اخبار ویژه »
شناسه خبر : 16002
پرینتخانه » اجتماعی, اسلایدر
تاریخ انتشار : 29 دی 1398 - 22:18 |
«رسالت» جنجال‌آفرینی درباره شیرهای آلوده را بررسی می کند؛
شیر یا خط
اين بار پس از ذرت‌هاي آلوده و کيک‌هاي حاوي قرص، شيرهاي پاستوريزه خبرساز شده، ماجرا به سخنان «بهادر حاجي محمدي» بازرس انجمن بهداشت و ايمني مواد غذايي ايران باز مي‌گردد، او با حضور در شبکه 3 سيما مدعي شد: «شيرهاي پاستوريزه‌اي که از سوپرمارکت‌ها تهيه مي‌شود مقدار زيادي آلودگي به سم افلاتوکسين دارند، سمي که منجر به سرطان کبد مي‌شود.»
|گروه اجتماعي|
اين بار پس از ذرت‌هاي آلوده و کيک‌هاي حاوي قرص، شيرهاي پاستوريزه خبرساز شده، ماجرا به سخنان «بهادر حاجي محمدي» بازرس انجمن بهداشت و ايمني مواد غذايي ايران باز مي‌گردد، او با حضور در شبکه ۳ سيما مدعي شد: «شيرهاي پاستوريزه‌اي که از سوپرمارکت‌ها تهيه مي‌شود مقدار زيادي آلودگي به سم افلاتوکسين دارند، سمي که منجر به سرطان کبد مي‌شود.» حاجي محمدي در اين گفت‌وگوي تلويزيوني، مطابق پژوهش شماري از اساتيد دانشگاه، درباره ميزان آلودگي شيرهاي پاستوريزه در شهر‌هاي مختلف کشور ، آماري ارائه کرد که تعجب همگان را برانگيخت، اينکه «۳۳ درصد نمونه‌هاي شير پاستوريزه آلوده به اين سم بودند. شيرهاي پاستوريزه آزمايش شده در تبريز ۶۲ درصد، ساري۶۰، مشهد۵ شيراز ۱۷ و اردبيل ۳۳ درصد به سم آفلاتوکسين آلوده هستند.»
بيان اين سخنان ازسوي کارشناس مربوطه گرچه بي غرض و شايد تنها براساس نظر کارشناسي بيان شده باشد اما خطي که دشمنان کشور مدت هاست در جهت نامن جلوه داده امنيت غذايي مردم، به ويژه کودکان و نوجوانان دنبال مي کنند در اين اتفاق به خوبي ديده مي شود. اينکه معاندين اين کشور پس از موضوع کيک هاي
حاوي قرص، اينبار به سراغ شير به عنوان يکي از مهم ترين بخش هاي سبد غذايي مردم رفته و با بازنشر گسترده نظرات کارشناسي مطرح شده در رسانه ملي در شبکه هاي اجتماعي، به دنبال ناامن جلوه دادن حوزه مواد غذايي کشور هستند، ازجمله موضوعاتي است که آن روي نظرات کارشناسي بوده و به دنبال ايجاد فضاي ناامني و ياس در جامعه است. گفتن همين عبارات نسنجيده کافي بود تا موجي از اظهارنظرها را به دنبال داشته باشد، از جمله استاندار آذربايجان شرقي که با اشاره به خبر منتشر شده در فضاي مجازي مبني بر سرطان‌زا بودن ۶۲ درصد شيرهاي پاستوريزه در تبريز، گفت: طبق بررسي‌هاي اداره کل استاندارد و ساير مراجع صلاحيت‌دار اين خبر کذب محض است. کارشناسان بايد در اظهارنظرهاي خود دقت و از بيان مطالب غير مستند و ايجاد ناامني رواني در جامعه خودداري کنند، خبرنگاران نيز در انتشار اخبار و اظهارنظرهاي افراد بايد اعتبار و صحت آن‌ها را به صورت دقيق بررسي و سپس مطلب را منتشر کنند.
