|مهدی چمران|
به انتخابات شورایاری‌ها نزدیک می‌شویم،‌ شوراها یک نهاد مردمی برخاسته از دل مردم برای انجام امور شهروندان شهر و روستا هستند که مسئولان آن به انتخاب مردم سرکار می‌آیند تا شهر، روستا یا محله خودشان را به بهترین حالت اداره کنند، شوراها به طور کلی به ویژه در دوره اول، دوم و سوم که تعداد اعضای شورای شهر تهران ۱۵ نفر بود برای جمعیت ۱۰میلیونی تهران بسیار کم بود و فرصت این که ما به محلات و مناطق سر بزنیم بسیار محدود می‌شد.
هرهفته به محلات سر می‌زدیم و زمان تقسیم ۲۲ منطقه تهران اگر هر نفری یک منطقه را داشت بازهم امکان تکمیل کردن و بازدید از تمام مناطق عملی نبود به همین دلیل از دوره اول به این فکر افتادند که شورایاری شکل بگیرد، البته شورایاری در قانون شوراها به عنوان انجمن محله است اما اسم زیباتری برایش پیدا کردند و به شورایاری تغییر یافت.
دوره نخست در حدود ۸۰ محله انتخابات شد و شورایاری‌ها شکل گرفت اما درعمل نتوانستند حرکتی آغاز کنند و ما که به شورا آمدیم به دلیل منحل شدن شورای نخست تقریبا کارایی نداشتند، اما آغازی بود برای فعال شدن شورایاری ها.از نظر قانونی به ما ایراد می‌گرفتند که موضوعی تحت عنوان شورایاری‌ها در قانون ذکر نشده، حتی سازمان بازرسی هم اکنون با شورایاری‌ها به علت کمبود قانون و یا نقض قانون مخالف است و به طور رسمی مخالفت خودش را اعلام کرده، با این حال ما هرسال با موافقت دولت وقت و وزرا تلاش می‌کردیم که شورایاری‌ها شکل بگیرد.
در شورای دوم، انتخابات منسجم‌تری شکل گرفت و هیئت نظارت و اجرایی برای آن مشخص و فرمانداری‌ها،‌ معلمان، مدارس و بازرسانی از دیگر نهادها را برای کمک دعوت و مردم را برای شرکت در انتخابات تشویق کردیم وشرایط کمی بهبود و برای ۳۸۰ محله تهران انتخابات انجام شد، یادش بخیر آن زمان رسول خادم مسئله شورایاری‌ها را در شورا دنبال می‌کرد.
درشورای سوم باز همین انتخابات با مخالفت عده‌ای مواجه شد اما به هرحال انتخابات صورت گرفت، در دوره چهارم هم که شورا از دو جناح و دو طیف بسیار نزدیک از نظر تعدادشکل گرفته بود ضمن هماهنگی با تمام اعضای شورا باز انتخابات شورایاری انجام و عملی شد، البته ما برایشان وظایفی تعیین کردیم که به تصویب رسید و می‌توان گفت که هر شورایاری، محله خودش را تحلیل می‌کرد و کمبودها، کاستی ها، نقاط ضعف و قوت را به دست می‌آورد و به شورا منتقل می‌کرد.
رسم خوبی که گذاشته بودیم حاضر شدن هرهفته یکی از شورایاری‌های محلات درصحن شورا بود که گزارش محله خودشان را ارائه می‌داد،‌ ابتدای کار گزارش‌ها بسیار ابتدایی بود و در ادامه بااستفاده از اطلاعات بیشتر و پاورپوینت به شکل گزارشی مستند ومستدل درآمد و شورای شهر هم در زمان برنامه و بودجه‌ریزی،‌ این کمبودها را مدنظر قرار می داد.
بعضی از شورایاری‌های محلات بسیار قوی کار می‌کردند و کارشان به طور کامل در راه خدا بود و هیچ‌گونه حقوق و دستمزدی نداشتند و برای کمک به محله خودشان نمونه‌ای از کار داوطلبانه مردمی را به نمایش گذاشته بودند، امیدواریم بازهم این اتفاق بیفتد، سعی ما در ادوار پیشین بر این بود که شورایاری‌ها را از مسائل سیاسی به دور بداریم. همه یادشان هست که بیشتر شورایاری‌ها در انتخابات مستقل بودند برخی جمع می شدند با یکدیگر لیست می دادند. با این که دست و بازوی شورای شهر در محلات بودند سعی بر مستقل بودن آن‌ها بود تا بتوانند در زمینه‌های سیاسی فکر کنند و وابسته هیچ حزب و جناحی نباشند و فقط برای محله شان
کار کنند و این ارزش شورایاری‌ها را بالاتر برد. امید من این است که این دوره هم چنین شود. شنیده‌ها حاکی از آن است که احزاب حاضر در شورا هرکدام سعی دارند نیروهای خودشان را به طرق مختلف وارد شورایاری کنند، زیرا مجری و ناظر خود شوراها هستند و این به عقیده من درست نیست،قاعدتا ناظر باید خارج از شورا و جدای از مجری باشد تا بتواند نظارتی دقیق انجام دهد و درعین حال‌بی طرف باشد، من برای این دوره از انتخابات نگرانم.
شورایاری‌ها باعث نظارت بیشتر مردم می‌شود؛‌ زمانی که ما به شورا آمدیم شورایاری‌ها در صحن گزارش مکتوب و شفاهی و پیشنهاد‌های بسیار جالبی‌ارائه می‌کردندزیرا آن‌ها در آن محله زندگی و مشکلات را از نزدیک لمس می‌کردند،‌ به‌طور مثال یکی از روسای شورایاری استاد معماری دانشگاه شهید بهشتی دریکی از محلات بود، بسیاری از شورایاری‌ها از استادان دانشگاه‌بود و حتی اگر از کاسبان محله هم بودند بسیار خوب آن محله را می‌شناختند و به نیازها و راه‌حل‌هاواقف بودندبه‌نوعی زبان گویای مردم محله بودند و این مطالبات کاملاً محلی بود و هیچ ربطی به مسائل روز، سیاست، اقتصاد شهر وکشور نداشت، به‌طور مثال از رفع اشکال جوی آب و پل و خیابان‌ها می‌گفتند.
اگر دوری گزیدن از احزاب اتخاذ و هرکس سعی نکند نیرو وحزب خودش را به شورایاری بیاورد شورایاری‌ها بازهم می‌توانند مؤثر باشند.این درست نیست که احزاب شورای شهربخواهند اعضای حزب خود را در شورایاری‌ها بچیننداین کار مردم را مأیوس می‌کند همان‌طور که اکنون از شورای شهر چندان راضی نیستند. با این روش شورایاری هم یک‌نهاد سوری و سیاسی خواهد شد اگر شورا سیاسی شود مردم ضرر می‌کنند.