عقب‌نشینی اروپا از مکانیسم ماشه
|راضيه فراهاني|
اتحاديه اروپا در مقابل ايران، مشي محتاطانه‌اي را در پيش گرفته است، اين موضوع در حالي است که آمريکا بر طبل افزايش تحريم‌ها روزبه‌روز مي‌کوبد. «جوزپ بورل» کميسيونر سياست خارجي اتحاديه اروپا چندي پيش از تمديد بازه زماني مکانيسم حل اختلاف در برجام (مکانيسم ماشه) خبر داد. وي با صدور بيانيه‌اي بعد از انجام مشورت با تروئيکاي اروپايي حاضر در برجام مطرح کرد: «در تاريخ چهاردهم ژانويه، نامه‌اي از وزراي خارجه آلمان، فرانسه و انگليس دريافت کردم، مبني بر ارجاع دادن نگراني خود از اجراي تعهدات برجامي ايران به کميسيون مشترک که به‌تبع آن مکانيسم حل اختلاف فعال شد.» بورل با اشاره به تأکيد مجدد تمام طرف‌هاي برجام بر حفظ اين توافق، توضيح داد: «به‌رغم اختلاف‌نظر بر سر شرايط، اين توافق وجود دارد که زمان بيشتري براي (مکانيسم حل اختلاف) به دليل پيچيدگي مسائل موجود، نياز است. اين موضوع در حالي است که بر اساس برجام، اين جلسه بايد طي ۱۵ روز پس از فعال‌سازي سازوکار حل اختلاف، يعني اوايل بهمن برگزار مي‌شد. نکته قابل‌توجه آنجا است با توجه به اينکه اروپا در اکثر اوقات همراه آمريکا گام برمي‌داشت چرا اين بار يک گام عقب‌تر رفته و مکانيسم ماشه‌اي را که هميشه مطرح مي‌کرد اين بار به تعويق انداخته است. يک کارشناس مسائل بين‌الملل در گفت‌وگو با «رسالت» معتقد است: «اروپا با اين اقدام به‌گونه‌اي به دنبال آن بود تا نظرها را از عمليات ترور شهيد سردار سليماني در عين‌الاسد به سمت مسئله برجام و فشارهاي احتمالي به ملت ايران تغيير مسير دهد.» بااين‌حال اما سفير اسبق ايران در انگلستان نيز معتقد است:«اروپا به جهت حفظ امنيت خود در منطقه که در دستان ايران است چنين گام‌هاي محتاطانه‌اي برمي‌دارد.» مشروح گفت‌وگوي روزنامه «رسالت» با
اين دو کارشناس را در ادامه بخوانيد.
* اروپا در تصميمات خود به‌هيچ‌عنوان صريح و قاطع نيست
سيد رضا صدرالحسيني، کارشناس مسائل بين‌الملل درباره سردرگمي اروپا درباره مکانيسم ماشه به «رسالت» گفت: «با نگاهي به روندهاي موجود در پرونده هسته‌اي چند نکته مهم قابل بحث است. همراهي بي‌چون‌وچرا و کامل اروپايي‌ها از اقدامات آمريکايي‌ها، در حقيقت بي‌ارادگي آن‌ها را در اين ايام ثابت کرده است که اروپا نمي‌تواند تصميم قاطعي در موضوعاتي حول منافع ملي خود اتخاذ کند. به‌طور مثال همراهي همه‌جانبه اروپايي‌ها درباره خروج آمريکا از برجام و همچنين همراهي‌اش با ايالات‌متحده آمريکا پس از ترور شهيد سردار سليماني تنها نشان‌دهنده همراه بودن آن‌ها با آمريکا است.»
وي ادامه داد: «اروپا دقيقاپس‌ازاين عمليات اعلام کرد که با موضوع مکانيسم ماشه قصد جنگ با ملت ايران را دارد و اين موضع تنها نشان‌دهنده هم‌پيماني‌شان با آمريکايي‌ها بوده است. آن‌ها اعلام کردند با توجه به اينکه ايران به تمام مفاد برجام علي‌رغم خروج آمريکايي‌ها و عدم تمکين اروپايي‌ها عمل کرده است نبايد گام‌هاي خروج از برجام را بردارد.»
اين کارشناس مسائل بين‌الملل تصريح کرد: «به‌هرحال اروپايي‌ها با اين اقدامات به دنبال آن بودند به‌گونه‌اي نظرها را از عمليات ترور شهيد سردار سليماني در عين‌الاسد به سمت مسئله برجام و فشارهاي احتمالي به ملت ايران تغيير مسير دهند تا پاسخ‌هاي لازم از طريق مسئولين ذي‌ربط به اين مسئله داده شود اما مقامات وزارت خارجه کشورمان مطرح کردند که امکان خروج ايران از NPT وجود دارد يعني تهديد اروپايي‌ها را با تهديد پاسخ دادند بنابراين پس از گذشت حدود ۱۰ روز از تهديد اروپايي‌ها اکنون مشاهده مي‌کنيم که آن‌ها با مواجه‌شدن با اين موضوع وضعيت مکانيسم ماشه را تعليق کرده و اعلام نمودند که ما علاقه‌مند به اجرايي شدن اين مکانيسم نيستيم.»
