زهره سادات موسوي|
مي‌گويند براي اين مسير کوله‌ات بايد سبک باشد، کفشت مناسب باشد، يک پتوي سبک و لباس گرم هم همراهت باشد بد نيست براي شب‌هاي سرد جاده، پاور بانک و هنزفري و مختصري خوراکي و داروهاي ضروري فراموشت نشود، اما مهم‌تر از همه اينها دلت است. دل اگر عاشق نباشد تحمل سه روز پياده روي در گرماي کشور همسايه سخت خواهد‌بود. اين مسير را بايد با پاي دل بروي آن وقت اگر پايت تاول هم زد نگاه مي‌کني و لبخند مي‌زني. تمام سختي‌هاي مسير و خستگي‌هايش را به ياد مصائب اباعبدالله و يارانش و رنج‌هاي حضرت زينب (س) تحمل مي‌کني و براي رسيدن به حرم سالار شهيدان و عرض ادب و ارادت عمود به عمود مي‌شماري و قدم به قدم پيش مي‌روي.
بنا بر متون معتبر شيعه پياده روي اربعين سابقه تاريخي دارد. در سال ۱۲۸۱ قمري جابر بن عبدالله انصاري و عطيه عوفي از مدينه حرکت کردند و در صبح اولين اربعين بعد از شهادت امام حسين (ع) به کربلا رسيدند.
مي گويند در همان روز حضرت زينب (س) و امام سجاد (ع) و ۸۴ نفر از شيعيانشان نيز وارد کربلا شدند و با آه و حسرت بر سر و سينه زدند و گريستند.
بعد از برهه اي فراموشي دوباره اين سنت توسط شيخ ميرزا حسين نوري احياء مي شود. در زمان حکومت صدام حسين اما عرصه بر شيعيان بسيار تنگ شد به گونه اي که مجازات اين حرکت حبس و يا حتي اعدام بود اما عاشقان و شيفتگان اباعبدالله از پاي ننشستند و تمام اين سختي ها را براي حفظ ياد و نام حضرت به جان مي خريدند و به طور پنهاني خود را به کربلا مي رساندند. بعد از سقوط حزب بعث در سال ۲۰۰۳ ميلادي دوباره اين مراسم احياء شد و امروزه پياده روي اربعين به جوششي ميليوني در قلب خاورميانه تبديل شده است که توجه رسانه هاي دنيا را به خود جلب کرده است و هر ساله از چند هفته مانده به روز اربعين ميليون ها نفر از دلدادگان حضرت اباعبدالله (ع) از اقصي نقاط دنيا به ياد همان سنتي که جابر بنا نهاد پاي در مسيري مي گذارند که سختي هاي آن جز با عشق و ارادت قابل توجيه نيست. البته اين مراسم فقط خاص شيعيان نيست بلکه اهل سنت و مسيحيان و کليميان و ايزديان و … نيز در اين مراسم حضور پيدا مي کنند و از کشورهاي مختلف حتي اروپا و آمريکا نيز به خيل عاشقان اباعبدالله مي پيوندند.
رهبر انقلاب نيز درباره اهميت پاسداشت و بزرگداشت روز اربعين حسيني در اول فروردين سال ۱۳۸۵ چنين بيان کردند: «شروع جاذبه مغناطيسي حسيني در روز اربعين است، جابربن عبدالله را از مدينه بلند مي‌کند و به کربلا مي‌کشند، اين‌‌ همان مغناطيسي است که امروز هم با گذشت قرن‌هاي متمادي در دل من و شما هست.»
پياده روي اربعين صحنه اي بي بديل از همبستگي و وحدت ميانِ مردماني است که شايد زبان هم را نفهمند، شايد به کيش و آيين هم نباشند اما يک عشق و هويت مشترک آنان را در مسيري با هم همراه مي سازد و آن عشق به امام حسين (ع) است. به خاطر اين عشق از هيچ کمک و دستگيري نسبت به هم فرو گذار نيستند. تمام مسير نمايش تمام و کمال ايثار و از خودگذشتگي و صبر و محبت است. انسان هايي که تا ديروز در پيله روزمرگي و فرديت گرفتار بودند در اين جوشش عظيم انساني تمرين جمع گرايي و ايثار و محبت به همنوع مي کنند. شايد براي همين است که اربعين را مقدمه اي براي ظهور مي دانند.
