کرونا نقطه سرخط - روزنامه رسالت | روزنامه رسالت
شناسه خبر : 41143
  پرینتخانه » اجتماعی, اسلایدر تاریخ انتشار : 14 فروردین 1400 - 23:26 |
سفر و دورهمی، مقدمات خیز بسیار بلند ویروس کرونا در هفته‌های آینده را فراهم کرده است

کرونا نقطه سرخط

خواسته قلبی همه ما این است که دیگر کرونایی نباشد اما برای برچیدن بساط این ویروس، قدم از قدم برنمی‌داریم و یا به‌صورت گذرا و مقطعی اقداماتی انجام می‌دهیم و بعد از مدتی همان اقدامات نصف و نیمه را به امان خدا رها می‌کنیم تا همه‌چیز به روال سابق بازگردد، درست مثل آزادسازی سفر و كاهش نظارت‌ها بر تخطی از توصیه‌های بهداشتی که سبب شد هرچه رشته بودیم پنبه شود
کرونا نقطه سرخط

گروه اجتماعی 
خواسته قلبی همه ما این است که دیگر کرونایی نباشد اما برای برچیدن بساط این ویروس، قدم از قدم برنمی‌داریم و یا به‌صورت گذرا و مقطعی اقداماتی انجام می‌دهیم و بعد از مدتی همان اقدامات نصف و نیمه را به امان خدا رها می‌کنیم تا همه‌چیز به روال سابق بازگردد، درست مثل آزادسازی سفر و كاهش نظارت‌ها بر تخطی از توصیه‌های بهداشتی که سبب شد هرچه رشته بودیم پنبه شود و اکنون، در حال بازگشت به سر خانه اولیم، می‌گویند به‌زودی تهران، کرج و اصفهان قرمز می‌شود و از کرمانشاه خبر می‌رسد که کرونای انگلیسی بر سرش سایه افکنده و ۷۰ درصد تست‌های مثبت کرونا، ابتلای افراد به این‌گونه جهش‌یافته را نشان می‌دهد. مازندران هم از این وضعیت بی‌نصیب نمانده و به خیز دیگر این بیماری نزدیک شده است و حاصل هشدارهای خالی از فایده، قرمز شدن وضعیت شیوع در قائم‌شهر و نارنجی شدن چهار شهر آمل، ساری، رامسر و گلوگاه بوده و ویروس انگلیسی سراسر این استان را در برگرفته است.  سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا هم از البرز و ایلام به‌عنوان استان‌هایی نام برده که وارد پیک کرونا شده‌اند و خیز بلند در این مناطق آغاز شده است. علیرضا رئیسی بیان کرده، برخی استان‌ها در آستانه ورود به پیک جدید هستند و اسامی استان‌های مازندران، گیلان، چهارمحال و بختیاری، مرکزی و لرستان را ذکر کرده که در آستانه ورود به موج جدید بیماری هستند و سایر استان‌ها هم کم‌وبیش روند صعودی دارند و در استان‌های آذربایجان شرقی و غربی، زنجان، فارس، سمنان و خراسان جنوبی روند صعودی آغاز شده است.به اذعان او، اگر این روند ادامه‌دار شود در هفته آینده یا ۱۰ روز  آینده که تازه اثرات سفرها را مشاهده می‌کنیم قطعا موج بسیار بلندی خواهیم داشت.رئیسی گفته در ایام نوروز، تردد جاده‌ای صد درصد افزایش پیدا کرده است. این افزایش نسبت به سال گذشته که ترددها بسیار کم و نزدیک به صفر بود، باعث می‌شود طی هفته‌های آینده شاهد خیز بسیار بلندی از ویروس کرونا در کشور باشیم. ایرج حریرچی، معاون وزیر بهداشت، نیز می‌گوید، ایران به‌طورقطع وارد موج چهارم کرونا شده است. حریرچی از شهروندان خصوصا افرادی که تاکنون مبتلا نشده و ایمنی کسب نکرده‌اند، خواسته مقررات بهداشتی همچون شستشوی دست‌ها و استفاده از ماسک و فاصله اجتماعی را رعایت کنند.
