|احمدرضا هدايتي|
اين روزها دوباره تنور مباحث انتخاباتي روشن شده و هر روز در حالي بر گرماي آن افزوده مي‌شود که تجارب قبلي در ميزان گرمابخشي آن نقش چنداني ندارد و گويا قرار است، بارديگر تاريخ نه‌چندان خوشايند، انتخاب نادرست نمايندگان مردم و نقل گلايه‌مندي‌هاي پس از آن تکرار شود.
حتما شما هم در سنوات قبل بارها اين جملات و امثال آن را شنيده‌ايد، اين کانديدا آدم بسيار خوبي است، اما کسي او را نمي‌شناسد و رأي نمي‌آورد، پس من هم به او رأي نمي‌دهم، اين کانديدا خوب است، اما من نون و نمک شخص ديگري را خورده‌ام و لذا او اکنون حق به گردن ما دارد، اين کانديدا خوب است، اما فلاني فاميل است و بايد هوايش را داشته باشيم، اين کانديدا خوب است، اما آن ديگري سيد است يا مثلا قهرمان ورزشي و بازيگر مشهور سينما و يا حتي خوش‌تيپ و جوان پسند است.
اين کانديدا خوب است، اما فلان کانديدا وعده داده که کارهاي زيادي را انجام خواهد داد، جوانانمان را سر کار خواهد گذاشت و شهر و روستايمان را آباد خواهد کرد، او چنان دست و دلباز است که هرروز صدها نفر را اطعام مي‌کند، هديه مي‌دهد و برايمان برنامه‌هاي متنوع اجرا مي‌کند و از آنجا که به‌قول معروف «سيلي نقد بِه از حلواي نسيه است» پس ما به او رأي مي‌دهيم.اين کانديدا خوب است، اما تمام عمرش درگير کار اجرايي بوده و حرف چنداني براي گفتن در مجلس ندارد و يا بالعکس بيشتر عمرش کارهاي علمي و راهبردي انجام داده و سابقه کار اجرايي چنداني ندارد و لذا نمي‌تواند در مجلس موفق باشد، فلان کانديدا هم که چند دهه قبل نيروي هم‌سطح يا زيردست من بوده و شايسته نمايندگي نيست و در نهايت اين‌که طرف (کانديدا) خرج نمي‌کند و انتظار دارد به او رأي بدهند و به مجلس راه پيدا کند.
اما متأسفانه طي اين سال‌ها کمتر سؤال مي‌کنند، مگر حقوق يک نماينده مجلس چقدر است که برخي از کانديداها، حاضر مي‌شوند، اين همه (گاهي چندين برابر مجموع حقوق چهارساله دريافتي از مجلس) هزينه ‌کنند، يا به عبارت بهتر، آنها چه هدفي را دنبال مي‌کنند که حاضرند براي رفتن به مجلس يا حتي شوراهاي اسلامي شهر و روستا و امثال آن، به هر اقدام قانوني و مشروع و بعضا غيرقانوني و نامشروعي دست بزنند و ميلياردها تومان هزينه کنند؟ يا اصلا نمي‌پرسيم اين پول‌هايي که هزينه مي‌کنند را از کجا مي‌آورند؟
مهمتر اين‌که؛ کمتر کسي از ميزان تَدَيُن و سلامت نفس، سلامت رفتاري، وجدان کاري، سابقه فعاليت‌هاي علمي و فرهنگي، فعاليت‌هاي اجتماعي، عملکرد قبلي و برنامه‌هاي آتي يا شاخصه‌هاي فردي ديگري مانند؛ ولايت‌مداري، خودباوري، صداقت، خلوص نيت و ساير خصوصيات روحي و رفتاري کانديداهاي محترم مي‌پرسند.
اصولا مگر وظيفه اصلي نماينده مجلس کمک به قانونگذاري اصولي و نظارت بر حسن اجراي قوانين مصوب نيست؟ پس چگونه بسياري از آنها وعده‌هايي مي‌دهند که در حوزه اختيارتشان نيست و عمدتا هرگز عملي هم نمي‌شود؟
مگر نه اين‌که اگر هر مقدار قوانين و مقررات با عيب و نقص کمتري تدوين و تصويب و با دقت بيشتري عملي شوند، کارها در همه بخش‌ها و موضوعات به شکل مطلوبتري انجام خواهد شد؟ و مگر نه اين‌که اگر هر کس در هر موقعيتي که قرار دارد، کار خودش را به‌درستي انجام دهد، ديگر مشکل چنداني براي پيگيري باقي‌ نخواهد ماند، پس به چه علت برخي از کانديداها به وظايف ذاتي خودشان نمي‌پردازند.
آيا رأي دهندگان عزيز فراموش کرده‌اند که با انتخابشان در واقع سرنوشت آينده خود، فرزندان و کشورشان را، (نه چهار سالي که نماينده آنها در قانون‌گذاري‌ها مشارکت مي‌کند، بلکه به واسطه پيامدهاي يک قانونگذاري نامناسب و بد، تا ده‌ها سال بعد) تعيين مي‌کنند؟
آيا وقتي فريب ظاهر، اقدامات عوام‌پسندانه يا وعده‌هاي توخالي برخي از کانديداها را مي‌خوريم، واقعا حق داريم و مجاز هستيم از ناهنجاري‌هايي که بعدا بروز پيدا مي‌کند، گلايه‌مند باشيم و شکايت کنيم؟اگرچه خوردن شام و ناهار و بهره‌بردن از هداياي کساني که معلوم نيست هزينه‌هاي تبليغاتي خودشان را از کجا آورده و يا با چه هدفي در فعاليت‌هاي تبليغاتي خودشان حاتم‌بخشي مي‌کنند، شبهه‌ناک است و شايد خوردن و استفاده کردن از آن جايز نباشد، اما حداقل بايد بدانيم که اين نان و نمکِ شبهه‌ناک، دِين و مسئوليتي را بر گردن ما نمي‌گذارد و ما شرعا و اخلاقا وظيفه‌اي براي رأي دادن به اين‌گونه افراد نداريم.به عبارت ديگر نه‌تنها در اين‌گونه موارد وظيفه‌اي بر عهده ما نيست، بلکه حق نداريم در برابر وعده‌هاي توخالي و يا خداي ناخواسته در قبال دريافت يک هديه ناچيز و يا خوردن يک يا چند وعده شام و ناهار، وجدان و عزت نفسمان را زير پا بگذاريم و آينده خود و فرزندانمان و يا جامعه و مملکتمان را با دادن رأي به افراد فاقد شرايط، ويران و يا دچار آسيب نماييم.