ شهرستان خوزستان در وضعیت قرمز انتشار کرونا قرار دارند.
علوی با تأکید براینکه ساده انگاری مسئولان ومردم در مقابله با بیماری و تصور اینکه ویروس از بین رفته، به تشدید بحران انجامیده، گفته است: «تجمعات مردم  قبل از عید فطر و حضور در بازار نیز بر افزایش آمار ابتلا به کرونا تاثیرگذار بوده، هر چند موارد بیماریابی نیز در استان افزایش یافته و موارد بیشتری از مبتلایان با همت کادردرمان در استان شناسایی شده است.» استان سیستان و بلوچستان بعد از خوزستان دومین استان با تعداد بیشترین شهرهای وضعیت قرمز است. طبق اعلام معاونت بهداشت وزارت بهداشت و درمان پنج شهرستان ایرانشهر، چابهار، بمپور، سرباز و کنارک در حوزه دانشگاه علوم‌پزشکی ایرانشهر در وضعیت قرمز قرار دارند.
محمودرضا مرادی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه نیز هفتم خرداد در نشستی خبری هشدار داده که «با ادامه این روند پیش بینی می شود تا پایان شهریور ۴۶ درصد
 جمعیت استان و ۴۷/۵ درصد جمعیت کشور به کرونا مبتلا شوند.» مرادی وضعیت فعلی شیوع ویروس را در این استان، نامطلوب توصیف کرده و با انتقاد از بی تفاوتی بخشی از شهروندان در رعایت اصول بهداشتی عنوان کرده است: «حضور متراکم و خانوادگی در بوستان ها و ‌فضای سبز خطرناک بوده و از مردم‌ پذیرفته نیست.» استاندار لرستان هم از  وضعیت قرمز کرونا در برخی شهرهای این استان خبر داده و  اعلام دوباره نام آذربایجان‌شرقی در فهرست استان‌هایی با وضعیت «هشدار» از سوی سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، حکایت از آن دارد که ویروس بار  دیگر در این خطه به جولان درآمده است. 
خبرگزاری تسنیم در گزارشی از «‌شیوع موج دوم کرونا» ‌در۱۰ استان هرمزگان، خوزستان، آذربایجان شرقی، سیستان و بلوچستان، گیلان، مازندران، بوشهر، لرستان، کردستان و همدان خبر داده و عنوان کرده است، تعداد مبتلایان در استان‌های غربی و شمالی کشور بار  دیگر افزایش یافته است. همزمان سخنگوی وزارت بهداشت، وضعیت هشدار را در استان‌های هرمزگان، کردستان، کرمان، کرمانشاه، بوشهر و آذربایجان‌های شرقی و غربی اعلام کرده است.  در هفته‌های گذشته گزارش هایی درباره افزایش مبتلایان در استان‌های جنوبی ایران منتشر شده بود. در همین حال حسین خوش‌اقبال، معاون سیاسی استاندار کردستان، اعلام کرده که وضعیت ابتلا به کرونا در این استان «بحرانی» است. او همچنین از اعمال دوباره محدودیت‌ها در این استان خبر داده و  جعفر طولابی، فرماندار خرم‌آباد، مرکز استان لرستان، نیز تأکید کرده که اعمال محدودیت‌ها تا وضعیت سفید
ادامه دارد. او  مسدود شدن راه‌های منتهی به قبرستان‌ها، ممنوعیت برگزاری مراسم ترحیم و عروسی و ممنوعیت فعالیت اماکن گردشگری و رستوران‌ها را از جمله این محدودیت ها اعلام کرده است. محمدحسین صومی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی تبریز عنوان کرده که شناسایی حدود یک هزار مبتلا به کرونا در هر هفته نشان می‌‌دهد که این ویروس در حال انتشار است.