او با اشاره به اينکه دستگاه قضائي بايد در اين زمينه وارد عمل شود، تأکيد کرد: «از دستگاه‌هاي امنيتي و انتظامي خواستيم اين مسائل را به جد پيگيري کنند و پدافند غيرعامل استانداري نيز اقدامات لازم را در اين خصوص انجام دهد.» البته بررسي‌ها نشان مي‌دهد، در سال ۲۰۱۳ کشورهاي روماني، کرواسي و صربستان با موضوع آلودگي شير به آفلاتوکسين روبه‌رو بوده‌اند، ولي هيچ‌گاه اطلاع‌رساني دقيقي پيرامون آن صورت نگرفت و حتي ابعاد ماجرا ناشناخته ماند، در هرحال، منابع آگاه به «رسالت» گفته‌اند، آنچه توسط بازرس انجمن بهداشت و ايمني مواد غذايي از قاب رسانه ملي پخش شده، ذره‌اي با واقعيت همخواني ندارد و منجر به تشويش اذهان عمومي جامعه و آسيب رساندن به چرخه صنايع غذايي و فرآورده‌هاي لبني کشور مي‌شود. به اذعان اين منابع آگاه، به منظور کنترل کيفي شير توليدي آزمايشاتي شامل تست‌هاي کنترل کيفيت در هنگام دريافت شير و بررسي تقلب احتمالي از جمله تعيين نقطه انجماد جهت تجسس آب اضافي موجود در شير، اندازه‌گيري اسيديته و انجام تست جوش‌شيرين، تعيين شمارش باکتري‌ها جهت درجه‌بندي شير از لحاظ بهداشتي، تصفيه کردن و پاستوريزاسيون و يا استريليزاسيون و هموژنيزاسيون صورت مي‌گيرد.
* مصرف سرانه شير در کشور بسيار کمتر از استاندارد
اظهارات تأمل برانگيز و غير واقعي بازرس انجمن بهداشت و ايمني مواد غذايي ايران، به شدت نگران کننده است، زيرا به دليل کاهش مصرف مواد لبني، کلسيم پس از آهن، دومين ماده‌اي است که در ايران کمبود آن در رژيم غذايي افراد مشاهده شده است. همچنين شير به لحاظ ارزش پروتئيني از اهميت ويژه‌اي در بين مواد غذايي برخوردار است.
از سوي ديگر مديرکل دفتر بهبود تغذيه جامعه وزارت بهداشت تأکيد کرده است: «مصرف سرانه شير در کشور ما بسيار کمتر از ميزان مطلوب و استاندارد موجود است. نتايج مطالعات مصرف غذايي خانوارهاي ايراني بيانگر آن است که سرانه مصرف از ۱۳۰ گرم در روز به ۱۹۰ گرم افزايش يافته است، اما همچنان از مقدار توصيه شده در سبد مطلوب غذايي کمتر است. با توجه به پيامدهاي ناشي از عدم مصرف کافي شير و لبنيات از جمله پوکي استخوان، سوء تغذيه، کندي رشد، کاهش بهره هوشي، بيماري‌هاي لثه و دندان، کوتاهي قد و ناراحتي‌هاي پوستي، ضرورت تبيين ارزش غذايي شير و ترويج فرهنگ مصرف آن تا رسيدن به استانداردي مطلوب (متوسط سرانه جهاني ۱۶۵ کيلوگرم در سال) حائز اهميت است.» حال پس از گفته‌هاي، بهادر حاجي محمدي، خواه‌ناخواه، نسبت به مصرف مواد لبني به ويژه شير، موجي منفي در جامعه شکل گرفته است.
ايرج حريرچي معاون کل وزارت بهداشت، در واکنش به اين مسئله، توضيح داد که حتي در کشورهاي اروپايي با سخت‌گيرانه‌ترين
کدکس ها، آفلاتوکسين در لبنيات وجود دارد، بنابراين بايد توجه داشت ميانگين اين سم حدود ۵۰ تا ۶۰ نانوگرم در ليتر در تمام شيرهاي کشور است. اگر مقياس، کدکس اروپا باشد، خود عدد تقريباً بالا است چون عدد کدکس اروپا ۵۰ نانوگرم در ليتر است. اگر کدکس ايران باشد حدود ۱۰۰ است که قابل قبول و اگر کدکس آمريکا باشد که ميزان آن ۵۰۰ نانوگرم است، با اين معيار، تقريباً تمام نمونه‌ها قابل قبول هستند.
او افزود: بررسي ۵۰ مطالعه در ايران در چند سال اخير نشان مي‌دهد در طي ۱۰ سال گذشته ميزان اين سم در شير رو به کاهش است. اگرچه هنوز با ميزاني که با محصولات کشورهاي اروپايي است، قابل مقايسه نيست و حداقل ۳۰ تا ۴۰ نانوگرم در ليتر بيشتر است. اين نکته را هم بايد مطرح کرد که همين امروز هم ميزان مصرف شير در جامعه ما پايين است و مصرف شير در مقايسه با کشورهاي اروپايي شايد يک‌چهارم باشد و به مردم توصيه مي‌کنيم که مصرف شير را از سبد غذايي خود حذف نکنند و نکته ديگر اينکه خطر جدي اين ماده با دوز ۳/۵ ميلي‌گرم به ازاي وزن مصرف کننده ديده شده که بسيار بعيد است به اين ميزان از دوز در بدن فرد برسد. وي تصريح کرد: سرطان کبد اوليه در ايران عمدتا ناشي از سيروز هپاتيت مزمن است و سرطان ناشي از آفلاتوکسين نادر است. حتي ابتلاء به سرطان اوليه کبد هم در ايران در سال‌هاي اخير رو به کاهش است.در همين حال، کيانوش جهانپور، سخنگوي سازمان غذا و دارو عنوان کرد: آفلاتوکسين موضوعي است که سال‌ها محل تمرکز و توجه سازمان بهداشت جهاني و فائو و بالطبع نظام سلامت و نهادهاي نظارتي کشور است و موضوع جديدي نيست که انگار يک کشف جديد باشد و در يک برنامه زنده تلويزيوني افکار عمومي را با آن بمباران کنند.
