حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهور صبح امروز (یکشنبه) در سخنرانی مجازی به مناسبت آغاز سال تحصیلی ۱۳۹۹_۱۴۰۰ دانشگاه‌ها که در دانشگاه تهران برگزار شد، اظهار داشت: سرآغاز فعالیت تحصیلی سال ۱۳۹۹_۱۴۰۰ را محضر همه اساتید و دانشجویان سراسر کشور تبریک و تهنیت عرض می‌کنم و ای کاش پروتکل‌های بهداشتی و دستورالعمل‌ها به من اجازه می‌داد که امروز مانند سال‌های گذشته، از نزدیک در میان جمع شما فرهیختگان، اساتید، مسئولین عالی رتبه بخش فرهنگ و دانشجویان عزیز باشم.

وی عنوان کرد: اما چه کنیم اجرای دستورالعمل‌های ستاد ملی کرونا برای همه ما لازم الاجرا است و از روز اول مواجهه با کرونا، خود را موظف می‌دیدم در شرکت در مجامع، سفر، برنامه‌ها و فعالیت‌هایم پروتکل‌ها را مراعات کنم و معتقد هستم پروتکل‌شکنی نباید به عنوان یک شیوه در ذهن ما باشد ولو اینکه در برخی موارد اجرای پروتکل با علاقه، خواست قلبی و عواطف انسان سازگاری ندارد.

رئیس جمهور بیان کرد: در آغاز می‌خواهم از همه مقامات مسئول و دانشگاه‌های کشور تشکر کنم که هم در ترم گذشته هم آغاز سال تحصیلی تمام تلاش خود را به کار بستند تا دانش پژوهان، دانشجویان و دانش آموزان از علم و تحصیل باز نمانند و این مسأله بسیار مهمی است و ما معتقدیم جامعه ما همان قدر که به نیازهای ضروری از قبیل اکسیژن‌و آب و هوا نیازمند است به علم و دانش و فعالیت‌های تحقیقی و علمی هم نیازمند است و باید این نیاز و خواسته در هر شرایطی زمین نماند و دانشگاه‌های ما در آغاز سال و امروز به این وظیفه بسیار مهم خود عمل کردند.

روحانی افزود: تشکر دوم من از کادر درمانی سراسر کشور است که از روز اول یعنی بهمن سال گذشته با تمام توان برای سلامت و حفظ جان مردم به میدان آمدند و از هر کوشش و فداکاری دریغ نکردند. خداوند را سپاسگزاریم که امروز بهداشت و درمانی را در اختیار داریم که می‌تواند روی پای خود بایستد بدون اینکه دست نیاز به سوی دیگران دراز کند. امروز می‌بینیم تخت‌های بیمارستان کفاف بیماران ما را داشته است که در سایه تلاش دولت‌های گذشته به ویژه دولت یازدهم و دوازدهم بوده که برای توسعه بهداشت و درمان و برای اینکه بیماران تنها رنج بیماری داشته باشند تمام تلاش خود را به کار گرفتند و شاهد بیمه همگانی و طرح سلامت در سراسر کشور و حتی روستاها بودیم.

وی تصریح کرد: از طرف دیگر در زمینه دارو شرکت‌های دانش بنیان و وزارت بهداشت بار سنگینی را بر دوش داشتند و امروز حدود ۹۵ درصد نیازهای دارویی را در داخل کشور تأمین می‌کنیم. خدا را شاکریم که مردم ما در سایه تلاش و فعالیت همه عزیزان در کارخانجات، مناطق علمی و تحقیقاتی توانستند نیازهای جامعه را فراهم کنند.

رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: علیرغم جهش علم و دانش در قرون گذشته باز هم می‌بینیم در برابر یک موجود به ظاهر کوچک و ناچیز این چنین درمانده می‌شود و این همه مشکلات برای همه جوامع بشری پیش آمده و می‌بینیم این ویروس زندگی مردم و اقتصاد جوامع را تحت الشعاع قرار داده است. کشورهایی هستند که ۲۰ درصد و ۱۵ درصد و بیشتر اقتصادشان در این چند ماه کوچک شده است و می‌بینیم یک ویروس به ظاهر کوچک زندگی را تحت تأثیر قرار داده است.

