در پس خبرهای سخت و ناراحت‌کننده،‌ این روزها یک خبر روزنه‌ امیدی را در منظر اقتصاددانان بازکرده و آن «رد کلیات لایحه بودجه ۹۹ در مجلس» است. لایحه‌ای که پس از بحث‌وجدل‌های بسیار به دولتمردانی که با هزار توجیه آن را بسته بودند برگشت خورد اما باید دید آیا این رد کلیات بودجه می‌تواند تأثیری در اصلاح ساختار آن داشته باشد یا خیر.روز دوشنبه، پنجم ماه جاری بود که خبر از مخالفت نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی همان روز مجلس با کلیات لایحه بودجه ۹۹ آمد. نمایندگان در این جلسه از مجموع ۱۹۱ نماینده حاضر با ۶۷ رأی موافق، ۱۱۴ رأی مخالف و سه رأی ممتنع با کلیات این لایحه مخالفت کردند. جدای از فاکتورگیری دلایل آرای موافق با بودجه‌ای که ارقام توهمی داشت و افرادی که رأی ممتنع دادند به این معنا که درکل نظری راجع به سرنوشت تخصیص پول‌ به توسعه کشور نداشتند، باید دید که چرا نمایندگان این بودجه را رد کردند.
*بودجه ۹۹ موهومی و تورم‌زا بود
امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، عضو هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی دراین‌باره به «رسالت» می‌گوید: «مهم‌ترین دلیل رد کلیات لایحه بودجه ۹۹، عدم توازن واقعی بین درآمد و هزینه‌ها بود. به نظر می‌رسید درآمدهای موهومی در مقابل هزینه‌ها، به‌طور غیرواقعی کسب‌شده بودند که این مشکل ایجاد می‌کرد. همچنین حجم زیاد اوراق و فروش املاک نیز در این بودجه غیرواقعی بود، درنتیجه این بودجه غیرواقعی تورم‌زا و دوباره برای کشور تورم ایجاد می‌کرد.»دولت باید طی ۲ هفته آتی لایحه جدید را به مجلس ارائه دهد. باید دید دولت لایحه بودجه را مجدد چگونه تنظیم می‌کند و نمایندگان نیز دوباره بررسی خواهند کرد. اما اگر لایحه جدید نیز به همین منوال باشد طبیعی است که نمایندگان دوباره آن را رد خواهند کرد.»
*بودجه ۹۹ طبق شرایط عادی بسته‌شده بود درحالی‌که در شرایط جنگی هستیم
در ادامه نیز ابوالفضل ابو ترابی، عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس در گفت‌وگو با «رسالت» در تشریح دلایل رد کلیات لایحه بودجه ۹۹،‌ ابراز می‌کند که این بودجه ایرادات بسیار زیادی داشت، نخست این‌که مقام معظم رهبری بر اصلاح ساختار بودجه تأکید بسیاری داشتند اما این اصلاحات به‌هیچ‌وجه در این لایحه دیده نمی‌شد و بندهای آن مساوی با جنگ اقتصادی کنونی کشور نیز نبود و طبق یک شرایط معمولی بسته‌شده بود.
او همچنین نکته بعدی رد بودجه ۹۹ را برخی درآمدهای واهی می‌داند و تأکید می‌کند درحالی‌که می‌دانیم این درآمدها تحقق پیدا نمی‌کند و کسر بودجه داریم. چرا باید آن را تصویب کنیم؟ آن‌هم درحالی‌که خودمان می‌دانیم این بودجه موهومی است.
درآمدهای واهی لایحه بودجه ۹۹ چه بود؟
ابوترابی در توضیح درآمدها و هزینه‌های واهی این بودجه یکی از این درآمدها را درآمدهای نفتی می‌داند که میزان آن را حدود یک میلیون بشکه نفت در روز پیش‌بینی کردند، درصورتی‌که به‌هیچ‌وجه انجام نمی‌شود، بنابراین طبق فرمایشات مقام معظم رهبری که بارها فرمودند ما باید وابستگی به نفت را به صفر برسانیم باید عمل کنیم زیرا اکنون نیز شرایط طوری است که به صفر رساندن درآمدهای نفتی به کشور تحمیل می‌شود.