صدرالحسيني افزود: «در حال حاضر موضوع مکانيسم ماشه در مسئله برجام وجود خارجي ندارد و به‌هيچ‌عنوان شرايط کنوني اجازه انجام اين موضوع را از جهت حقوقي و فني نخواهد داد اما اروپايي‌ها براي اينکه بتوانند اسلحه پر از فشنگ و ضامن خارج‌شده خود را براي مراحل بعدي به کار ببرند تصميم به عقب‌نشيني آشکار در مقابل ملت ايران اتخاذ کردند و يک‌بار ديگر نشان دادند که در تصميمات خود به‌هيچ‌عنوان صريح و قاطع نيستند.»
وي در پايان تأکيد کرد: «اين اقدام اروپا نشان‌دهنده موفقيتي است که مقاومت جمهوري اسلامي در مقابل زياده‌خواهي‌هاي غرب از خود نشان داده است.»
* اروپا به دنبال حفظ امنيتش در منطقه است
سفير اسبق ايران در انگلستان نيز معتقد است: «اروپا مايل به برهم زدن توافقش با ايران نيست بلکه علاقه‌مند به‌خوبي با ايران به‌خصوص به جهت حفظ برجام است زيرا آن‌ها مي‌دانند که ايران تأمين‌کننده امنيت اروپا در منطقه است.»
سيد جلال ساداتيان در ادامه به «رسالت» گفت: «اگر داعش و جريانات تندرو در منطقه ريشه يابند حتما منافع اروپا را مورد تهديد قرار مي‌دهد، کما اينکه داعش درگذشته در منطقه فعال بوده و مسائلي را براي فرانسه، بلژيک، انگلستان حتي روسيه ايجاد کرد.»
وي با تأکيد بر اينکه جمهوري اسلامي ايران ريشه تروريسم و داعش را در منطقه خشکاند، افزود: «شهيد بزرگوار سردار سليماني با فعاليت‌هايي که در منطقه داشت توانست ريشه داعش و تروريسم را بخشکاند. اروپايي‌ها ،نيازمند انرژي و خواستار امنيت در منطقه هستند اما با توجه به فشارهاي آمريکا صرفا در جهت منافع اين کشور گام برمي‌دارند کما اينکه با صداي بلند فرياد زده که منافع آمريکا را در اولويت خود قرار داده است.»
ساداتيان ادامه داد: «آمريکا نه‌تنها به دنبال منافع خود است بلکه بر اروپا هم فشار وارد مي‌کند. به‌طور مثال آمريکا در بحث ناتو فشارهاي عديده‌اي به اروپا وارد مي‌کند تا ميزان مشارکت آن‌ها را در تأمين امنيتش افزايش دهد و پول بيشتري دريافت کند. اروپايي‌ها نيز با توجه به فشارهاي آمريکا و در نظر گرفتن منافع کوتاه‌مدت اقتصادي‌اش به حمايت از آمريکا گام برداشته است.»
سفير اسبق ايران در انگلستان تصريح کرد: «اروپايي‌ها جرئت مقابله و ايستادگي در برابر آمريکا را ندارند چراکه اين کشور را داراي قدرت امنيتي، نظامي و اقتصادي مي‌داند. اروپا با توجه به مسائل تاريخي گذشته و شرايط فعلي و عمل‌گرايي ايالات‌متحده آمريکا تلاش دارد تا بتواند هم آمريکا را راضي نگاه دارد و هم امنيت خود را در آسياي غربي حفظ کند و تأمين‌کننده اين امنيت هم در دستان ايران است.»
وي افزود: « فدريکا موگريني، مسئول پيشين سياست خارجي اتحاديه اروپا و برخي از رهبران کشورهاي اتحاديه اروپا در تلاش بودند تا ترامپ را نسبت به عدم خروج از برجام متقاعد کنند اما قدرتشان نرسيد و در ادامه شاهد افزايش فشارهاي آمريکا بر آمريکا بوديم، درنتيجه اروپا نيز تحت تأثير آمريکا قرار گرفت. با توجه به اينکه ايران به‌اندازه کافي نسبت به محدوديت‌هاي اروپايي‌ها اشراف داشت به آن‌ها مهلت داد تا حداقل به تعهدات خود عمل کنند اما در مقابل شاهد عدم عمل به تعهدات آن‌ها بوديم.»
ساداتيان افزود: «ايران پس از مشاهده عدم انجام تعهدات اروپا به‌سوي گام‌هاي برجامي حرکت و اعلام کرد درصورتي‌که اروپا به تعهداتش عمل کند اين گام‌ها قابل بازگشت است اما در مقابل مجدد شاهد تهديد اروپا مبني بر فعال کردن مکانيسم ماشه شد و درنتيجه ايران نيز تهديد به خروج از NPT کرد. اين موضوع باعث سردرگمي اروپايي‌ها شده و به همين جهت در تلاش هستند تعادلي در اين ميان به دست آورند.»
سفير اسبق ايران در انگلستان در پايان گفت: «اروپايي‌ها مايل به حفظ برجام و ماندن ايران در اين توافق هستند اما با توجه به فشارهاي طرفين مقداري دچار سردرگمي شده‌اند که آغازکننده‌اش ايالات‌متحده آمريکا و شخص ترامپ بوده که دست به برهم زدن صحنه بازي شد.»
اتحادیه اروپا , اروپا , برجام , راضیه فراهانی , مکانیسم ماشه
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.