در همين خصوص هادي انصاري عضو فرهنگستان علوم پزشکي ايران و محقق اهل بيت (ع) در گفت و گو با خبر آنلاين مي گويد: « مطابق روايات از جمله شرايط ظهور موعود چنين است که دل‌ها به سوي امام زمان(عج) کشيده مي شود و امام( عج) پس از ظهور، خود را با مظلوميت جد غريب و شهيدشان، امام حسين(ع) به جهانيان معرفي مي کنند. امروز اين معرفي با خون و شهادت امام حسين(ع) در جهان در حال انجام شدن است. جوشش خون سيدالشهدا (ع) و دستاورد آن و زيارت اربعين امام حسين (ع) و تأكيدي که امامان معصوم عليهم السلام در حضور و زيارت اربعين داشته اند، همه در جهت نخست، جهانگير شدن حماسه حسيني و سپس ظهور حضرت حجت(عج) است. عاشورا و تمام زيبايي ها و روشنگري هاي آن در اربعين تجلي پيدا کرده است. در اين پياده روي، شيعه، سني، مسيحي، ايزدي ، زيدي وبهره هاي داوودي ۶ امامي که از خاندان شيعه به شمار مي آيند ، ونيز علاوه بر آن ، پيروان ديگر اديان و مذاهب الهي، افرادي که به مکتب امام حسين(ع) و اسلام اعتقاد دارند يا حتي کساني که به اين مکتب اعتقادي ندارند، اما نداي آزادگي و شور وحماسه حسيني، همه در سايه عَلَم و پرچم سرخ حسيني گرد آمده اند. «محبت»، «همدلي»، «ازخودگذشتگي»، «بخشش هاي جاني و مالي» و…در جريان اربعين به صورت خودجوش خود را نشان مي دهد و اين، همان شرايط و زمينه هايي است که هنگام ظهور حضرت (عج ) به وقوع مي پيوندد.»
سيد محمد مهدي مير باقري استاد اخلاق و نماينده مردم البرز در مجلس خبرگان رهبري نيز در صحبت هايي که در اربعين چند سال پيش در يکي از موکب ها داشتند، اظهار کرد: « الفت زائران حسيني در اربعين حسيني بيشتر و دل‌ها به يکديگر نزديک مي شود. زيارت اربعين عربيت، عجميت و قوميت‌ها را از بين مي‌برد و اين مقدمه ظهور است اين الفت قيمت سنگيني دارد. »
وي تأکيد کرد: « زيارت اربعين، زيارت اهل شعور است و يک زيارت سياحتي نيست بلکه اين سفر، سفر الي‌الله است چرا که شما از وادي حرم امام حسين(ع) به سمت خدا مي‌رويد.»
عليرضا پناهيان استاد حوزه و دانشگاه نيز در خصوص اهميت اين رخداد در عرصه جهاني مي گويد: « اکنون عزت مسلمانان وابسته به اين مراسم شده، دل‌هاي مردم متوجه زيارت اربعين است و هر سال تعداد افرادي که در اين مراسم شرکت مي‌کنند، زياد مي‌شود. اين پياده‌روي يک اتفاق ساده نيست، تاريخ بشريت به سوي ظهور امام زمان (عج) حرکت مي‌کند و پياده‌روي اربعين مقدمه‌اي براي ظهور است. مديران کشور در مجامع بين‌المللي بايد به مراسم زيارت اربعين استناد کنند و اين مراسم يک قدرت نرم در جهان است. » اين استاد حوزه و دانشگاه در ادامه مي گويد: « بايد عظمت مراسم زيارت اربعين را دريابيم، امام خميني (ره) فرمودند که هيچ کس مثل امام حسين (ع) نمي‌تواند مردم را متحد کند. »
ايرانيان نيز که عشق شان به اهل بيت (ع) زبانزد است هر ساله با اين حرکت عظيم همراه مي شوند و مرزهاي غربي ايران در ايام منتهي به اربعين شاهد حضور خيل مشتاقان به اباعبدالله است که از اقصي نقاط کشور براي ورود به کشور عراق خود را به آنجا مي رسانند. چهار مرز شلمچه، چذابه، مهران و خسروي در اين ايام شاهد تردد زوار ايراني است که در اين بين مرز مهران بيشترين ميزان تردد را داراست. زائران اربعين از مسيرهاي متفاوتي خود را به کربلا مي رسانند اما ايراني ها بيشتر مسير نجف تا کربلا را انتخاب مي کنند. مسير نجف تا کربلا از ابتداي عمود ۱ تا ۱۴۵۲ آغاز شده و تقريبا فاصله هر عمود ۵۰ متر است و فاصله‌ خروجي شهر نجف تا ابتداي شهر کربلا حدود ۸۰ کيلومتر است.
آمارها نشان مي دهد از سال ۹۰ تا کنون هر ساله به آمار زائران ايراني اربعين اضافه شده است. اين آمار از ۵۰ هزار نفر در سال ۹۰ به دو ميليون و ۳۴۶ هزار نفر در سال ۹۷ رسيده است.
ارگان ها و نهادهاي بسياري بسيج مي شوند تا خدمت رساني هر چه بهتري را براي راحتي زائران اربعين فراهم کنند.
