به نقل از مرجع رسمی قیمت آهن آلات ، آهن یکتا ورق سیاه به عنوان یکی از محصولات فلزی، پرکاربردترین ورق در صنایع مختلف از جمله صنعت ساختمان‌ محسوب می‌شود. قیمت این نوع ورق آهن در بازار نسبت به ورق‌های دیگر رقابتی‌ تر و کاربردهای آن در زندگی روزانه افراد در هم آمیخته شده است. از این ورق علاوه بر صنایع ساختمان، در صنایع نظامی، صنعت خودروسازی، صنعت کشاورزی و غیره نیز استفاده زیادی می‌شود‌. ورق‌های سیاه از لحاظ ضخامت، ابعاد و نوع فولاد دارای دامنه گسترده‌ای هستند. در این مقاله قصد داریم درباره کاربردهای ورق سیاه در صنعت ساختمان و صنایع دیگر، عوامل تاثیرگذار روی قیمت ورق سیاه و همچنین ضخامت ورق سیاه صحبت کنیم و سپس به معرفی برترین تولیدکنندگان این محصول در ایران که شامل ورق سیاه فولاد مبارکه یا ورق سیاه اصفهان، ورق سیاه کاویان و ورق سیاه اکسین خوزستان هستند، بپردازیم.

ورق سیاه چیست؟‌

ورق سیاه یکی از متدوال‌ ترین محصولات فولادی در کارخانه‌های بزرگ فولاد است که برخلاف ورق‌ گالوانیزه ، روغنی و رنگی که حاصل نورد سرد هستند با فرآیند hot rolling یا نورد گرم تولید می‌شود. این ورق در دمای بالای ۹۳۰ درجه در عملیات نورد تحت فشار قرار می‌گیرد تا فرم‌پذیری آن بهینه شود. دلیل نام‌گذاری ورق‌ های سیاه به این نام مات بودن آن‌ها در اثر اکسیداسیون و زنگ‌ زدگی است. ورق‌های سیاه برخلاف ورق‌های روغنی و گالوانیزه براق نیستند. ضخامت ورق سیاه نسبت به ورق‌های دیگر بیشتر است و بین یک میلی‌متر تا ده سانتی‌متر متغیر هستند. این محصول به عنوان یکی از متریال‌های اولیه در تولید قطعات ساختمانی مانند تیرآهن‌ ها، انواع پروفیل، گاردیل، تسمه‌ها، قطعات صنعتی، تجهیزات ترافیکی، کشتی سازی، ساخت تانک ذخیره و غیره به کار می‌رود.

ورق‌های سیاه از نظر ظاهری در دو گروه رول شده و فابریک (شیت) و از لحاظ ترکیب فولادی و کاربرد در دو گروه صنعتی و معمولی تولید می‌شوند. ورق رول شده با نام‌های کویل یا کلاف هم شناخته می‌شود. عرض ورق با توجه به ضخامت آن که بین ۱.۵ الی ۱۵ میلی‌متر و طول آن نامحدود است. ضخامت ورق سیاه فابریک یا شیت هم بالای ۱۵ میلی است و می‌توان آن را در ابعاد متنوع استفاده کرد. به طور کلی ورق سیاه ۲ میل در بین تمام ضخامت‌های این ورق کاربرد بیشتری دارد‌. در اکثر شرکت‌های تولیدکننده محصولات فولادی، ورق سیاه ۲ میل تولید می‌شود‌. برای ورق‌های سیاه صنعتی و معمولی دو گرید ST52 و ST37 معروف هستند. معنی ST یعنی استحکام و عدد کنار آن میزان سختی و تنش نهایی ورق را بر اساس کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع نشان می‌دهد. ورق استاندارد ST52 به عنوان ورق صنعتی سیاه دارای درصد کربن بیشتری است و در صنایع سنگین کاربرد دارد. ورق استاندارد ST37 به عنوان ورق معمولی کربن کمتری دارد و در صنایع سبک مانند صنعت ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

فرآیند تولید ورق سیاه با روش نورد گرم دارای چند مرحله است؟

در اولین مرحله سنگ آهن با ناخالصی‌های موجود در آن پخته شده و به گندله یا pellet تبدیل می‌شود. گندله در واکنش با کربن و از دست دادن اکسیژن به آهن خالصی تبدیل می‌شود که حالت اسفنجی دارد. پس از تولید گندله نوبت به مرحله تولید مواد مذاب می‌رسد. برای تولید مواد مذاب، آهن اسقنجی داخل کوره قوس الکتریکی گذاشته می‌شود تا به فولاد مذاب تبدیل شود‌. فولاد مذاب را بعد از اینکه در داخل قالب‌های مستطیل ریختند و به شکل شمش‌هایی با ضخامت بیست سانتی‌متر درآوردند، پردازش می‌کنند‌ تا با قرار گرفتن زیر فشار به ورق مسطح تبدیل شود.