روحانی تاکید کرد: این ویروس زندگی، محل کسب و کار و معیشت ما را مجبور کرده با سبک جدید به فعالیت خود ادامه دهند. مهم این است هر فعالیتی را بتوانیم در چارچوب پروتکل ادامه دهیم تا تعطیل نشود. اگر قرار بر تعطیلی بود، می‌دیدید از پایان بهمن و آغاز اسفند زندگی، مواد غذایی و نیازمندی‌های ضروری مردم با چه مشکلات بزرگی مواجه می‌شد و چگونه مردم از معنویت و مناسک روحی و نشاط روحی فاصله می‌گرفتند.

وی با بیان اینکه توانستیم در این هفت ماه در چارچوب ضوابط پروتکل‌های خود را ادامه دهیم گفت: از دانشگاه‌ها تشکر می‌کنم که امروز در یک آموزش ترکیبی به فعالیت خود ادامه می‌دهند. گرچه برای ما هیچ چیز جای آموزش حضوری را نخواهد گرفت. دیدن استاد، گفتگو با شاگرد، طرح مسائل و سوالات مورد نظر را در فضای حقیقی و حضوری راحت‌تر، بهتر و دقیق‌تر می‌توان انجام داد اما اگر ۱۰۰ پیش ما نبود نباید از ۹۰ صرف‌نظر کنیم. آموزش مجازی می‌تواند جایگزین آموزش حضوری باشد.

رئیس‌جمهور با بیان اینکه دانشگاه جایی است که نظریه‌های مختلف را در زمینه‌های متعدد طرح می‌کند و رهنمون ما است که چگونه راحت تر و بهتر زندگی کنیم، گفت: در حالی که دانشگاه همواره فضایی برای نقادی نسبت به حکومت، حاکمان، دولت و جوامع است و شاید هیچ فضایی نقادتر از فضای دانشجویی نباشد. نقد زمانی که با در نظر گرفتن شرایط و واقعیت‌های جامعه و با انصاف توام باشد، بهترین هدیه برای جامعه و مسئولین ماست.

روحانی ادامه داد: کشور ما امروز با دو مشکل بزرگ مواجه است و آن تحریم بی نظیر در تاریخ ایران است و شاید کمتر در جهان شاهد چنین تحریمی بودیم. از آغاز تا پایان سال ۹۷ و سال ۹۸ و نیمی از سال ۹۹ با این تحریم شدید مواجه هستیم اما در عین حال نگذاشتیم دشمنان ما به هدف اصلی خود یعنی شکستن ابهت نظام، درمانده کردن مردم و تسلیم کشور در برابر خواست ناحق آنها به موفقیت و پیروزی برسند.

وی گفت: این یک واقعیت مهم است که امروز در شرایطی هستیم که درآمد نفتی ما که در یک سال ۹۰ تا ۱۲۰ میلیارد دلار بوده، در سال گذشته یعنی سال ۹۸ کمی بیش از ۲۰ میلیارد است و این نشان می‌دهد جامعه ما با چه مشکلاتی روبرو است.

رئیس‌جمهور با تاکید براینکه ما باید روی پای خود بایستیم و به درون بنگریم و از توانمندی‌های داخلی استفاده کنیم و چشمانمان به بیرون نباشد، اضافه کرد: اما این واقعیت هم هست که بدون تعامل با جهان زندگی بسیار سخت و گاهی ناممکن است. ما باید بتوانیم تولیدات خود را در فضای بیرون کشور عرضه کنیم و آنچه نیاز داریم و در داخل کشور وجود ندارد از فضای بیرون تامین کنیم. حتی در دارو و درمان هم ضمن اینکه خوداتکا هستیم اما در برخی موارد نیازمند مواد اولیه، مواد ساخته شده و واکسن هستیم و باید از دیگران بگیریم و اخذ کنیم و باید دارو و تجهیزات پزشکی بیش از نیاز خود را صادر کنیم.