*سم آفلاتوکسين چيست؟
برخي منابع خبري در توضيح سم آفلاتوکسين، آن را نوعي سم سرطان‌زا عنوان کرده‌اند، سمي که گونه‌اي قارچ کپکي در خاک توليد مي‌کند و باعث زوال گياهان و دانه‌ها مي‌شود. اين قارچ و کپک معمولا در غلات و دانه‌هاي روغني که به شکل صحيح انبارداري و نگهداري نشوند ديده مي‌شود. پسته از مواردي است که پيش‌تر هم درباره آلوده بودنش به آفلاتوکسين صحبت شده بود. حتي بررسي‌هايي وجود دارد که آلودگي برخي اقلام پسته داخل کشور به سم آفلاتوکسين را تاييد مي‌کند. با اين همه، گويا برخي محموله‌هاي ذرت‌هاي وارداتي به‌وضوح آلوده بوده‌اند که حتي بدون آزمايش هم قابل تشخيص بوده است. آلودگي زنجيره تأمين مواد غذايي به اين سم مي‌تواند به ورود آن به چرخه مواد غذايي منجر شود؛ مثلا اگر حيوانات با محصولات آلوده به آفلاتوکسين تغذيه شوند، شير، تخم‌مرغ و گوشت آن‌ها هم آلوده به آفلاتوکسين خواهد بود. اين سم در زمره سرطان‌زا‌ترين مواد شناخته‌شده قرار مي‌گيرد و ارتباط بين سرطان کبد و آلودگي به اين سم، مخصوصا در دوران کودکي، به اثبات رسيده است. بر اساس استاندارد سازمان غذا و داروي ايالات‌متحده آمريکا (FDA)، ميزان مجاز اين سم در غذا بين ۲۰ تا ۳۰۰
ذره در ميليون ذره است. در چند مورد نمونه‌برداري بين‌المللي، آثار اين ماده در ۴۸ تا ۸۰ درصد محصولاتي همچون روغن کنجد، روغن آفتابگردان، کره بادام‌زميني و زيتون ديده شده بود، که در برخي از آن‌ها ميزان آلودگي فراتر از حد مجاز FDA بوده است.» البته پيش‌تر هم، امير خجسته، نايب رئيس کميسيون اصل ۹۰ مجلس، با حضور در برنامه «سلام، صبح بخير» شبکه سه سيما، عنوان کرد، ذرت‌هايي که حدود ۵۰۰ هزار تن بوده، ۳۵۰ هزار تن آن وارد کشور شده است و ۱۴۰ هزار تن آن پس از آزمايش‌هاي متعدد، آلوده به سم آفلاتوکسين تشخيص داده شده و اجازه ترخيص آن‌ها داده نشده است. بر اساس اطلاعات موجود در اداره استاندارد، آن ۳۵۰ هزار تن مشکلي نداشته اما پرونده‌اي براي بررسي بيشتر تشکيل شده است و اگر اطلاعات بيشتري در دست باشد منتشر خواهد شد.» بيان اين اظهارات، موجي از جنجال‌هاي رسانه‌اي را درپي داشت و فضاي مجازي و برخي رسانه‌هاي رسمي را در‌نورديد. کيانوش جهانپور، سخنگوي سازمان غذا و دارو هم در آن مقطع زماني تأکيد کرد: «هيچ مجوزي براي ترخيص ذرت آلوده از گمرک صادر نشده است. ذرت‌هاي آلوده نه يک محموله، بلکه محموله‌هايي است که از سال ۹۵ وارد کشور شده و پس از آزمايش‌هاي اين نهاد، مجوز لازم براي ترخيص آن‌ها صادر نشده است.»
