دکتر کاظم فروتن، در نشست خبری اولین رویداد “جایزه ملی جوانی جمعیت”، با تاکید بر اینکه حدود ۶ تا ۷ سال بیشتر فرصت نداریم تا به طور جدی به بحث جمعیت ورود کنیم چراکه بعد از آن پنجره جمعیتی بسته می‌شود، اظهار کرد: بحث جوانی جمعیت یکی از مسائل حساس و کلیدی نظام جمهوری اسلامی ایران است، الان ما در اوج میانسالی هستیم و گرچه هرچه اطرافیان را می‌بینید جوان هستند اما در سال ۱۴۲۰ و ۱۴۲۵ هرچه به دور و بر خود نگاه کنیم سالمند خواهیم دید و خبری از جوان نخواهد بود.

وی با بیان اینکه بحث جمعیت از جمله بحث‌های بسیار حساس است که کشورهای غربی برای کشورهای اسلامی و به خصوص ایران نسخه کاهش جمعیت را نوشته بودند، افزود: در کشور ما در سال ۶۸ برنامه ریزی انجام شد که تا سال ۹۰ نرخ باروری از ۶.۴ به ۴ برسد. در عرض سه تا پنج سال این نرخ باروری به ۴ کاهش یافت. با هجمه بسیار شدید، فرهنگ سازی و تبلیغاتی و محدودیت‌هایی که در این راستا انجام شد، کاری که صورت گرفت در دنیا بی سابقه بود.

فروتن ادامه داد: متاسفانه مسئولین مبتکر این طرح که بانیان تنظیم خانواده بودند حتی پس از رسیدن به نرخ باروری ۴ کماکان روند خود را ادامه دادند و الان با بحران نسل جوان داریم مواجه می‌شویم. در این راستا در سال ۹۳ رهبری سیاست‌های جمعیتی را ابلاغ کردند و سال ۱۴۰۰ مجلس یازدهم با حضور نمایندگان، قانون جوانی تصویب و ابلاغ شد.

رئیس ستاد ملی جوانی جمعیت با بیان اینکه یکی از موادی که در قانون جوانی جمعیت پیش بینی شده بود، ایجاد دبیرخانه ستاد ملی جمعیت بود، تصریح کرد: در طول یک سالی که می‌گذرد، ستاد ملی جمعیت سه جلسه با ریاست رئیس جمهوری تشکیل داده است و جلسه چهارم را درخواست ارسال دادیم تا اسفند امسال تشکیل شود. یکی از مصوبات ما در جلسات ستاد ملی، تشکیل قرارگاه های جمعیتی جوانی جمعیت در تمام دستگاه‌ها بود که در اکثر دستگاه‌ها این قرارگاه‌ها تشکیل شده است.

افرادی که شرایط اقتصادی بهتری دارند تعداد فرزند کمتری دارند

فروتن با بیان اینکه سیستان و بلوچستان استان محروم ما است اما علیرغم محرومیت فرزندآوری این استان خوب است، توضیح داد: در تمام استان ها به جز سیستان و بلوچستان نرخ ازدواج ما در ۱۰ ماه گذشته و به نسبت سال قبل خود، کاهش داشته است. افرادی که شرایط اقتصادی بهتری دارند تعداد فرزند کمتری دارند. بنابراین تنها یکی از عوامل ما در حوزه ازدواج و فرزنداوری اشتغال و مسائل رفاهی است. در دوران تنظیم خانواده که در کشور فاجعه ایجاد شد، فرزندآوری محدود شد و حتی فرزندآوری و فرزندپروری ضد ارزش جلوه داده شد.

وی افزود: همین فرهنگ کماکان ادامه دارد و مردم اشتغال را نسبت به فرزندآوری در اولویت اول قرار می‌دهند. فرزند را به عنوان یک مزاحم درست کرده‌اند. حاملگی را به عنوان یک ضد ارزش که گویی زیبایی بدن را با مشکل مواجه می‌کند، جلوه دادند و حتی حاملگی را به عنوان بیماری حساب کردند. این در حالی است که همسران و مادران ما دوران بارداری شیرینی داشتند تا به تولد فرزند ختم می‌شد. بارداری را به عنوان بیماری جلوه دادند که مرتب زن باید آزمایش بدهد و سونوگرافی شود و چقدر خطاهای پزشکی در این زمینه داریم.

رئیس ستاد ملی جمعیت تاکید کرد که در موضوع فرزندآوری باید بر روی چند عامل کار کنیم که از جمله آن بحث فرهنگ سازی است که خود به دو بعد فرهنگ عمومی و نظام بهداشتی معطوف می‌شود.