رئیس‌جمهور روز گذشته در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا مطرح کرده است، «امروز در بررسی‌ها دیدیم که متأسفانه در دو استان موج چهارم این پاندمی آغاز شده و برخی استان‌های دیگر هم اگر مراقبت نشود ممکن است وارد موج چهارم بشوند.» اذعان روحانی به شروع موج چهارم در حالی است که او روز هفتم فروردین گفته بود: «به نظر من پیک کرونا پایان یافته است. مقابله با این بیماری از ۱۴ ماه تا الان سهل‌تر و آسان‌تر شده است.» 
  پر شدن بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان امام خمینی(ره)
حسن روحانی گونه جدید این ویروس از جهش انگلیسی و برزیلی تا آفریقایی را خطرناک‌تر و بدتر توصیف می‌کند و با اشاره به دو استانی که موج چهارم در آن آغاز شده است، می‌گوید: «آمارها در این دو استان به‌صورت خطی و نه منحنی بالا می‌رود. خط مستقیم در نمودار معنایش این است که چقدر خطر زیاد است و آلودگی را چقدر سریع پخش می‌کند. امروز شاهد هستیم که در بعضی بیمارستان‌ها یک نفر مراجعه نمی‌کند بلکه کل خانواده با هم مبتلا می‌شوند.»

و اما بخوانید اظهارات خسرو صادق نیت- رئیس مجمع بیمارستانی امام خمینی (ره) تهران را که گفته، «بیماران بدحال کرونا در این بیمارستان افزایش یافته و اکنون همه تخت‌های «آی سی یو» و بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان امام خمینی(ره) پر شده است.» گویا ظرفیت یک بخش جدید «آی سی یو» که برای این بیماران تأسیس کرده‌اند تکمیل شده و درصدد هستند، بخش جدید دیگری را برای ایجاد تخت‌های «آی سی یو»  کرونا اختصاص دهند تا بتوانند پاسخگوی بیماران بدحال کرونا باشند. اوضاع به حدی وخیم است که هفت شهرستان استان تهران نارنجی، سه شهرستان قرمز و ۶ شهرستان در وضعیت زرد قرار گرفته‌اند. بستری‌ها در استان تهران از ۳۷۱۲ نفر عبور کرده و این آمار از رکوردشکنی بستری‌های کرونا در پایتخت نسبت به پنج ماه گذشته حکایت دارد. به گفته علیرضا زالی- فرمانده ستاد مدیریت و مقابله با کرونا استان تهران، ۴۳ درصد مراجعین بستری بیمارستان‌ها و ۷۰ درصد مرگ‌ومیرهای ما کماکان از افراد مسن بوده‌اند.
 وقتی طرح ترافیک تأثیری در کنترل کرونا ندارد!
او نگران فشردگی جمعیت در حمل‌ونقل عمومی پایتخت است، به این دلیل که یکی از کانون‌های اصلی انتقال به شمار می‌رود، «بسیاری این روزها بر لغو طرح ترافیک تاکید می کنند اما ناهید خدا کرمی، رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران در اظهارنظری حیرت آور بیان کرده است: «طرح ترافیک تأثیری در کنترل بیماری کرونا ندارد و حتی اجرای آن در پیشگیری از کرونا کمک می‌کند مطالعات نشان داده لغو یا اجرای طرح تأثیری در کرونا نداشته و حتی مترو هم در رتبه ۱۳ از نظر پرخطری در ابتلا به کرونا در همه دنیا قرار گرفته است.» بر این اساس زالی  به آنان که مجبور به رفت‌وآمد و حضور در مناطق پرتراکم‌اند توصیه می‌کند که دو ماسک بزنند و البته از ممنوعیت تجمع بالای ۱۵ نفر در شهر‌های قرمز و ۲۰ نفر در شهر‌های نارنجی هم می‌گوید که این محدودیت‌ها به مدت دو هفته خواهد بود و قابلیت تمدید دارد.  

