سال ۹۸ توسط مقام معظم رهبري به نام رونق توليد مزين شد ، نامي که از دغدغه ايشان در جهت بهبود اوضاع اقتصادي کشور، توليد و اشتغال نشئت مي‌گرفت. اکنون ۴ماه و اندي از اين نامگذاري تاريخ ساز مي‌گذرد و بايد ديد آيا سال ۹۸ هم مانند سال‌هاي گذشته در اثر کم کاري‌هاي مسئولان و قانونگذاران و سياست‌گذاران اقتصادي کشور تنها نامي در جهت بهبود اقتصاد کشور را يدک مي‌کشد يا خواهد توانست با تدبير، مسير رونق توليد را روشن نمايد چرا که پر واضح است اين امر تنها يک نام‌گذاري معمولي نيست بلکه در پس آن دستورات و چراغ راهي نهفته است که اگر مسئولان امر بدان توجه کنند خواهند توانست کشتي پر تلاطم اقتصاد امروز کشور را به ساحل نجات رهنمون سازند.
گذشته از تمام آنچه در خصوص لزوم توجه به توليد در جهت رونق اقتصادي گفته و شنيده ايم بايد عنوان کرد «توليد» نياز به توجهي ويژه دارد چرا که با رونق آن اشتغالزايي افزايش يافته و چرخ اقتصاد کشور به موتوري محرکه مبدل مي شود و با افزايش اشتغال و به تبع آن کاهش بيکاري و افزايش قدرت اقتصادي در کشور خواه ناخواه به سمت حل معضلات عميق اقتصادي و بعد هم اجتماعي پيش خواهيم رفت.
لوازم خانگي يکي از توليداتي است که در کشور ما سابقه اي
طولاني دارد و هنوز هم کوچک و بزرگ و پير و جوان نام محصولات ارج و آزمايش را به عنوان دوتا از برندهاي چند ده ساله در توليد داخلي را خوب در خاطر دارند حالا اينکه چه برسر اين دو برند معروف لوازم خانگي توليد داخل آمد و آيا تغيير نام يا رويه دادند؟ موضوع بحث ما نيست بلکه آنچه در اين گزارش قصد بررسي آن را داريم معضلات پيش روي توليد لوازم خانگي کشور در جهت رونق است. «رسالت» در همين خصوص پاي صحبت چند تن از توليدکنندگان و فعالان عرصه لوازم خانگي کشور نشسته است.
*تحريم ها خاري در چشم توليد لوازم خانگي
«مرتضي ميري» رئيس اتحاديه فروشندگان لوازم خانگي کشور در گفت وگو با رسالت در خصوص چالش‌هاي توليد لوازم خانگي در سال رونق توليد ملي مي گويد: يکي از چالش ها،
تحريم ها است و بايد عنوان کنم تحريم‌هاي شيطان بزرگ بي‌تأثير نيست هر چند که مسئولين سعي مي‌کنند تحريم‌ها را دور بزنند اما با اين وجود، کارخانه داران و توليدکننده‌هاي ما تحت فشار هستند چرا که قطعات و مواد اوليه مورد نياز را به علت تحريم نمي‌توانند خريداري کنند.
وي تأمين مواد اوليه را يکي از بزرگ‌ترين چالش ها و مشکلات پيش روي صنعت لوازم خانگي در کشور مي داند و مي افزايد: جدا از کشور چين بقيه کشورها در تأمين مواد اوليه مقداري اذيت مي‌کنند و اين قطعا روي توليد داخلي اين لوازم تأثيرگذار است.
ميري ادامه مي دهد: البته کارخانه‌هاي ما هر چند به سختي اما تا کنون چرخ توليد را چرخاندند و کالا و قطعات اوليه لوازم خانگي را تأمين مي‌کنند اما در جهت رونق اين صنعت توجه به اين نکته اهميت دارد.
بايد عنوان کرد تأمين قطعات و مواد اوليه يکي از نياز هاي اساسي در توليد محسوب مي شود و اين امر نه تنها صنعت لوازم خانگي بلکه ديگر صنايع توليدي را از مواد غذايي گرفته تا صنعت دارو و پوشاک را هم تحت تأثير قرار مي دهد. اما مهم است که بگوييم با وجود تمام اين کم و کسري ها و تحت عناوين مختلف توليدکنندگان داخلي لوازم خانگي تمام هم و غم خود را صرف اين موضوع کرده اند تا با تأمين مواد مرغوب، کالاي ايراني مرغوب و با کيفيت در اختيار مصرف کننده داخلي قرار دهند.
