پس از تغيير بهاي بنزين، بنابر گفته هاي رئيس شوراي شهر تهران، ميزان استفاده مسافران از اتوبوس و مترو ۱۵ تا ۲۰ درصد افزايش يافته است، اما آيا اين اقدام باعث تغيير شيوه حمل و نقل دارندگان وسايل نقليه شخصي به سمت بهره گيري از وسايل نقليه عمومي مانند اتوبوس و تاکسي و ساير الگوهاي حمل و نقل مي شود و آيا به کاهش استفاده از وسايل نقليه شخصي، کاهش طول و تعداد سفرهاي غيرضروري و کاري دارندگان وسايل نقليه خصوصي مي انجامد؟
شايد هنوز براي قضاوت زود باشد اما مطالعات نشان مي دهد، دارندگان خودروهاي شخصي به دليل فراهم نبودن زيرساخت هاي حمل و نقل عمومي و باتوجه به اينکه در کوتاه مدت امکان تأمین و تجهيز چنين سيستم هايي وجود ندارد، به جاي تغيير شيوه حمل و نقل به دنبال راه هاي ديگر از جمله خريد بنزين آزاد، کارت اضافي و غيره بوده اند. بنابراين به دليل مشکلات کمبود وسايل نقليه و فرسودگي آن و بي نظمي سيستم حمل و نقل عمومي، گراني هزينه ساير وسايل حمل و نقل (تاکسي و مسافربرهاي شخصي)، به جاي تغيير رفتار به دنبال راه هاي تأمین بنزين براي ادامه مسير موجود بوده اند.
يكـي از محورهـاي توسـعه پايـدار بـه ويـژه در كـشورهاي توسـعه يافتـه ، كـاهش ميـزان وابـستگي از وسايط نقليه شخصي در حمل و نقل درون شهري ، به سوي حمل و نقل عمومي از قبيـل : ريـل ، اتوبـوس ، دوچرخه سـواري و پيـاده روي اسـت اسـتفاده از وسـيله نقليـه شخـصي باعـث افـزايش مـصرف سوخت و به تبع آن افزايش قيمت، ترافيك، آلـودگي زيـست محيطـي شده است كه متضاد با اصول توسعه پايـدار اسـت بـه طـور كلـي بررسـي اجمـالي سهم سيـستم حمـل و نقـل عمـومي در كـشورهاي پـيشرفتـه بيـانگر ايـن واقعيـت اسـت كـه در شهرهايي مانند رم فقط ۴۰ درصد كل سفرها را تشكيل مي دهد در حالي كه ۶۰ درصد سفرها از طريـق حمـل ونقـل خصوصي انجام مي گيرد يا در کلانشهر سيدني در استراليا تقريبا ۷۰ درصد سفرهاي کاري با ماشين، ۱۵ درصد با ترن، ۶ درصد با اتوبوس و ۹ درصد به وسيله ساير وسايط نقليه انجام گرفته است و هدف دولت کاهش اين ميزان تا سال ۲۰۲۰ به ۲۵ درصد و افزايش سهم حمل و نقل عمومي در سفرهاي کاري به ۷۵ درصد است.
اما در اين ميان، دولت سـنگاپور يـكسري استراتژي هاي مالي در کاهش تقاضا براي مالکيت و استفاده از اتومبيل شخصي به کار برده است. همراه با سرمايه گذاري عمده در ساخت راه ها و حمل و نقل عمومي، استراتژي هايي مانند اخذ ماليات بالا بر هزينه نقل و انتقال مجدد ماشين (فروش) و ماليات بر راه ها را وضع کرده است. محدود کردن دسترسي اتومبيل در بخش تجاري مرکزي در طي ساعات تجاري هفته، اجراي تردد ويژه براي تردد ماشين هاي داراي ۴ نفر سرنشين به بالا در ساعات مقرر، منجر به کاهش سفر شده است. با اين وصف اگر ما در کشورمان، سياست خود را بر توسعه ناوگان حمل و نقل عمومي متمرکز کنيم، شايد افزايش قيمت بنزين بتواند منجر به کاهش استفاده از وسايل شخصي شود اما اين اتفاق تاکنون رخ نداده است، بر اين اساس مديران شهري از سال هاي دور بر استفاده از وسايل حمل و نقل عمومي به ويژه وسايل حمل و نقل عمومي پاک تأکید داشتند اما روند توسعه اين وسايل با فراز و فرودهاي بسيار مواجه بود به نوعي که اين وسايل اعم از اتوبوس، مترو و غيره هنوز نتوانستند به ميزان تراکم جمعيت و نياز مردم توسعه پيدا کنند.