استاندار تهران از افزایش ۵۲ درصدی فوتی‌ها و ۷۵/۵ درصدی بستری‌ها از ابتدای سال جدید تا روز گذشته خبر داده است. انوشیروان محسنی بندپی در پایان جلسه ستاد مدیریت و مقابله با بیماری کرونا استان تهران، با استناد به گزارش معاونت درمان این ستاد، بیان کرده است: از ابتدای سال تا پایان دیروز ۶۶/۶ درصد مراجعین سرپایی افزایش داشته است و ۷۵/۵ درصد بستری‌ها نیز افزایش داشته، از سوی دیگر ۵۲ درصد فوتی‌ها نیز افزایش پیدا کرده است.
روز گذشته سخنگوی وزارت بهداشت نیز با اشاره به تازه‌ترین آمار بیماران کرونایی، خبر داد که ۱۲۳ بیمار کووید ۱۹ جان خود را ازدست‌داده‌اند و مجموع جان‌باختگان این بیماری به ۶۲ هزار و ۹۹۹ نفر رسیده است. 
  فقط ۱۴ شهر آبی‌اند
افزایش آمار مبتلایان و سه‌رقمی شدن آن طی دو روز گذشته، اثبات می‌کند که با قسم و آیه نمی‌توان مانع برگزاری سفرها شد و البته در این میان، اظهارات متناقض مسئولان و زمینه‌ای که برای مسافرت مردم فراهم شده بود را کنار می‌گذاریم. به هر ترتیب، مجموعه این عوامل که به چرخیدن ویروس انگلیسی و افزایش شهرهای قرمز و نارنجی انجامیده، موجب شده است وزیر بهداشت در یادداشتی، گلایه‌های خود را مطرح کند. او در این متن از تصمیمات مسئولان درباره سفرهای نوروزی انتقاد کرده است: «نوشتیم… گفتیم… التماس کردیم… قسم دادیم که دو تا سه هفته صبوری کنید، مهلت بدهید، تا مثل سال قبل از فرصت تعطیلات سال نو استفاده کنیم و با تشدید بیماریابی در طرح شهید سلیمانی خانه به خانه شعله‌های کوچک را شناسایی و مهار کنیم تا به هم نپیچند و آتش دامن پهنه کشور ما را نگیرد. گفتیم: سفر و جمعیت سیال نمی‌گذارد طرح اجرا شود و بیماری نیز از نقاط گرفتار به مراکز پاک‌تر منتقل می‌شود … گفتیم: اقتصاد گردشگری اهمیت دارد ولی سرمایه اجتماعی نظام سلامت و هزینه‌های شیوع مجدد بیماری و اثراتش بر اقتصاد خرد و کلان کشور نیز بی‌اهمیت نیست … گروهی فکر کردند فرازوفرود منحنی‌ها شاید به شیوه فتوشاپ است! ….» قبل از آن‌هم، سخنگوی وزارت بهداشت با ارائه این آمار که در تعطیلات نوروز بیش از ۱۵ هزار نفر به ویروس کرونا مبتلا بوده و از بیماری خودآگاهی داشته‌ و به سفر رفته‌اند، انتقاد کرده که این هم دیگر حاصلی ندارد و بیش از همه نمایانگر این واقعیت تلخ است که نظارت و مدیریتی در کار نبوده است، گرچه سخنگوی ستاد ملی مبارزه با کرونا، گفته است کد ملی این ناقضان قرنطینه مشخص است و به مراجع قانونی اطلاع دادیم و به ازای هرروز ۲۰۰ هزارتومان جریمه می‌شوند و برخورد لازم صورت خواهد گرفت اما مصداق نوشدارو بعد از مرگ سهراب است و کمکی به وضعیت کنونی نمی‌کند. در حال حاضر، شهرهای قرمز به عدد ۴۷ و  شهرهای نارنجی به عدد ۱۲۶ و شهرهای زرد به رقم ۲۴۷ رسیده و فقط ۱۴ شهر آبی باقی‌مانده است و اتفاق بدتر آنکه به روایت سیما سادات لاری، سخنگوی وزارت بهداشت مطمئناً در صورت تداوم روند کاهشی در عمل به توصیه‌های بهداشتی باید منتظر افزایش شمار مبتلایان و قربانیان خیز چهارم بیماری کرونا در کشور باشیم و از طرفی، ویروس جهش‌یافته کرونای انگلیسی تقریبا در تمام کشور گردش پیدا کرده است. بر این اساس به‌مرور سویه غالب ویروس کرونا در کشور تبدیل به ویروس جهش‌یافته کرونا خواهد شد.علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مبارزه با کرونا تأکید می‌کند: «در الگوهایی که ازنظر اپیدمیولوژیک بررسی می‌کنیم الگویی که مشاهده می‌شود نشان دهنده افزایش بیماران مبتلابه ویروس جهش‌یافته انگلیسی است که در اکثر استان‌های کشور وضعیت این است و خیز جدید بیماری در حال اتفاق است.» او نگاهی هم به استان خوزستان دارد که به گفته خودش، چندین ماه گرفتار بیماری و خیز جدید بوده و هنوز هم هست؛ اما خوشبختانه در حال طی کردن روند نزولی است که به دلیل رعایت پروتکل‌ها توسط مردم است.