سازمان ملي استاندارد ايران، گمرک و وزارت کشاورزي هم در بيانيه مشترکي اعلام کردند: «به هموطنان گرامي اطمينان مي‌دهيم کيفيت و سلامت ۳۵۰ هزار تن ذرت قبل از ورود به کشور از سوي سه مرجع نظارتي، يعني سازمان ملي استاندارد ايران، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي و سازمان دامپزشکي، پايش و تاييد شده و سپس مجوزهاي لازم براي ترخيص صادر شده است.» به نظر مي‌رسد، برخي در قامت کارشناس يا صاحب‌نظر با اظهارات نادرست خود نه تنها کمکي به ارتقاء سلامت جامعه نمي‌کنند بلکه به تشويش اذهان عمومي دامن مي‌زنند. بي‌ترديد تمامي کشورها حد مجاز متفاوتي براي مقدار موجود افلاتوکسين در مواد غذايي مختلف دارند و استانداردهاي ايران هم در اين زمينه عموما در حد استانداردهاي بين‌المللي تعريف شده است، بنابراين انجمن علمي بهداشت و ايمني غذايي ايران بايد پاسخگوي اين سخنان غيرعلمي باشد.
روز گذشته سازمان دامپزشکي کشور طي اطلاعيه‌اي با رد وجود سم آفلاتوکسين در شير توليدي کشور اعلام کرد: اظهارات شخصي به‌عنوان کارشناس در برنامه شبکه سه سيما کذب محض، غيرعلمي ، غير مستند و مصداق واقعي تشويش اذهان عمومي است. در اين اطلاعيه آمده است که در حوزه تأمين ماده اوليه کارخانجات لبني ۱۶۰۰ مرکز جمع‌آوري شير خام و صنايع وابسته در حال فعاليت هستند. در اين مراکز در چارچوب ضوابط بهداشتي دامپزشکي کنترل‌هاي تخصصي بهداشتي اعم از نمونه‌برداري و آزمايشات لازم صورت مي‌پذيرد و حمل‌ونقل شير و فرآوردهاى آن با مدرن‌ترين روش‌هاي بهداشتي صورت مي‌پذيرد و حتي تردد وسائط نقليه شير و فرآورده‌هاي لبني رصد و پايش مي‌شود که مواد اوليه ۴۰۰ کارخانه توليد لبنيات کشور را فراهم مي‌کنند. برنامه‌هاي بهداشتي سلامت شير و فرآورده لبني در تمامي سطوح از جمله مديريت بهداشت گاوداري‌ها، مديريت بهداشت در مراکز جمع‌آوري شير و مديريت بهداشت در کارخانجات شير و لبنيات مطابق با استانداردهاي ملي و کدکس آليمانتاريوس ( استاندارد بين‌المللي) صورت مي‌پذيرد. تمامى اين مراحل تحت نظارت سازمان دامپزشکي کشور و وزارت بهداشت به صورت دائم و مستمر صورت مي‌پذيرد.
* رنج وجود سهم آفلاتوکسين در فرآورده‌هاي لبني در حد استاندارد است
برهمين اساس دکتر شهاب اوليايي به عنوان صاحب‌نظر در امور بهداشتي و متخصص تغذيه به «رسالت» گفت: سم آفلاتوکسين ناشي از نوعي قارچ است به اسم «آسپرژيلوس» و با بسياري از بيماري‌ها به ويژه سرطان کبد مي‌تواند مرتبط باشد، موضوع اينجاست که در همه فرآورده‌هاي لبني اين سم وجود دارد منتها آنچه باعث آسيب مي‌شود، غلظت وجود اين سم است و همه کشورها از جمله ايران، داراي استاندارد هستند، استاندارد اروپا، ۵۰ نانوگرم در ليتر و در ايالات‌متحده، ۵۰۰ نانوگرم در ليتر است يعني اگر تا اين مقدار هم سم آفلاتوکسين وجود داشته باشد، قابل قبول است و مشکلي ايجاد نمي‌کند، اتفاقا در اين زمينه استاندارد ايران از تمام نقاط دنيا سخت‌گيرانه‌تر است و وضعيت بهتري دارد. او تأکيد کرد: کارشناسي که در صداوسيما پيرامون اين مسئله سخن گفته، يک نکته را ذکر کرد و از بيان نکته ديگر خودداري نمود، اين کارشناس گفته است، آفلاتوکسين در شيرها وجود دارد، اين مسئله درست است اما نگفته است که چه غلظتي از آفلاتوکسين در فرآورده‌هاي لبني وجود دارد و آيا اين غلظت مي‌تواند مشکل‌ساز شود ياخير، امروز مسئولين امر به ويژه سازمان دامپزشکي کل کشور، از اين مسئله ما را مطمئن کردند که رنج وجود سهم آفلاتوکسين در فرآورده‌هاي لبني در حد استاندارد است بنابراين به هيچ عنوان مشکل‌ساز نيست و مردم با خيال راحت شير را مصرف کنند. به گفته اين صاحب‌نظر، سخنان کارشناس يا بازرس انجمن بهداشت و ايمني مواد غذايي ايران درصداوسيما، جز نگراني و آسيب ديدن اعتماد عمومي نسبت به شيرهاي توليدي دستاورد ديگري ندارد. همچنين وجود يک آلاينده در هر ماده غذايي يک بحث است و رعايت حد مجاز طبق استانداردها بحث مجزاي ديگري است.