دلایل افزایش مبتلایان در هرمزگان
شهرستان جاسک هرمزگان که در موج اول شیوع کرونا آمار مبتلایانش بالا نبود در سه روز گذشته بیش از ۲۰ نفر به این ویروس مبتلا شده‌اند. محمد احمدی، فرماندار شهرستان میناب، یکی از دلایل شیوع گسترده ویروس طی یک ماه گذشته در سطح شهر و روستاها را حضور در مراسم عروسی و عزا عنوان کرده و گفته، برآوردها حاکی از آن است که ۲۵ درصد مبتلایان در هرمزگان زنان خانه دار هستند. محمود حسین پور، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان هم گفته است: با توجه به آمار و بررسی‌های صورت گرفته
در دو هفته اخیر، شرایط بسیار بحرانی و شکننده‌ای به وجود آمده که اگر محدودیت‌ها و رعایت جدی در زمینه رفت‌وآمدها صورت نگیرد، هفته آینده با چالش بزرگی روبه‌رو می‌شویم. او هشدار داده که در صورت امکان، هفته آینده با رعایت تمام جوانب، محدودیت‌هایی در سطح هرمزگان اعمال می شود. مطابق گفته های سخنگوی وزارت بهداشت این افزارش آمارها، نشان از آن دارد که «مردم نسبت به سه هفته قبل تصور کرده اند ویروس ضعیف شده و به سمت عادی سازی روابط پیش رفته اند و این موضوع بسیار خطرناک است.» برخی شهروندان، هفته هاست که شیوع ویروس و میزان تأثیر آن بر سلامتی را جدی نمی گیرند و در سبک زندگی خود مطابق روال گذشته عمل می کنند در حالی‌که مؤثرترین راهکار از سوی سازمان بهداشت جهانی و متخصصان علوم پزشکی در خانه ماندن و بیرون نرفتن و استفاده از ماسک و ملزومات بهداشتی است. هرگونه تجمع مردم و شلوغ شدن معابر و خیابان ها می‌تواند به تسریع در انتشار کرونا کمک کند و ادامه تجمعات، کار مهار و کنترل این ویروس را با مشکلات جدی روبه‌رو سازد، حال آنکه در این روزهای گرم و تب دار تنها شلوغی و ازدحام جمعیت و اتومبیل‌های تک سرنشین است که خودنمایی می کند، از طرفی جمعیت مسافران داخل اتوبوس و مترو هم نسبت به روزهای گذشته، بیشتر شده است. قبلا که تعداد مسافر کمتر بود فاصله‌گذاری در صندلی ها
رعایت می‌شد اما امروز چنین خبری نیست و تا هنگامی که شهروندان پروتکلی برای تردد در سطح شهر نداشته باشند، تعداد مسافران کاهش نمی یابد. از سوی دیگر شستن دست ها قبل و بعد از انجام هر کار، استفاده از ماسک و دستکش برای حضور در بیرون خانه و خودداری از رفت و آمدهای غیرضروری باید به مهم‌ترین عادت های رفتاری جامعه تبدیل شود اما آنچه از رفتار اکثر مردم در کوچه و بازار مشاهده می شود نشان دهنده آن است که هنوز خیلی ها همین چند رفتار ساده را در زندگی خود رعایت نمی کنند. حال آنکه به تعبیر حمید سوری، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی «ادامه روند کاهشی مرگ‌ها و کاهش شدت ابتلا  به ویژه در گروه‌های پرخطر منوط به ادامه و تقویت اقدامات و برنامه ریزی منظم و سازمان یافته و همراهی و رعایت اصول بهداشتی است. رعایت دقیق این اصول، احتمال ابتلا  و در نتیجه مرگ و میر ناشی از بیماری کرونا را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد. در صورتی که تا زمان واقعی خاموشی اپیدمی کووید ۱۹ از این مهم غافل شویم، هر لحظه شاهد افزایش احتمال موارد مرگ ناشی از این اپیدمی خواهیم بود.» 

کرونا تمام نشده است
سعید نمکی، وزیر بهداشت هفته گذشته در نشست ستاد پیشگیری و مقابله با ویروس کرونای خراسان رضوی، بار  دیگر تأکید کرد که کرونا تمام نشده، «هر لحظه ممکن است قدرتمند تر از قبل برگردد چون ما رفتار آن را نمی‌دانیم که در آینده به سمت آرامش یا طغیان حرکت می‌کنیم. اگر الان از دبیرکل سازمان جهانی بهداشت در مورد آینده بیماری کووید۱۹ بپرسید، اطلاعی ندارد و باید برای بدترین وضعیت خودمان را آماده کنیم که اگر بدترین وضعیت رخ نداد، ضرر نکنیم.» علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران، خستگی شهروندان از اجرای پروتکل های بهداشتی را نگران کننده ترین خطر استمرار اپیدمی کرونا دانسته و افزوده: «هرگونه تسامح و عدم اجرای شیوه نامه‌های بهداشتی توسط شهروندان می‌تواند منجر به بروز کاستی در فاصله گذاری اجتماعی شود و به صورت تصاعدی افزایش موارد ابتلا   را در پی داشته باشد.»
کریستوفر هاملمن، نماینده سازمان بهداشت جهانی در ایران روز گذشته در آغاز طرح ملی «هر خانه یک پایگاه سلامت» در دانشکده دندان‌پزشکی دانشگاه علوم پزشکی سمنان عنوان کرد: «مقابله با کرونا پایان نیافته است، در دوران بازگشایی رعایت مسائل بهداشتی اهمیت دارد زیرا ویروس هنوز حضور دارد و می‌تواند دوباره فعال شود از سوی دیگر امکان ابتلا  هم دور از انتظار نیست و لذا نباید پروتکل‌ها را فراموش کرد.»مینو محرز، عضو کمیته کشوری ستاد مبارزه با کرونا نسبت به افزایش آمار مراجعان به مراکز درمانی به خصوص در بیمارستان امام(ره) که معیار سنجش است، ابراز نگرانی کرده و گفته است: با گشایش اماکن عمومی مانند رستوران‌ها انتظار افزایش تعداد مبتلایان وجود دارد. او در عین حال یادآوری کرده که مردم مدتی قبل، فاصله‌گذاری‌های فیزیکى را کاملا رعایت می کردند و به این دلیل آمار مبتلایان پایین‌تر آمده بود اما در حال حاضر برخی فکر مى‌کنند که کرونا تمام شده و به زندگی عادی خود برگشته اند اما مى‌توان گفت که موج جدیدی از شیوع ویروس آغاز شده است.