شمش‌ها باید در محیطی عاری از آلودگی تولید شوند تا محصول پایانی که ورق سیاه است از کیفیت بالایی برخوردار باشد. شمش‌ها را بعد از اینکه سرد شد، در مرحله‌ای به نام پوسته‌زدایی به خوبی تمیز می‌کنند. در مرحله پوسته‌زدایی یک مخلوط شیمیایی به کار می‌برند تا تمیز کردن شمش‌ها به بهترین نحو انجام شود. بعد از تمیز شدن شمش‌ها نوبت به مرحله بسیار مهم نورد گرم می‌رسد‌. در این مرحله شمش‌ها را در داخل کوره‌ای با حرارت  ۱۲۰۰ درجه سانتی‌گراد قرار می‌دهند تا شکل‌پذیری آن آغاز شود‌. برای ادامه روند تولید ورق‌های سیاه، از دو غلتک استفاده می‌شود تا شمش‌ها با حرکت غلتک‌ها به ضخامت مورد نظر برسند. پس از اینکه ضخامت ورق سیاه به نتیجه دلخواه رسید، آن را به صورت کلاف یا به صورت صفحاتی با ابعاد از پیش تعیین شده و با کمک دستگا‌های مخصوص برش می‌دهند.

ورق‌های سیاه چه مزایایی دارند؟

با توجه به اینکه فرایند تولید ورق‌های سیاه کوتاه است، هزینه کمتری نیاز دارند و از لحاظ اقتصادی بسیار به‌صرفه هستند. چکش‌خواری این نوع ورق بالاست و به دلیل این مزیت برای استفاده در صنایع خودروسازی و کشتی سازی مناسب است‌. این ورق نسبت به ورق‌های دیگر به راحتی و با سرعت بیشتری آماده می‌شود‌. قیمت ورق سیاه نسبت به ورق‌های دیگر پایین‌تر است‌. مقاومت کششی بالا، ارتجاع پذیری، قابلیت ماشین کاری و استحکام و طول عمر بالا از مزایای دیگر ورق‌های سیاه به شمار می‌رود‌. این مزایا و ویژگی‌های منحصر به فرد سبب شده است که ورق‌های سیاه کاربرد گسترده‌ای در صنایع مختلف داشته باشند‌.

ورق‌های سیاه چه کاربردی در صنعت دارند؟‌

ازجمله کاربردهای ورق‌های سیاه در صنعت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مناسب برای ساخت سیلندرهای گاز به دلیل داشتن مقاومت و سختی بسیار
• استفاده در صنعت کشتی‌سازی برای ساخت بدنه کشتی، مخزن کشتی به دلیل تحمل وزن‌ سنگین و عدم خوردگی در آب دریا و ساخت تجهیزات دریایی دیگر مانند سکوهای نفتی، باربرها و غیره.
• استفاده در ساخت لوله‌های نفتی مقاوم و مستحکم
• استفاده در صنعت سدسازی به دلیل مقاومت بسیار بالا در برابر رطوبت
• استفاده در صنعت ساختمان برای ساخت پروفیل‌های باز یا بسته مانند تیر ورق، سپری، نبشی، ناودانی و غیره و تضمین مقاومت ساخت و سازهایی مانند فرودگاه‌ها، ورزشگاه‌ها، ایستگاه‌های راه‌آهن و وسایل نقلیه، انبارها، ساختمان‌های مسکونی و تجاری و غیره.
• مناسب برای صنایع جوشکاری
• استفاده در ساخت تجهیزات ترافیکی و گارد ریل
• ساخت مخازن تحت فشار و سیستم‌هایی مانند مخزن گاز و دیگ بخار
• استفاده در صنایع نظامی برای ساخت تجهیزات نظامی مقاوم مانند هلی‌کوپتر، تانک، کامیون، هواپیما و غیره.
• استفاده در صنعت خودروسازی برای ساخت چهار چوب، شاسی و قطعات ریز.
• مناسب برای ساخت ابزار قلاب اسب‌ها در صنعت سوارکاری
• استفاده در صنعت کشاورزی برای تولید سیستم آبیاری، تولید سیلو، تولید وسایلی مانند بیل، بیلچه، چنگگ و غیره.

