دکتر دارایی در نشست خبری وزارت بهداشت که به صورت ویدیوکنفرانسی برگزار شد، ضمن تبریک ایام پیروزی انقلاب اسلامی، گفت: ما در شرایطی قرار داریم که افتخار می‌کنیم در حوزه‌های مختلف فناوری و دانش که مورد نیاز پیشرف کشور در عرصه‌های مختلف بوده، توانستیم پیشرفت‌های بسیاری خوبی را داشته باشیم. حوزه کالاهای سلامت‌محور، یکی از حوزه‌های بسیار مهم در جمهوری اسلامی است و سازمان غذا و دارو متولی حفظ و صیانت از سلامت کالاهای سلامت محور در کشور اعم از دارو، تجهیزات پزشکی، داروهای طبیعی، سنتی، طبی، مکمل‌ها، غذا و… است.

صرفه‌جویی ارزی ۲ میلیارد دلاری از محل تولید داروهای زیست فناوری

وی افزود: ما در چهل و سومین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی خرسندیم که می‌توانیم ۹۷ درصد از داروهای مورد نیاز کشور را تامین کنیم. این در حالی است که ظرفیت کارخانه‌های داروسازی ما دو برابر این عدد است و آن‌ها می‌توانند با سیاست‌گذاری‌های مناسب، تولیدات‌شان را افزایش داده و با تامین پایدار نیاز داخلی بتوانند راهگشای بازارهای صادراتی باشند که باید برنامه مشخص و متقن برای این اقدام داشته باشیم.

دارایی ادامه داد: ما در چهل و سومین سالروز انقلاب می‌توانیم افتخار کنیم که در حوزه زیست فناوری و داروهای بایوتکنولوژی به پیشرفت‌های قابل قبولی رسیدیم و جزو چهار کشور اول آسیا در تولید این داروها هستیم. با تولید داروهای زیست فناوری در کشور هم نیاز بیماران خودمان را که عمدتا برای بیماران صعب العلاج و خاص است، تامین مطمئن و پایدار کردیم و هم ۲ میلیارد دلار صرفه جویی ارزی در این زمینه داشته‌ایم. حفظ این زیرساخت‌ها برای ارتقاء سلامت مردم برایمان بسیار مهم است.

اتمام سهمیه ارزی دارو در شش ماه اول سال

علت بروز مشکلاتی برای تامین دارو در شش ماهه دوم امسال

دارایی ادامه داد: در سال‌های اخیر شاهد افت و خیزهای مختلفی در صنعت دارو و در تامین و تهیه تجهیزات و ملزومات پزشکی و… بودیم که به یکسری سیاست‌های ارزی بازمی‌گردد که در دولت قبل برایش برنامه‌ریزی شده بود. صنعت دارو و تجهیزات پزشکی ما نیازمند تهیه نهاده‌ها و موارد اولیه خود است که بتواند آن‌ها را از خارج از کشور تهیه کند. در سال ۱۳۹۷ حدود ۴ میلیارد دلار نیاز ارزی‌مان بوده که بتوانیم این منابع را تامین کنیم. به دلیل سیاست‌هایی که اعمال شد، این رقم به صورت بسیار شدیدی کاهش یافت؛ به طوری که در یکسال گذشته به دلیل مصوبه‌ای که سال گذشته در مجلس  شورای اسلامی گذرانده شد، حدود ۲ میلیارد دلار برای تامین دارو و تجهیزات پزشکی در سال ۱۴۰۰ در اختیار داشتیم که این مبلغ در شش ماه اول امسال به اتمام رسید و باعث شد که مشکلاتی در زمینه تامین پایدار دارو در شش ماه دوم امسال ایجاد شود که با دخالت رییس جمهور و اختصاص ۷۰۰ میلیون دلاری که در ماه گذشته اتفاق افتاد، بتوانیم به سرعت تامین‌های اساسی را انجام دهیم و مدیریت کنیم.

چالش‌های ارزی؛ علت تاخیر در تامین دارو

وی ادامه داد: امیدواریم این پشتیبانی همچنان ادامه یابد و تا پایان سال کمبودهایمان را به حداقل برسانیم. این دوگانگی کمبود و قیمت یکی از نقاط ضعف این سیستم ارزی است که برای دارو و تجهیزات پزشکی در نظر گرفته شده؛ چراکه در چند سال گذشته شاهد بودیم که به دلیل مشکلات ارزی که وجود داشته این مبلغ نه به موقع، نه به اندازه و نه از نوع مناسب ارز در اختیار سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت قرار نگرفته که باعث شده مقداری در تامین دارو دچار مشکل شویم و کندی و تاخیر اتفاق افتد.