این نماینده می‌گوید: «فروش یک میلیون بشکه در روز که برای آن مبلغی حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان در سال بودجه تعیین‌شده یک اشتباه محض است.»
وی همچنین در ادامه نکته بعدی توهمی این بودجه را مبلغ ۵۰ هزار میلیارد تومان برای فروش اموال مازاد دولتی خواند و بیان کرد این پیش‌بینی ۵۰ هزارمیلیاردی در حالی است که در سال ۹۸ شاهد بودیم دولت توانسته از این راه تنها ۳۰۰ میلیارد تومان بفروشد. ۳۰۰ میلیارد تومان کجا و ۵۰ هزار میلیارد تومان که دولت در بودجه دیده است،‌ کجا!
عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس تصریح کرد که درنتیجه این ۱۵۰ هزار میلیارد تومان واهی است و در این شرایط به دلیل برخی اعداد و ارقام بزرگ و واهی، این ۱۵۰ هزار میلیارد تومان را هزینه می‌بینیم و چه‌کاری است که آن را تصویب کنیم؟ این اشتباه محض است.
او همچنین معتقد است که به‌هیچ‌وجه در این بودجه تمرکز بر فرار مالیاتی، کاهش هزینه‌های جاری کشور و کنترل سیستم اشرافی گری در دولت و تنظیم بودجه بر اساس اقتصاد مقاومتی دیده نشد،‌ بنابراین سرتاپای این بودجه ایراد است.
ابو ترابی تأکید کرد:‌ «با تمام این اوصاف دولت هیچ برنامه‌ای برای ترمیم سرمایه اجتماعی کشور ندارد زیرا ما یک سرخوردگی اجتماعی برای کسانی که در این فشار اقتصادی و گذراندن معیشت حقوق پایین دارند، شاهد هستیم زیرا به‌طور واقعی تحت‌فشار هستند درحالی‌که دولت برای تمام قشرها ۱۵ درصد افزایش حقوق را در نظر گرفته است که این میزان به نفع حقوق بالا و نجومی است و برای قشری که حقوق پایه وزارت کار را دریافت می‌کنند میزان قابل‌توجهی نیست، دولت در این بودجه هیچ اقدامی برای هم ترازی و یکسان‌سازی حقوق و ترمیم حقوق پایین انجام نداده است و تمام این‌ها دلایل رد بودجه ۹۹ بود.»
او ضمن ابراز امیدواری از تنظیم مجدد لایحه بودجه ۹۹ به دست دولت، بیان‌ می‌کند که امیدوار هستیم دولت این کار را انجام دهد و بودجه را واقع‌بینانه تنظیم کند و به‌جای مسائل این‌چنینی هزینه‌های خود را کاهش و حقوق نجومی را حذف کند زیرا معتقد هستم در شرایط فعلی دولت نباید به کسی بیش از حقوق ۶ میلیون تومان بدهد.»
*۹۲ درصد کل بودجه ۴۸۴ میلیارد تومانی،هزینه‌های دولت است
ابو ترابی همچنین در واکنش به این‌که هزینه‌های دولت در لایحه بودجه ۹۹ چقدر بوده است، گفت: «هزینه‌های دولت در این لایحه، ۹۲ درصد کل بودجه ۴۸۴ میلیارد تومانی است. ۹۰ درصد آن مبلغی نزدیک به ۳۰۰ هزار میلیارد تومان می‌شود که هزینه‌های جاری دولت را در برمی‌گیرد. اکنون در شرایط جنگی هستیم و باید هزینه‌های اضافی و حقوق بالا حذف شوند.»
وی در پایان به رفتار برخی مسئولانی که اشاره می‌کند که هزینه‌دارند اما نتیجه‌ای برای مردم نداشتند و می‌گوید: «دولتمردان این حجم بودجه را صرف هزینه‌ها می‌کنند، درصورتی‌که هیچ کارایی جز ناامید کردن مردم نداشتند اما اکنون زمان آن است که مقداری از این‌ها را به کشور پس بدهند و حقوق باید به یکدیگر نزدیک شود. کشور ما ظرفیت این را دارد که بسیاری از هزینه‌ها را کاهش و هزینه‌ها را با درآمدها هم‌تراز کند.»