  سرعت گسترش واریانت جدید از خوزستان به سایر کشور به‌شدت کاهش یافت
در این رابطه با «حمید سوری» استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت وگو کردیم. او به «رسالت» می‌گوید: « درست است که واریانت انگلیسی عمدتا در خوزستان شکل گرفت و خوشه‌هایی از اپیدمی با واریانت جدید در این منطقه دیده شد ولی خوشبختانه با اقدامات بسیار خوبی که در سطح استان و مرکز انجام گرفت، سرعت گسترش واریانت جدید از خوزستان به سایر کشور به‌شدت کاهش یافت و عملا سیاست‌های خوزستان باعث شد مثل سیل بندی جلوی سیل واریانت جدید به کل کشور گرفته شود. اما این کاهش سرعت به معنای این نیست که بتوان تا ابد استان را ایزوله نگه داشت. یک سری از اقدامات مثل افزایش بیماریابی و کنترل ترددهای مرزی و بین استانی و یا درمان‌های سرپایی انجام‌گرفته و با تشدید بیماریابی فعال، بیماری را تا حد زیادی کنترل کردیم. بنابراین آنچه در کل کشور شکل گرفته بیشتر به خاطر سیاست‌های نادرستی بود که به دلیل سفرها و عادی انگاری و رنگ‌بندی‌های اشتباه صورت پذیرفت، ما وقتی رنگ بسیاری از شهرها را  آبی و زرد تعیین می‌کنیم، ناخودآگاه عادی انگاری شرایط را در ذهن جامعه تداعی می‌کنیم و دست مسئولین محلی را برای اقدامات لازم با هدف کنترل اپیدمی می‌بندیم. بنابراین رنگ‌بندی چون عمدتا در مورد میزان بستری است برای سیاست‌گذاری کفایت نمی‌کند و قطعا باید بازتعریف شود، چون با توجه به انتشار بیماری، ما چیزی به نام رنگ آبی در کشور نداریم و در هر نقطه‌ای احتمال خطر وجود دارد. منتها این خطر در شهرها و مناطق مختلف، حد و اندازه متفاوتی دارد، بر همین اساس مردم و مسئولین نباید تصور کنند که اگر در یک نقطه میزان بستری پایین آمد، مسئله حل است. این خطر تا هنگامی‌که اپیدمی را در کنار خود داریم به‌صورت بالقوه هست و نباید فکر کنیم با شیوه قبل از بیماری می‌توانیم به زندگی اجتماعی و فردی‌مان ادامه بدهیم.»«سوری» در ادامه تأکید می‌کند: «سیاست‌های غلط موجب وضعیت فعلی شده نه شکل‌گیری واریانت‌های جدید، البته واریانت هم بی‌تأثیر نبود ولی تأثیر اصلی به خاطر سیاست‌های غلطی بود که در آزاد گذاشتن سفرها و یا تعیین ضرب‌الاجل برای بازگشت سریع‌تر مردم به شهرهایشان اعمال کردیم، درحالی‌که وقتی نقطه‌ای قرمز می‌شود، اگر مسافران را به بازگشت به شهرهایشان ملزم کنیم، عملا داریم آلودگی را منتشر می‌کنیم چون هرکدام از این مسافرین ممکن است کانون‌هایی از آلودگی باشند. از طرفی در اپیدمی‌هایی که مثل کووید پیش‌رونده و طولانی است، تاریخ انقضای اپیدمی خیلی قابل پیش‌بینی نیست، طبیعتا جامعه و سیاست‌گذاران باید برنامه‌ریزی‌های خود را طوری شکل دهند که بتوانند اپیدمی را در درازمدت مدیریت کنند، برای این کار نیاز است که اولا هماهنگی لازم در بحث سیاست‌ها و راهبردها شکل بگیرد و چندصدایی در رابطه با مدیریت اپیدمی در جامعه وجود