لزوم حمایت از دستاوردهای دارو و واکسن در کشور

دارایی گفت: با این حال با تمام این اوصاف می‌بینیم که در شرایط پاندمی و جهان‌گیری کرونا در دو سال گذشته با تمام مشکلاتی که وجود دارد، شرکت‌های دولتی و خصوصی ما با تمام قدرت وارد عرصه شدند و توانستند به خوبی و طی مدت قابل قبولی به تولید واکسن مورد نیاز کشور اقدام کنند. این دستاوردی بسیار بزرگ است که نمی‌شود آن را با هیچ مبلغی جبران کرد و این داشته جمهوری اسلامی است که توانست این محصولات را به بار بنشاند و بتوانیم ادعا کنیم که می‌توانیم نیازهای داخلی‌مان را اعم از دارو و واکسن از طریق شرکت‌های داخلی تامین کنیم. اگر بتوانیم این حمایت را به خوبی ادامه دهیم، می‌توانیم یک تولید پایدار و قابل قبول برای سال‌های آتی هم داشته باشیم، اما به شرط حمایت و پوشش این دستاوردها.

وی گفت: سازمان غذا و دارو از زمان تاسیس قرار بود اساسنامه سازمان را ارائه کند که بنابر دلایلی این اتفاق نیفتاد. ما در ماه گذشته اساسنامه سازمان غذا و دارو را مصوب کردیم و برای وزیر بهداشت ارسال کردیم تا برای تصویب به هیات دولت ارسال شود.

ایجاد سامانه هوشمند برای حذف امضای طلایی و ردیابی داروها

دارایی افزود: یکی از اقداماتی که در سازمان غذا و دارو انجام شده، برای شفافیت و حذف امضای طلایی و اختلالاتی که ممکن است در عدالت در تولید و توزیع اتفاق افتد، ایجاد سامانه هوشمند است. سامانه‌های هوشمند ما می‌توانند اصالت دارو را پایش کرده و سیاست‌گذاری، قیمت گذاری و… و. ردیابی کنند و وضعیت کمبود داروها را به صورت برخط رصد کنند. این سامانه اصالت‌سنجی تی‌تک است که دارد به بار می‌نشیند و به بلوغ خودش نزدیک می‌شود  و می‌تواند با اتصال با سامانه‌های دیگر وزارت بهداشت و نهادها و ارگان‌ها بتواند زنجیره تامین دارو را به صورت کامل رصد کند.

وی ادامه داد: در آینده نزدیک می‌توانیم بر پایه این سامانه داروهای بیماران خاص و صعب‌العلاج را از تولید تا مصرف تامین کنیم و با پوشش قابل قبول بیمه به دست‌شان برسانیم. این کار را برای شیرهای متابولیک انجام دادیم و باز هم می‌توانیم انجام دهیم. بنابراین پایش و رصد هوشمند دارو، سیاست‌گذاری برای تامین پایدار دارو و قیمت‌گذاری مناسب دارو از مباحث مهم مورد نظر سازمان غذا و دارو است. همچنین امیدوارم با کمک بیمه‌ها، پوشش بیمه‌ها را به حدی برسانیم که کمترین پرداخت از جیب مردم اتفاق افتد و اختلالی هم در تامین دارو اتفاق نیفتد و قیمت آن تغییری نکند.

بازگشایی فهرست دارویی کشور با اولویت شرکت‌های دانش‌بنیان

لزوم حذف انحصار در صنعت دارویی کشور

دارایی با بیان اینکه اتفاقی که طی سه سال قبل افتاد و منجر به اختلال در رشد و پویایی صنایع دارویی کشور شد، بسته شدن فهرست دارویی کشور بود، گفت: این فهرست اکنون با اولویت شرکت‌های دانش بنیان و شرکت‌هایی که در حوزه زیست فناوری فعالیت می‌کنند باز شده است. این نویدبخش این است که پویایی لازم را به صنعت دارویی بدهیم تا هم صنعت رشد کند و هم بازارهای جدید را باز کنیم. باید انحصار را هم برداریم.

تراز تجارت دارویی ایران؛ منفیِ نامطلوب

محدودیت‌های ارزی؛ علت مشکلات صادرات دارویی کشور

وی ادامه داد: مشکلات ارزی دست و پای ما را می تواند ببندد. تراز تجارت دارویی‌مان به نحو نامطلوبی منفی است. درحالی که نزدیک به ۲.۵ میلیارد دلار مصرف ارزی برای دارو داریم، کمتر از ۷۰ میلیون دلار صادرات دارو داریم که علت اصلی آن محدودیت‌های ارزی است که ایجاد شده است. اگر بخواهیم به سمت تولید دارو با کیفیت قابل قبول رویم، یکی از شاخص‌های مهم داروی با کیفیت، توان صادراتی شرکت‌های ما خواهد بود. بنابراین باید بازارهای صادراتی را هم فعال کنیم.

