لزوم پراکندگی مراکز آمبولانس در سطح شهر

یکی از مهم ترین معیار ها برای کارآمدی سیستم فوریت های پزشکی در هر شهری، پراکندگی مراکز آمبولانس در سطح شهر است. این موضوع به خصوص در مورد کلان شهر هایی مثل تهران از اهمیت بالایی برخوردار است و کوچک ترین تغییرات در نقشه پراکندگی مراکز آمبولانس تهران می تواند به معنای افزایش شانس نجات جان ده ها شهروند باشد.

در این مطلب، اهمیت پراکندگی مراکز آمبولانس در سطح شهر ها را بررسی می کنیم. همچنین خواهیم دید که چگونه این پراکندگی باعث بهبود عملکرد سیستم اورژانس و در نتیجه افزایش شانس بقای شهروندان از یک حادثه یا بیماری ناگهانی خواهد شد.

اهمیت پراکندگی ایستگاه های آمبولانس در سطح شهر

خدمات آمبولانسی نقشی حیاتی در ارائه درمان بیمارستانی دارند. هدف از این درمان این است که در وهله اول فرد بیمار یا مصدوم از خطر مرگ نجات پیدا کند و سپس از گسترش آسیب های وارده به او پیشگیری شود.

از آن جایی که در بسیاری از موارد اورژانسی فقط چند دقیقه زودتر رسیدن کمک های پزشکی می تواند جان یک مصدوم را نجات دهد، آمبولانس های دولتی و خصوصی تلاش می کنند تا جای ممکن سرعت عمل خود را در رسیدن به محل حادثه افزایش دهند.

به همین منظور یکی از اقداماتی که می تواند باعث شود تا آمبولانس ها زودتر و راحت تر خود را به محل حوادث برسانند، بهینه سازی مکان ایستگاه های آمبولانس یا همان مراکز آمبولانس در سطح شهر ها است.

به طور کلی برای تعیین محل استقرار آمبولانس ها در سطح شهر، به مواردی مثل جمعیت شهر، بافت شهری و روستایی، نقاط حادثه خیز، وضعیت ترافیک، تعداد آمبولانس های در دسترس و غیره توجه می شود. در ادامه این معیار های پراکندگی مراکز اجاره آمبولانس ستایش امداد را بررسی کرده ایم.

تاثیر جمعیت بر پراکندگی مراکز آمبولانس

طبیعتاً هر چقدر که یک شهر پر جمعیت تر باشد، به تعداد مراکز آمبولانس های بیشتر و پراکنده تری نیاز است تا بتواند پاسخگوی نیاز شهروندان در شرایط اضطراری باشد.

طبق استاندارد های سازمان جهانی بهداشت، به ازای هر صد هزار نفر جمعیت در مناطق شهری باید یک آمبولانس در نظر گرفته شود. این نرخ برای مناطقی که در آن جمعیت به شکل پراکنده سکونت دارد، یک آمبولانس به ازای هر هفتاد هزار نفر است.

نقش بافت شهری و روستایی در پراکندگی مراکز اورژانس

محل قرارگیری مراکز آمبولانس برای شهر ها و روستاها از قواعد مشخصی پیروی می کنند و می شود گفت بافت شهری و روستایی تاثیر مستقیمی بر پراکندگی مراکز آمبولانس در سطح شهر یا روستا دارد. به همین دلیل، توزیع مراکز آمبولانس تهران الگوی کاملا متفاوتی با الگوی توزیع آمبولانس در یک شهرستان نسبتا کوچک دارد.

به عنوان مثال برای شهرستان هایی که ترکیبی از بافت شهری و روستایی هستند، معمولا چند مرکز آمبولانس برای رسیدگی به تماس های مناطق شهری و یک مرکز آمبولانس برای رسیدگی به مناطق روستایی استفاده می شود.