حسن پلارک رئيس ستاد اسکان و تغذيه ستاد اربعين کل کشور با پيش بيني اينکه امسال بيش از سه ميليون و ۵۰۰ هزار نفر در مراسم پياده روي اربعين حسيني در کشور عراق شرکت نمايند، به نقل از ايرنا گفت: « امسال به کيفيت و کميت موکب هاي اربعين توجه ويژه اي شده است و دو هزار و ۸۰۰ موکب ايراني به زائران پياده روي اربعين در عراق خدمات ارائه مي دهند.» وي افزود: « ظرفيت پخت غذاي موکب‌هاي ايران از يک ميليون و ۱۰۰ هزار غذاي سال گذشته به سه ميليون و ۳۰۰ هزار نفر رسيده است. پلارک اضافه کرد: ظرفيت اسکان موکب‌ها نيز امسال از ۸۰۰ هزار نفر سال گذشته به دو ميليون و ۱۰۰ هزار نفر رسيده است تا زائران اربعين حسيني با آرامش و آسودگي خاطر بيشتري در اين مراسم معنوي شرکت نمايند. »
پلارک با اشاره به اينکه ۶ هزار کاميون وظيفه انتقال وسايل پذيرايي و مواد غذايي مراسم پياده روي اربعين را بر عهده دارند، عنوان کرد: «امسال براي جلوگيري از ترافيک در مرزهاي خروجي کشور تمامي کاميون‌ها در گمرک‌هاي استان خود کاپيتاژ مي شوند.»
قاسم سليماني دشتکي استاندار ايلام نيز در گفت‌وگو با رسانه ها با اعلام اينکه شور حسيني در اربعين امسال معادلات و پيش بيني ها را برهم زده است، گفت: « بر اساس پيش بيني ها اول قرار بود که اربعين رسما از ۱۷ مهر ماه شروع شود و موکب ها در آن زمان برپا شوند اما همه ديدند استقبال کم نظير زوار که در برخي روزها به ۱۰ برابر مدت مشابه افزايش يافت تا رسما مراسم باشکوه اربعين يک هفته پيش از موعد مقرر شروع شود.»
وي با بيان اينکه افزايش تردد زوار در مرز مهران بي سابقه است، ادامه مي دهد: « اگر چه در اربعين پارسال نيز علي رغم کاهش تردد زوار از مرزهاي کشور مرز مهران شاهد افزايش ۴۰۰ هزارنفري بود و با اين وضعيت بايست ستاد اربعين کشور و استان برنامه هاي خود را براي تردد قريب پنج ميليون نفر زائر در اربعين امسال از مرز مهران تنظيم کند
وي در ادامه با اشاره به لزوم آمادگي و تمهيدات لازم براي موج برگشت زوار از مرز مهران، تأكيد کرد: ضرورت دارد ارگان ها، نهادها و همه دستگاه هاي دست اندرکار به ويژه وزارت راه و شهرسازي تمرکز بيشتري در حوزه حمل و نقل و خدمت رساني در مرز مهران داشته باشند.
احمد به ۷ سال است که هر سال در اربعين به همراه دوستانش به زيارت سيد الشهدا مي رود و امسال هم براي اولين بار با همسر و دو فرزندش به کربلا مي رود. او مي گويد: در اين راه با صبر و تحمل سختي ها به مقصد خواهيم رسيد و نايب الزياره همه دوستان خواهيم بود، اين ايام سرشار از درس ها و آموزش هاي عميق اخلاقي و انساني است که براي امروزمان عبرت آموز است
صادق مي گويد: امام حسين شخصيت بزرگي است و من او را دوست دارم؛ ۷ ماه است حسرت رفتن به کربلا را در دل دارم و از نخجوان آمده ام تا با پاي پياده به کربلا سفر کنم. امام حسين شرف و غيرت اسلام است و اگر نبود اسلام و دين هم نبود؛ با راهپيمايي اربعين مکتب حسيني را زنده نگه مي داريم.
زهرا هم براي اولين بار از طرف دانشگاه به کربلاي معلي سفر کرده است، او مي گويد: خيلي دوست داشتم به کربلا بروم و اصلا فکر نمي کردم زيارت سيد الشهدا قسمت من هم شود؛ پارسال از طريق دانشگاه ثبت نام کردم و به همراه دوستانم قدم در اين راه خير گذاشتيم و امسال هم با پدر، مادر، خواهر و برادرم به کربلا مي رويم. اميدوارم امسال هم مثل سال قبل با سيد و سالار شهيدان تجديد عهد کنيم و صبر در برابر مشکلات زندگي را ياد بگيريم.
او، اين سفر را مقاومت در برابر سختي هاي زندگي مي داند، بي ترديد اين اجتماع بزرگ مسلمانان نشانگر وحدت و همدلي آنان است که عظمت و اقتدار اسلام و مسلمين را به دنبال دارد.