دشمنی ترامپ با مهرههای اروپایی
|نفيسه امامي|
محمدجواد ظريف روز دوشنبه اعلام کرد در صورت ارجاع پرونده هستهاي ايران به شوراي امنيت سازمان ملل، ایران از پيمان منع گسترش تسليحات هستهاي يا NPT خارج خواهد شد. کشورهايي که تهديد بر ارسال پرونده ايران به شوراي امنيت داشتهاند، نهتنها بر چارچوب تعهداتي که بهموجب برجام ملزم به رعايت آن بودند، عمل نکردند بلکه اکنون کار را بهجايي رساندهاند که ايران را به دليل رعايت حقي که بر اساس برجام در قبال بدعهدي طرفهاي اروپايي داده شده، متهم ميکنند. بر اساس گزارشهايي که نهادهاي بينالمللي دادهاند، ايران به همه تعهدات خود در قالب برجام بهعنوان يکطرف اين توافق پايبند بوده، اما طرفهاي مقابل با بيمسئوليتي تمام در برجام حضور پيدا کردند. اين عدم تعهد فقط مختص به دولت آمريکا در دوران رياستجمهور فعلي نيست، بلکه اين
بي تعهدي از زمان اوباما شروع شده بود. طرفهاي اروپايي هم از ابتدا در قامت کشورهايي بدون استقلال که قدرت تصميمگيري ندارند، ظاهر شدند. حال اين سؤال مطرح ميشود که با وجود پايبندي يکطرفه ايران در برجام و حضور در پيمان منع گسترش تسليحات هستهاي منافع ملي تأمين ميشود يا خير؟ بهطور قطع نهتنها منافع ايران در اين شرايط حاصل نميشود بلکه اعتماد يکسويه بهطرف هاي غربي وادادگي محسوب ميشود تا شرايطي فراهم شود که خوابهاي آشفته افرادي مانند «بوريس جانسون» نخستوزير انگليس که گفته است بايد برجام را با «توافق ترامپ» جايگزين کرد، تعبير گردد.فريدون عباسي رئيس سابق سازمان انرژي اتمي در گفتوگو با «رسالت» درباره احتمال خروج ايران از NPT گفت: «تا پيشازاين هم پرونده ايران در شوراي امنيت قرار داشت و تعدادي قطعنامه هم به آن تعلقگرفته بود از جمله سنگينترين آنکه قطعنامه ۱۹۲۹ بود که اعضاي مذاکره کننده ايراني اين قطعنامه را در زمان خودش کمرشکن ميدانستند. کشورهاي حاضر در برجام در ۶ سال گذشته تعهد کرده بودند که با امضاي برجام قطعنامهها برداشته ميشوند و تحريمها بلافاصله لغو ميگردند، اما اينطور نشد.»
وي افزود: «معاهده NPT به معناي منع گسترش سلاحهاي هستهاي است. ايران به دنبال ساخت سلاح هستهاي نيست که اعلام ميشود قصد خروج از اين معاهده را دارد. آقاي ظريف بايد از ابتدا ميدانست که اروپا و آمريکا به برجام پايبند نيستند. چرا اين جناح فکري بعد از اجراي لجوجانه برجام در کشور صحبت از برجام هاي
بعدي و اجراي الگوي برجام براي حل ساير مسائل مورد مناقشه کردند؟»
اين فيزيکدان کشورمان خروج از NPT را در شرايطي مفيد دانست که تبعات خروج از آن را کشور بپذيرد و افزود: «ما نبايد به صور تاکتيکي از NPT خارج شويم بلکه بايد راهبرد را مشخص کنيم که در موضوعات مشابه هستهاي و ساير موضوعات استراتژيک کشور چه برنامهاي داريم و منافع کشور را فداي مطامع حزبي و سياسي و قبيلهاي نکنيم.»
عباسي ادامه داد: «خروج از NPT در شرايط فعلي با توجه به اقدامات رژيم صهيونيستي و آمريکا که به دنبال متهم کردن ايران بر ساخت سلاح هستهاي هستند، ميتواند راهي براي عدم اجماع براي حمله نظامي به ايران به دليل فعاليت براي ساخت سلاح هستهاي باشد. اگر ايران در NPT نباشد، ايران را در ذيل بند هفت منشور سازمان ملل نميبرند و موارد اين ذيل را از نظر قانوني نميتوانند اجرا کنند. خروج از NPT ميتواند اين حربه قانوني را از آنها بگيرد، اما اين موضوع در دستگاه فکري مقاومت ميتواند تعريف شود و نه سازشکارانه.» عباسي معتقد است: «ما بايد در دستگاه مقاومت و تهديد زدا از NPT خارج شويم و حزب يا گروه ديگري براي پيروزي در انتخابات از آن استفاده نکند. نبايد از اين اقدام در آستانه انتخابات مجلس و در راستاي ايجاد دوقطبي شدن استفادهاي صورت بگيرد.»
*خروج از NPT به معناي ساخت بمب هستهاي نيست
حضور ايران در معاهدهاي که هيچ نفعي براي کشور به دنبال ندارد بلکه باعث افزايش فشارها و تحريمهاي تازهاي بر کشور ميشود و زيادهخواهي دولتهاي ديگر را در پي دارد، نهتنها به حفظ منافع ملي منجر نميشود بلکه عزت کشور را هم ميتواند نشانه بگيرد.
سيامک باقري، کارشناس ارشد مسائل بينالملل و هستهاي در گفتوگو با «رسالت»، وضع معاهدات بينالمللي مانند NPT را به دليل ايجاد نظم بر رفتارهاي دولتها عنوان کرد تا منافع و انتفاعاتي را براي دولتها داشته باشد و گفت: «بنابراين دولتها و يا افراد در کنوانسيونها و معاهدات عضو ميشوند تا بهپيش برد اهدافشان کمک کرده و ضررها را دفع نمايد.»