اين بار پس از ذرت‌هاي آلوده و کيک‌هاي حاوي قرص، شيرهاي پاستوريزه خبرساز شده، ماجرا به سخنان «بهادر حاجي محمدي» بازرس انجمن بهداشت و ايمني مواد غذايي ايران باز مي‌گردد، او با حضور در شبکه ۳ سيما مدعي شد: «شيرهاي پاستوريزه‌اي که از سوپرمارکت‌ها تهيه مي‌شود مقدار زيادي آلودگي به سم افلاتوکسين دارند، سمي که منجر به سرطان کبد مي‌شود.» حاجي محمدي در اين گفت‌وگوي تلويزيوني، مطابق پژوهش شماري از اساتيد دانشگاه، درباره ميزان آلودگي شيرهاي پاستوريزه در شهر‌هاي مختلف کشور ، آماري ارائه کرد که تعجب همگان را برانگيخت، اينکه «۳۳ درصد نمونه‌هاي شير پاستوريزه آلوده به اين سم بودند. شيرهاي پاستوريزه آزمايش شده در تبريز ۶۲ درصد، ساري۶۰، مشهد۵ شيراز ۱۷ و اردبيل ۳۳ درصد به سم آفلاتوکسين آلوده هستند.»
بيان اين سخنان ازسوي کارشناس مربوطه گرچه بي غرض و شايد تنها براساس نظر کارشناسي بيان شده باشد اما خطي که دشمنان کشور مدت هاست در جهت نامن جلوه داده امنيت غذايي مردم، به ويژه کودکان و نوجوانان دنبال مي کنند در اين اتفاق به خوبي ديده مي شود. اينکه معاندين اين کشور پس از موضوع کيک هاي
حاوي قرص، اينبار به سراغ شير به عنوان يکي از مهم ترين بخش هاي سبد غذايي مردم رفته و با بازنشر گسترده نظرات کارشناسي مطرح شده در رسانه ملي در شبکه هاي اجتماعي، به دنبال ناامن جلوه دادن حوزه مواد غذايي کشور هستند، ازجمله موضوعاتي است که آن روي نظرات کارشناسي بوده و به دنبال ايجاد فضاي ناامني و ياس در جامعه است. گفتن همين عبارات نسنجيده کافي بود تا موجي از اظهارنظرها را به دنبال داشته باشد، از جمله استاندار آذربايجان شرقي که با اشاره به خبر منتشر شده در فضاي مجازي مبني بر سرطان‌زا بودن ۶۲ درصد شيرهاي پاستوريزه در تبريز، گفت: طبق بررسي‌هاي اداره کل استاندارد و ساير مراجع صلاحيت‌دار اين خبر کذب محض است. کارشناسان بايد در اظهارنظرهاي خود دقت و از بيان مطالب غير مستند و ايجاد ناامني رواني در جامعه خودداري کنند، خبرنگاران نيز در انتشار اخبار و اظهارنظرهاي افراد بايد اعتبار و صحت آن‌ها را به صورت دقيق بررسي و سپس مطلب را منتشر کنند.
او با اشاره به اينکه دستگاه قضائي بايد در اين زمينه وارد عمل شود، تأکيد کرد: «از دستگاه‌هاي امنيتي و انتظامي خواستيم اين مسائل را به جد پيگيري کنند و پدافند غيرعامل استانداري نيز اقدامات لازم را در اين خصوص انجام دهد.» البته بررسي‌ها نشان مي‌دهد، در سال ۲۰۱۳ کشورهاي روماني، کرواسي و صربستان با موضوع آلودگي شير به آفلاتوکسين روبه‌رو بوده‌اند، ولي هيچ‌گاه اطلاع‌رساني دقيقي پيرامون آن صورت نگرفت و حتي ابعاد ماجرا ناشناخته ماند، در هرحال، منابع آگاه به «رسالت» گفته‌اند، آنچه توسط بازرس انجمن بهداشت و ايمني مواد غذايي از قاب رسانه ملي پخش شده، ذره‌اي با واقعيت همخواني ندارد و منجر به تشويش اذهان عمومي جامعه و آسيب رساندن به چرخه صنايع غذايي و فرآورده‌هاي لبني کشور مي‌شود. به اذعان اين منابع آگاه، به منظور کنترل کيفي شير توليدي آزمايشاتي شامل تست‌هاي کنترل کيفيت در هنگام دريافت شير و بررسي تقلب احتمالي از جمله تعيين نقطه انجماد جهت تجسس آب اضافي موجود در شير، اندازه‌گيري اسيديته و انجام تست جوش‌شيرين، تعيين شمارش باکتري‌ها جهت درجه‌بندي شير از لحاظ بهداشتي، تصفيه کردن و پاستوريزاسيون و يا استريليزاسيون و هموژنيزاسيون صورت مي‌گيرد.
