مهمان ناخوانده آذری‌ها بازگشت
عقربه‌هاي ساعت حوالي ۲:۱۷ بامداد را نشان مي داد که به يك‌باره تكانه‌هاي شديد، خواب ساکنان آذربايجان شرقي را آشفته کرد. ناگهان فضاي مجازي پر شد از اخبار شوكه‌كننده. تماس‌هاي تلفني برقرار شد و همه خواستند از حال عزيزان‌شان باخبر شوند و ساعتي بعد، رسانه ها، اخبار اين زلزله را مخابره کردند: «زمين لرزه شديدي به قدرت ۵/۹ ريشتر در حوالي شهر ترک از توابع ميانه، استان‌هاي آذربايجان شرقي را لرزاند، اين زلزله به قدري شديد بود که بيشتر از ۱۰ ثانيه طول کشيد و در ۶ شهر و ۱۴۵ روستا احساس شد.»
بنابر اطلاعات منتشر شده در مرکز ژئوفيزيک دانشگاه تهران، پس از وقوع اين زلزله، تا بعد از ظهر روز گذشته، بالغ بر ۶۰ مورد پس‌لرزه بين ۲/۵ تا ۴/۸ ريشتر به وقوع پيوست و مديرکل پيش بيني و هشدار سريع سازمان هواشناسي اعلام کرد، «به رغم صاف بودن آسمان، دماي هوا در مناطق زلزله زده آذربايجان شرقي غالبا سرد و زير صفر پيش بيني مي‌شود. از جمله حداقل دما در روستاي سراب طي دو روز آينده بين ۴- تا ۵- درجه سانتيگراد و در روستاي بستان آباد دماي هوا بين ۲- تا ۳- درجه سانتيگراد خواهد بود.»
حال با اين وصف و باتوجه به حجم اطلاعاتي که در رسانه ها منعکس شد، روز گذشته همه ما ايراني ها، غمگين شديم و در مواجهه با پرسش چه خبر؟ از زلزله گفتيم و ويراني اش و از تعداد کشته ها و وضعيت جاده ها و دوباره يادمان آمد، در سرزميني زلزله خيز به سر مي‌بريم، دوباره يادمان آمد، داغ زلزله تمامي ندارد و هربار گوشه اي از اين خاک را مي لرزاند. حالا تا چند روز، زلزله تمامي زواياي زندگي را تحت تأثير قرار مي دهد و مردمان مصيبت‌زده مبهوت خواهند بود. هرچند ما هنوز باور نکرده ايم، قهر و کينه زمين که اقتضاء طبيعت است، دست از سر اين سرزمين برنخواهد داشت. ما همچنان پس از وقوع هر لرزش تازه به ياد مي آوريم، پديده اي به نام زلزله هم وجود دارد که مي تواند تمام جاده هاي منتهي به آرامش را از همه ما بگيرد و در اين ميانه، مرثيه خواني و ماتم گرفتن، هيچ حاصلي ندارد. بي ترديد زلزله روز گذشته، آخرين حادثه از اين دست نيست. ايران سرزميني زلزله خيز است و مناطق مختلف کشور در معرض خطر دائم اند. وقت آن فرارسيده که خود را براي «بعد از حادثه آماده نکنيم و به تعبيري ديگر، علاج واقعه قبل از وقوع را مدنظر قرار دهيم.»
اين زلزله به روايت صاحب نظران خسارات گسترده اي در بر نداشته اما مديرکل مديريت بحران استانداري آذربايجان شرقي از تخريب ۱۰۰ درصدي ۳۰ واحد مسکوني در روستاي ورنکش خبر داد و گفت: ۳۷۰ واحد مسکوني در ساير روستاهاي بخش مرکزي، کندوان و کاغذ کنان ميانه، پنج الي ۷۰ درصد تخريب شده‌اند.
