محسن مسگران، پویا آزادی 
 در سال‌های اخیر با تشدید بحران آب در ایران مشکلات اقتصادی و اجتماعی ناشی از کم‌آبی در زندگی روزمره میلیون‌ها نفر مشهود گشته است. امروزه میانگین مصرف سالیانه آب ایران در حدود ۹۶ میلیارد مترمکعب  تخمین زده می‌شود که این رقم حدود ۷ میلیارد مترمکعب  بیشتر از کل منابع آب تجدیدپذیر کشور (۸۹ میلیارد مترمکعب) و همچنین ۴۳ میلیارد مترمکعب بیش از مقداری است که آن را می‌توان به‌عنوان سقف مصرف پایدار در نظر گرفت. در مقیاس کلان، راه‌حل‌ عملی سازگاری با کم‌آبی را می‌توان به دو گروه کلی بهبود بهره‌‌وری (مدرن سازی آبیاری، گسترش گلخانه‌ها و بهینه‌سازی الگوی کشت) و کاهش هوشمندانه فعالیت‌های آب‌بر دسته‌بندی کرد. 
 نتایج مطالعه حاضر نشان می‌دهد که هرچند مدرن‌سازی سیستم‌های آبیاری محور اصلی استراتژی کاهش مصرف آب در ایران را تشکیل می‌دهد و علی‌رغم پتانسیل نسبتا قابل‌توجه این‌گونه سیستم‌ها در کاهش آب مصرفی در مقیاس مزرعه، اثربخشی نهایی این روش‌ها در مقیاس حوضه آبریز و یا کل کشور محدود خواهد بود. نامناسب ارزیابی شدن حدود نیمی از ۶میلیون هکتار اراضی تحت کشت آبی کشور برای تجهیز به سیستم‌های آبیاری مدرن و سطح نسبتا کم اراضی باقیمانده برای تجهیز با توجه به استفاده فعلی از سیستم‌های مدرن در بیش از یک‌میلیون هکتار از اراضی، نادیده گرفتن نقش آب بازگشتی به طبیعت در روش‌های آبیاری سنتیو تمایل کشاورزان به افزایش سطح زیر کشت و یا تغییر به محصولات آب‌بر پس از مدرن‌سازی سیستم آبیاری به دلیل عدم کنترل بر آب صرفه‌جویی شده ازجمله دلایل اصلی محدودکننده پتانسیل این‌گونه روش‌ها برای حل بحران آب در ایران خواهد بود. ازاین‌روی، بر اساس محاسبات انجام‌شده در این گزارش، پتانسیل صرفه‌جویی آب از طریق ارتقای بهره‌وری (مدرن سازی سیستم‌ها و شبکه آبیاری و زهکشی و همچنین گسترش گلخانه‌ها) در حدود
 ۷ میلیارد مترمکعب در سال تخمین زده می‌شود که در مقایسه با حجم معتنابه صرفه‌جویی موردنیاز (حدود ۴۳ میلیارد مترمکعب) میزان نسبتا کمی خواهد بود. بر اساس تحلیل ارائه‌شده، متأسفانه حل بحران آب در ایران بدون کاهش قابل‌توجه تولیدات کشاورزی میسر نمی‌باشد هرچند که در غیاب کاهش کنترل‌شده و عامدانه نیز در طول زمان کمبود آب و تأثیرات جانبی‌ آن به کاهش غیرقابل اجتناب تولیدات کشاورزی منجر خواهد شد. هزینه سالانه سازگاری با کم‌آبی در ایران از طریق افزایش بهره‌وری و کاهش کشت آبی به حدود ۲۵ میلیارد دلار یا ۵/۵ درصد از میانگین تولید ناخالص داخلی قابل پیش‌بینی ایران در دهه آینده خواهد رسید. به‌عبارت‌دیگر، در وضعیت تعادلی پایدار، ایران نیازمند افزایش واردات مواد غذایی به مقدار حدود ۳۰۰ دلار به ازای هر فرد در سال می‌باشد. 
با توجه به نتایج ذکر شده، سیاست‌گذاران باید با پذیرش واقعیت‌های اقلیمی و جمعیتی، دست از شعارزدگی درزمینه تحقق خودکفایی مواد غذایی برداشته و به‌جای آن، فارغ از منبع تولید غذا، تمرکز خود را به تضمین امنیت غذایی کشور معطوف نمایند چراکه تحقق هدف خودکفایی غذایی با توجه به جمعیت فزاینده و منابع محدود آبی کشور تنها با تحمیل هزینه‌ای گزاف بر محیط‌زیست و پیش‌خوری از سهم آینده میسر خواهد بود. علاوه بر این، هیچ‌گونه سياست جمعيتی با هدف افزايش باروری به سطحی فراتر از تعداد لازم برای جايگزينی نسلی (حدود دو فرزند به ازای هر زن) به اجرا گذاشته نشود. همچنین توصیه می‌شود پژوهشگران کشور، به‌ویژه در حوزه آب و اقتصاد، فعالیت علمی خود را به صورت‌بندی چارچوب حاکمیتی مؤثر که دربرگیرنده مجموعه‌ای از قوانین اقتصادی و کارآمد برای توزیع آب میان ذی‌نفعان مختلف است متمرکز نمایند. رسالت علمی این محققین ایجاب می‌کند که به‌روشنی حقایق بحران آب و پیامدهای آن را به اطلاع عموم مردم و سیاست‌گذاران رسانده و از ایراد اظهارات عوام‌‌فریبانه (مانند «نجات همزمان کشاورزی و آب») و یا بحث‌های انحرافی و بی‌محتوا (مانند دوگانه‌سوزی تصنعی«بحران» در برابر «ورشکستگی») اجتناب ورزند.