اتفاقاتي كه در حين و پس از بازي پرسپوليس و سپاهان در ورزشگاه آزادي تهران رخ داد يك بارديگر روي زشت فوتبال را به نمايش گذاشت.
اينبار هم همانند اتفاقات متعددي كه در فوتبال ما روي مي دهد تماشاگران دو تيم به جان هم افتاده و علاوه بر آسيب هايي كه به تجهيزات و امكانات ورزشگاه آزادي وارد آمد مصدومان فراواني را راهي اورژانس تهران كرد.اينكه تا چه زمان بايد شاهد اين بداخلاقي‌ها در فوتبال ايران باشيم و آيا باشگاه ها در اين زمينه چه وظيفه‌اي دارند موضوعي است كه سال هامورد مناقشه اهالي فرهنگ و ورزش بوده است. ضمن اينكه عدم استفاده از ظرفيت اجتماعي فوتبال و بروز ناهنجاري هاي فراوان در ورزشگاه‌ها موجب شده تا شاهد آسيب هاي فراوان اجتماعي و فرهنگي در جامعه باشيم. سكوهايي كه با ترس و اضطراب عجين شده اند و گاهاً با سنگ و كلوخ پذيرايي مي شوند.
وقتي طبق گزارش هاي دريافتي افرادي با استفاده از مواد مخدر مانند «گل» به دنبال نئشگي زودگذر و شادي هاي غيراخلاقي هستند و به تبع آن اختياري بر رفتار وعملكرد خود ندارند چگونه مي توان انتظار داشت فضاي ورزشگاه هاي ما پاك و عاري از خشونت و ولنگاري بماند.
اينبار هم جرائم مادي و معنوي از سوي متوليان فوتبال كشور سرپوشي بر اين رويداد ناگوارخواهد بود، اما تا كي بايد شاهد اين اتفاقات باشيم موضوعي است كه تنها به حوزه ورزش مربوط نبوده و مي طلبد تا كارشناسان حوزه هاي اجتماعي و فرهنگي در اين زمينه اظهار نظر كنند.
ناصر قاسم زاد مديرکل انجمن حمايت از سلامت و بهداشت روان جامعه در گفت وگو با رسالت به ناهنجاري‌هاي موجود در فضاي ورزشگاه‌ها اشاره دارد ومي گويد: «افرادي که در ورزشگاه‌ها حضور پيدا مي‌کنند معمولاً طيف جوان کشور هستند که در اين برهه از زندگي ممکن است بسياري از اميال و خواسته هاشان يا سرکوب‌شده يا در شرايطي هستند که از روش صحيح پاسخگويي به نيازهاي هويتي، عاطفي و ساير نيازهايي که باعث حفظ تعادل فرد در زندگي مي‌شود، برخوردار نيستند.»
وي افزود: «يکي از وظايف ما به‌عنوان افرادي که وظيفه آموزش به نسل جوان را برعهده داريم؛ چگونگي يا مديريت خشم، چگونگي بروز احساسات افراد به هنگام عصبانيت و مهارت‌هاي ارتباطي در اين زمينه است که به جوان‌ها بايد آموزش داده شود.»
اين پژوهشگرحوزه فرهنگي و اجتماعي در ادامه گفت: «معمولاً در طول زندگي نه در خانواده، نه در مدرسه و نه در دانشگاه چنين نهادي براي جوانان و فرزندان ما احساس مسئوليت نکرده و تعريفي براي آن ارائه نشده که اين برون‌ريزي خشم‌هاي فروخورده و نيازهاي سرکوب‌شده در کجا و چگونه بايد به عمل بيايد؛ تا خداي‌ناکرده شاهد باعث بروز رفتارهاي ونداليسمي – رفتاري است که فرد به اموال عمومي يا بيت‌المال آسيب مي‌زند- يا رفتارهايي که باعث هتک حرمت و به عبارتي آشفته کردن فضاي اخلاقي در جامعه مي‌شود، نباشيم.»وي بابيان اينکه نهادي براي کنترل و بروز احساسات در جامعه ما تعريف‌نشده، اذعان کرد: «جوان‌ها نياز به اين سرکوب‌ها دارند اما مديريت خشم و بروز خشم به آن‌ها آموزش داده نمي‌شود؛ درنتيجه در فضايي مثل فضاي ورزشگاه که زمينه براي بروز خشم آماده است، شاهد آن هستيم که نسبت به يک موضوع که بايد نسبت به آن عکس‌العمل عادي نشان داده شود، با يک‌ضرب آهنگ چندين برابري فرد خشم را از خود بروز مي‌دهد.»