پيش تر، پيروز حناچي در قامت شهردار تهران عنوان کرده است: «همه مدهاي حمل و نقلي را بررسي کرده‌ام و مي‌دانم که ما در زمينه‌ حمل و نقل عمومي مشکل داريم و شرمنده مردم هستم.» او گفته است: «۳۰۰۰ دستگاه اتوبوس و تعداد زيادي واگن بايد وارد اين چرخه شود تا مشکل حل شود، اما در جلسه اخير با معاون رئيس جمهوري دو موضوع مترو و اتوبوس را مطرح کرديم و دولت نيز تلاش مي‌کند که اين نقيصه را جبران کند.»
به هر ترتيب، محسن هاشمي‌رفسنجاني، رئيس شوراي شهر تهران تأکید کرده است كه با توجه به سهميه‌بندي بنزين شاهد افزايش۱۵ تا ۲۰درصدي مسافران وسايل حمل و نقل عمومي هستيم. در ابتداي كار برآورد مي‌شد كه با سهميه‌بندي بنزين بيش از ۱۵ تا ۲۰درصد افزايش مسافر خواهيم داشت كه اين موضوع مشهود است و بايد گفت، افزايش نرخ سوخت تأثير مستقيمي بر حمل و نقل عمومي تهران دارد. پيمان سنندجي مديرعامل شرکت اتوبوسراني شهر تهران هم در گفت‌وگو با خبرنگار شهري خبرگزاري فارس، درباره تأثير افزايش نرخ بنزين بر تعداد مسافران اتوبوس‌هاي پايتخت گفت: «براي اينکه آمار دقيقي در اين زمينه حاصل شود حدود يک ماه زمان مي‌برد ولي مشاهدات عيني نشان مي‌دهد که آمار مسافران در همه خطوط به ويژه خط يک و ۷ افزايش يافته است.»
بنابر گفته هاي مديرعامل شرکت اتوبوسراتي تهران، «خط يک مسير آزادي ـ تهرانپارس و خط ۷ مسير راه‌آهن ـ تجريش است که حدود ۲۰۰ اتوبوس در خط يک و بيش از ۲۲۰ اتوبوس در خط ۷ تا کنون جابه‌جايي مسافران را انجام داده‌اند و از سوي ديگر با توجه به اينکه حدود ۶ هزار اتوبوس در پايتخت وجود دارد، تلاش کرده‌ايم با نوسازي و اورهال کردن بخشي از اتوبوس‌هاي فرسوده افزايش خدمت‌رساني به مردم را داشته باشيم ولي لازم است که دولت تمهيدات بيشتري در اين زمينه و ارائه اتوبوس‌هاي نو اختصاص دهد.» مسئله ديگري که اين روزها در رسانه ها به آن پرداخته شده، دريافت بنزين سهميه بندي براي حمل و نقل عمومي است، «عليرضا قنادان»، مديرعامل سازمان تاكسيراني شهرداري تهران خبر داده است که تنها سرويس‌هاي مدارسي در شهر تهران مشمول دريافت بنزين سهميه‌اي مي‌شوند كه حتما برچسب سرويس مدرسه داشته باشند.
محسن هاشمي، رئيس شوراي شهر تهران هم از ارسال نامه‌اي به معاون اول رئيس‌جمهور براي تشكيل كارگروه مشتركي به منظور توجه به موضوع حمل و نقل عمومي سخن گفته است، محمد عليخاني، رئيس كميسيون عمران و حمل و نقل شوراي شهر تهران هم از تهيه نامه‌اي خطاب به رئيس‌جمهور براي اختصاص بخشي از درآمد حاصل از افزايش قيمت بنزين جهت توسعه حمل و نقل عمومي خبر داده است.