سالانه حدود ۳۰۰ هزار سقط غیر قانونی داریم

فروتن با بیان اینکه در سال حدود ۳۰۰ هزار سقط غیر قانونی داریم، عنوان کرد: این امر به این دلیل است که گویی جنین بی ارزش شده است. بر روی بحث سقط باید جدی کار شود. همچنین بر روی بحث مسکن و ماده ۴ قانون جوانی جمعیت از نظر ما خیلی ضعیف کار شده است.

وی در عین حال توضیح داد: بررسی‌ها نشان داده است که قوانین، تسهیلات و امور رفاهی حرف دوم را در بحث فرزندآوری می‌زند و کشورهای توسعه یافته به همین امر رسیده‌اند. نزدیک ۶ و ۷ سال بیشتر فرصت نداریم تا به جمعیت به طور جدی ورود کنیم. وقتی در بحبوحه سالمندی قرار گیریم دیگر فرصت جبران نداریم. قطعا برخی مسائل اقتصادی و مربوط به اشتغال و امثالهم نیز در فرزنداوری تاثیر دارد. قبول داریم این مسائل قطعا نقش دارد.

به گفته رئیس ستاد ملی جمعیت، مطابق با ماده ۱۹ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، ستاد ملی جمعیت مکلف است از افرادی که در حوزه‌های خانواده، رسانه، نخبگان، مدیران، موسسات اجرائی و شرکت‌های خصوصی و سازمان‌های مردم نهاد در دو بخش فرزندآوری و ازدواج در جهت جامعه مخاطب خود تلاش کردند و توانستند دستاوردهای خوبی داشته باشند، در رویداد جایزه ملی جوانی جمعیت قدردانی کند.

وی بیان کرد: در جلسه آذرماه ستاد ملی جمعیت نیز شاخص‌های مربوط به برگزاری این رویداد و شاخص‌های مربوط به منتخبین تصویب و به دستگاه‌ها ابلاغ شد. بر اساس این شاخص‌ها افراد یا مجموعه‌هایی که در ۷ زمینه یاد شده حرکت ویژه‌ای داشته‌اند برگزیده می‌شوند، برترینها به مرکز معرفی و از آن بین از افراد شاخص و برتر در روز ملی جمعیت در اردیبهشت ۱۴۰۲ قدردانی می‌شود.

به گزارش ایسنا، در بخش دیگر این مراسم حجت الاسلام علی گودرزی، دبیر رویداد جایزه ملی جوانی جمعیت درباره تارخچه اهدای جایزه ملی جوانی جمعیت اظهار کرد: سال ۹۱ بعد از هشدارهایی که رهبری در حوزه جمعیت داشتند برخی فعالین مردمی با همکاری شورای زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی‌ به صورت خودجوش جایزه ای را در این حوزه تعیین کردند. درواقع سالانه بدون حمایت هیچ دستگاه دولتی این جایزه توسط نهادهای مردمی به صورت خودجوش به برخی موسسات و فعالیت حوزه جمعیت که عمدتا موسسات مردمی بودند اهدا می‌شد. این امر تا قبل از تصویب قانون جوانی جمعیت مستمر انجام و سالانه یک تا ۵ نفر به عنوان برگزیده معرفی می‌شدند.

وی ادامه داد: پس از تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، همین افرادی که در طول این سالها این جایزه را اهدا می‌کردند، به طراحان قانون پیشنهاد اهدا این جایزه را دادند. هفت دسته خانواده، رسانه، سازمان­های مردم نهاد، دستگاه‌های اجرائی، شرکتها و مؤسسات خصوصی، مدیران، نخبگان طراحی و به عنوان قانون تصویب و ابلاغ شد.

 مطابق با ماده ۱۹ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، ستاد ملی جمعیت مکلف است با همکاری ستاد اجرائی فرمان امام خمینی (ره) به منظور اهدای سالانه «جایزه ملی جوانی جمعیت» نسبت به تدوین شاخص­های ارزیابی و سنجش به تفکیک بخش­های خانواده، رسانه، سازمان­های مردم نهاد، دستگاههای اجرائی، شرکتها و مؤسسات خصوصی، مدیران، نخبگان اقدام کند و بر اساس گزارش ارائه شده از نهادهای ذی­ربط مبنی بر اثر بخشی بر رشد ازدواج و فرزندآوری در جامعه مخاطب نسبت به اعطای جایزه ملی جوانی جمعیت اقدام کند.

تحقق سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه خانواده و جمعیت، فرهنگسازی در راستای افزایش جمعیت، حمایت از ارزش‌های نهادینه خانواده، تشویق به فرزندآوری و آگاهی بخشی به جامعه در خصوص قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت از جمله مهم ترین اهداف برگزاری این رویداد است‌.