شايد يکي ديگر از دغدغه هاي بخش توليد در کشور مالياتي است که بدون توجه به برخي مشکلات و چالش هاي توليدي از بخش توليد گرفته مي شود چنانچه به گفته رئيس اتحاديه لوازم خانگي اين صنعت در مبحث ارزش افزوده و ماليات با مشکل مواجه است. وي مي افزايد: البته مجلس اقداماتي انجام داده اما هنوز نتيجه نداده است لذا بايد در نظر داشت که در جهت رونق توليد، دولت بايد به توليدکنندگان کمک کند تا بتوانند کالا را مرغوب تر و با قيمت مناسب تر توليد و به دست مردم برسانند.
ميري همچنين در خصوص برخي گراني هاي اخير در اين حوزه مي گويد: دلار که افزايش پيدا کرد کارخانه‌ داران هم قيمت کالاهاي خود را افزايش دادند چرا که در غير اين صورت نمي‌توانند توليد کنند و نه تنها در لوازم خانگي بلکه در همه کالاها مقداري گراني و افزايش قيمت داريم اما بايد نظارت شود که گرانفروشي نداشته باشيم چرا که گراني و گران فروشي دو معضل جدا از هم هستند. به عنوان نمونه قيمت يخچال که دو ميليون تومان شده و به عبارتي گران شده نبايد با قيمت دو ميليون و ۵۰۰ هزار تومان به دست مصرف کننده برسد و سازمان تعزيرات و ديگر نهادهاي مربوطه بايد از گرانفروشي جلوگيري کنند.
*نبود نقدينگي و وعده هاي برزمين مانده
با اين حال «حسين فتاحي»، توليد کننده لوازم خانگي برند امرسان در کشور در خصوص چالش‌هاي توليد لوازم خانگي نظرديگري دارد و به رسالت مي گويد: بيشترين معضل ما نبود نقدينگي است. وي معتقد است: نقدينگي واحدها به دليل افزايش ارز بايد چند برابر شود اما متأسفانه چنين اتفاقي نيفتاده است.
اين پيشکسوت توليدکننده لوازم خانگي با اشاره به وعده هايي
که دولت در اين جهت به توليدکنندگان داده، ادامه مي دهد: البته دولت قول همکاري داده اما تا کنون عملياتي نشده و اميدواريم قبل از اينکه واحدهاي توليدي ما تعطيل شوند اين وعده ها عملياتي شود.
وي بيان مي کند: معضل ديگر ما تخصيص ارز از سوي بانک مرکزي است به عبارتي وقتي که جهت دريافت ارز، پروسه وزارت صمت و بانک عامل را پيگيري مي‌کنيم بسيار زمانبر است در حالي که ما زمان نداريم و همين باعث مي‌شود که نتوانيم برنامه ريزي کنيم؛ توليد زنجيره‌اي است لذا طبيعي است که وقتي مواد اوليه به دست ما نرسد توليد هم به مرور زمان کمرنگ مي‌شود.
فتاحي تأکيد مي کند: بايد براي واحدهاي توليدي نقدينگي تعريف کنند که بتوانيم تأمين منابع داشته باشيم و خط توليد را ادامه دهيم و بانک مرکزي يا کميته اقتصاد مقاومتي به ما توليدکنندگان زمان بدهند که مثلا از شروع تا گشايش کار اينقدر زمان داريم و در اين صورت است که مي‌توانيم زمان را مديريت کنيم و برنامه ريزي بهتري داشته باشيم اما اکنون اينگونه نيست و هر روز که به بانک مراجعه مي‌کنيم جواب نمي‌گيريم و زمان هم نداريم لذا با وجود اين مشکلات نمي‌توانيم برنامه ريزي درستي داشته باشيم.
وي برخلاف ميري که ماليات و ارزش افزوده را يکي از معضلات توليد مي داند در خصوص ماليات مي گويد: اکنون مبحث ماليات براي ما معضلي نيست چرا که دولت در حوزه ماليات شفاف سازي و يکپارچه سازي انجام مي‌دهد که کار درستي است و اينگونه در بانک مرکزي مشخص است که هر فرد چقدر ارز دريافت کرده و چقدر کالا صادر شده و چه ميزان ارز را بايد برگردانيم و از طرفي ديگر مقدار توليد را بر اساس ميزان واردات مي‌سنجند و هر ماهه بايد ميزان توليدمان را اعلام کنيم و اين براي ما مسئله و مشکلي نيست.
*اگر ‌نتوانيم زمان را مديريت کنيم توليد با مشکل مواجه مي‌شود
اين توليدکننده لوازم خانگي در خصوص روند نظارت بر عملکرد و دريافت ماليات بر توليد از سوي دولت مي افزايد: امسال کار بهتري که مسئولين انجام دادند اين است که عملکرد را در يک نوبت رسيدگي مي‌کنند اما سال گذشته يک‌بار براي ارزش افزوده مي‌آمدند و ما آماده باش بوديم و يک نوبت براي عملکرد مي‌آمدند و مشکلات از اين قبيل داشتيم که خوشبختانه اکنون مديريت مي‌شود.
