دکتر سید منتظر شبَّر، درباره وضعیت اهدای خون در استان تهران، گفت: هر ساله با شروع سرد شدن هوا و کوتاه شدن ساعات روز و به دلایل مختلفی از جمله بروز بیماری‌های فصلی از جمله سرماخوردگی،‌ آنفلوآنزا و… شاهد کاهش مراجعه برای اهدای خون هستیم.

وی افزود: در واقع افراد یا برای اهدای خون در شرایط سرماخوردگی مراجعه نمی‌کنند و یا اگر هم مراجعه کنند، ما از آنها می‌خواهیم یک هفته پس از بهبودی و برطرف شدن علائمی مانند عطسه، سرفه، آبریزش بینی و … برای اهدای خون نزد ما بیایند.

بیماری‌های فصلی عامل کاهش اهدای خون

او با تاکید بر اینکه روند کاهش مراجعه برای اهدای خون با آغاز فصل سرد همه ساله اتفاق می‌افتد، تصریح کرد: اما احساس ما این است که امسال این روند کاهشی زودتر از همیشه آغاز شده است و فکر می‌کنیم این موضوع هم به شروع زودتر بروز بیماری‌های فصلی مرتبط است که حتی یک ماه زودتر از همیشه آغاز شده است. به طور کلی می‌توان گفت که روند اهدای خون نسبت به بهار و تابستان کاهش یافته است.

وی افزود: در بهار و تابستان روزانه به صورت میانگین حدود ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ واحد اهدای خون داشتیم که این عدد اکنون به ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ واحد در روز رسیده است.

او با بیان اینکه استان تهران به عنوان محلی برای ارجاع بیماران از سراسر کشور شناخته می‌شود، ادامه داد: قطب علمی و پزشکی کشور در تهران است و به همین دلیل خیلی از مردم برای انجام اعمال جراحی به تهران می‌آیند و به همین دلیل ما از لحاظ میانگین، دو برابر جمعیت خودمان در روز مصرف خون داریم و همین عامل سبب می‌شود که لازم باشد مردم ساکن در تهران بیش از سایر استان‌ها برای اهدای خون اقدام کنند.

استفاده از ذخایر خونی برای تامین نیاز روزانه

وی با اشاره به اینکه میزان مصرف خون در استان تهران روزانه حدود ۱۵۰۰ واحد است، تصریح کرد: اما تنها ۱۲۰۰ واحد خون اهدا می‌شود و این یعنی روزانه ۳۰۰ واحد از ذخایر خونی خود برمی‌داریم.

شبَّر درخصوص وضعیت ذخایر خونی کشور، بیان کرد: از آنجایی که طول عمر گلبول‌های قرمز خون یک ماه است، هنوز ذخایرمان در حد قابل قبولی است؛ گرچه رو به کاهش است ولی اگر در آینده هم این میانگین از اهدا را داشته باشیم ممکن است ذخایر ما را با مشکل مواجه کند.

وی با اشاره به اینکه پلاکت خون معمولا مورد نیاز بیماران مبتلا به سرطان است، اظهار کرد: پلاکت طول عمر سه روزه دارد و برای بیماران پیوندی و مبتلایان به سرطان‌ِخون حیاتی است و طول عمر این عزیزان هم وابسته به دریافت پلاکت است؛ برای همین از مردم خواهش می‌کنیم برای اهدای خون مراجعه کنند تا بتوانیم پلاکت را از خون آنها فرآوری کنیم تا در اختیار بیمارانی که دچار افت شدید پلاکت خون می‌شوند قرار دهیم تا جان‌شان حفظ شود. 

درخواست اهدا از گروه‌های خونی منفی

مدیرکل انتقال خون استان تهران، تاکید کرد: با توجه به اینکه نیاز جامعه هدف به خون از تمام گروه‌های خونی است، طبیعتا ما از اینکه افراد با هر گروه خونی اقدام به این کار مهم کنند، استقبال می‌کنیم اما همیشه خواهش ما این است که افراد دارای گروه خونی منفی و بخصوص گروه خونی O منفی هستند، بیشتر اقدام به این کار نجات‌بخش کنند؛ چون می‌توانند به سایر گروه‌های خونی هم خون اهدا کنند.

خون ایرانیان به خارج از کشور ارسال نمی‌شود

او در پاسخ به ابهاماتی که درباره ارسال خون ایرانیان به خارج از کشور مطرح می‌شود نیز توضیح داد: بر اساس پروتکل‌های موجود، امکان ارسال خون به خارج از کشور وجود ندارد.

به گفته وی، مراکز عادی اهدای خون در استان تهران از ساعت ۸ صبح تا پایان ساعات اداری فعال هستند، اما ۴ مرکز جامع ( شامل خیابان وصال، اتوبان ستاری، تهرانپارس و شهرری) از ۸ صبح تا ۸ شب فعال هستند.

اهدای خون؛ فرایندی کاملا ایمن

او با تاکید بر اینکه اهدای خون فرایند خطرناکی نیست، توضیح داد: اهدای خون یک عمل کاملا ایمن است. تمام داوطلبین اهدای خون پیش از اهدا، مورد معاینه و مصاحبه پزشکی قرار می‌گیرند تا این اطمینان حاصل شود که اهدای خون برای داوطلب و خون اهدا شده برای گیرنده آن هیچگونه مشکلی ایجاد نمی‌کند. طی فرآیند اهدای خون نیز حجم معینی از خون دریافت می‌شود و دستگاه گردش خون به راحتی می‌تواند خود را با از دست دادن این حجم از خون، بدون آن که مشکلی برای بدن اهداکننده ایجاد شود، تطبیق دهد. البته درصد اندکی از اهداکنندگان خون ممکن است دچار واکنش‌های خفیف ناشی از اهدای خون مانند سرگیجه، سبکی سر، درد و کبودی ناحیه ورود سوزن به بازو شوند که به آسانی قابل پیشگیری و درمان است.

به گفته وی، حداکثر تعداد مجاز اهدای خون در سال، بسته به نظر پزشک اهدای خون و تمایل اهداکننده، برای مردان چهار بار در سال و برای زنان سه بار در سال است.

مدیرکل انتقال خون استان تهران، گفت: در حال حاضر در همه مراکز اهدای خون کشور از کیسه‌های خون با گنجایش ۴۵۰ سی‌سی استفاده می‌شود. اما با احتساب خون مورد نیاز برای انجام آزمایشات غربالگری ممکن است تا نزدیک به ۵۰۰ سی سی خون از اهداکننده دریافت شود.