|حانيه مسجودي|
هنوز مدت زيادي از سخنراني هاي جالب رئيس جمهور کشورمان در استان ها نگذشته که حسن روحاني، صبح چهارشنبه در  بيست و ششمين همايش ملي بيمه و توسعه در برج ميلاد تهران از گفت‌وگوي تلفني با رئيس‌جمهور آمريکا روايت مي‌کند و مي‌گويد: مشاورين و همراهان من در سفر نيويورک مرا قانع کردند که براي پيشرفت در مذاکرات، جواب تلفن رئيس جمهوري آمريکا را بدهم. انجام اين کار مورد ترديد من بود، اما همه مشاورين من به اتفاق اين نظر را دادند و پذيرفتم. در نتيجه در آخرين لحظاتي که در حال ترک نيويورک بودم، رئيس جمهوري آمريکا به من زنگ زد و من جواب او را دادم.وي تأکید کرد: اين صحبت کوتاه يک ربع تا بيست دقيقه اي، يک لکوموتيو بسيار قوي براي حرکت قطار مذاکره بود و ما چارچوب را با وي مطرح کرديم و او در اين گفت و گوي تلفني سه موضوع را مطرح کرد که به او گفتم که راجع به سه موضوع آمادگي براي مذاکره نداريم اما اگر موضوع اول که هسته اي است، انجام شد و شما آن را درست اجرا کرديد، موضوع دوم و سپس موضوع سوم در دستور کار مذاکره قرار خواهد گرفت.
روحاني همچنين برجام را باعث تغيير در صنعت بيمه دانست و گفت بعد از برجام شرايط اقتصادي متحول شد!
او همچنين گفت ما دولتي نبوديم که از زير بار يک مسئوليت سخت فرار کنيم هيچ‌وقت فرار نکرديم و مي‌دانستيم برخي از امور چقدر سخت است، مي‌دانستيم اگر در نيويورک، جواب تلفن رئيس جمهوري آمريکا را بدهم در فرودگاه مهرآباد عده‌اي افراطي، لنگه کفش پرتاب کنند
*بزرگ ترين کلاهي که سر ترامپ رفت برسر برجام بود
رئيس جمهوري بيان کرد: رژيم صهيونيستي، عربستان و افراطيون آمريکا سر ترامپ کلاه گذاشتند. بزرگ ترين کلاهي که سر ترامپ رفت بر سر برجام بود.
سخنان رئيس جمهور تعجبي ندارد اما درشرايط فعلي که بعد از گذشت بيش از ۶ سال از عمر دولت تدبير که تدبير آن‌ها براي برجام ميوه‌اي نداشت جالب است، روحاني حتي رونق صنعت بيمه را نيز به برجام گره زد، گره‌اي که خودشان هم مي‌دانستند هيچ يک از مشکلات را باز نکرد اما هنوز هم مذاکره با آمريکا و کشورهاي اروپايي که نه تنها هيچ دستاوردي نداشت بلکه شرايط را بسيار محدودتر و تحريم ها را بسيار بيشتر کرد بزرگ‌ترين دستاورد دولتشان عنوان مي‌کنند. البته روشن تر از روز است که برجام و توافق با آمريکا و دست نشاندگان او نتوانست خصومت غربي‌ها با جمهوري اسلامي ايران را برطرف کند اما دولتي‌ها هربار با ذوق بيشتري به مُسکن هاي موقتي آن‌ها اميدوار مي‌شوند.
«رسالت» در واکنش به سخنان حسن روحاني با تعدادي از صاحب نظران به گفت وگو پرداخته که در ادامه مي خوانيد.
*صحبت‌هاي روحاني؛ فرافکني براي دورکردن شکست‌هاي دولت در سياست خارجه 
فؤاد ايزدي، کارشناس روابط سياسي و بين‌الملل در اين باره به «رسالت» مي‌گويد: «اين کار نوعي فرافکني است. باتوجه به شکست هاي بزرگ دولت در حوزه سياست خارجي بهانه اي مي‌آورند که مسئوليت اين شکست ها را از خودشان دور کنند و اين، دليل اصلي است. اما اگر کسي مقدار کمي هم با سياست آمريکا آشنايي داشته باشد مي داند اکنون سياست مذاکره سم است، زيرا ‌عده اي در واشنگتن نشسته و منتظر هستند که پيام و حرفي از يک مقام ايراني صادر شود تا از آن استفاده و سياست هاي خودشان را اعمال کنند.»