برهمين اساس مهدي زارع، استاد پژوهشگاه بين‌المللي زلزله‌شناسي با تحليل وقوع زمين لرزه آذربايجان شرقي به رسالت مي گويد:
مهدي زارع، استاد پژوهشگاه بين‌المللي زلزله‌شناسي با تحليل وقوع زمين لرزه آذربايجان شرقي به «رسالت» مي گويد: کانون اين زلزله در جايي قرار گرفته بود که تقريبا کم سکنه بوده و عمق آن نسبت به زلزله هاي ديگر، زيادتر بوده يعني در عمق حدود ۱۸ کيلومتر و اين موجب شد ميزان خسارت و تلفات خيلي محدود باشد. در حالي که اين زمين لرزه ساعت ۲ و ۱۷ دقيقه بامداد اتفاق افتاده و بزرگاي آن در حد يک زلزله شديد بوده و در مرز زلزله ۶ ريشتر به وقوع پيوسته است.
به اذعان او، اگر اين زلزله ۶ جان باخته نداشت، مي توانستيم از چنين رخداد طبيعي براي مطالعات علمي و لرزه شناسي استفاده کنيم. البته زلزله هاي تاريخي آذربايجان متعدد بوده و يکي از لرزه خيزترين نواحي ايران به شمار مي رود.
او در پاسخ به اين پرسش که در زلزله ۶ ريشتري حجم خسارات چه قدر خواهد بود، اظهار مي کند: اين مسئله به عوامل متعدد بستگي دارد، اينکه آيا کانون آن، زير يک منطقه جمعيتي بوده و عمق آن به نسبت کم است يا خير. بي ترديد اگر اين زلزله در جايي مثل ميانه و هشترود و سراب رخ مي داد، حجم خسارت ها بسيار گسترده بود، اما درحال حاضر به طور نسبي شانس آورده ايم که اتفاقات بدتري در اين منطقه به وقوع نپيوسته است.
به گفته اين زلزله شناس، حجم ويراني ها و خسارت ها به ميزان توسعه يافتگي کشورها هم بستگي دارد زيرا چنين اتفاقي اگر در ژاپن و آمريکا بيفتد عملا تلفات نخواهند داد و خسارت ها هم محدود خواهد بود و حتي در کشوري مثل مکزيک که کشوري در حال توسعه است، وقتي زلزله اي با بزرگاي ۸ ريشتر اتفاق افتاد، ۳۶ هزار نفر کشته شدند و ۳۲ سال بعد عين همين اتفاق رخ داد و فقط ۳۵۰ نفر کشته شدند بنابراين فعلا تا اطلاع ثانوي اگر در کشورهايي مثل ترکيه، پاکستان ، ايران و اندونزي زلزله ۶ ريشتري به عمق ۷ تا ۸ کيلومتري در زير منطقه شهري با جمعيتي بالاي ۴۰ تا ۵۰ هزار نفر، رخ بدهد، با آمار تلفات بسيار بالا مواجه خواهيم بود.