نداشته باشد. همچنین نیاز است از تجارب موفق و ناموفق درس بگیریم و قدم‌های بعدی‌مان را به دنبال ارزیابی عمیق و دقیق آنچه پشت سر گذاشتیم برداریم و از اصول علمی تبعیت کنیم و تصمیم‌گیری‌هایمان براساس مستندات علمی و تحلیل‌های کارشناسی باشد، وقتی غیرازاین مسئله عمل شود، قطعا جامعه به یک آشفتگی درروند اپیدمی مبتلا می‌شود و شاهد نوسانات و تغییرات هستیم. درست است که بخشی از این نوسانات به ماهیت بیماری برمی‌گردد، چون ویروس هم در تکاپو برای بقاست ولی تجربه کشورهای موفق در کنترل و مهار اپیدمی نشان می‌دهد که این سرنوشتی محتوم برای مردم و کشورها نیست و می‌شود با اتکا به سیاست‌های درست، اپیدمی را کنترل کرد.»

  وزارت بهداشت به‌تنهایی نمی‌تواند با کرونا مقابله کند/ لزوم تغییر آرایش دفاعی
به اذعان  استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، کشور ما در آذر، دی، بهمن و حتی اسفندماه تجربه موفقی از راهبرد و رویکرد به دست آورد و طرح شهید سلیمانی توانست بیش از ۸۰ درصد کاهش مرگ و بستری برای کشور به دنبال داشته باشد، این درحالی است که همه اجزای طرح به‌خوبی اجرا نشد و شاید حدود دوسوم مفاد این طرح عملیاتی شده باشد، این نشان می‌دهد که می‌توانیم اپیدمی را کنترل کنیم اما خواست و تعهد به انجام راهبردهای موفق و حمایت همه‌جانبه از آن راهبردها یک ضرورت است. اپیدمی‌ای که ما با آن مواجه هستیم، مشکل کل کشور است و فقط مشکل وزارت بهداشت نیست و تا هنگامی‌که همه سازمان‌ها، آرایش وزنی در مقابله با این دشمن بیولوژیک پیدا نکنند، قطعا این آشفتگی‌ها را خواهیم داشت. یعنی مزید بر آن مواردی که اشاره کردم، نیاز است ما در اپیدمی‌های پیش‌رونده که طول مدتش زیاد است و اکنون هم نمی‌دانیم تا چه زمانی با ما همراه است، همه سازمان‌ها، برنامه‌ریزی‌های درست و عمیقی داشته باشند تا هم بتوانیم زندگی نسبتا عادی‌ای ازنظر معیشتی و اجتماعی و آموزشی داشته باشیم و هم اینکه بتوانیم اپیدمی را با کمترین بار ممکن در جامعه مدیریت کنیم. به‌عنوان‌مثال اگر قرار است آموزش‌وپرورش ما روالی را پیش بگیرد که روند اجتماعی شدن دانش آموزان و سطح کیفیت آموزش و امثال این‌ها خوب کار کند، نباید منتظر بازگشایی‌ها باشد، این تاریخ هرگز مشخص نیست. منتها وقتی بیش از ۱۴ ماه از تاریخ اپیدمی می‌گذرد، این ۱۴ ماه فرصتی بوده برای آنکه ببینیم آیا می‌خواهیم همین شیوه را ادامه بدهیم و مکررا طرح‌های نیمه‌وقت و پاره‌وقت را اجرایی کرده و کشور را تعطیل کنیم؟ آیا بناست دولت همه حقوق و مزایای کارمندان را بدهد و آن‌ها به خاطر کرونا، فقط گاهی سر کار باشند و راندمان و بهره‌وری پایین بیاید؟ یا اینکه باید راهکارهای مناسبی را باتوجه به شرایط اپیدمی اتخاذ کنیم؟ در حال حاضر در حوزه کسب‌وکارها چه مراکز فروش رسمی و چه آن‌هایی که کنار خیابان بساط پهن می‌کنند، گرفتارند، بالاخره معیشت مردم مهم است و وزارتخانه‌های ذی‌ربط باید راهکارهای اساسی پیدا کنند تا هم با کرونا مبارزه کرد و هم مشاغل به فعالیت خود ادامه دهند. در این زمینه لازم است به کسب‌وکارهای دیجیتال بپردازیم و این اطمینان را در دستفروش‌های کنار خیابان ایجاد کنیم که معیشت شان تأمین است تا با پهن کردن بساط، جان خود  و مردم را به خطر نیندازد.  بنابراین یک اشکال اساسی که در این زمینه وجود دارد و باید هرچه زودتر رفع شود، شیوه آرایشی دفاعی ماست و این آرایش دفاعی از سوی سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که مردم کمترین خسارت را از اپیدمی متحمل شوند.»«سوری» تأکید می‌کند: «این تغییر آرایش فقط  از طریق وزارت بهداشت ممکن نیست، در زمان جنگ هم فقط ارتش به‌تنهایی نمی‌توانست جلوی دشمن را بگیرد و همه وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها درگیر این موضوع بودند، اکنون هم در حال جنگ هستیم اما رویارویی با کرونا خطرناک‌تر است، چون دشمن نظامی دیده می‌شود و سروصدا دارد و مبارزه با آن آسان‌تر است و بشر بارها و بارها در طول قرن‌ها این نوع نبرد را تجربه کرده ولی مبارزه با اپیدمی به‌عنوان دشمن بیولوژیک بسیار دشوار است و البته ما می‌دانیم راه‌حل برای کنترل و مهار اپیدمی چیست، منتها ضعفی که وجود دارد، این است که آن چارچوب و راهبردها و سیاست‌هایی که تدوین شده به‌عنوان سند مهم کشوری مورد تأیید و اجرای مقامات مسئول مربوطه قرار نمی‌گیرد. در وزارت بهداشت بیش از ۱۴ ماه است، کسانی که به‌ویژه در خط مقدم مبارزه با بیماری هستند، چه نیروهای بهداشتی و چه درمانی نتوانسته‌اند مرخصی بروند و این درحالی‌که است که سازمان‌های دیگر در طول این ماه‌ها، ۵۰ درصد نیروهایشان بر سر کار حاضر نبودند ولی تمام حقوق و مزایا را هم دریافت کردند. این‌گونه نیست که وزارت بهداشت فقط نیروی متخصص داشته باشد و بگوید فقط در شاکله وزارت بهداشت قابل تأمین است. در حال حاضر می‌توان در مشاغل دیگر با جابه جایی نیروی انسانی، هم عدالت ایجاد کرد و هم اینکه تنفسی به نیروهای بهداشتی و درمانی داد. به‌عنوان‌مثال ما برای طرح شهید سلیمانی نیاز به‌وسیله نقلیه داشتیم که وسیله نقلیه به آن اندازه که باید در اختیار وزارت بهداشت نیست. این درحالی‌که است که سازمان‌های مختلف تعداد قابل‌توجهی خودرو دولتی در اختیار دارند و بیشتر از استفاده‌های سازمانی، استفاده‌های فردی می‌شود. در چنین شرایطی این‌ها باید در جریان مبارزه با این دشمن نامرئی و بیولوژیک قرار بگیرند. آنچه ذکر کردم راه‌های مبارزه مؤثر با کروناست و همه باید از آن تبعیت کنند و در این راهکارها، اعمال سیاست‌ها و نحوه سیاست‌گذاری هم بسیار حائز اهمیت است.» 

|
به اشتراک بگذارید
تعداد دیدگاه : دیدگاه‌ها برای کرونا نقطه سرخط بسته هستند

مجوز ارسال دیدگاه داده نشده است!

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.