وي افزود: «سياست آمريکا قابل توجيه نيست چراکه سياستش سرنگون کردن جمهوري اسلامي ايران بود، ‌حرف بولتون که جمهوري اسلامي ۴۰ سالگي را نمي بيند شعار نبود و طراحي و برنامه ريزي شده بود و براي آن بودجه درنظر گرفته شد اما محقق نشد. درنتيجه هدف ديگر اين بود که اگر جمهوري اسلامي سرنگون نشد دست کم امتياز بيشتري از ايران بگيرند،‌ درصورتي که اين سياست نيز محقق نشد و اکنون ممکن است امتيازهاي قبلي را به تدريج از دست بدهند.»
ايزدي ادامه داد: «سياست سوم نيز اين بود که اگر ايران سرنگون نشد و امتياز هم نداد دست کم فرصتي براي حمله نظامي به جمهوري اسلامي ايران فراهم شود اما مشخص شد اين هدف هم بعد از سقوط پهپاد آمريکايي و امور ديگر، به راحتي ممکن نيست.»
*پافشاري بر مذاکره، تنفس مصنوعي به يک سياست شکست خورده
اين کارشناس بابيان اين‌که آمريکا اکنون تحت فشار است، تأکید کرد: «سياست آمريکا شکست خورده و تحت فشار است و زماني که کسي در ايران از مذاکره صحبت مي کند تنفس مصنوعي به يک سياست شکست خورده و بازي در زمين آمريکا است و به نفع منافع ملي کشور نيست.»
ايزدي تصريح کرد:‌«ممکن است کسي بگويد اگر ما صحبت از مذاکره نکنيم ممکن است فرصت مذاکره اي باشد و از دست برود و اين به معناي وسواس مذاکره است، مانند کسي که وسواس دارد مدام يک کاري را تکرار مي‌کند و متأسفانه اين وسواس در روحاني وجود دارد که ما هراز چند گاهي از مذاکره صحبت کنيم تا هيچ وقت فرصت مذاکره اي از دست نرود.»
وي گفت: «اما واقعيت امر اين است که آمريکا سال‌هاست روحاني را مورد تحقيق و بررسي قرار داده و مي دانند اگر يک فرصت واقعي مذاکره وجود داشته باشد او به شدت به سمت آن فرصت مي‌دود،‌ زيرا اکنون که هيچ فرصت مذاکره اي نيست او درمورد مذاکره صحبت مي کند چه برسد که فرصت واقعي باشد.»
*حرف‌هاي دیروز روحاني به نفع کشور نيست
اين کارشناس تشريح کرد:‌»درنتيجه، اين حرف ها و سياست‌ها به ضرر کشور است و به نظر مي رسد در سياست خارجي آشفتگي وجود دارد، وزير خارجه مي گويد اگر طرف مقابل به تعهداتش عمل نکند ممکن است از برجام و  MPT خارج شويم و ازطرف ديگر رئيس جمهور مي گويد ما در برجام خواهيم ماند و خودش را با وزيرش هماهنگ نميکند و متاسفانه اين آشفتگي فقط در مسئله‌اي مانند بنزين و سياست داخلي نيست بلکه سياست خارجي دولت بدتر از سياست داخلي و اين فاجعه ديگري است.»
ايزدي در پايان با بيان اين‌که صحبت‌هاي روحاني و اين نوع ادبيات تنها کمک به تندروهاي آمريکا است، خاطرنشان کرد: «آن ها نه تنها از صحبت هاي روحاني ناراحت نمي‌شوند بلکه اکنون کف مي زنند و ذوق مي کنند که مقام ارشد کشور ما چنين صحبت هايي را کرده است.»
*صحبت‌هاي روحاني ارزش جدي گرفتن ندارد
محمدصادق کوشکي،‌ کارشناس مسائل سياسي نيز در واکنش به صحبت هاي حسن روحاني، صبح روز چهارشنبه در همايش ملي بيمه و توسعه به «رسالت» گفت: «واقعيت اين است که جامعه ما نسبت به رئيس جمهور به حالتي رسيده که وزني براي اين صحبت ها قائل نيست و اين صحبت ها را جدي نمي‌گيرد و مدت هاست به حالت بي اعتنايي رسيده است، از طرف ديگر رئيس جمهور در حالتي به شدت انفعالي قرار گرفته است و به نظر مي رسد با تسلط صحبت نمي کند و گاهي دقيقا متوجه نيست چه مي گويد.»