*آمارهاي متناقض رسانه ها به هر روي، ديروز، خبرها از بسيج عمومي امکانات براي امداد رساني به زلزله زدگان حکايت داشت و رسانه ها، با ارائه آمارهاي متناقض از تعداد مصدومان و کشته ها اين خبر را پوشش دادند. زلزله آذربايجان شرقي در عمق ۸ کيلومتري زمين به وقوع پيوست و در استان‌هاي آذربايجان غربي ، گيلان ، مازندران ، اردبيل و زنجان هم احساس شد و تا هنگام نوشتن اين سطور ۶ کشته و حدود ۴۰۰ مصدوم داشته است، اما پيرحسين کوليوند، رئيس سازمان اورژانس کشور پیش ا زاین در گفت‌وگو با خبرنگار ايلنا درباره آخرين وضعيت مصدومان در زلزله ۹/۵ ريشتري در استان آذربايجان شرقي گفت: «تاکنون ۳۴۸ نفر بر اثر زلزله مصدوم شده‌اند که از اين تعداد ۳۳۱ نفر ترخيص شده‌اند همچنين ۵ نفر نيز جان خود را از دست داده‌اند. ۶۵ نفر از مصدومان بر اثر ريزش آوار دچار مصدوميت شده‌اند. همچنين در حال حاضر تنها ۱۷ مصدوم بستري هستند.» رئيس سازمان اورژانس کشور تصريح کرد: «طبق آخرين آمار در استان آذربايجان شرقي، در شهرستان ميانه ۱۸۲ نفر مصدوم، در شهرستان سراب ۱۱۳ نفر و هشترود ۳۰ نفر مصدوم شدند. همچنين ۲۱ نفر نيز از مصدومان در استان اردبيل خدمات درماني دريافت کرده‌اند.» در مقابل سيد مصطفي مرتضوي سخنگوي سازمان امداد و نجات هلال احمر در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاري فارس از مصدوميت ۳۳۲ نفر خبر داد و گفت: «۵ نفر در روستاي ورنکش ميانه جان باختند؛ ضمن اينکه تاکنون ۶۵ روستا ارزيابي شده‌اند. ۴۰ باب خانه در روستاي ورنکش، ترک و ترکمنچاي کاملا ويران شده‌اند؛ ضمن اينکه در محورهاي مواصلاتي ريزش کوه داشتيم.»
فارغ از روايت هاي رسانه اي از تعداد مصدومان و کشته شدگان، روز گذشته رئيس‌جمهوري در پيامي با ابراز همدردي با همه آسيبديدگان و داغديدگان حادثه زلزله و در تماس با محمدرضا پورمحمدي، استاندار آذربايجان شرقي درگذشت تعدادي از هموطنان ميانه‌اي در زلزله را تسليت گفت و دستور ويژه اي براي بسيج تمام امکانات براي امدادرساني به زلزله‌زدگان استان صادر کرد. رحماني فضلي، وزير کشور هم به دنبال وقوع زلزله در شمال غرب کشور از هموطنان خواست ضمن حفظ آرامش و خونسردي با نيروهاي امداد و نجات همکاري لازم را داشته باشند و در دستوري به رئيس سازمان مديريت بحران خواستار رسيدگي سريع به وضعيت زلزله زدگان و مناطق زلزله زده شد.
اسحاق جهانگيزي، معاون اول رئيس جمهور هم بر لزوم امدادرساني فوري و بسيج همه امکانات براي کمک رساني به مناطق زلزله زده استان آذربايجان شرقي تأکيد کرد و از استاندار آذربايجان شرقي خواست با بسيج تمامي امکانات استان و اعزام گروه‌هاي امدادرسان و ارزياب به مناطق زلزله زده، اقدامات لازم و کمک رساني فوري به آسيب ديدگان را دستورکار خود قرار دهد.
علي ربيعي، سخنگوي دولت در صفحه شخصي توئيتر خود نوشت: «متأسفانه باز هم زلزله، زندگي هموطنان ما را لرزاند. از ساعت وقوع، رئيس‌جمهور و معاون اول رئيس‌جمهور دستورات متعددي به دستگاه‌هاي مسئول، جهت رسيدگي به مردم زلزله‌زده ابلاغ کرده‌اند. دولت تمامي اهتمام خود را به کار خواهد بست تا زندگي عادي به منطقه برگردد. تمام تلاش خود را مي‌کنيم تا تنِ زلزله‌زدگان، بارِ ديگر با سرماي زمستان نلرزد.»
سعيد نمکي، وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشکي در صفحه توئيتر شخصي خود نوشت: «ضمن عرض تسليت به خانواده‌‌هاي داغدار، براي تمامي مصدومان حادثه تلخ زلزله آرزوي سلامتي و بهبودي دارم. از ساعات اوليه روزگذشته تمامي پرسنل اورژانس و مراکز درماني در مناطق زلزله‌زده در آماده باش کامل هستند. وزارت بهداشت با تمامي امکانات تا آخرين لحظه در کنار مردم شريف اين منطقه خواهد بود.»