رئیس‌جمهور بیان کرد: در کالاهای اساسی نیاز داریم به خرید خارجی و مواردی نیاز به فروش در فضای خارجی داریم. پس هم باید روی پای خود بایستیم هم باید شرایط تعاملی را با دنیا برقرار کنیم‌. ضربه دشمن در همین فضا است که می‌خواهد رابطه ما با جهان را دچار اختلال کند و ما باید بتوانیم این مشکلات را در شرایط امروز حل و فصل کنیم.

روحانی تصریح کرد: همین‌جا خدمت ملت و دانشجویان و اساتید عرض می‌کنم علیرغم همه مشکلات، آنچه برای کالای اساسی ما نیاز بوده تقریباً در این شش ماه اندازه پارسال و در برخی موارد بیش از پارسال توانستیم تامین کنیم و علی رغم همه مشکلات توانستیم نیازمندی‌های جامعه را در حد توان خود مرتفع کنیم با اینکه مشکلات امسال به مراتب از پارسال بیشتر است و در سه ماه اول به خاطر کرونا مشکلات ما مضاعف و واردات و صادرات ما با مشکل روبرو بود و در سه ماه اول با رشد منفی سه و نیم درصدی مواجه بودیم.

وی افزود: اما در ماه پنجم دارای رشد مثبت هستیم و توانستیم در تیر ماه و مرداد ماه نسبت به تیر و مرداد پارسال رشد مثبت داشته باشیم و معنای آن این است که بعد از سه ماه توانستیم مشکلات را پشت سر بگذاریم و بتوانیم فعالیت‌های خود را در زمینه‌های مختلف به صورت عادی ادامه دهیم. در تیر و مرداد تقریباً صادرات و واردات ما به سال گذشته برگشته و در برخی موارد بهتر شده است. علی رغم سختی و مشکلات، حرکت مردم و جامعه ما حرکتی بوده است که توانسته است معضلات و مشکلات جامعه را در حد توان حل و فصل کند.

رئیس‌جمهور تاکید کرد: ضمن اینکه دشمن در هدف استراتژیک خود ناموفق بوده، علاوه بر آن در تمام اهداف سیاسی و حقوقی خود نیز ناموفق بوده است. اگر دشمن در زمینه اقتصادی برای ما مشکلاتی ایجاد کرده و اگر در زمینه منابع مالی توانسته برای ما مشکلاتی بوجود اورد اما در زمینه سیاسی و حقوقی دچار شکست‌های کم نظیر شده است. یعنی دشمنان ما در سازمان ملل متحد که آنجا را همیشه حیاط خلوت خود می‌دانستند و فکر می‌کرده هر زمان کاری دارند شورای امنیت و سازمان ملل در مشت آنها است و به راحتی می‌توانند اقدامات خود را انجام دهند آمریکا حداقل با سه شکست بزرگ تاریخی در طول ماه‌های اخیر با آن مواجه شده است.

روحانی خاطرنشان کرد: آمریکا در یکی از اهداف خود که بازگرداندن و ادامه تحریک تسلیحاتی بود، در سازمان ملل و شورای امنیت، از ۱۵ رأی، ۱۳ رأی در برابر او بودند و در طرح اخیر که به اصطلاح استفاده از ماشه بود، هیچ عضوی از اعضای شورای امنیت با آمریکا موافقت نکردند و آمریکا که گفته بود در یک ماه به پیروزی می‌رسد اصلاً نتوانست این پروسه را آغاز کند و این یکی از موفقیت‌های بزرگ سیاسی و حقوقی ملت ما در تاریخ است‌.

وی تصریح کرد: آمریکا نتوانست این طرح را تا امروز شروع کند و استارت بزند. یعنی شورای امنیت کاملاً به طرح آمریکا تا امروز بی‌اعتنا بوده است و پایان شهریور، پایان زمانی است که در قطعنامه ۲۲۳۱ پیش‌بینی شده است. گرچه آمریکا به دلیل اینکه از برجام خارج شده است اساساً عضویت در برجام ندارد که بتواند از این پروسه استفاده کند.