معرفی برترین شرکت‌های تولیدکننده ورق سیاه در ایران

• ورق سیاه فولاد مبارکه

یکی از تولیدکنندگان برتر ورق سیاه در ایران شرکت فولاد مبارکه است. مجتمع شرکت فولاد مبارکه به عنوان یک واحد صنعتی بسیار بزرگ در ۷۵ کیلومتری شهر اصفهان قرار دارد. این شرکت علاوه بر تولید شمش فولادی در زمینه تبدیل شمش به ورق سیاه فولاد مبارکه نیز از شهرت بالایی برخوردار است. ظرفیت تولید شرکت فولاد مبارکه در تولید انواع مختلف ورق آهن، ورق سیاه، ورق گالوانیزه، ورق روغنی و غیره سالیانه ۱۱.۳ میلیون تن است. ورق سیاه ۲ میل و ۲.۵ میل دارای عرض یک متر و ۱.۲۵ متر هستند. ورق‌های سیاه سه و چهار میلی‌متری دارای عرض ۱.۲۵ و ۱.۵ متر و ورق‌های سیاه بین ۶ تا ۱۵ میلی‌متر دارای عرض ۱.۵ متر هستند. ورق سیاه اصفهان با ضخامت ۸ میلی‌متر در عرض ۱.۲۵ نیز به صورت سفارشی تولید می‌شود‌.

• ورق سیاه کاویان

شرکت کاویان ابتدا در سال ۱۳۷۲ راه‌اندازی شد و ادغام آن با شرکت فولاد اهواز در سال ۱۳۷۴ اتفاق افتاد. شرکت کاویان در ۹ کیلومتری اهواز خرمشهر واقع شده است‌. از کاربردهای ورق سیاه کاویان می‌توان به ساخت مخزن، واگن، پل، بدنه کشتی، چرخ دنده، کوپلینگ، زنجیر و قطعات دیگر اشاره کرد. ورق سیاه کاویان معمولا با ضخامت‌های ۸ تا ۴۰ میلی‌متر و در عرض ۱.۵ و ۱.۲۵ متر به بازار عرضه می‌شود‌‌.

• ورق سیاه اکسین

ورق سیاه اکسین توسط شرکت اکسین خوزستان که در ۱۰ کیلومتری جاده بندر امام اهواز واقع شده است، تولید می‌شود. ورق سیاه اکسین را با بهترین و پیشرفته‌ترین تجهیزات و با کیفیت بسیار بالا می‌سازند. شرکت اکسین خوزستان سالانه یک میلیون تن ورق سیاه با ضخامت ۴۰ میلی‌متر و عرض ۲ متر به بازار عرضه می‌کند‌. شرکت اکسین توانایی تولید ورق‌هایی با عرض ۴.۵ متر را نیز دارد.

قیمت ورق سیاه به چه عواملی بستگی دارد؟

در بازار فولاد و آهن قیمت‌گذاری ورق‌های سیاه بر اساس وزن، ضخامت، عرض و طول آن‌ها انجام می‌شود. طول این نوع ورق با واحد متر اندازه‌گیری می‌شود و معمولا ۶ الی ۱۲ متر است. البته ورق‌های رول شده طول نامحدودی دارند. عرض ورق‌ها نیز معمولا بین یک تا دو متر است. ضخامت ورق‌های سیاه به عنوان عامل تاثیرگذار روی قیمت این محصول بین ۱.۵ تا ۱۰۰ میلی‌‌متر هستند. قیمت نهایی با توجه به وزن ورق محاسبه می‌شود. عوامل دیگری مانند شاخص روز بازار آهن، نرخ ارز و نوسانات قیمت دلار، میزان عرضه و تقاضای این محصول، تورم داخلی و جهانی و قیمت مواد اولیه نیز در قیمت ورق‌های سیاه موجود در بازار تاثیرگذار هستند.

آگاهی از قیمت ورق سیاه از طریق سایت آهن یکتا

برای آگاهی از قیمت روز انواع ورق‌ های سیاه و محصولات فولادی دیگر می‌توانید به سایت آهن یکتا با آدرس اینترنتی https://ahanyekta.com/ مراجعه کنید. آهن یکتا به عنوان کامل‌ ترین و بهترین مرجع رسمی و آنلاین ارائه دهنده قیمت آهن‌ صنعتی و ساختمانی ایران شناخته می‌شود و با یک تیم بسیار پرقدرت و مجرب محصولاتی با بهترین کیفیت و مناسب‌ ترین قیمت به مشتریان معرفی می‌کند‌. مجموعه آهن یکتا با بسیاری از مجموعه‌ها و شرکت‌ های بزرگ تولیدکننده ورق‌های سیاه مانند شرکت فولاد مبارکه، شرکت کاویان و شرکت اکسین خوزستان همکاری می‌کند‌. محصولات ارائه شده در این سایت از تنوع بسیار بالایی برخوردار هستند.