حنیف غفاری
اخیرا  سخنگوی کاخ سفید  بار دیگر موضع دولت آمریکا درباره بازگشت این کشور به برجام را تکرار کرد.
«جن ساکی» در این خصوص تأکید کرده است :
«چنانچه ایران به رعایت کامل تعهداتش ذیل برجام برگردد ایالات متحده همین کار را انجام خواهد داد. مطمئنانخستین گام مورد نیاز 
خواهد بود.مطمئنا گفت‌وگو‌هایی هستند که باید با شریکان و متحدان ۱+۵ شوند. کار‌های زیادی هست که باید انجام شود، اما(گفت‌وگو با ۱+۵)گام بعدی در این روند خواهد بود.»
در خصوص اصرار مقامات دولت بایدن مبنی بر لزوم بازگشت ایران به تعهدات برجامی در مقابل «بازگشت مشروط آمریکا به توافق هسته ا ی»، نکاتی وجود دارد که لازم است مدنظر قرار گیرد.
نخست این‌که مواضع اخیر مقامات دولت بایدن از «نقشه راه ضد ایرانی کلان»  رئیس جمهور جدید آمریکا و همراهانش پرده بر می دارد. بایدن معتقد است که حرکت در مدار «تضمین» و مجرای«شفافیت»، منجر به انهدام پازل ضد ایرانی مشترک واشنگتن و تروئیکای اروپایی( در قبال مهار حداکثری ایران ) خواهد شد. افرادی نظیر «جیک سالیوان» و« آنتونی بلینکن» معتقدند که باید از «استراتژی فشار حداکثری ترامپ» به مثابه یک«اهرم» برای«نقد کردن مطالبات جدید از ایران» استفاده  کرده و کشورمان را وادار به امتیازدهی بر سر فعالیت‌های موشکی، منطقه ای و پذیرش بازرسی های بی حد و حصر آژانس بین المللی انرژی اتمی نمایند. در چنین شرایطی بایدن از ارائه هرگونه تضمینی مبنی بر «بازگشت به برجام»واهمه دارد زیرا تنها در فضای  «ابهام » و «چندگانگی» و با استناد به تاکتیک «پیچیده سازی صحنه بازی» می تواند بازی  ضد ایر انی خود را ادامه دهد! 
نکته دوم، به تفاوت تعهد و تضمین در قبال برجام باز می گردد. «تعهد» همان چیزی است که مقامات آمریکایی و اروپایی از ابتدا به دنبال آن بوده و در آینده نیز خواهند بود. تعهدی که هم «قابل تفسیر»هم « قابل نقض» باشد!  به عنوان مثال، در دوران رياست جمهوری اوباما، وزارتخانه های امور خارجه و خزانه داری آمریکا رسما تعهدات خود مبنی بر عادی سازی روابط تجاری شرکت‌ها با ایران را ( از طریق ناامن خواندن محيط سرمایه گذاری در کشورمان ) زیر پا گذاشتند اما زمانی که شکایت ایران از دولت وقت آمریکا در کمیته مشترک برجام اعلام وصول شد، واشنگتن و تروئیکای اروپایی در کمال وقاحت مدعی شدند که چنین تعهدی( با استناد به تفسیر آن‌ها) نقض نشده است! همچنین همگان شاهد بودند که پس از خروج ترامپ از برجام نیز «تعهدات ۱۱ بندی اتحادیه اروپا در بیانیه بروکسل» مبنی بر تأمین منافع حداقلی ایران در برجام نیز اساسا رنگی از واقعیت و عینیت به خود نگرفت. از سوی دیگر، اکثر تعهدات طرف آمریکایی و اروپایی، به سرعت و در لحظه قابل نقض است ( مانند خروج ترامپ از برجام ) . این دقیقا همان تعهد مطلوبی می باشد که طرف آمریکایی می خواهد!  با این حال، زمانی که از«تضمین» سخن می گوییم، ماجرا متفاوت است! «تضمین» طرف مقابل را وادار به انجام یک«تعهد» می کند. در حقیقت، به لحاظ حقوقی «تضمین» محیط بر «تعهد» است و به جای بخشیدن «جنبه توصیفی و کلی» به تعهدات، به آن‌ها جنبه «کمی» می بخشد. تأکید مداوم رهبر معظم انقلاب در خصوص«تکیه بر تضمین‌ها  به جای تعهدات» برگرفته از همین حقیقت است. دولت بایدن شدیدا از «ارائه تضمین به ایران»هراسان است زیرا نیتی برای احیای واقعی برجام و رفع تحریم‌های کشورمان ندارد. او به دنبال همان «تعهدات روی کاغذ»است که بتوانند در آینده ای نزدیک  نقش مهره های بازی واشنگتن و تروئیکای اروپایی را در تقابل با تهران ایفا کند! بدیهی است که این بار آمریکا به چنین هدفی دست پیدا نخواهد کرد…