به دنبال وقوع اين زلزله، بيت اللهي، مدير بخش زلزله مرکز تحقيقات مسکن، راه و شهرسازي، زلزله آذربايجان شرقي را جزء زمين لرزه‌هاي بزرگ عنوان کرده و گفته است: احتمالا گسل بناروان مسبب زلزله ۹/۵ استان آذربايجان شرقي شده و به احتمال زياد اين پس‌لرزه‌ها در روزهاي آينده نيز ادامه خواهد داشت و توصيه مي‌شود مردم منطقه از تردد در اطراف ساختمان‌هاي آسيب ديده به ويژه در اطراف ساختمان‌هاي خشت و گلي تا رسيدن منطقه به آرامش خودداري کنند.رئيس سازمان مديريت بحران کشور از «آسيب ديدگي ۴۰۰ الي ۵۰۰ واحد مسکوني در مناطق زلزله‌زده در استان آذربايجان شرقي خبر داد.» گويا بيشترين آوار در خانه هاي خشتي گلي روي داده و در ميان روستاهاي خسارت ديده، روستاي ورنکش و ورزقان بيشترين خسارت را ديده است. برهمين اساس محمدرضا پورمحمدي، استاندار آذربايجان شرقي بيان کرد: «۶۰ روستا در کانون زمين لرزه بوده که از تمامي آنها بازديد به عمل آمده و نگراني چنداني وجود ندارد؛ خوشبختانه از لحظات اوليه وقوع زلزله مديريت بحران شهرستان‌ها و استان تشکيل يافته است و از سويي نيز نيروهاي امدادي به منطقه اعزام شده و امکانات اسکان موقت از سوي هلال احمر استان فراهم شده است.»به اذعان وي، در منطقه‌اي که زمين لرزه به وقوع پيوسته منطقه روستايي بوده و تراکم جمعيت کم است و در ساير شهرستان ها اعم از سراب، چاراويماق، هشترود و بستان آباد مشکلات خاصي وجود ندارد و مصدومان به صورت سرپايي مداوا شده‌اند.
*هيچ روستايي ۱۰۰ درصد تخريب نشده است
مرتضي سليمي، رئيس سازمان امداد و نجات هلال احمر گفت: «به محض وقوع زلزله ۲۴ تيم ارزياب به منطقه اعزام شده که بر اساس آمار هيچ روستايي ۱۰۰ درصد تخريب نشده است.» يکي از اهالي روستا ورنکش به خبرنگار ايسنا گفته است: «بسياري از خانه‌هاي روستاي ورنکش مقاوم سازي نشده و بسيار خسارت ديده اند. چند نفر نيز فوت شده و بسياري نيز مصدوم شده اند، درخواست ما اين است که وام مقاوم سازي منازل روستايي با سهولت بيشتري در اختيار مردم قرار گيرد تا راحت‌تر بتوانند در اين رابطه افدام کنند. بسياري از خانه‌هاي روستا تخريب شده و احشام و محصولات مردم زير آوار مانده است، از دولت و ارگان‌ها مي‌خواهيم به داد اين مردم برسند. وام‌هاي مقاوم سازي نيز با مشکلات فراوان به دست اهالي روستا مي‌رسد و دنبال هرکاري مي‌رويم چندين ضامن طلب مي‌کنند که اين موضوع بسيار طاقت فرسا است.»