و اما تولید واکسن کرونا در کشور

دارایی در ادامه درباره وضعیت تولید واکسن کرونا در کشور، گفت: وقتی که کرونا در دنیا فراگیر شد و مشخص شد که با بیماری سر و کار داریم که به این زودی خیال رفتن از زندگی مردم را ندارد، تمهیداتی اتفاق افتاد که یکی از آن‌ها واکسیناسیون بود. کووید۱۹ با درمان‌های معمول خیلی قابل کنترل نیست و حتما باید ایمنی جمعی مردم را بالا برد. بنابراین سیاست اصلی تهیه و تولید واکسن بود. اگر منتظر می‌ماندیم تا این اتفاق در خارج از مرزها رخ دهد و ما از مشتری‌های پشت صف این واکسن باشیم، حتما اتفاقات ناگواری رخ می‌داد، همانطور که در سال گذشته افتاد و آنها به راحتی واکسن در اختیار ما نمی‌گذاشتند. تولید واکسن در شرکت‌های تولیدکننده ما اعم از خصوصی و دولتی افتاد و حمایت دولت هم اتفاق افتاد. در دولت سیزدهم تصمیم بر این شد که در کنار تولید داخلی بتوانیم واردات را هم به این حوزه اضافه کنیم و این فتح بابی شد تا علاوه بر تامین واکسن‌های مورد نیاز کشورمان بتوانیم تولیدکنندگان را هم رشد دهیم. توانستیم مردم را ایمن کنیم.

واکسیناسیون و کاهش حداقل ۱۰برابری بستری و بدحالی بیماران در پیک امیکرون

وی گفت: در پیک اُمیکرون هم مشکلات عدیده‌ای داشتیم، اما آمارها نشان می‌دهد اکنون که هنوز به قله پیک نرسیدیم، حداقل ۱۰ برابر کاهش بستری و بدحالی بیماران‌مان را داریم. بنابراین واکسیناسیون توانسته از ابتلای مردم به بیماری وخیم و بستری شدن‌شان در بخش‌های ویژه جلوگیری کند. در عین حال شرکت‌هایی را داریم که با پلتفرم‌های مختلف در حال تولید هستند.

تحویل ۳۰میلیون دُز واکسن ایرانی کرونا تا کنون

واردات ۱۵۰ میلیون دُز واکسن کرونا به ایران

وی ادامه داد: تاکنون ۳۰ میلیون دز واکسن از شرکت‌های داخلی تحویل گرفتیم و نزدیک ۱۵۰ میلیون دز از محل واردات واکسن دریافت کردیم. دو نوع واردات داشتیم؛ یکی از طریق هلال احمر اتفاق افتاد و دوم وارداتی که قبلا هزینه‌اش از طریق سبد کووکس پرداخت شده بود که نزدیک ۱۸۰ میلیون یورو به حساب سبد کووکس واریز کردیم و از محل آن چند میلیون دز واکسن به کشور وارد شد. باید توجه کرد که در زمینه واکسن‌هایی که به عنوان واکسن‌های اهدایی وارد می‌شود، این واکسن‌ها به این معنا نیست که به ما بخشیدند، بلکه از محل واکسن‌های سبد کووکس است که نوعی تخفیف است؛ بنابراین چیزی به عنوان اهدای صرف وجود ندارد و به دلیل سرمایه‌گذاری بوده که در آن صندوق انجام دادیم. ما ۱۸۰ میلیون یورو به حساب کووکس واریز کردیم که به ازای هر چند میلیون دز واکسنی که از آن‌ها خریداری می‌کنیم، مقداری به عنوان تخفیف یا اهدایی برای ما می‌فرستند. هر زمان هم که صلاح بدانند برای ما ارسال می‌کنند.

ذخیره مطمئن از انواع واکسن‌های کرونا در کشور

دارایی ادامه داد: از نظر توان تولید واکسن خیال‌مان راحت است که ذخیره و دپوی پایدار و مطمئن از واکسن از انواع مختلف در اختیار داریم و هم امسال را سپری می‌کنیم هم سال آینده را و هم برای نوبت سوم و احتمالا اگر برای نوبت چهارم در سال آینده برنامه‌ریزی شود، آمادگی داریم.

پیش خرید از واکسن‌سازان داخلی، نیازمند تامین اعتبار از سوی سازمان برنامه و بودجه

وی همچنین درباره پیش خرید از واکسن سازان داخلی نیز گفت: در زمینه پیش خرید از واکسن‌سازان داخلی قبول دارم که مقداری پرداخت‌ها به آنها با تاخیر انجام شده که امیدواریم سازمان برنامه و بودجه مبالغ مورد نیاز را در اختیار قرار دهند تا پیش خرید کامل انجام شود و تولیدکنندگان هم بتوانند با خیال آسوده برای ماه‌های آینده برنامه‌ریزی  تولید را انجام دهند. پیش خرید برای ۳۰ میلیون دز انجام شده و مبالغی پرداخت شده و تا پایان سال باید با آن‌ها تسویه شود.