| حميدرضا ترقي |
هر مسئوليتي، هر سمتي، هر توانايي‌اي، در کنارش يک مسئوليتي دارد، يک تعهدي وجود دارد. بايد ديد که آيا مي توانيد آن تعهد را انجام بدهيد يا نه؟
مقام معظم رهبري ۱۰/۹/۹۸
هجوم چند هزار نفري متقاضيان نامزدي براي ۲۹۰ کرسي مجلس شوراي اسلامي در هر دوره از انتخابات حاکي از يک فرهنگ غلط و ساختار و قانون معيوب وفرايند ناقص در مسئوليت پذيري و انتخاب مسئولين در جامعه ماست .
رهبر معظم انقلاب اسلامي که در دوران مديريت خود اين نوع مسئوليت هارا آزموده و به عمق اهميت آن واقف هستند، دغدغه مهمي را در آستانه ثبت نام افراد براي نامزدي مجلس شوراي اسلامي با استفاده ازروايتي از پيامبر اکرم (ص) مطرح و آن‌را تبيين فرمودند که شرح و بسط آن در آستانه انتخابات مجلس براي جامعه مفيد و ضروريست.
الف)- مسئوليت در نگاه اسلام چيست ؟
مسئوليت و مديريت در اسلام به معناي وسيله‌ کاسبي و طعمه نيست، امانتي است که فرد متعهد مي‌شود در جهت خدمت به مردم و اهداف الهي فعاليت کند.لذا توانايي و صلاحيت براي پذيرش آن مسئوليت از مؤلفه‌هاي تعيين‌کننده است و صرف اينکه شخصي درجه‌ ايماني بالايي داشته باشد دليل بر توانمندي او براي انجام آن مسئوليت نيست.
از نگاه اسلام هر کس در ميدان مسئوليتي در جامعه اسلامي وارد مي‌شود در قيامت مورد مؤاخذه الهي قرار مي‌گيرد و اگر خيانتي در امانت مسئوليت از او سرزده باشد تا ابد در آتش قهر الهي خواهد سوخت.
«البته چنان نيست که مسئوليت پذيرفتن مخالف رضاي الهي باشد، مسئوليت‌ها مي‌تواند فرصتي براي خدمت باشد، «قدرت و توانايي مديريت و احراز مناصب مديريتي يک نعمت است، امروز، در هر بخشي قدرت ايجاد مسير، تغيير مسير، تصحيح مسير را خداي متعال به ما داده است؛ خب اين يک نعمت است… اگر در جهت خدمت به مردم و هدايت جامعه به آن سمتي که مطلوب دين خدا است اين مديريت به‌‌کار رفت، خب اين شکر نعمت است؛ اگر چنانچه در اين جهت به‌کار نرفت، معطل ماند يا عکسش به‌کار رفت، اين کفر نعمت است.»۱۰/۲/۹۶
ب)- مسئوليت نمايندگي مردم درمجلس
نماينده مجلس از جانب تمام مردم کشور وکالت پيدا مي کند که حق حاکميت ملت بر سرنوشت خود را ازطريق قوه مقننه اينگونه اعمال کند:
۱- پاسدار حريم اسلام باشد .
۲- از دستاوردهاي انقلاب اسلامي نگهباني کند.
۳- از مباني جمهوري اسلامي به عنوان اميني عادل پاسداري کند.
۴- درانجام وظائف وکالت امانت و تقول را رعايت نمايد .
۵- پايبندي خودرا به استقلال و اعتلاي کشور حفظ کند.
۶- حافظ حقوق ملت بوده وبه خدمت به آنها پايبند باشد.
۷- از قانون اساسي کشور دفاع کند.
۸- درگفته ها و نوشته ها و اظهارنظرها، استقلال کشور و آزادي مردم و تأمين مصالح آنهارا مدنظر داشته باشد .
۹- قانوني بر خلاف اصول واحکام مذهب رسمي کشور تصويب نکند.
۱۰- از جانب مردم بر عملکرد مجريان و اجراي قانون نظارت کند .
۱۱- اجازه بستن قرارداد و توافقنامه بين المللي مغاير با منافع ملي به دولت ندهد.
۱۲- با قانون گذاري درست حرکت دولت را درمسير آرمان‌هاي انقلاب ريل گذاري کند.
۱۳- در رأي اعتماد به وزرا ازصلاحيت و کارآمدي آنها مطمئن شود.
۱۴- درتمام مسائل کشور در چارچوب مصالح ملي اظهار نظرکند .
۱۵- اگر کم‌کاري يا انحرافي در عملکرد وزير يا مسئولي ديد از اهرم سؤال و استيضاح براي اصلاح امور استفاده کند .