* مصرف سرانه شير در کشور بسيار کمتر از استاندارد
اظهارات تأمل برانگيز و غير واقعي بازرس انجمن بهداشت و ايمني مواد غذايي ايران، به شدت نگران کننده است، زيرا به دليل کاهش مصرف مواد لبني، کلسيم پس از آهن، دومين ماده‌اي است که در ايران کمبود آن در رژيم غذايي افراد مشاهده شده است. همچنين شير به لحاظ ارزش پروتئيني از اهميت ويژه‌اي در بين مواد غذايي برخوردار است.
از سوي ديگر مديرکل دفتر بهبود تغذيه جامعه وزارت بهداشت تأکيد کرده است: «مصرف سرانه شير در کشور ما بسيار کمتر از ميزان مطلوب و استاندارد موجود است. نتايج مطالعات مصرف غذايي خانوارهاي ايراني بيانگر آن است که سرانه مصرف از ۱۳۰ گرم در روز به ۱۹۰ گرم افزايش يافته است، اما همچنان از مقدار توصيه شده در سبد مطلوب غذايي کمتر است. با توجه به پيامدهاي ناشي از عدم مصرف کافي شير و لبنيات از جمله پوکي استخوان، سوء تغذيه، کندي رشد، کاهش بهره هوشي، بيماري‌هاي لثه و دندان، کوتاهي قد و ناراحتي‌هاي پوستي، ضرورت تبيين ارزش غذايي شير و ترويج فرهنگ مصرف آن تا رسيدن به استانداردي مطلوب (متوسط سرانه جهاني ۱۶۵ کيلوگرم در سال) حائز اهميت است.» حال پس از گفته‌هاي، بهادر حاجي محمدي، خواه‌ناخواه، نسبت به مصرف مواد لبني به ويژه شير، موجي منفي در جامعه شکل گرفته است.
ايرج حريرچي معاون کل وزارت بهداشت، در واکنش به اين مسئله، توضيح داد که حتي در کشورهاي اروپايي با سخت‌گيرانه‌ترين
کدکس ها، آفلاتوکسين در لبنيات وجود دارد، بنابراين بايد توجه داشت ميانگين اين سم حدود ۵۰ تا ۶۰ نانوگرم در ليتر در تمام شيرهاي کشور است. اگر مقياس، کدکس اروپا باشد، خود عدد تقريباً بالا است چون عدد کدکس اروپا ۵۰ نانوگرم در ليتر است. اگر کدکس ايران باشد حدود ۱۰۰ است که قابل قبول و اگر کدکس آمريکا باشد که ميزان آن ۵۰۰ نانوگرم است، با اين معيار، تقريباً تمام نمونه‌ها قابل قبول هستند.
او افزود: بررسي ۵۰ مطالعه در ايران در چند سال اخير نشان مي‌دهد در طي ۱۰ سال گذشته ميزان اين سم در شير رو به کاهش است. اگرچه هنوز با ميزاني که با محصولات کشورهاي اروپايي است، قابل مقايسه نيست و حداقل ۳۰ تا ۴۰ نانوگرم در ليتر بيشتر است. اين نکته را هم بايد مطرح کرد که همين امروز هم ميزان مصرف شير در جامعه ما پايين است و مصرف شير در مقايسه با کشورهاي اروپايي شايد يک‌چهارم باشد و به مردم توصيه مي‌کنيم که مصرف شير را از سبد غذايي خود حذف نکنند و نکته ديگر اينکه خطر جدي اين ماده با دوز ۳/۵ ميلي‌گرم به ازاي وزن مصرف کننده ديده شده که بسيار بعيد است به اين ميزان از دوز در بدن فرد برسد. وي تصريح کرد: سرطان کبد اوليه در ايران عمدتا ناشي از سيروز هپاتيت مزمن است و سرطان ناشي از آفلاتوکسين نادر است. حتي ابتلاء به سرطان اوليه کبد هم در ايران در سال‌هاي اخير رو به کاهش است.در همين حال، کيانوش جهانپور، سخنگوي سازمان غذا و دارو عنوان کرد: آفلاتوکسين موضوعي است که سال‌ها محل تمرکز و توجه سازمان بهداشت جهاني و فائو و بالطبع نظام سلامت و نهادهاي نظارتي کشور است و موضوع جديدي نيست که انگار يک کشف جديد باشد و در يک برنامه زنده تلويزيوني افکار عمومي را با آن بمباران کنند.
