فریدون دواچی، در سی امین کنگره جامعه پزشکان متخصصین داخلی که در مرکز همایش‌های رازی تهران در حال برگزاری است، افزود: طبق مطالعات انجام شده شیوع آرتروز در ایران، بین افراد بالای ۱۵ سال جامعه ۱۶.۹ درصد است که این وضعیت برای آرتروز زانو ۱۵.۵، دست ۲.۹ و لگن ۰.۳۲ درصد است.

وی گفت: مطالعه‌ای در تهران نشان داد که سن افراد در آرتروز تأثیر دارد، به طوری که افراد ۴۱ تا ۵۰ سال ۲۲ درصد، ۵۱ تا ۶۰ سال ۳۹ درصد، ۶۱ تا ۷۰ سال ۵۳ درصد و بالای ۷۰ سال، ۶۶ درصد به آرتروز مبتلا می‌شوند.

این استاد روماتولوژی با تاکید به اینکه آرتروز فرسودگی غضروف است، اظهار کرد: سلول غضروف کوندروسیت است که قادر به تقسیم نبوده و محکوم به مرگ و پیری است و هیچ سلول دیگری جانشین آن نمی‌شود.

وی تصریح کرد: غضروف از چند لایه از جمله لایه سطحی بسیار نازک، لایه میانی نسبتاً باریک، لایه عمقی و آخرین لایه تشکیل شده است که امروزه ثابت شده است تا زمانی که لایه سطحی غضروف سالم باشد هر کار سنگینی را می‌پذیرد ولی اگر ترک یا شکافت در لایه سطحی اتفاق بیفتد، آرتروز شروع می‌شود و نمی‌توان کاری انجام داد.

دواچی با بیان اینکه علت هر چه باشد موجب اختلال در متابولیسم طبیعی می‌شود، یادآور شد: غضروف در اثر سایش کهنه می‌شود و باید ترمیم شود که کوندروسیت ماتریکس کهنه را از بین برده و به جای آن ماتریکس جدید از نوع مرغوب ساخته می‌شود.

وی با تاکید به اینکه تا زمانی که متابولیسم طبیعی است، لایه سطحی سالم است، گفت: پیری کوندروسیت اختلال در متابولیسم طبیعی ایجاد کرده تخریب می‌شود و آرتروز پدید می‌آید.

این استاد روماتولوژی یادآور شد: چاقی، یکی دیگر از معضلات قرن جدید است که باعث آرتروز می‌شود.

دواچی ادامه داد: چاقی ازدیاد بافت چربی است که BMI بیش از ۳۵، احتمال بروز آرتروز را ۱۴ برابر می‌کند و به طور کلی چاقی فاجعه است.

وی گفت: BMI کمتر از ۲۰ به عنوان لاغری، بین ۲۰ تا ۲۵ طبیعی، ۲۵ تا ۳۰ اضافه وزن و بیش از ۳۰ به عنوان چاقی مطرح می‌شود که اگر فردی BMI را ۱۰ درصد کاهش دهد و تا چهار سال آن را نگه دارد، موقتاً جلوی پیشرفت آرتروز گرفته می‌شود.

دواچی با اشاره به اینکه پیشرفت آرتروز به صورت مرحله‌ای شامل شکسته شدن لایه سطحی درم، ادم لایه حیاتی ، شکاف عمیق در غضروف ، تغییر phenoty کوندروسیت ، ازدیاد تخریب ماتریکس، تضعیف ساخت ماتریکس جدید، جدا شدن لکه‌های غضروف و التهاب بافت انجام می‌شود، افزود: علل ایجاد آرتروز به صورت اولیه شامل بالا رفتن سن (بعد از ۴۰ سالگی) و علل ثانویه شامل ضربه یا تروما، التهاب، عفونت، اختلالات متابولیک و ژنتیک است.

وی در ادامه مهم‌ترین علامت آرتروز را درد خواند و گفت: درد بر اثر فعالیت یا پیاده روی شروع و با استراحت از بین می‌رود، نقطه درد داخل زانو است و افراد دچار خشکی مفصل بعد از استراحت می‌شوند.

این استاد روماتولوژی با بیان اینکه تشخیص این بیماری بالینی است و نیاز به پاراکلینیک ندارد، افزود: MRI در تشخیص آرتروز زانو کاربرد ندارد و معمولاً فقط برای کارهای تحقیقاتی است .

وی در پایان با اشاره به اینکه آرتروز درمان قطعی ندارد، خاطرنشان کرد: در مواجهه با این عارضه باید نکاتی را رعایت کنیم که شامل عدم مصرف مسکن، داشتن فعالیت معقول، پرهیز از نشستن روی زمین، توالت ایرانی، کاهش وزن و…، است.