اسماعيل نجار، رئيس سازمان مديريت بحران کشور، با اشاره به تلفات دامي براثر زمين لرزه در اين منطقه گفت: «براساس گزارش‌ها خساراتي نيز به واحد‌هاي دامي وارد شده و تنها در يک واحد ۲۰۰ رأس دام سبک تلف شده‌اند.» اما درباره ديگر خسارت ها تا لحظه نگارش اين گزارش اطلاعي در دست نيست و مطابق اظهارات سرهنگ نادر رحماني، رئيس مرکز اطلاعات و کنترل ترافيک پليس راهور ناجا، تاکنون گزارشي ازبسته شدن محورهاي مواصلاتي اصلي استان‌هاي زلزله‌زده نداشته‌ايم و تمامي محورها باز هستند وامکان تردد وجود دارد.در کنار همه مواردي که از روز گذشته اطلاع رساني شده است، بايد به مهم‌ترين نياز زلزله‌زدگان به چادر، غذا و آب هم اشاره کرد. حامد سجادي، معاون امداد و نجات سازمان هلال احمر در حاشيه بازديد از روستاي زلزله زده ورنکش ميانه از فراهم کردن کليه امکانات اوليه براي زلزله زدگان خبر داد و گفت: تعداد ۶۰ تخته چادر در اين روستا کمپ زده شد تا خانوارهايي که در شرايط سخت تري هستند سکني بگيرند. اقلام غذايي ۷۲ ساعته و يک ماهه نيز به منطقه اعزام مي شود که بخشي از آن در اختيار مردم قرار گرفته و ساير اقلام از جمله چادر، موکت، چراغ والور و مايحتاج غذايي نيز در اختيار مردم زلزله زده قرار مي‌گيرد.علي اصغر پيوندي، رئيس هلال احمر، هم از اسکان ۶۰ درصد افراد در ساعات اوليه وقوع زلزله درچادر سخن گفت و اشاره داشت: بسته معيشتي خدمات اوليه در اختيار زلزله زدگان قرار گرفته و پيش‌بيني مي‌شود تا فردا شب نيز افراد همچنان در چادر باشند اما به رغم طرح اين سخنان، خاطرمان از روند رسيدگي به زلزله زدگان آسوده نيست. ما تجربه زلزله کرمانشاه و ورزقان را داريم، قريب دو سال پيش زلزله ۳/۷ ريشتري کرمانشاه را لرزاند و همچنان اتاقک هاي فلزي، سرپناه برخي از بازماندگان زلزله است.
فردين فرمند، نماينده مردم ميانه در مجلس شوراي اسلامي با اشاره به روند کند بازسازي مناطق زلزله زده کرمانشاه به «رسالت» مي گويد: باتوجه به حجم خسارت زلزله در کرمانشاه و ورزقان و روند کند رسيدگي به آسيب ديدگان و بازماندگان زلزله سرپل ذهاب تصور مي کنيم، در آذربايجان شرقي هم شاهد اين مسئله باشيم، البته اميدواريم دولت، اين بار تدبيري بيشتري به خرج دهد و حداقل از تجارت زلزله هاي گذشته و روند بازسازي در اين زمينه استفاده کند. وي در ادامه توضيح مي دهد: اين زلزله خسارت مالي و جاني داشته و متأسفانه بازهم در مديريت بحران ضعيف عمل کرده ايم و به رغم همه اين موارد از دولت، انتظار تسريع در رسيدگي به زلزله زدگان را داريم چراکه هوا بسيار سرد است و در روستاي حلمسي باوجود عدم خسارت جاني، تقريبا روستا به طورکلي از بين رفته است و در اين سرماي سوزان بايد چاره اي انديشيد. اين ها حداقل به ۱۲۰ واحد چادر نياز دارند که تاکنون توانسته اند ۷۰ چادر را فراهم کنند، حال ما نمي دانيم آنهايي که بدون سرپناه و چادر مانده اند، قرار است چگونه شب را به صبح برسانند. طبعا روستاي حلمس بايد هرچه سريع تر بازسازي شده و وام هاي دولت فوري پرداخت شود، ما زمستان را در پيش داريم و اگر از همين فردا بازسازي ها آغاز نشود، ديگر نمي توان منتظر معجزه بود.