*سم آفلاتوکسين چيست؟
برخي منابع خبري در توضيح سم آفلاتوکسين، آن را نوعي سم سرطان‌زا عنوان کرده‌اند، سمي که گونه‌اي قارچ کپکي در خاک توليد مي‌کند و باعث زوال گياهان و دانه‌ها مي‌شود. اين قارچ و کپک معمولا در غلات و دانه‌هاي روغني که به شکل صحيح انبارداري و نگهداري نشوند ديده مي‌شود. پسته از مواردي است که پيش‌تر هم درباره آلوده بودنش به آفلاتوکسين صحبت شده بود. حتي بررسي‌هايي وجود دارد که آلودگي برخي اقلام پسته داخل کشور به سم آفلاتوکسين را تاييد مي‌کند. با اين همه، گويا برخي محموله‌هاي ذرت‌هاي وارداتي به‌وضوح آلوده بوده‌اند که حتي بدون آزمايش هم قابل تشخيص بوده است. آلودگي زنجيره تأمين مواد غذايي به اين سم مي‌تواند به ورود آن به چرخه مواد غذايي منجر شود؛ مثلا اگر حيوانات با محصولات آلوده به آفلاتوکسين تغذيه شوند، شير، تخم‌مرغ و گوشت آن‌ها هم آلوده به آفلاتوکسين خواهد بود. اين سم در زمره سرطان‌زا‌ترين مواد شناخته‌شده قرار مي‌گيرد و ارتباط بين سرطان کبد و آلودگي به اين سم، مخصوصا در دوران کودکي، به اثبات رسيده است. بر اساس استاندارد سازمان غذا و داروي ايالات‌متحده آمريکا (FDA)، ميزان مجاز اين سم در غذا بين ۲۰ تا ۳۰۰
ذره در ميليون ذره است. در چند مورد نمونه‌برداري بين‌المللي، آثار اين ماده در ۴۸ تا ۸۰ درصد محصولاتي همچون روغن کنجد، روغن آفتابگردان، کره بادام‌زميني و زيتون ديده شده بود، که در برخي از آن‌ها ميزان آلودگي فراتر از حد مجاز FDA بوده است.» البته پيش‌تر هم، امير خجسته، نايب رئيس کميسيون اصل ۹۰ مجلس، با حضور در برنامه «سلام، صبح بخير» شبکه سه سيما، عنوان کرد، ذرت‌هايي که حدود ۵۰۰ هزار تن بوده، ۳۵۰ هزار تن آن وارد کشور شده است و ۱۴۰ هزار تن آن پس از آزمايش‌هاي متعدد، آلوده به سم آفلاتوکسين تشخيص داده شده و اجازه ترخيص آن‌ها داده نشده است. بر اساس اطلاعات موجود در اداره استاندارد، آن ۳۵۰ هزار تن مشکلي نداشته اما پرونده‌اي براي بررسي بيشتر تشکيل شده است و اگر اطلاعات بيشتري در دست باشد منتشر خواهد شد.» بيان اين اظهارات، موجي از جنجال‌هاي رسانه‌اي را درپي داشت و فضاي مجازي و برخي رسانه‌هاي رسمي را در‌نورديد. کيانوش جهانپور، سخنگوي سازمان غذا و دارو هم در آن مقطع زماني تأکيد کرد: «هيچ مجوزي براي ترخيص ذرت آلوده از گمرک صادر نشده است. ذرت‌هاي آلوده نه يک محموله، بلکه محموله‌هايي است که از سال ۹۵ وارد کشور شده و پس از آزمايش‌هاي اين نهاد، مجوز لازم براي ترخيص آن‌ها صادر نشده است.»
سازمان ملي استاندارد ايران، گمرک و وزارت کشاورزي هم در بيانيه مشترکي اعلام کردند: «به هموطنان گرامي اطمينان مي‌دهيم کيفيت و سلامت ۳۵۰ هزار تن ذرت قبل از ورود به کشور از سوي سه مرجع نظارتي، يعني سازمان ملي استاندارد ايران، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي و سازمان دامپزشکي، پايش و تاييد شده و سپس مجوزهاي لازم براي ترخيص صادر شده است.» به نظر مي‌رسد، برخي در قامت کارشناس يا صاحب‌نظر با اظهارات نادرست خود نه تنها کمکي به ارتقاء سلامت جامعه نمي‌کنند بلکه به تشويش اذهان عمومي دامن مي‌زنند. بي‌ترديد تمامي کشورها حد مجاز متفاوتي براي مقدار موجود افلاتوکسين در مواد غذايي مختلف دارند و استانداردهاي ايران هم در اين زمينه عموما در حد استانداردهاي بين‌المللي تعريف شده است، بنابراين انجمن علمي بهداشت و ايمني غذايي ايران بايد پاسخگوي اين سخنان غيرعلمي باشد.
