یکی از مشکلات شایع در سیستم قلبی و عروقی، بیماری آریتمی قلب بوده که با نا‌منظمی ضربان همراه است. این بیماری می‌تواند عوارض جدی برای بیماران ایجاد کند که دلایل مختلفی برای بروز آن وجود دارد.

شناخت عوامل مختلف می‌تواند به جلوگیری از ابتلا به آریتمی برای فرد کمک‌کننده باشد. در این مقاله قصد داریم به بررسی عوامل مهمی که باعث بروز این بیماری می‌شوند، بپردازیم. برای کسب اطلاعات بیشتر تا آخر مقاله ما را همراهی کنید.

آریتمی قلب چیست؟

آریتمی قلب یک عارضه است که باعث نامنظم شدن ضربان قلب می‌شود. این نا‌منظمی می‌تواند به کند یا تند شدن ضربان قلب منجر شود.

اگر ضربان قلب کمتر از ۶۰ بار در دقیقه باشد، به آن برادی‌کاردی می‌گویند و اگر بیشتر از ۱۰۰ بار در دقیقه باشد، فرد به تاکی‌کاردی مبتلا است. این ۲ وضعیت می‌تواند خطرناک و درصورت عدم درمان به‌موقع، مشکلات جدی مانند سکته مغزی یا ایست قلبی ایجاد کند.

انواع آریتمی قلبی

برخی از آریتمی‌ها خطر جدی ندارند و نیازی به درمان خاصی هم ندارند، اما بعضی دیگر بسیار خطرناک هستند و حتما باید تحت‌نظر و درمان پزشکی قرار گیرند.

آریتمی‌های خطرناک اگر تحت‌کنترل و درمان قرار نگیرند، ممکن است منجر به عوارض جدی مانند غش، نارسایی قلبی، ایست قلبی، سکته قلبی و حتی مرگ ناگهانی شوند. بنابراین، بی‌اهمیت نیست که بدانید آیا علائم شما خفیف هستند یا شدید؟ حتما درصورت تجربه علائم آریتمی به پزشک متخصص مراجعه کنید.

• ضربان قلب تند: زمانی که سیگنال الکتریکی به‌درستی از گره سینوسی نشات نگیرد، تپش قلب ایجاد می‌شود.
• تاکی‌کاردی فوق بطنی: این حالت دهلیز‌ها را درگیر می‌کند و انواع مختلفی از آن وجود دارد.
• برادی‌کاردی: در این شرایط، ضربان قلب بسیار کند بوده و دلیل آن ممکن است انسداد پالس الکتریکی یا ازکارافتادگی گره سینوسی باشد.
• تاکی‌کاردی بطنی: این نوع آریتمی باعث ایجاد اختلال در بطن‌ها شده و در این حالت بطن‌ها درگیر انقباضات ناقص و سریع می‌شوند.

شایع ترین علائم آریتمی قلب

نا‌منظمی ضربان قلب، نشانه‌ اصلی و حیاتی بیماری است. علاوه‌بر این نشانه، علائم دیگری نیز در بیمار مشاهده می‌شود. مراجعه به پزشک قلب و عروق و تحلیل علائم، تاییدی بر وجود بیماری آریتمی در فرد خواهد بود. برخی از علائم آریتمی قلبی شامل موارد زیر هستند.

• ‌کاهش یا افزایش ضربان قلب
• ‌درد در قفسه سینه
• ‌مشکلات تنفسی و تنگی‌نفس
• ‌استرس و اضطراب
• ‌خستگی و ضعف
• ‌سرگیجه و حالت سبکی
• ‌تعریق و از دست دادن آگاهی

مهم‌ترین عوامل بروز آریتمی قلب

هر‌گونه مساله‌ای که در انتقال سیگنال‌های الکتریکی قلب پیش آید و باعث انقباض قلب گردد، موجب عدم تنظیم صحیح ضربان قلب و بروز این بیماری می‌شود. ضربان قلب درحالت استراحت کمتر از زمان فعالیت است.

عوامل زیادی وجود دارد که ممکن است باعث اختلال در عملکرد طبیعی قلب شده و تعداد ضربان را کاهش یا افزایش دهند. علل مهم آریتمی قلب را به اختصار توضیح می‌دهیم.

فشارخون بالا

همراه با افزایش فشار خون، خطر ابتلا به بیماری‌های عروق کرونری نیز افزایش پیدا می‌کند. این امر می‌تواند منجر به تغییراتی در دیواره شریان‌های خونی شود و همچنین در ادامه باعث تغییراتی در پالس‌های الکتریکی قلب خواهد شد.