اسماعيل نجار، رئيس مديريت بحران کشور هم با اشاره به نزديکي زمستان و اينکه مردم نمي توانند در سرماي استخوان سوز در چادر زندگي کنند، به «رسالت» مي گويد: روز گذشته استاندار جلسه اي را در منطقه تشکيل داد و با برنامه ريزي بنياد مسکن قرار است، به صورت فوري يک اتاق براي زندگي مردمي که سرپناه خودشان را از دست داده اند، ساخته شود. ما هم قرار است بابت هر واحد مسکوني در روستا اگر نياز به تخريب و بازسازي دارد، ۶ ميليون تومان اجاره پرداخت کنيم و با اين مبلغ مي توانند فعلا مکاني را اجاره کرده و يا اتاقي را بسازند تا ساختمان آنان در حداقل زمان ممکن ساخته و تحويل داده شود.
او توصيه کرد: اگر کساني فضاي خالي دارند، همسايه و آشنايان خود را اسکان بدهند، البته از لحظات اوليه مديريت بحران شهرستان‌ها و استان تشکيل يافته است و از سويي نيز نيروهاي امدادي به منطقه اعزام شده و امکانات اسکان موقت از سوي هلال احمر استان فراهم شده و جاي نگراني نيست.
نجار تأکيد کرد: چادر و امکانات امدادي و تغذيه در اختيار زلزله زدگان قرار گرفته و اميدواريم آرامش با تمهيدات انديشيده شده هرچه زودتر برقرار شود.
استاندار آذربايجان شرقي هم در گفت وگو با «رسالت» از تخريب صد درصدي ۳۰ واحد مسکوني خبر داد و گفت: پتو و لباس گرم و مواد خوراکي و لوازم بهداشتي در اولويت مردم زلزله زده است و اميدواريم هرچه زودتر بازسازي ها انجام شده و مردم در سرماي زمستان زير چادر نباشند.
*زلزله در توئيتر
اما روز گذشته بعد از زلزله ۵/۹ ريشتري در آذربايجان شرقي، هشتگ «زلزله» در توئيتر فارسي داغ شد. كاربران توئيتر فارسي درباره اين واقعه طبيعي نوشتند و البته نوشته‌هاي طنز و شوخي را هم فراموش نكردند. آنچه مي‌خوانيد منتخبي از اين توئيت‌هاست.
*«زلزله جان ، تو که اومدنت رو مياي نميشه حداقل تابستون بياي؟ هوا سرده نامرد … يخ ميزنن» «مي‌دونم براتون مهم نيست، ولي من حالم خوبه! خيلي نامردين، فقط يه نفر حالمو پرسيد»
*«دلم براي ليلا و حميد و مريم هاي روستاهاي بعدي مي سوزد… مي داني زلزله… ما که رفتيم ولي خدا کند روزي بنويسند: ز مثل زندگي»
*«ما کرمانشاييا خوب زلزله رو مي فهميم از زير آوار درآوردن همشهريامون که هنوزم بازمانده هاشون توي کانکس و چادر زندگي مي کنند،اميدوارم هرچه زود تر اون خانه هايي که خراب شده درست بشه زمستانه و دولت قطعا هيچ کاري نکرده و نخواهد کرد.»
*«لباس گرم، پتو،آب، نان و چادر از لوازم ضروري و فوري براي مناطق زلزله زده است، سوز سرما بيداد مي کند …»
* «روستاي تيرشاب، از توابع شهرستان سراب، نزديک صددرصد تخريب و سوز سرما بيداد مي کند، اي که دستت مي‌رسد کاري بکن».
* «خواهرزادم از شدت زلزله دچار لکنت زبان شده، لعنت به راه دور که دل و روح آدم تو اين لحظات پيش عزيزانش مي مونه»
خسارات زلزله , زلزله , زلزله آذربایجان شرقی , زلزله اردبیل , زلزله تبریز , زمین لرزه
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.