روز گذشته سازمان دامپزشکي کشور طي اطلاعيه‌اي با رد وجود سم آفلاتوکسين در شير توليدي کشور اعلام کرد: اظهارات شخصي به‌عنوان کارشناس در برنامه شبکه سه سيما کذب محض، غيرعلمي ، غير مستند و مصداق واقعي تشويش اذهان عمومي است. در اين اطلاعيه آمده است که در حوزه تأمين ماده اوليه کارخانجات لبني ۱۶۰۰ مرکز جمع‌آوري شير خام و صنايع وابسته در حال فعاليت هستند. در اين مراکز در چارچوب ضوابط بهداشتي دامپزشکي کنترل‌هاي تخصصي بهداشتي اعم از نمونه‌برداري و آزمايشات لازم صورت مي‌پذيرد و حمل‌ونقل شير و فرآوردهاى آن با مدرن‌ترين روش‌هاي بهداشتي صورت مي‌پذيرد و حتي تردد وسائط نقليه شير و فرآورده‌هاي لبني رصد و پايش مي‌شود که مواد اوليه ۴۰۰ کارخانه توليد لبنيات کشور را فراهم مي‌کنند. برنامه‌هاي بهداشتي سلامت شير و فرآورده لبني در تمامي سطوح از جمله مديريت بهداشت گاوداري‌ها، مديريت بهداشت در مراکز جمع‌آوري شير و مديريت بهداشت در کارخانجات شير و لبنيات مطابق با استانداردهاي ملي و کدکس آليمانتاريوس ( استاندارد بين‌المللي) صورت مي‌پذيرد. تمامى اين مراحل تحت نظارت سازمان دامپزشکي کشور و وزارت بهداشت به صورت دائم و مستمر صورت مي‌پذيرد.
* رنج وجود سهم آفلاتوکسين در فرآورده‌هاي لبني در حد استاندارد است
برهمين اساس دکتر شهاب اوليايي به عنوان صاحب‌نظر در امور بهداشتي و متخصص تغذيه به «رسالت» گفت: سم آفلاتوکسين ناشي از نوعي قارچ است به اسم «آسپرژيلوس» و با بسياري از بيماري‌ها به ويژه سرطان کبد مي‌تواند مرتبط باشد، موضوع اينجاست که در همه فرآورده‌هاي لبني اين سم وجود دارد منتها آنچه باعث آسيب مي‌شود، غلظت وجود اين سم است و همه کشورها از جمله ايران، داراي استاندارد هستند، استاندارد اروپا، ۵۰ نانوگرم در ليتر و در ايالات‌متحده، ۵۰۰ نانوگرم در ليتر است يعني اگر تا اين مقدار هم سم آفلاتوکسين وجود داشته باشد، قابل قبول است و مشکلي ايجاد نمي‌کند، اتفاقا در اين زمينه استاندارد ايران از تمام نقاط دنيا سخت‌گيرانه‌تر است و وضعيت بهتري دارد. او تأکيد کرد: کارشناسي که در صداوسيما پيرامون اين مسئله سخن گفته، يک نکته را ذکر کرد و از بيان نکته ديگر خودداري نمود، اين کارشناس گفته است، آفلاتوکسين در شيرها وجود دارد، اين مسئله درست است اما نگفته است که چه غلظتي از آفلاتوکسين در فرآورده‌هاي لبني وجود دارد و آيا اين غلظت مي‌تواند مشکل‌ساز شود ياخير، امروز مسئولين امر به ويژه سازمان دامپزشکي کل کشور، از اين مسئله ما را مطمئن کردند که رنج وجود سهم آفلاتوکسين در فرآورده‌هاي لبني در حد استاندارد است بنابراين به هيچ عنوان مشکل‌ساز نيست و مردم با خيال راحت شير را مصرف کنند. به گفته اين صاحب‌نظر، سخنان کارشناس يا بازرس انجمن بهداشت و ايمني مواد غذايي ايران درصداوسيما، جز نگراني و آسيب ديدن اعتماد عمومي نسبت به شيرهاي توليدي دستاورد ديگري ندارد. همچنين وجود يک آلاينده در هر ماده غذايي يک بحث است و رعايت حد مجاز طبق استانداردها بحث مجزاي ديگري است.
برچسب ها
آفلاتوکسين , شیر , شیر پاستوریزه , گروه اجتماعی
به اشتراک بگذارید
https://resalat-news.com/?p=16002
تعداد دیدگاه : دیدگاه‌ها برای شیر یا خط بسته هستند
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.