‌مشکلات دیابت

افزایش قندخون ممکن است به‌دلیل فشار خون بالا باشد. اختلالات در منقبض شدن بافت قلب می‌تواند منجر به عدم عملکرد طبیعی قلب شود.

تاثیر الکل

حضور الکل در خون می‌تواند تاثیرات عمیقی روی مشکلات الکتریکی قلب داشته باشد. بنابراین، مصرف بیش ‌از ‌حد الکل احتمال ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی را افزایش می‌دهد.

اختلالات تیروئید

غده تیروئید یکی از ارکان مهم در سیستم اندوکرین بدن است که تنظیم متابولیسم و سطح انرژی بدن را بر عهده‌ دارد. اختلالات در تیروئید نه‌تنها بر سلامت بدن تاثیر می‌گذارد بلکه می‌تواند ضربان قلب را نیز نامنظم کند.

افزایش هورمون تیروئید می‌تواند منجر به تنفس سریع، احساس بی‌حالی و اضطراب شود در‌حالی‌که کاهش هورمون تیروئید باعث خستگی، ناتوانی و تنگی نفس می‌شود. در نتیجه اختلال در عملکرد غده تیروئید منجر به کم ‌یا زیادکاری و هر ۲ شرایط ضربان قلب را نامنظم کنند.

بیماری‌های قلبی

بیماری‌های قلبی و مادرزادی می‌توانند باعث مشکلات در عملکرد طبیعی قلب شوند. آریتمی قلب به‌عنوان یکی از علائم مهم بیماری‌های قلبی شناخته می‌شود.

سیگار و دخانیات

مصرف دخانیات و سیگار باعث افزایش خطر ابتلا به انواع بیماری‌ها، به‌ویژه مشکلات قلبی می‌شود. از‌جمله عوارض مخرب این عادت، می‌توان به اختلال در ضربان قلب و بروز نارسایی قلب اشاره کرد.

آپنه خواب

آپنه خواب یک اختلال خطرناک که با وقفه تنفسی در زمان خواب همراه می‌شود. در این حالت، تنفس فرد برای چند لحظه متوقف شده و احتمالا با آریتمی‌های برادی‌کاری یا کندشدن ضربان قلب همراه است.

مصرف اضافی کافئین

کافئین و نیکوتین، این ۲ ماده محرک اصلی هستند که می‌توانند ضربان قلب را افزایش دهند. مصرف بیش ‌از‌ حد نوشیدنی‌هایی مانند قهوه و چای باعث افزایش ضربان قلب شده و می‌تواند خطر ابتلا به آریتمی قلب را افزایش دهد.

استرس و ترس

ترس و اضطراب منجر به لرزش قلب در قفسه سینه و تغییرات در میزان شدت ضربان قلب می‌شود. استرس در طولانی‌مدت می‌تواند خطرات جدی به‌دنبال داشته باشد.

روش های جلوگیری از آریتمی قلب

با داشتن شناختی کامل از عوامل بروز بیماری آریتمی قلب، می‌توان ازطریق راه‌های مختلف برای پیشگیری اقدام کرد. با توجه به موارد زیر می‌توان خطر مبتلا شدن به این بیماری را کاهش داد.

• رعایت یک رژیم غذایی سالم و اجتناب از مصرف غذا‌های چرب و نمکی
• داشتن برنامه ورزشی منظم در هفته
• حفظ وزن مناسب برای بدن
• اجتناب از سیگار، ترکیبات نیکوتین‌دار و الکل
• محدود کردن مصرف نوشیدنی‌های حاوی کافئین
• کنترل استرس و اضطراب و بی‌توجهی به مشکلات مختلف
• اجتناب از مصرف دارو‌های بدون نسخه پزشکی

بعضی از بیماری‌های قلبی کمتر در دسترس هستند ولی ممکن است خطرناک‌تر باشند. آریتمی قلب یکی از این بیماری‌ها است که شاید به‌نظر برخی اهمیت کم‌تری داشته باشد. اما برای جلوگیری از مشکلات بزرگ‌تر، باید به مشکلات قلبی خود توجه کنید و اقدامات لازم را برای درمان انجام دهید.

نامنظم بودن ضربان قلب می‌تواند به مشکلات جدی منجر شود. اگر علائمی را که در این مقاله ذکر شد تجربه می‌کنید یا عوامل خطرناک دیگری وجود دارد، حتما به متخصص قلب‌و‌عروق مراجعه کنید. پزشک با معاینه و آزمایش‌های مختلف عملکرد قلب شما را بررسی کرده و راه‌حل مناسبی را پیشنهاد می‌دهد.