رئیس‌جمهور اظهار داشت: ما از لحاظ سیاسی موفقیت‌های بزرگی بدست آوردیم. همانطور که دانشگاه‌ها و دانشجویان ما باید نقد و انتقاد کنند به همان گونه باید واقعیت‌های مهم و موفقیت‌های بزرگ را با قلم و تلاش خود برای جامعه تشریح کنند. سه موفقیت بزرگ سیاسی و حقوقی را در اختیار داشتیم و چند موفقیت بزرگ حقوقی را در دادگاه بین المللی لاهه در اختیار گرفتیم و هم در یک موضوع بانکی و اوراق بانکی ما در قدم‌های اول در دادگاه‌های بین المللی در زمینه اصل صلاحیت موفق بودیم و ادامه می‌دهیم و هم در زمینه برجام در دو مرحله موفق شدیم. مرحله اول صلاحیت و مرحله دوم حکم کوتاه مدتی بود که دادگاه صادر کرد که در هر سه زمینه توانستیم موفقیت به دست بیاوریم. این موفقیت‌های سیاسی و حقوقی در تاریخ کشور ما بسیار اهمیت دارد.

رئیس‌جمهور افزود: در زمینه اقتصادی علی رغم مشکلاتی که داشتیم در هر هفته شاهد افتتاح‌های بسیار بزرگ در زمینه‌های مختلف در کشور هستیم و این به آن معنا است که ما سال جهش تولید را از یاد نبردیم و به آن عمل کردیم و عمل خواهیم کرد. نکته دیگر اقدام بسیار ارزشمند دانشگاه‌های ما در سال‌های گذشته است‌. ما در همه میدان‌ها توانستیم به پیش قدم بگذاریم. همه آمارها و شاخص‌ها به ما نشان می‌دهد شرایط امروز به نسبت سال ۹۲ با یک فاصله قابل توجهی موفقیت به دست آورده است.

روحانی گفت: اگر ۷ سال پیش یکی از دانشگاه‌های ایران در لیست دانشگاه‌های برتر بود امروز ۴۰ دانشگاه ما در لیست هستند، یعنی دانشگاه‌های ما در مقایسه با دانشگاه‌های بزرگ جهانی در طی این مدت با تلاشی که انجام دادند به این جایگاه رسیدند. در شتاب علمی در برخی سال‌ها در دنیا اول بودیم و این نشان می‌دهد در شرایط تحریم و شرایط بسیار سخت، ما مسیر علم و دانش و پیشرفت علمی را فراموش نکردیم و به بهترین شکل انجام دادیم. اگر جایگاه ما در نوآوری ۱۲۰ بود امروز جایگاه ما ۶۵ است و این نشان می‌دهد در نوآوری چه حرکت خوبی در هفت سال گذشته انجام دادیم.

وی اضافه کرد: ما در زمینه شرکت‌های دانش بنیان دارای توفیق باورنکردنی هستیم که تقریباً نزدیک به صد برابر شده است. اگر شرکت‌های دانش بنیان ما در سال ۹۲ حدود ۵۴ شرکت بوده امروز به بالای ۵ هزار رسیده و تقریباً تعداد شرکت‌های دانش بنیان ما صدبرابر هفت سال پیش شده است. درآمد شرکت‌های دانش بنیان ما در طول این ۷ سال، ۶۰۰ برابر شده است‌. پس ما در علم، پیشرفت و تحول هستیم و امروز دانشگاه‌های ما در مسیری قرار دارند که می‌توانند خودکفا شوند و روی پای خود بایستند.

رئیس‌جمهور تصریح کرد: اگر همکاری دانشگاه‌های ما با تولید و با شرکت‌های دانش بنیان و کارخانه‌های نوآوری بیشتر شود، دانشگاه‌های ما می‌توانند در نیازمندی‌های خود خودکفا باشند و روی پای خود بایستند و نیازی به بودجه دولت نداشته باشند در عین حال تا روزی که نیاز است اولویت نیازمندی دانشگاه‌ها به عنوان اولویت مهم برای دولت است و همواره دولت در این زمینه تلاش کرده و به تلاش خود ادامه خواهد داد.

روحانی با بیان اینکه امروز، روز تاب‌آوری مضاعف برای ملت بزرگ ایران است، گفت: تاب‌آوری در برابر تحریم، تحریم بی نظیر با توطئه‌هایی که علیه ملت ما بوده است و تاب آوری در برابر ویروس کرونا. این تاب آوری مضاعف برای ملت ما است و این تاب آوری مضاعف در سایه اعتماد و امید امکانپذیر است. اگر ملتی به خودش اعتماد نکند و احساس کند در برابر فشار عظیم بیرونی شکسته می‌شود، آن ملت در اهداف ملی خود موفق نخواهد بود.

