حنیف غفاری
آنگلا مرکل صدراعظم آلمان در تازه‌ترین اظهارات خود اذعان کرده است که اروپا دیگر نمی‌تواند به رهبری آمریکا در نظام بین‌الملل اتکا کند و باید به دنبال راهکاری دیگر ( راهکارهای جایگزین ) باشد. پس از مرکل نیز «هایکو ماس»  وزیر خارجه آلمان سخنان صدراعظم این کشور  را با ادبیاتی دیگر تکرار کرد :«دوره روابط خوب کشور‌های اروپایی با آمریکا به سررسیده و خروج ترامپ از کاخ سفید نمی‌تواند این امر را بهبود ببخشد.تنش‌های فعلی میان آمریکا و آلمان حتی در صورت ناکامی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو در این کشور، حل نمی‌شود.
وزیر خارجه آلمان، همچنین اظهار داشت: «اگر کسی فکر می‌کند که روابط دو سوی اقیانوس اطلس با روی کار آمدن یک رئیس‌جمهور دموکرات در آمریکا، به حالت قبلی بر می‌گردد، تغییرات ساختاری را دست‌کم می‌گیرد.»
شاید در نگاه نخست، این مواضع ظاهرا سرسختانه، حکایت از بروز تغییرات واقعی در مناسبات درون آتلانتیکی میان واشنگتن و بازیگران اروپایی داشته باشد. برخی معتقدند که شکاف‌های شکل گرفته میان واشنگتن و اتحادیه اروپا ، منجر به ایجاد میل «گذار از آمریکا» در میان سیاستمداران قاره سبز نظیر آنگلا مرکل و امانوئل ماکرون شده است. بر همین مبنا، طرفداران این نگاه معتقدند که باید نسبت به همان ابراز مخالفت نسبی و کمرنگ اتحادیه اروپا با خروج کاخ سفید از برجام نیز با دید مثبت و ایجابی برخورد کرد.در نقد این نگاه بازدارنده( که بازدارندگی خود را در حوزه تصمیم سازی و اقدام ما علیه اروپا نشان می‌دهد)، نکاتی وجود دارد که لازم است مورد توجه قرار گیرد:
صدراعظم آلمان تاکنون در سخنرانی‌های متعدد خود، بارها نسبت به مقوله «رهبری جهان» انتقاداتی را به ساختار تک‌قطبی وارد کرده و رویکرد ترامپ را به سبب عدول از«چندجانبه گرایی» مورد شماتت قرار داده است. با این حال، چنین اظهاراتی هرگز به معنای استقلال اروپا از کاخ سفید نیست! آنگلا مرکل و دیگر سران اروپایی نه تنها در برهه‌های حساس و تعیین کننده، اقدامی در مواجهه با سیاست‌های یک‌جانبه گرایانه کاخ سفید صورت نداده‌اند، بلکه به مهره بازی واشنگتن در مواجهه با دیگر بازیگران تبدیل شده‌اند. به عنوان مثال، پس از خروج واشنگتن از برجام، سران اروپایی با پیشبرد تاکتیک نخ‌نمای «خرید زمان» و « تکیه بر وعده‌های پوچ» در مقابل«اصرار بر تعهدپذیری ایران» سعی کردند هزینه‌های هسته‌ای و اقتصادی کشورمان را به صورت تصاعدی افزایش دهند. در حال حاضر نیز سه کشور آلمان، انگلیس و فرانسه در همان حال که نسبت به رهبری آمریکا در جهان رویکرد ناامیدانه ای را ابراز می‌کنند، مشغول زمینه‌سازی برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در ماه اکتبر ( ابتدای پاییز امسال) هستند! همان‌گونه که مشاهده می‌شود، اروپا حتی در این معادله،«هم‌پیمان  آمریکا»نیز نیست، بلکه «جزئی از بازی کاخ سفید» علیه جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌آید.البته خانم آنگلا مرکل و آقای امانوئل ماکرون نباید شک و شبهه‌ای در خصوص آینده  تاریک«ناتو»،« منطقه یورو»و « اتحادیه اروپا» داشته باشند! بدون شک ،ساختار اروپای امروز در آینده‌ای نزدیک تغییر خواهد کرد، اما مدیریت و هدایت این تغییر بر عهده سران فعلی اتحادیه اروپا نخواهد بود! آن‌ها خود «موضوع تغییر» خواهند بود نه «بانیان تغییر»! اکثر شهروندان اروپایی، دیگر نمی‌توانند ننگ بازی سیاستمداران خود در زمین دولت‌های جمهوری‌خواه و دموکرات در واشنگتن را تحمل کنند!