​​​​​​​هشدار چندباره پزشکان در مورد خطرات جدی ویروس
مسعود مردانی، متخصص بیماری های عفونی، در گفت و گو با «رسالت »بر این نکته تأکید می کند که «هیچ لزومی ندارد، محدودیت های پیشین دوباره اعمال شود، بلکه نحوه نگرش مردم باید تغییر کند و همه به این مسئله آگاه باشند که در صورت بی توجهی نسبت به پروتکل های بهداشتی و رفتن به سفرهای غیرضروری و یا بی تفاوتی و عدم رعایت فاصله گذاری اجتماعی، همچنان آمارها تصاعدی خواهد بود. همین مردمی که ۸۳ درصد با پروتکل های بهداشتی همراهی داشته اند، امروز با سهل انگاری تمامی آیین نامه ها و قواعد بهداشتی را کنار گذاشته و فقط ۴۳ درصد تابع این مسئله هستند. شاید برخی بگویند که در مکان‌های عمومی نظیر مترو و اتوبوس امکان فاصله گذاری وجود ندارد، اما می توانند از ماسک استفاده کنند، چون هیچ چاره ای نیست و نمی توان مملکت را تعطیل کرد؛ ما باید زیستن در کنار کرونا را بیاموزیم و مغلوب این ویروس نشویم. این روزها آمارها صعودی است که یکی از دلایل مهم آن، تحرکات اجتماعی و پس از آن، افزایش قدرت تشخیص مراجعات بیماران مشکوک به کرونا ویروس است.»
دکتر محمدرضا ناظر، متخصص بیماری‌های عفونی و گرمسیری هم ضمن بیان اینکه برخی از شهروندان به اشتباه تصور می کنند گرمای هوا، قاتل کروناست و دیگر نیازی به رعایت توصیه های بهداشتی نیست، در گفت و گو با «رسالت» تشریح می کند: گرچه گرما در کاهش این بیماری مؤثر است اما افزایش دمای هوا فقط یک عامل بوده و ما تا وقتی سایر علل را کنترل نکنیم، نمی توانیم ویروس  را مدیریت و یا بر آن فائق آییم و در این زمینه چهار نکته مهم است، این نکات شاملِ استفاده از ماسک، داشتن تهویه در مکان‌های مسقف و رعایت بهداشت دست و حفظ فاصله اجتماعی در همه مکان‌هاست که اگر این مسائل ساده را مدنظر داشته باشیم، کرونا به راحتی قابل مدیریت و کنترل است. از سوی دیگر باید برای هر صنفی یک دستورالعمل مشخص داشته باشیم. به عنوان نمونه، جمعیت زیادی وارد هایپرمارکت ها می شوند و محصولاتشان در معرض  ترشحات تنفسی بیماران است. براین اساس باید برای مغازه‌ها و ادارات همکف، خدمات از پشت پنجره ارائه شود و فرد کارمند یا مغازه دار مجهز به ماسک و دستکش باشند و در محدوده فعالیت شان از تهویه فشار مثبت یا کولر استفاده کنند. در کلانشهرها اکثر ادارات و مغازه‌ها، دارای ساختمان‌های چندطبقه هستند و حتی اگر کارمندی اجازه ندهد که ارباب رجوع وارد اتاق شود و مغازه دار هم به همین ترتیب عمل کند، بازهم امکان دارد راهروهای ادارات یا پاساژها شلوغ شود که در این صورت باید تهویه فشار منفی نصب کرد زیرا چنانچه فرد یا افراد ماسک زده باشند، بازهم فایده ای ندارد و میکروب به راحتی در هوا منتشر می شود
بنابراین به منظور کاهش غلظت میکروب ها بهترین اقدام استفاده از تهویه فشار منفی است. مساجد،مکان‌های عمومی و ورزشگاه‌ها نیز باید دارای چنین سیستم تهویه ای باشند. در مورد بیمارستان‌ها هم این مسئله باید رعایت شود منتها با این تفاوت که چون غلظت میکروب در این مکان نسبت به سایر مکان‌های دیگر بالاتر است، باید تهویه فشار منفی از نوع صافی دار یا سیستم حفاظ باشد یعنی میکروب را جذب کرده و به بیرون ندهد چون مردم اطراف بیمارستان آلوده می شوند. در مساجد هم افراد باید ماسک داشته باشند چون به هنگام سجده، نفس فرد به فرش می خورد و بافت فرش آلوده به ویروس می شود، از طرفی جای نمازگزار بهتر است ثابت باشد و هر روز در یک قسمت مشخصی، نمازش را بخواند و حداکثر فاصله شرعی با نظر امام جماعت رعایت شود و هرکسی باید دارای جانماز شخصی باشد. تهویه توالت ها در تمامی مکان‌های عمومی باید به صورت چشم الکترونیک یا پدالی و دسته دار باشد بنابراین اگر در ورود به هر مکانی تابع مقررات و پروتکل های بهداشتی خاص خود باشیم، بیماری کنترل و مهار می شود.»