حال افرادي که براي ثبت نام به فرمانداري ها هجوم برده اند تا اگر انتخاب شدن مسئوليت نمايندگي مجلس را به عهده بگيرند ، واقعا خودشان را واجد شرايط براي پذيرفتن اين مسئوليت سنگين مي‌دانند؟ اگر چنين شرايطي را ندارند و با انگيزه ديگري ثبت‌نام مي‌کنند چگونه مي‌خواهند پاسخگو باشند ؟
مجلس ابوذر مي‌خواهد يا مدرس؟
مجلس بايد مجلسي باشد که بتواند در مقابل زورگويي‌ها و زياده خواهي‌ها و مرعوب کردن‌ها و تطميع کردن‌هاي قدرتمندان جهاني بايستد و مصالح کشور و ملت را محاسبه کند و دنبال آن برود. امام رضوان‌الله ‌عليه بارها اسم «مدرس» را مي‌آوردند. مگر خصوصيت مدرس چه بود؟ از مدرس عالم تر هم داشتيم. مدرس خصوصيت عمده‌اش اين بود که هيچ عامل ارعاب و تهديد و تطميع و فريب‌گري در او اثر نمي‌کرد. همان وقتي که علي‌الظاهر فضا را بر ضد او آن‌چنان متشنج کرده بودند که عليه‌ اش شعار مي‌دادند، او ايستاد و حرف خودش را زد. اين خصوصيت يک نماينده خوب در مجلس است. ۱۳۷۸/۱۱/۲۶
امروز برخي از نمايندگاني که وارد مجلس مي‌شوند به هيچ عنوان نه درد دين دارند و نه درد ملت، نمايندگان مقتدر و دلسوز به نظام و انقلاب بايد به پيروي از مدرس و مدرس‌ها براي مردم کار کنند؛ مدرس درد دين داشت و هر لحظه به فکر مشکلات مردم بود و از غصه مردم، اشک مي‌ريخت.
شعار مهم آيت الله مدرس مبني بر سياست ما عين ديانت و ديانت ما عين سياست ماست ضامن سلامت مسئولين وعدم ابتلاء آنها به فساد و رشوه و تطميع است .

​​​​​​​يکي از عوامل مهمي که باعث بروز مشکلات جاري کشور و ملت شده است، تفکيک اين دو مؤلفه مهم است؛ لذا کساني که دزدي و اختلاس مي‌کنند و اهل رانت و زد و بند هستند به هيچ عنوان دين ندارند و صرفا با سياست‌کاري، به دنبال منافع حداکثري خودشان هستند. آيت الله مدرس با تفکيک دين از سياست به شدت مخالف بود.
اينکه پيامبر به ابوذر دلسوز و شجاع و رک گو مي‌فرمايند شما به‌درد مسئوليت نمي‌خوريد و او را به هيچ مسئوليتي منصوب نمي‌کنند قابل تأمل است !ودر مقابل سلمان مسئوليت‌هاي متعدد مي‌گيرد ووالي مداين مي‌شود .
توانايي و شايستگي مسئولان نقش کليدي در انتخاب مديران دارد، تا آنجا که شخصي مثل ابوذر که از صحابي بزرگ پيامبر(صلّي‌الله‌عليه‌وآله) و ياران خاص اميرالمؤمنين (عليه‌السّلام) است از هرگونه مديريت منع مي‌شود، پيامبر (صلّي‌الله‌عليه‌وآله) به ابوذر مي‌فرمايد: «من جنابعالي را در مديريت، ضعيف مي‌بينم. خيلي آدم خوبي هستي، مجاهد في‌سبيل‌الله، رُک‌گو و آسمان بر راست‌گوتر از او سايه نيفکنده، زمين راست‌گوتر از او را بر خودش حمل نکرده؛ اينها همه به جاي خود محفوظ، امّا شما آدم ضعيفي هستي. حالا که آدم ضعيفي هستي، مواظب باش بر دو نفر هم رياست نکني! يعني تو آدمي هستي که مديريّت نداري؛ اگر چنانچه بر دو نفر يا بيشتر رياست پيدا کردي، نمي‌تواني کار آنها را به سامان برساني.» در واقع آدم خوب بودن به معناي مدير خوب بودن نيست.۱۰/۹/۹۸٫
پاسخگوي مسئوليت خود درپيشگاه خداوندباشيد
حديثي از پيامبر(صلّي‌الله‌عليه‌وآله) در اين موضوع نقل شده که حضرت آيت‌الله خامنه‌اي در شرح آن مي‌فرمايند: «[رسول اکرم صلّي‌الله‌عليه‌وآله] فرمود هيچ کس نيست که بر ۱۰ نفر يا بيشتر رياست و امارت داشته باشد [مگر اينکه] اين آدمِ رئيس را که اين‌قدر در دنيا محترم است و رئيس است و مدير است، ‌چنين آدمي را در روز قيامت وقتي که مي‌آورند، دست او را به گردنش بسته‌اند؛ يعني دست‌بسته او را وارد محشر مي‌کنند، آن هم به اين شکل که دستش به گردنش بسته است. نفْس اين مسئوليّت و آمريّت و رياست، يک تبعاتي دارد که ايجاب مي‌کند اين را.» در اين حديث فرقي بين مسئول خوب و مسئول بد در نوع محشور شدن در قيامت ديده نشده است، تنها فرق در اين است که «اگر او آدم خوبي بود، درستکار بود، در آنچه انجام گرفته بود تقصير و گناهي متوجّه او نبود، اينجا رها مي‌کنند او را… امّا اگر نه، انسان نيکوکاري نبوده است در دنيا، خودش هم آدم بدکار و بدعملي بوده است -هرجور بدعملي‌اي که فرض کنيد- اينجا آن گرفتاري و آن غل و زنجيري که به او بسته شده است، افزايش پيدا مي‌کند.» ۲۷/۹/۹۸
بنابراين کساني که شايستگي پذيرش اين مسئوليت‌هاي خطير را ندارند موظفند از نامزد شدن و هدر دادن رأي مردم انصراف داده وامانت را به اهلش بسپارند.