وي افزود:‌«به همين دليل روحاني ضد و نقيض صحبت مي کند و صحبت هاي روز گذشته‌اش با صحبت هاي ديروز و فردايش متناقض است و واقعيت اين است که صحبت هايش ارزش جدي گرفتن ندارد، زيرا ديگر جامعه و حتي مخاطبان اروپايي نيز صحبت هاي روحاني را جدي نمي‌گيرند.»
کوشکي تأکید کرد: «متأسفانه به نظر مي رسد صحبت هاي روحاني هوشمندانه نيست. گاهي بين اين صحبت ها اعترافاتي مي‌کند مانند اين که درنهايت پذيرفت در برجام کلاه سرشان رفته و مهم ترين قسمت از سخنراني او اين بود که برجام يک شکست مفتضحانه و پذيرش آن يک خطاي بزرگ و راهبردي بود.»
اين کارشناس درپايان افزود: «روحاني اکنون به حدي رسيده که کاملا انفعالي،‌ حسي و عاطفي صحبت مي‌کند و صحبت هاي او با زيرساخت هاي انديشه، راهبرد معقولي ندارد و به نظر مي رسد اين رفتارها ناشي از عصبيت اين روزها باشد، به نظر مي رسد او به بن بستي کامل رسيده است زيرا اين حرف ها با حرف هاي هفته قبلش هم منطبق نيست.»
*نتيجه نهايي ديپلماسي، مذاکره به ضرر ماست
همچنين ناصر ايماني، کارشناس مسائل سياسي نيز درواکنش به صحبت‌هاي روحاني به «رسالت» مي‌گويد: «تمام مردم و نخبگان با هر گرايش سياسي به اين نتيجه قطعي رسيده بودند که در يک سال گذشته آمريکا و دولت فعلي آن‌ها براي هيچ  نوع مذاکره اي قابل اعتماد نيستند و اين نکته اي بود که روحاني نيز بارها در يک سال گذشته به آن اذعان کرده بود.»
وي افزود: «مطرح کردن مسائلي راجع به مذاکره مجدد با آمريکا و پيام هاي خصوصي که رئيس جمهور به آن اشاره کرد که اگر آن مذاکره تلفني را با اوباما نمي‌کردم فشار بسيار بيشتري بر ما مي‌آمد باعث تناقض در افکار عمومي است درشرايطي که اين سخنان براي شرايط فعلي کشور مناسب نيست.»
ايماني تأکید کرد: «پيام هاي خصوصي آمريکا که رئيس جمهور از آن سخن مي‌گفت همگي در پازل برنامه‌اي است که آمريکا درمورد ايران و برخي از کشورها اجرا کرد؛ به‌طوري که از يک طرف تهديد و تحريم و ازطرف ديگر براي مذاکره پيام مي‌دهند. تمام اين ها يک نقشه از پيش طراحي شده است و اينطور نيست که آمريکا واقعا تمايلي به مذاکره براي رفع مسائل و مشکلات داشته باشد.»
*ديپلماسي ضعيف دولت مدعي ديپلماسي
اين کارشناس ادامه داد: «آمريکايي ها اين پيام ها را مي دهند تا يک دام پهن کنند و بعد فشار مي آورند و بعد پيام مي‌دهند که مذاکره کنيم. اين دولت نيز بايد به مردم چيزي نشان دهد و بگويد من براي شما کاري کردم و مطرح کردن مذاکره و برجام مانند دستاويز است. درطول ۶ سال گذشته از دولت روحاني در زمينه ديپلماسي نتوانستيم موفقيت زيادي را کسب کنيم، درست است که برجامي را امضا کرديم اما اجراي آن چه شد؟ نه تنها اجرا نشد بلکه شرايط بدتر از گذشته شد.»
او در پايان افزود: «نتيجه نهايي ديپلماسي اين شد که به قول عراقچي، معاون سياسي وزير امور خارجه به اين ذهنيت افتاديم که اساسا مذاکره به ضرر ماست، زيرا غربي ها و آمريکايي ها طوري برخورد کردند که ما از کرده خودمان هم پشيمان شديم.»