وي با تأکيد بر اينکه نبود نقدينگي و نداشتن زمان براي دريافت ارز از مشکلات جدي ما توليدکننده‌هاست، عنوان مي کند: اگر ‌نتوانيم زمان را مديريت کنيم؛ پروسه و فرآيند توليد با مشکل مواجه مي‌شود.
شايد نقدينگي به گفته اين توليد کننده لوازم خانگي يکي از معضلات اصلي سرراه توليد لوازم خانگي باشد اما به نظر مي‌رسد بيش از نبود يا نداشتن نقدينگي توليد کنندگان عدم برنامه ريزي دولت ومسئولان است که سهم لوازم خانگي را در مصرف خانوار ايراني کاهش داده است چرا که اگر برنامه جامع و مدوني براساس منويات رهبري در اين زمينه چيده شود اکنون توليد کننده داخلي بايد بيش از دغدغه نقدينگي به دنبال توليد با کيفيت باشد!
*نياز به سرمايه در گردش براي توليد لوازم خانگي
«حميدرضا غزنوي» توليدکننده اسنوا هم در گفت‌و‌گو با «رسالت» در خصوص چالش‌هاي توليد لوازم خانگي مي گويد: ما در اين حوزه نياز به سرمايه در گردش داريم و با توجه به اينکه قيمت ارز نسبت به قبل چندين برابر شده طبيعي است که قدرت خريد توليد کننده هم پايين آمده است.
اين عضو انجمن توليدکنندگان لوازم خانگي ايراني هم با اشاره به نبود نقدينگي مي افزايد: اکنون شرايط براي ما بسيار سخت شده است. مواد اوليه و قطعات داخلي بسيار ارزان خريداري مي‌کرديم اما اکنون بسياري از مواد اوليه و قطعات داخلي حداقل ۲۰۰ درصد افزايش قيمت دارد و قيمت بعضي از مواد اوليه تا سقف ۴۰۰ درصد هم افزايش داشته است.
وي ابراز مي کند: متأسفانه اکنون بايد نقد خريداري کنيم در حالي که قبلا با چک چندماهه هم مي‌توانستيم خريد مواد اوليه داشته باشيم. در حوزه تبليغات و برندسازي هم تنها تعداد کمي از برندهاي ايراني قوي هستند و امروز نمي‌شود از رسانه‌ها جهت تبليغات با قيمت‌هاي مناسب استفاده کرد چرا که قيمت تبليغات هم زياد شده و از توان مالي ما خارج است.
غزنوي برخلاف ميري که تحريم را خاري بر چشم توليد مي داند، معتقد است تحريم ها نمي تواند خيلي مشکل ساز
باشد، وي ادامه مي دهد: خوشبختانه مبحث تحريم در حوزه تأمين قطعات اوليه، براي ما مشکلي ايجاد نکرده است چرا که بيشتر با شرکت‌هاي خصوصي همکاري داريم و اين شرکت‌ها مي‌توانند اين معضل را حل کنند البته ناگفته نماند که هزينه‌هاي ما مقداري افزايش پيدا کرده اما اينگونه نبوده است که نتوانيم کالاي مورد نيازمان را توليد کنيم.
وي عنوان مي کند: در حوزه تسهيلات و امکان ترخيص راحت تر کالاها، همکاري خوبي انجام شده اما چنانچه تسهيلات زودتر و بهتر فراهم شود فرصت بسيار عالي پيش رو داريم و اميد داريم که مسئولين ذيربط کمک کنند تا از اين فرصت براي توليدکننده‌هاي ما استفاده شود و نگاهها به سمت کالاي ايراني بيشتر سوق داده شود و برندهاي ايراني تقويت شوند و اگر ما تقويت شويم و سرمايه در گردش ما هم تأمين شود قطعا در حوزه صادرات موفق تر عمل خواهيم کرد.
بايد گفت که لوازم خانگي يکي از توليدات مهم و شايد پر مصرف
در کشور ما محسوب مي شود لذا نياز دارد مسئولان امر توجه ويژه تري با توجه به دغدغه هاي توليد کنندگان اين حوزه به توليد آن داشته باشند تا وابستگي و واردات اين لوازم که نمونه مشابه آن در داخل کشور توليد مي شود هر چه بيشتر کاهش يابد و شاهد رشد و پيشرفت روزافزون توليد لوازم خانگي در کشور باشيم.