باقري با اشاره به عدم وجود منافع از عضويت ايران در NPT گفت: «وقتي معاهدهاي براي کشور بهجاي انتفاع محدوديت ايجاد کند، کشورها تصميمهايي از جمله تعليق، خروج و يا شروطي را در نظر ميگيرند و اين مسئله هم درباره NPT مستثني نيست. ايران از جمله کشورهايي است که از گذشته به اين پيماننامه پيوسته و آن را در دستور کار خود قرار داده، اما کشورهاي قدرتمند جهاني و داراي برنامههاي هستهاي زيادهخواهي هستند که با اقداماتشان باعث شدند هراز چندگاهي بحث خروج از NPT توسط ايران مطرح شود. طرح اين مسئله از سالهاي گذشته مطرح بوده و مختص به امروز نيست.»
اين کارشناس مسائل هستهاي اضافه کرد: «ايران گام بزرگي در توافقنامه برجام برداشت، اما آمريکاييها از آن خارج شدند و اروپاييها هم به تعهدات خود عمل نکردند تا برجام به سمت نابودي کشانده شود. اين کشورها بهجاي جبران به دنبال بردن پرونده ايران به شوراي امنيت هستند و شدت عمل بيشتري از خود نشان ميدهند. بنابراين ايران را به اين نتيجه رساندهاند که بودن و نبودن در NPT هيچ فرقي ندارد.»
باقري با بيان اينکه خروج از NPT به معناي تغيير دکترين هستهاي کشور است، گفت: «آقاي عراقچي در سخناني در اين اواخر اعلام کرده بود که اگر اروپاييها پايبند به برجام نباشند و مکانيسم ماشه را فعال کنند، احتمال دارد ايران دکترين هستهاي خود را تغيير دهد. در اين صورت ايران از NPT خارج ميشود و چنانچه در اين چارچوب عمل نکند هر آنچه که در حوزه هستهاي بخواهد ميتواند پيشرفت کند. خروج از NPT تنها شامل ايران نميشود و کشورهايي مانند کره شمالي، هند، رژيم صهيونيستي و پاکستان نيز به عضويت NPT در نيامدهاند.»
وي با بيان اينکه خروج از NPT لزوما به معناي ساخت بمب هستهاي نيست، گفت: «خروج ايران گزينههاي متعددي را جلوي پاي کشور ميگذارد که يکي از آنها در آستانه هستهاي شدن کشور است، اما ساخت بمب هستهاي بحث ديگري است. ايران با اين خروج خود را ملزم به رعايت قوانين آژانس بينالمللي انرژي اتمي نميداند. آژانس در چارچوب NPT همه کشورها را محق ميداند که حق غنيسازي صلحآميز داشته باشند اما با خروج از NPT ايران به هر ميزان که بخواهد از سه و نيم درصد تا ۹۰ درصد ميتواند اورانيوم غنيشده توليد کند.»
*تحريمهاي پيشبينيشده قبل و بعد از برجام بازگشتهاند
اصغر زارعي کارشناس مسائل بينالمللي در گفتوگو با «رسالت» نيز با تأکيد بر اينکه ايران از ابتداي عضويت در NPT به همه تعهدات خود پايبند بوده، گفت: «کشور فراتر از چارچوب NPT، پروتکل الحاقي که نظارتهاي بيشتر بر فعاليتهاي هستهاي را در پي دارد پذيرفته است. ايران به مفاد برجام هم بهطور کامل پايبند بوده و محدوديتها و فعاليتهاي خود را در زمينه غنيسازي متوقف و بسيار کند کرده است.»
زارعي با بيان اينکه برگشت پرونده ايران از شوراي حکام به شوراي امنيت تهديدي است که طرفهاي اروپايي در پيشگرفتهاند، افزود: «ايران اعلام کرده چنانچه مکانيسم ماشه اعمال شود و تحريمها بازگردند، کشور هيچ مزيتي را از دست نميدهد، زيرا همه تحريمهاي پيشبينيشده قبل و بعد از برجام بازگشتهاند و دايره تحريمها حتي فراتر از چارچوبهاي پيشبينيشده شوراي امنيت و بر اساس فصل هفت منشور عليه ما اعمال شده است.» اين کارشناس مسائل بينالمللي زيادهخواهيهاي آمريکاييها و غرب را براي ايران غيرقابلپذيرش دانست و افزود: «چنانچه تروئيکاي اروپايي بخواهد پرونده ايران را به شوراي امنيت بفرستد بهطور قطع ايران ميتواند تعهدات خود را نسبت به NPT کاهش بدهد يا از آن خارج گردد. آنچه که از NPT انتظار ميرود رعايت مقررات از سوي همه اعضا است، اما متأسفانه اين معاهده بينالمللي ابزار و امکاني براي قدرتهاي بزرگ عليه کشورهايي است که با مستکبران همراه نباشند.» زارعي در پايان بيان کرد: «آنچه در NPT به لحاظ حقوقي قابل پذيرش است تعهد همه کشورها نسبت به اين قوانين است، اما متأسفانه کشورهايي مانند آمريکا اجازه حضور بازرسان آژانس را به نيروگاههاي خود نميدهند در حاليکه اقدام به آزمايش نسلهاي سوم و چهارم هستهاي ميکنند و هيچ محدوديتي براي آنها اعمال نميشود.»
پرونده هستهاي ايران , پيمان منع گسترش تسليحات هستهاي , ترامپ , محمدجواد ظريف
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.