وی ادامه داد: علت اینکه توانستیم ۴۲ سال در برابر فشارها ایستادگی کنیم و علت اینکه در این سه سال اخیر توانستیم در برابر این فشار بی‌نظیر اقتصادی ایستادگی کنیم، اعتماد ملت ما بوده است و مردم به خود، ساختار، نظام، فرهیختگان، دانشگاه و اساتید خود اعتماد کردند. تا روزی که این اعتماد وجود دارد این ملت به مقاومت خود ادامه خواهد داد. در کنار این اعتماد ملی امید وجود دارد. همانطور که سرمایه اجتماعی برای ما یک سرمایه بزرگ است، اعتماد و امید ملی هم برای ما مهم است. اگر قرار باشد ما به آینده امید نداشته باشیم نمی‌توانیم در برابر مشکلات ایستادگی و معضلات را حل و فصل کنیم.

رئیس‌جمهور با تاکید براینکه دانشگاه نقش مهمی در اعتماد و امید آفرینی دارد، عنوان کرد: امروز همانطور که بیمارستان‌ها به ملت ما امید دادند و مردم می‌دانند اگر با یک مشکل و بیماری مواجه شوند پزشک دلسوز، حاذق و بیمارستان مجهز در اختیار آنهاست و آن بیمارستان و پزشک فداکار هستند که به مردم اعتماد می‌دهد و نگرانی و اضطراب را از مردم دور می‌کند تا هراسی برای مشکلات پیش رو در زمینه بهداشت و درمان نداشته باشند. اگر آن فداکاری و امکانات نبود این اعتماد هم وجود نداشت.

روحانی اضافه کرد: علت اعتماد مردم این است که می‌بینند برق‌شان در شرایط تحریم و در تابستان قطع نمی‌شود و وزارت نیرویی دارند که در طول هشت سال، ۲۰ هزار مگاوات برق جدید برای کشور تولید کرده می‌کند. برای اینکه می‌دانند آب‌شان در شرایط سخت کرونایی قطع نمی‌شود و در طول هفت سال گذشته ۴۳ سد ملی افتتاح شده و تا پایان این دولت بیش از ۱۰۰ سد دیگر نیز افتتاح خواهد شد. اعتماد مردم بر مبنای کارکرد نظام و دولت است. وقتی مردم می‌بینند در شرایط کرونایی دانشگاه، تحصیل دانشجویان و فرزندانشان را فراموش نکرده و با هر سختی و مشکلات حضوری و غیرحضوری دانش و ترقی فرزندانشان را ادامه خواهد داد و وقفه ایجاد نخواهد شد و اضطراب به وجود نیامد، می‌توانند به کشور و نظام خود اعتماد کنند.

وی تاکید کرد: این ما هستیم که باید دست به دست هم دهیم تا برای همیشه اعتماد ملی را حفظ کرده و امید را برای آینده جامعه حفظ کنیم. دانشگاه‌های ما نقش بسیار بزرگی در سرمایه و امید اجتماعی و اعتماد ملی دارند و درخواست من از همه اساتید و دانشجویان این است که می‌دانم سال سختی است و تحصیلات دانشجویان در شرایط بسیار سختی آغاز شده، اما می‌توانیم با دادن امید و نشاط به جامعه شرایطی را برای جامعه به وجود آوریم که مردم با هراس و اضطراب کمتر یا بدون هراس و اضطراب و با امید کامل به مسیر و راه زندگی خود ادامه دهند.

روحانی در پایان تصریح کرد: بار دیگر این روز پر افتخار را به همه دانشجویان عزیز تبریک می‌گویم و امیدوارم شرایط پروتکل‌های بهداشتی اجازه دهد تا در ماه‌های آینده فرصتی پیشروی من قرار گیرد تا از نزدیک سخنان، کلام و نقد و راهنمایی اساتید و دانشجویان را بشنوم.