جوان‌ها نياز به اين سرکوب‌ها دارند اما مديريت خشم و بروز خشم به آن‌ها آموزش داده نمي‌شود؛ درنتيجه در فضايي مثل فضاي ورزشگاه که زمينه براي بروز خشم آماده است، شاهد آن هستيم که نسبت به يک موضوع که بايد نسبت به آن عکس‌العمل عادي نشان داده شود، با يک‌ضرب آهنگ چندين برابري فرد خشم را از خود بروز مي‌دهد.
قاسم‌زاد خاطرنشان کرد: «اين فقط مربوط به آن لحظه و موضوع نيست بلکه مي‌تواند يک عقبه‌اي را از فرد نشان دهد که از ساليان سال خشم‌ها فروخورده شده‌اند و حالا فضايي مثل ورزشگاه براي برون‌ريزي اين خشم‌ها آماده است. مثل همان چيزي که در شادي‌هاي دسته‌جمعي نيز در جامعه با آن مواجهه هستيم؛ چراکه فضاي شادي تا حدودي فضا را براي برون‌ريزي آماده مي‌کند؛ برون‌ريزي نيازهاي سرکوب‌شده و خشم‌هاي فروخورده شده و چون قبلاً در اين مباحث کار نشده فضا براي بروز ناهنجاري‌هاي اخلاقي و ارزشي يا ضربه زدن به اموال عمومي مهيا مي‌شود.»
مديرکل انجمن حمايت از سلامت و بهداشت روان جامعه به آسيب‌شناسي ناهنجاري‌هاي موجود ورزشگاه‌ها پرداخت و گفت: « نهادهاي تربيتي، نهادهاي اجتماعي، وزارتخانه‌ها و دستگاه‌هاي که در امور اجتماعي، فرهنگي و بهداشتي توليت کار را بر عهده‌دارند بايد براي کودکان، نوجوانان و جوانان با توجه به جامعه هدف، سرفصل‌هاي آموزشي، برنامه‌ريزي‌هاي علمي و کاربردي را مهيا کنند يا اماکني را براي بچه‌ها در نظر بگيرند که مثلاً بتوانند خشم خود را بيرون بريزند.»وي افزود: «در کشورهاي مختلف امروزه با توجه به فرهنگ، باورها و اعتقاداتشان براي اين مسائل فضاهايي انديشيده شده و جوانان و نوجوانان از ابتداي رشد به اين فضاها سوق داده مي‌شوند و به‌اين‌ترتيب برون‌ريزي خشم در آن‌ها صورت مي‌گيرد. درگذشته‌هاي نه‌چندان دور در کشور ما هم فضاهايي براي برون‌ريزي احساسات فرزندان وجود داشت اما امروزه با توجه به زندگي‌هاي آپارتماني که باعث مي‌شود بازي فرزندان در خانه يا فضاي کوچه و محله کم شده باشد، اين موضوع کم‌رنگ شده است.»پژوهشگر، مؤلف و فعال حوزه فرهنگي و اجتماعي به تأثير عملکرد نهادهاي اجتماعي اشاره کرد و گفت: «دستگاه‌هايي مثل وزارت جوانان، شهرداري‌ها، وزارت بهداشت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مسئوليت خيلي مهمي در آسيب‌شناسي و ارائه راهکارهاي علمي و عملي براي برخورد با اين نوع از آسيب‌هاي اجتماعي دارا هستند و بايد بستري را فراهم کنند تا از حضور کارشناسان با توجه به نيازهاي سني اين افراد استفاده شود تا بتوانند دستورالعمل کاربردي را يکسان در سطح کلان‌شهرها و شهرهاي کوچک‌تر اجرا کنند.»