اهمیت نقاط حادثه خیز در استقرار

همه نقاط یک شهر به یک اندازه نیاز به آمبولانس ندارند. برای تشخیص نقاط حادثه خیز و مناطقی که بیشتر در آن ها نیاز به آمبولانس احساس می شود، از ملاک های مختلفی استفاده می شود. علاوه بر بررسی آماری و تکیه بر تجربه، نواحی مثل آزاد راه ها، کمربندی ها، مناطق مسکونی پر جمعیت، مراکز ورزشی و تفریحی جزو نقاطی محسوب می شوند که بیشتر دچار حوادثی می شوند که نیاز به حضور آمبولانس دارد.

به همین دلیل برای تعیین مراکز آمبولانس در سطح شهر تلاش می شود تا آمبولانس ها در مجاورت مناطق ذکر شده باشند تا بتوانند حجم نسبتا بالایی تماس های اضطراری از این مناطق را به خوبی پوشش دهند.

تاثیر ترافیک بر مراکز اورژانس

بدیهی است که یکی از مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر نحوه پراکندگی مراکز آمبولانس در سطح شهر، وضعیت ترافیک در نقاط مختلف است. به خصوص در کلان شهر هایی مثل تهران، باید توجه ویژه ای به ساعات ترافیک شود تا آمبولانس ها تا حد ممکن از ترافیک های سنگین دور بمانند.

اگرچه در بسیاری از نقاط شهر خطوط ویژه ای برای عبور خودرو های اضطراری مثل آمبولانس در نظر گرفته شده است، اما توجه داشته باشید که هدف سرویس های فوریت های پزشکی این است که ظرف مدت حداکثر ۱۵ تا ۲۰ دقیقه خود را به محل حادثه برسانند و سپس در مدت زمان تقریبا ۲۰ دقیقه مصدوم را به بیمارستان برسانند.

تاخیر چند دقیقه ای از این برنامه می تواند به قیمت جان یک مصدوم تمام شود چرا که دقایق اولیه پس از بروز یک حادثه، جزو زمان طلایی برای نجات جان بیمار و جلوگیری از وخیم تر شدن حال او محسوب می شوند.

رابطه بین تعداد آمبولانس ها با پراکندگی اورژانس در سطح شهر

همانطور که در بالاتر اشاره کردیم، با توجه به تعداد جمعیت هر شهر باید تعداد مشخصی از آمبولانس نیز برای رسیدگی به فوریت های پزشکی در نظر گرفته شود. اگر تعداد آمبولانس های در دسترس کمتر از مقدار لازم به ازای جمعیت باشد، آن وقت پراکندگی مراکز آمبولانس در سطح شهر طبق اولویت بندی انجام خواهد شد.

یعنی در این شرایط تلاش می شود تا مراکز آمبولانس در محل هایی که بیشتر حادثه خیز است مستقر شوند یا آن که در ساعات اوج تماس ها و زمانی که تعداد عملیات ها زیاد می شود، آمبولانس های دور از مرکز شهر به سمت مناطقی که بیشتر نیاز به خدمات پزشکی دارند منتقل می شوند.

نتیجه

مراکز ارائه خدمات اورژانسی به معنای واقعی کلمه یکی از قسمت های حیاتی هر شهری هستند. وقتی که یک حادثه یا بیماری باعث می شود تا سلامت و جان شهروندان در خطر قرار بگیرد، این آمبولانس ها هستند که وظیفه رسیدگی فوری به فرد بیمار را دارند و باید هر چه سریعتر ضمن انجام درمان اولیه، او را به نزدیک ترین مرکز درمانی مثل بیمارستان منتقل کنند.

برای رسیدن به این هدف، پراکندگی مراکز آمبولانس در سطح شهر باید با توجه به نکاتی که در این مطلب ذکر کردیم به شکل استاندارد و اصولی انجام بگیرد. طبیعتاً منابع برای ایجاد مراکز آمبولانس محدود هستند و به همین دلیل برای تعیین مکان مراکز آمبولانس، باید تلاش شود تا از امکانات موجود به بهترین شکل ممکن استفاده شود تا همه شهروندان بتوانند دسترسی سریع و فوری به آمبولانس داشته باشند.